Bài 39. Benzen

PHÒNG GIÁO DỤC ĐÀO TẠO NINH HÒA
TRƯỜNG THCS TRẦN QUỐC TOẢN

MÔN HÓA HỌC 9
BÀI: BENZEN
GIÁO VIÊN : NGUYỄN THỊ TUYẾT HẠNH
1. Đặc điểm giống nhau về cấu tạo của etilen và axetilen làm etilen và axtilen đều tham gia phản ứng cộng là:
c. Đều là chất khí.
d. Đều có liên kết đơn.
Hãy chọn đáp án đúng nhất?
KIỂM TRA BÀI CŨ
a. Đều có 2 nguyên tử cacbon.
b. Đều có liên kết kém bền.
2. Di?m khỏc nhau v? tớnh ch?t húa h?c c?a metan v� etilen l�:
a. Metan cháy còn etilen không cháy.
b. Metan tham gia phản ứng cộng còn etilen tham gia phản ứng thế.
d. Đều tham gia phản ứng cộng.
Hãy chọn đáp án đúng?
c. Metan tham gia phản ứng thế còn etilen tham gia phản ứng cộng.
KIỂM TRA BÀI CŨ
CTPT: C6H6 Phân tử khối: 78
BENZEN
Tiết 48 – Bài 39
August KeKuLe ( 1829- 1896)
Michael Faraday
I . TÍNH CHẤT VẬT LÍ
I . TÍNH VẬT LÍ
PTK: 786
CTPT: C6H6
Bài 39: BEN ZEN
Ở nhiệt độ thường Benzen là: - Chất lỏng, không màu, có mùi thơm đặc trưng. - Nhẹ hơn nước, không tan trong nước. - Dung môi hòa tan nhiều chất như: Dầu ăn, nến, cao su ...
- Benzen độc.
I I . CẤU TẠO PHÂN TỬ
I. TÍNH VẬT LÍ
II. CẤU TẠO PHÂN TỬ
Bài 39: BEN ZEN
CTPT: C6H6
PTK: 786
CƠ CHẾ HÌNH THÀNH CTCT CỦA BEN ZEN
C
C
C
C
C
C
CÔNG THỨC CẤU TẠO CỦA BENZEN
TỪNG

BƯỚC

HÌNH

THÀNH

CTCT

CỦA

BENZEN
Mỗi C dùng 2 hóa trị tự do
để liên kết với 2 C bên cạnh
Hóa trị tự do còn lại liên
kết với 1C tạo liên kết đôi
Mỗi C dùng thêm 1 hóa trị
tự do để liên kết với 1 H
Mỗi C có 4 hóa trị tự do
I I . CẤU TẠO PHÂN TỬ
I. TÍNH VẬT LÍ
II. CẤU TẠO PHÂN TỬ
Bài 39: BEN ZEN
CTPT: C6H6
PTK: 786
Nhận xét: Trong phân tử Benzen các nguyên tử cacbon liên kết với nhau tạo thành vòng sáu cạnh đều, có 3 liên kết đôi(C=C) xen kẻ 3 liên kết đơn (C-C).
I I . CẤU TẠO PHÂN TỬ
I. TÍNH VẬT LÍ
II. CẤU TẠO PHÂN TỬ
Bài 39: BEN ZEN
CTPT: C6H6
PTK: 786
Giới thiệu về một số công thức cấu tạo của Benzen
I I . CẤU TẠO PHÂN TỬ
I. TÍNH VẬT LÍ
II. CẤU TẠO PHÂN TỬ
Bài 39: BEN ZEN
CTPT: C6H6
PTK: 786
I I . CẤU TẠO PHÂN TỬ
I. TÍNH VẬT LÍ
II. CẤU TẠO PHÂN TỬ
Bài 39: BEN ZEN
CTPT: C6H6
PTK: 786
Giới thiệu về một số công thức cấu tạo của Benzen















