Bài 39. Bài tiết nước tiểu

SINH HỌC 8
GV: Cổ Thiên Lạc
TRƯỜNG THCS TRẦN HƯNG ĐẠO
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TP LONG XUYÊN


Câu hỏi 1: Bài tiết đóng vai trò quan trọng như thế nào với cơ thể sống?
Câu hỏi 2: Hệ bài tiết nước tiểu có cấu tạo như thế nào?
Kiểm tra bài cũ
Thận gồm 2 quả với khoảng 2 triệu đơn vị chức năng để lọc máu và hình thành nước tiểu.
Vậy quá trình bài tiết nước tiểu diễn ra như thế nào? Bài học hôm nay sẽ giúp chúng ta tìm hiểu vấn đề này.
Mở bài
Bài 39: BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU
I/ Tạo thành nước tiểu:
Đọc thông tin mục I-SGK, cho biết sự tạo thành nước tiểu diễn ra ở đâu?
Bài 39: BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU
I/ Tạo thành nước tiểu:
* Sự tạo thành nước tiểu diễn ra ở các đơn vị chức năng của thận
Nghiên cứu thông tin mục I - SGK, quan sát sơ đồ Hình 39-1, thảo luận nhóm và trả lời câu hỏi sau, ghi đáp án vào phiếu học tập.
Sự tạo thành nước tiểu gồm những quá trình nào? Chúng diễn ra ở đâu?
Sự tạo thành nước tiểu gồm những quá trình nào? Chúng diễn ra ở đâu?
* Đáp án : Sự tạo thành nước tiểu gồm 3 quá trình:
Quá trình lọc máu ở cầu thận
Quá trình hấp thụ lại
Quá trình bài tiết tiếp
(Click vào dấu ? để mở file *.exe)
- Nước
- Các chất dinh dưỡng : , lipit, vitamin, gluxit, .
- Các chất cần thiết khác :hoocmon , kháng thể ..
-Các muối khoáng .
- Các chất thải của tế bào : urê, axit uric..
Các tế bào máu
Huyết tương
Máu
Prôtêin
Nước tiểu đầu
Lọc máu
(ở cầu thận)
Đoạn phim minh hoạ sự tạo thành nước tiểu ở các đơn vị chức năng của thận
Bài 39: BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU
I/ Tạo thành nước tiểu:
* Sự tạo thành nước tiểu diễn ra ở các đơn vị chức năng của thận,
1- Quá trình lọc máu ..
1- Quá trình lọc máu ở cầu thận: tạo ra nước tiểu đầu.
2- Quá trình hấp thụ lại ..
2- Quá trình hấp thụ lại ở ống thận: hấp thụ lại các chất cần thiết.
3- Quá trình bài tiết tiếp ..
3- Quá trình bài tiết tiếp ở ống thận: bài tiết tiếp các chất thải, chất thừa.
? Tạo thành nước tiểu chính thức và ổn định một số thành phần của máu.
gồm 3 quá trình:
1) Thành phần nước tiểu đầu khác với máu ở chỗ nào?
Quan sát sơ đồ Hình 39-1, thảo luận nhóm và hoàn thành phiếu học tập:
2) Nước tiểu chính thức khác với nước tiểu đầu ở chỗ nào?
Loãng
Đậm đặc
Có ít
Có nhiều
Có nhiều
Gần như không có
Có tế bào máu và prôtêin
Không có tế bào máu và prôtêin
Bài 39: BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU
I/ Tạo thành nước tiểu:
* Sự khác biệt trong thành phần máu và nước tiểu đầu:
+ Máu có tế bào máu và prôtêin.
+ Nước tiểu đầu không có tế bào máu và prôtêin.
Bài 39: BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU
I/ Tạo thành nước tiểu:
* Sự khác biệt trong thành phần nước tiểu đầu và nước tiểu chính thức:
Loãng
Đậm đặc
Có ít
Có nhiều
Có nhiều
Gần như không có

