Bài 39. Bài tiết nước tiểu

Đặng Hữu Hoàng
Chào Mừng các thầy cô
về dự bài giảng
sinh học 8
CÂU 1
Hãy chọn đáp án đúng trong các câu sau
Bài tiết có vai trò gì đối với cơ thể sống?
Làm ổn định môi trường trong
A
Tạo điều kiện cho trao đối chất
diễn ra bình thường
b
Các sản phẩm thừa , độc( CO2, axit uric…)
được thải ra ngoài.
c
Điều chỉnh tỉ lệ gluxit, lipit và protein.
d
kiểm tra bài cũ
Các cơ quan bài tiết gồm những gì?
Phổi thải loại CO2.
A
Da thải loại mồ hôi.
b
Hệ bài tiết bài tiết nước tiểu.
c
Ruột già thải phân.
d
kiểm tra bài cũ
CÂU 2
Hãy chọn đáp án đúng nhất trong các câu sau
Hệ bài tiết nước tiểu gồm
những cơ quan nào?
Thận, cầu thận, bóng đái.
A
Thận, ống thận, bóng đái.
b
Thận, bóng đái, ống đái.
c
Thận, ống dẫn nước tiểu,
bóng đái, ống đái.
d
kiểm tra bài cũ
Cơ quan quan trọng nhất của hệ
Bài tiết nước tiểu là gì?
Thận.
A
Bóng đái.
b
Ống đái.
c
Ống dẫn nước tiểu.
d
kiểm tra bài cũ
Mỗi đơn vị chức năng của thận
gồm những gì?
Cầu thận, nang cầu thận.
A
Nang cầu thận, ống thận.
b
Cầu thận, ống thận.
c
Cầu thận, nang cầu thận,
ống thận.
d
kiểm tra bài cũ
Tiết 41 - Bài 39: BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU
I. TẠO THÀNH NƯỚC TIỂU
HẤP THỤ LẠI
- Có sử dụng năng lượng ATP
Các chất được hấp thụ lại:
+Chất dinh dưỡng
+Nước
+Các ion Na+, Cl- ...
BÀI TIẾT TIẾP
-Có sử dụng năng lượng ATP
-Các chất được bài tiết tiếp:
+ axit uric, creatin…
+ Các chất thuốc
+ ion thừa: H+, K+…
LỌC MÁU
- Màng lọc là vách mao mạch với các lỗ nhỏ 30 - 40A
Sự chênh lệch áp suất tạo ra lực đẩy
Các tế bào máu và protein lớn hơn nên vẫn ở lại trong máu
Sơ đồ tạo thành nước tiểu ở một đơn vị chức năng của thận
Bài 39 BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU

Thảo luận nhóm
I. TẠO THÀNH NƯỚC TIỂU
1. Sự tạo thành nước tiểu gồm những quá trình nào? Chúng diễn ra ở đâu?
2. Thành phần nước tiểu đầu khác với máu ở chỗ nào?
3. Nước tiểu chính thức khác với nước tiểu đầu ở chỗ nào?
3 vấn đề
Tiết 41 - Bài 39: BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU
Bài 39 BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU
I. TẠO THÀNH NƯỚC TIỂU
1. Sự tạo thành nước tiểu gồm những quá trình nào? Chúng diễn ra ở đâu?
Sự tạo thành nước tiểu gồm 3 quá trình
+ Lọc máu ở nang cầu thận  Tạo nước tiểu đầu
+ Hấp thụ lại
+ Bài tiết tiếp

Ở ống thận
 Nước tiểu chính thức
Tiết 41 - Bài 39: BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU
HẤP THỤ LẠI
- Có sử dụng năng lượng ATP
Các chất được hấp thụ lại:
+Chất dinh dưỡng
+Nước
+Các ion Na+, Cl- ...
BÀI TIẾT TIẾP
-Có sử dụng năng lượng ATP
-Các chất được bài tiết tiếp:
+ axit uric, creatin…
+ Các chất thuốc
+ ion thừa: H+, K+…
LỌC MÁU
- Màng lọc là vách mao mạch với các lỗ nhỏ 30 - 40A
Sự chênh lệch áp suất tạo ra lực đẩy
Các tế bào máu và protein lớn hơn nên vẫn ở lại trong máu
Điền vào vào sơ đồ tóm tắt sự hình thành nước tiểu dưới đây cho chính xác
( Nước tiểu đầu, trừ tế bào máu và prôtêin, các chất không cần thiết và chất có hại)

Máu
Lọc máu qua
màng lọc
(….……2………..)
Hấp thụ lại
(chất dinh dưỡng,
nước, muối khoáng…)
(………… 3…………)
Nước tiểu
chính thức
(trừ tế bào máu
và prôtein)
(………1……)
Bài tiết tiếp
(các chất không cần thiết và chất có hại)
Nước tiểu đầu
Bài 39 BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU

Thảo luận nhóm
I. TẠO THÀNH NƯỚC TIỂU
2. Thành phần nước tiểu đầu khác với máu ở chỗ nào?
NƯỚC TIỂU ĐẦU
MÁU
Không có các tế bào
máu và prôtêin
Có các tế bào máu
và prôtêin
Tiết 41 - Bài 39: BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU
Bài 39 BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU

Thảo luận nhóm
I. TẠO THÀNH NƯỚC TIỂU
3. Nước tiểu chính thức khác với nước tiểu đầu ở chỗ nào?
Loãng
Đậm đặc
Có ít
Có nhiều
Có nhiều
Gần như không
Tiết 41 - Bài 39: BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU
KẾT LUẬN
Bài 39 BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU
I. TẠO THÀNH NƯỚC TIỂU
Sự tạo thành nước tiểu gồm 3 quá trình:
- Quá trình lọc máu (ở cầu thận)  tạo ra nước tiểu đầu.
Quá trình hấp thụ lại những chất cần thiết (ở ống thận)
Quá trình bài tiết tiếp chất thừa, chất thải (ở ống thận).
 Tạo thành nước tiểu chính thức.
Tiết 41 - Bài 39: BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU
EM CÓ BIẾT
Hiện tượng gì sẽ xảy ra nếu màng lọc bị tổn thương?



Vi khuẩn thường làm các quản cầu bị thương tổn và trở nên dễ thấm hơn làm cho prôtêin và các tế bào máu nguyên vẹn cũng vào nước tiểu, gây ra hiện tượng đái đường, đái ra máu…
Bài 39 BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU
Tiết 41 - Bài 39: BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU
EM CÓ BIẾT
Sự bài tiết nước tiểu diễn ra như thế nào
Bài 39 BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU
II. THẢI NƯỚC TIỂU
Nước tiểu chính thức  bể thận,  ống dẫn nước tiểu  bóng đái,  ống đái  ra ngoài (nhờ hoạt động của cơ vòng ống đái, cơ bóng đái và cơ bụng)
KẾT LUẬN
Bài 39 BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU
II. THẢI NƯỚC TIỂU
Tiết 41 - Bài 39: BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU
+ Máu tuần hoàn liên tục qua thận để lọc tạo thành nước tiểu (không theo ý muốn)
+ Nước tiểu chính thức được tích trữ trong bóng đái khi lên tới 200ml, đủ áp lực để gây cảm giác muốn đi tiểu. Nếu cơ vòng mở ra (có sự phối hợp co của cơ bóng đái và cơ bụng)  nước tiểu mới thoát ra ngoài.
Vì sao sự tạo thành nước tiểu diễn ra liên tục mà sự bài tiết nước tiểu lại vào những lúc nhất định?
Bài 39 BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU
II. THẢI NƯỚC TIỂU
Nước tiểu được tạo thành ở
………(1)………..
Bao gồm quá trình: Lọc máu ở cầu thận để tạo thành (2)................. ,quá trình hấp thụ lại các chất cần thiết, quá trình bài tiết tiếp các chất độc và chất không cần thiết ở ống thận để tạo nên
……………(3)……………
- Nước tiểu chính thức đổ vào ……(4)….
Qua ống……(5)……, xuống tích trữ ở……(6)……
rồi được thải ra ngoài nhờ hoạt động của cơ vòng …(7)…, cơ bóng đái và cơ bụng
các đơn vị chức năng của thận
bể thận
dẫn nước tiểu
bóng đái
nước tiểu đầu
nước tiểu chính thức
ống đái
ĐIỀN THÔNG TIN THÍCH HỢP VÀO CHỖ TRỐNG
TRẢ LỜI
Câu 1: Nước tiểu được tạo thành ở:
Các đơn vị chức năng của thận
Bể thận
Vỏ thận
Nang cầu thận
a
b
c
d
Câu 2: Sản phẩm được tạo thành trong quá trình lọc máu ở cầu thận là:
Các chất dinh dưỡng
Các chất thải
Nước tiểu đầu
Nước tiểu chính thức
a
b
c
d
Câu 3: Sau khi được tạo thành, nước tiểu chính thức được đổ vào:
Vỏ thận
Tủy thận
Bể thận
Cầu thận
a
b
c
d
Câu 4: Thực chất của quá trình tạo thành nước tiểu là:
Lọc máu lấy lại chất dinh dưỡng cho cơ thể
Đón nhận các chất thải từ tế bào để đưa ra ngoài
Hấp thụ lại các chất cần thiết cho cơ thể
Lọc máu và loại bỏ các chất cặn bã, chất độc, chất dư thừa để thải ra ngoài cơ thể
a
b
c
d
dặn dò
Ôn lại kiến thức đã học
Làm bài tập
Đọc trước bài "V? sinh h? b�i ti?t nu?c ti?u"
HẸN GẶP LẠI!