Bài tập 1: Cấu tạo đặc biệt của phân tử Benzen là:
A. Phân tử có vòng 6 cạnh.
B. Phân tử có 3 liên kết đôi.
C. Phân tử có vòng 6 cạnh chứa 3 liên kết đôi, xen kẻ 3 liên kết đơn.
D. Phân tử có vòng 6 cạnh chứa liên kết đôi và liên kết đơn.
I I . CẤU TẠO PHÂN TỬ
I. TÍNH VẬT LÍ
II. CẤU TẠO PHÂN TỬ
Bài 39: BEN ZEN
CTPT: C6H6
PTK: 786
Bài tập2: Một số học sinh viết công thức cấu tạo của Benzen như sau:
Hãy cho biết công thức nào đúng? Công thức nào sai? Vì sao?
I I . CẤU TẠO PHÂN TỬ
I. TÍNH VẬT LÍ
II. CẤU TẠO PHÂN TỬ
Bài 39: BEN ZEN
CTPT: C6H6
PTK: 786
Công thức đúng: B, D, E
Công thức sai: A, C
III . TÍNH CHẤT HÓA HỌC
I. TÍNH VẬT LÍ
II. CẤU TẠO PHÂN TỬ
Bài 39: BEN ZEN
CTPT: C6H6
PTK: 786
III. TÍNH CHẤT HÓA HỌC
1. Ben zen tham gia phản ứng cháy
1. Benzen tham gia phản ứng cháy:
Thí nghiệm
Kết luận: Benzen cháy sinh ra Khí cacbonđioxit( CO2) và nước (H2O).
Chú ý: Bezen cháy trong không khí còn sinh ra muội than(C).
Thí nghiệm:
III . TÍNH CHẤT HÓA HỌC
Bài 39: BEN ZEN
CTPT: C6H6
PTK: 786
2. Benzen có phản ứng thế với Brom không?
I. TÍNH VẬT LÍ
II. CẤU TẠO PHÂN TỬ
III. TÍNH CHẤT HÓA HỌC
1. Ben zen tham gia phản ứng cháy
2.Ben zen có phản ứng thế Brom không?
Brom benzen
Bài 39: BEN ZEN
CTPT: C6H6
PTK: 786
Fe, to
+ HBr
Phương trình phản ứng:
Brom benzen
Viết gọn:
(Chất lỏng không màu)
Đây thuộc loại phản ứng thế Brom vào vòng Benzen
III . TÍNH CHẤT HÓA HỌC
2. Benzen có phản ứng thế với Brom không?
I. TÍNH VẬT LÍ
II. CẤU TẠO PHÂN TỬ
III. TÍNH CHẤT HÓA HỌC
1. Ben zen tham gia phản ứng cháy
2.Ben zen có phản ứng thế Brom không?
Thí nghiệm: SGK
Brombenzen
Hiđro bromua
Cơ chế phản ứng giữa C6H6 và Br2 lỏng (có bột Fe xúc tác)
Bài 39: BEN ZEN
CTPT: C6H6
PTK: 786
3. Ben zen phản ứng cộng không?
3. Benzen có tham gia phản ứng cộng không?
Benzen không tác dụng với brom trong dung dịch, chứng tỏ benzen khó tham gia phản ứng cộng hơn etilen và axtilen.
I. TÍNH VẬT LÍ
II. CẤU TẠO PHÂN TỬ
III. TÍNH CHẤT HÓA HỌC
1. Ben zen tham gia phản ứng cháy
2.Ben zen có phản ứng thế Brom không?
III . TÍNH CHẤT HÓA HỌC
Quan sát thí nghiệm cho biết benzen có tác dụng với Brom trong dung dịch không? So sánh khả năng tham gia phản ứng cộng của benzen với etilen và axetilen?
Bài 39: BEN ZEN
CTPT: C6H6
PTK: 786
I. TÍNH VẬT LÍ
II. CẤU TẠO PHÂN TỬ
III. TÍNH CHẤT HÓA HỌC
1. Ben zen tham gia phản ứng cháy
2.Ben zen có phản ứng thế Brom không?
CH2 = CH - CH = CH2
CH3 - CH3
a .
d .
c .
b .
Chất làm mất màu dung dịch brôm là:
CH2=CH-CH=CH2
(Vì trong liên kết ba có 2 liên kết kém bền)
(Vì trong 2 liên kết đôi có 2 liên kết kém bền)
+ Br2(dd)
Ni
CH2Br-CH=CH-CH2Br
CH2 = CH - CH = CH2
Bài tập 3: Hãy cho biết chất nào trong các chất sau đây có thể làm mất màu dung dịch brom. Giải thích và viết phương trình hoá học (nếu có).
3. Ben zen phản ứng cộng không?
Bài 39: BEN ZEN
CTPT: C6H6
PTK: 786
Trong điều kiện thích hợp benzen có phản ứng cộng
với một số chất như : H2; Cl2.