Từ bảng trên, cho biết thực chất của quá trình tạo thành nước tiểu là gì?
- Thực chất của quá trình tạo thành nước tiểu là lọc máu và thải bỏ các chất cặn bã, chất độc, chất thừa ra khỏi cơ thể để duy trì tính ổn định của môi trường trong.
Loãng
Đậm đặc
Có ít
Có nhiều
Có nhiều
Gần như không có
Bài 39: BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU
I/ Tạo thành nước tiểu:
* Thực chất của quá trình tạo thành nước tiểu là lọc máu và thải bỏ các chất cặn bã, chất độc, chất thừa ra khỏi cơ thể để duy trì tính ổn định của môi trường trong.
II/ Thải nước tiểu:
Đọc thông tin mục II - SGK, hãy mô tả đường đi của nước tiểu chính thức trên hình vẽ.


Phần tuỷ
Phần vỏ
Bể thận
ống dẫn nước tiểu
Hình 38-1B. Lát cắt dọc thận
Sơ đồ đường đi của nước tiểu chính thức
Sự tạo thành nước tiểu ở các đơn vị chức năng của thận diễn ra liên tục, nhưng sự thải nước tiểu ra khỏi cơ thể chỉ xảy ra vào những lúc nhất định. Có sự khác nhau đó là do đâu?
Nước tiểu được tích trữ ở bóng đái khi lên tới 200ml, đủ áp lực gây cảm giác buồn đi tiểu và nhờ hoạt động của cơ vòng ống đái, cơ bóng đái, cơ bụng ? thải nước tiểu ra ngoài.
Đáp án:
Đọc thông tin mục II – SGK và trả lời câu hỏi :
Bài 39: BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU
I/ Tạo thành nước tiểu:
Nước tiểu chính thức ? bể thận ? ống dẫn nước tiểu ? tích trữ ở bóng đái ? thải ra ngoài nhờ hoạt động của cơ vòng ống đái, cơ bóng đái và cơ bụng.
II/ Thải nước tiểu:
Dùng những cụm từ cho sẵn sau đây
( , , ,
)
điền vào chỗ trống thích hợp:
Kiểm tra đánh giá
Lọc máu ở cầu thận
Hấp thụ lại
Bài tiết tiếp
Máu
Nước tiểu
chính thức
Sơ đồ tóm tắt sự tạo thành nước tiểu
1
2
3
4
Nước tiểu đầu
các chất cần thiết
trừ tế bào máu và prôtêin
các chất thải và chất thừa
Học thuộc bài.
Trả lời câu hỏi 1, 2, 3 - trang 127 SGK.
Đọc mục: Em có biết.
Chuẩn bị bài 40: Vệ sinh hệ bài tiết nước tiểu, hoàn thành bảng 40 - trang 130 SGK.
Hướng dẫn về nhà
Cơ chế hoạt động của thận nhân tạo
Em có biết
(Click vào dấu ? để mở file *.exe)
Kính chào quý thầy cô thân mến!!!
Nhằm mục đích tạo ra những bài giảng điện tử ngày càng hoàn thiện hơn, chúng ta cần phải không ngừng học hỏi, trao đổi kinh nghiệm giảng dạy với nhau, thường xuyên cập nhật các thông tin mới nhất, các ý tưởng đột phá trong phương pháp giảng dạy bộ môn. Với lòng say mê môn Sinh học và Tin học cùng những bài giảng điện tử đã làm được, tôi mạnh dạn đưa ra những ý kiến để được quý đồng nghiệp cùng đóng góp, trao đổi lẫn nhau, làm cho bài dạy của chúng ta có thể sinh động hơn, lôi cuốn nhiều học sinh tham gia.
Quý thầy cô có thể liên lạc qua E-mail ([email protected]) để cùng trao đổi về những vấn đề sau:
Soạn giáo án điện tử bằng Microsoft PowerPoint (chèn tranh ảnh, băng hình, thí nghiệm ảo, sơ đồ mô phỏng, sử dụng các file *.exe, thiết kế các kiểu câu hỏi trắc nghiệm và trò chơi giải ô chữ.)
Soạn giáo án điện tử bằng Violet.
Sử dụng một số phần mềm chỉnh sửa hình ảnh, âm thanh, đoạn phim.