+ 3 H2
Ni, t0
Xiclohexan
Viết gọn:
PTPƯ:
Xiclohexan
3. Ben zen phản ứng cộng không?
3. Benzen có tham gia phản ứng cộng không?
I. TÍNH VẬT LÍ
II. CẤU TẠO PHÂN TỬ
III. TÍNH CHẤT HÓA HỌC
1. Ben zen tham gia phản ứng cháy
2.Ben zen có phản ứng thế Brom không?
III . TÍNH CHẤT HÓA HỌC
Cơ chế phản ứng giữa C6H6 và H2(có bột Ni xúc tác)
Xiclo hexan
Bài 39: BEN ZEN
CTPT: C6H6
PTK: 786
Trong điều kiện thích hợp benzen có phản ứng cộng
với một số chất như : H2; Cl2.

Xiclohexan
3. Ben zen phản ứng cộng không?
3. Benzen có tham gia phản ứng cộng không?
I. TÍNH VẬT LÍ
II. CẤU TẠO PHÂN TỬ
III. TÍNH CHẤT HÓA HỌC
1. Ben zen tham gia phản ứng cháy
2.Ben zen có phản ứng thế Brom không?
III . TÍNH CHẤT HÓA HỌC
Kết luận: Do phân tử có cấu tạo đặc biệt nên Benzen vừa có phản ứng thế, vừa có phản ứng cộng. Tuy nhiên, phản ứng cộng của Benzen xảy ra khó hơn so với etilen và axetilen.
Bài 39: BEN ZEN
CTPT: C6H6
PTK: 786
3. Ben zen phản ứng cộng không?
I. TÍNH VẬT LÍ
II. CẤU TẠO PHÂN TỬ
III. TÍNH CHẤT HÓA HỌC
1. Ben zen tham gia phản ứng cháy
2. Ben zen có phản ứng thế Brom không?
Bài tập 4: Hãy điền có hoặc không khi đề cập đến tính chất của các Hiđrocacbon đã học trong bảng sau:
Có
Không
Có
Có
Có
Có
Có
Có
Có
Có
Không
Không
Bài 39: BEN ZEN
CTPT: C6H6
PTK: 786
IV . ỨNG DỤNG
IV . ỨNG DỤNG
3. Ben zen phản ứng cộng không?
I. TÍNH VẬT LÍ
II. CẤU TẠO PHÂN TỬ
III. TÍNH CHẤT HÓA HỌC
1. Ben zen tham gia phản ứng cháy
2.Ben zen có phản ứng thế Brom không?
BENZEN
Bài 39: BEN ZEN
CTPT: C6H6
PTK: 786
IV . ỨNG DỤNG
3. Ben zen phản ứng cộng không?
I. TÍNH VẬT LÍ
II. CẤU TẠO PHÂN TỬ
III. TÍNH CHẤT HÓA HỌC
1. Ben zen tham gia phản ứng cháy
2.Ben zen có phản ứng thế Brom không?
Bài tập 5: Cho benzen tác dụng vơi brom tạo ra brombenzen:
a)Viết phương trình hoá học (ghi rõ điều kiện phản ứng).
b)Tính khối lượng benzen cần dùng để điều chế 15,7 gam brombenzen. Biết hiệu suất phản ứng đạt 80%. ( Cho C = 12, H = 1, Br = 80)
Bài 39: BEN ZEN
CTPT: C6H6
PTK: 786
IV . ỨNG DỤNG
3. Ben zen phản ứng cộng không?
I. TÍNH VẬT LÍ
II. CẤU TẠO PHÂN TỬ
III. TÍNH CHẤT HÓA HỌC
1. Ben zen tham gia phản ứng cháy
2.Ben zen có phản ứng thế Brom không?
Về nhà học bài, làm bài tập 1, 2, 3,4 sgk - trang125.
* Giải thích vì sao benzen vừa có phản ứng thế, vừa có phản ứng cộng?
Xem trước bài mới: Dầu mỏ và khí thiên nhiên
* Dầu mỏ, khí thiên nhiên có thành phần và ứng dụng như thế nào?
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
Thân ái chào các thầy cô