Bài 39. Bài tiết nước tiểu

Chào mừng quý thầy cô cùng các em học sinh lớp 8a đến với bài giảng
BÀI DẠY: BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU
MÔN SINH HỌC 8
EM HÃY NÊU TÊN VÀ CHỈ RÕ
CÁC CƠ QUAN CỦA HỆ
BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU ?
Kiểm tra bài cũ
THẬN
ỐNG DẪN
NƯỚC TIỂU
BÓNG ĐÁI
ỐNG ĐÁI
MỖI ĐƠN VỊ CHỨC NĂNG CỦA THẬN GỒM
NHỮNG PHẦN CHÍNH NÀO ?
CẦU THẬN
NANG CẦU THẬN
ỐNG
THẬN

Mỗi quả thận chứa khoảng 1 triệu đơn vị
chức năng để lọc máu và hình thành nước tiểu


Vậy quá trình lọc máu để hình thành nước tiểu ở
các đơn vị chức năng của thận đã diễn
ra như thế nào?

CẦU THẬN
NANG CẦU THẬN
ỐNG
THẬN
I. Tạo thành nước tiểu.
Tiết 41-Bài 39: Bµi tiÕt n­íc tiÓu
I. Tạo thành nước tiểu.
Sự tạo thành nước tiểu diễn ra ở đâu?
Gồm những quá trình nào?
Các thành phần của máu được ổn định
Tiết 41-Bài 39: Bµi tiÕt n­íc tiÓu
I. Tạo thành nước tiểu.
Các thành phần của máu được ổn định
Tiết 41-Bài 39: Bµi tiÕt n­íc tiÓu
I. Tạo thành nước tiểu.
 * X¶y ra ë ®¬n vÞ chøc n¨ng cña thËn
* Gồm 3 quá trình:
Tiết 41-Bài 39: Bµi tiÕt n­íc tiÓu


Các thành phần của máu được ổn định


Các thành phần của máu được ổn định
I. Tạo thành nước tiểu.
* Xảy ra ở đơn vị chức năng của thận.
* Gồm 3 quá trình:
- Lọc máu: diễn ra ở cầu thận, qua màng lọc các chất được lọc ra nang cầu thận theo cơ chế khuyếch tán (trừ các tế bào máu và Prôtêin) ? tạo ra nước tiểu đầu (chứa các chất độc hại, chất dư thừa, dinh dưỡng, các chất cần thiết cho cơ thể, vitamin, muối khoáng, nước.)
Tiết 41-Bài 39: Bµi tiÕt n­íc tiÓu
THÀNH PHẦN NƯỚC TIỂU ĐẦU KHÁC VỚI MÁU Ở CHỖ nµo?
NƯỚC TIỂU ĐẦU
MÁU
Không có các tế bào
máu và prôtêin
Có các tế bào máu
và prôtêin
Các thành phần của máu được ổn định
Tiết 41-Bài 39: Bµi tiÕt n­íc tiÓu


Các thành phần của máu được ổn định
Tiết 41-Bài 39: Bµi tiÕt n­íc tiÓu


Các thành phần của máu được ổn định


Các thành phần của máu được ổn định


Các thành phần của máu được ổn định
Quá trình bài tiết tiếp xảy ra ở đâu? Kết quả như thế nào?
TIẾT 41- BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU
Nước tiểu chính thức khác với nước tiểu đầu ở chỗ nào?
Loãng
Đậm đặc
Có ít
Có nhiều
Có nhiều
Gần như không
Tiết 41-Bài 39: Bµi tiÕt n­íc tiÓu
Vậy thực chất của quá trình tạo thành nước tiểu là gì?
Thực chất của quá trình tạo thành nước tiểu là quá trình lọc máu và thải bỏ các chất cặn bã, chất độc, chất thừa ra khỏi cơ thể nhằm duy trì ổn định nồng độ các chất trong máu.
Tại sao nói “thận nhân tạo là vị cứu tinh của những bệnh nhân suy thận”?
Vì nếu bị suy thận, họ có thể chết vì bị nhiễm độc những chất thải của chính cơ thể mình. Song họ có thể cứu sống nếu được sự hổ trợ của thận nhân tạo.
TIẾT 41- BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU
TIẾT 41- BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU
Ở người bình thường có khoảng 1440 lít máu qua thận để lọc mỗi ngày, tạo thành khoảng 170 lít nước tiểu đầu. Nhờ quá trình hấp thụ lại sau đó mà chỉ tạo thành khoảng 1,5 lít nước tiểu chính thức.
Vậy nước tiểu chính thức được bài tiết ra ngoài cơ thể như thế nào ?
TIẾT 41- BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU
I. Tạo thành nước tiểu.
 * X¶y ra ë ®¬n vÞ chøc n¨ng cña thËn
* Gồm 3 quá trình:
Lọc máu
Hấp thụ lại
Bài tiết tiếp:
ở cầu thận tạo ra nước tiểu đầu.
các chất cần thiết.
+ Các chất cặn bã, các chất độc, chất không cần thiết.
+ Tạo thành nước tiểu chính thức.
ống thận
II. Thải nước tiểu.
Tiết 41-Bài 39: Bµi tiÕt n­íc tiÓu
TIẾT 41- BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU
Sự bài tiết nước tiểu diễn ra như thế nào
Sơ đồ đường đi của nước tiểu
Nước tiểu chính thức
Bể thận
ống dẫn nước tiểu
Bóng đái
ống đái
Ngoài
Tiết 41-Bài 39: Bµi tiÕt n­íc tiÓu
Nước tiểu chính thức
Bể thận
ống dẫn nước tiểu
Bóng đái
ống đái
Ngoài
Tiết 41-Bài 39: Bµi tiÕt n­íc tiÓu
I. Tạo thành nước tiểu.
 * X¶y ra ë ®¬n vÞ chøc n¨ng cña thËn
* Gồm 3 quá trình:
Lọc máu
Hấp thụ lại
Bài tiết tiếp:
ở cầu thận tạo ra nước tiểu đầu.
các chất cần thiết.
+ Các chất cặn bã, các chất độc, chất không cần thiết.
+ Tạo thành nước tiểu chính thức.
ống thận
II. Thải nước tiểu.
Nước tiểu chính thức
Bể thận
ống dẫn nước tiểu
Bóng đái
ống đái
MT Ngoài

Tiết 41-Bài 39: Bµi tiÕt n­íc tiÓu

Tiết 41-Bài 39: Bµi tiÕt n­íc tiÓu
Vì sao sự tạo thành nước tiểu diễn ra liên tục mà sự bài tiết nước tiểu lại gián đoạn?
Tiết 41-Bài 39: Bµi tiÕt n­íc tiÓu
Đáp án
Máu tuần hoàn liên tục qua cầu thận nên nước tiểu được hình thành liên tục.
Nước tiểu được tích trữ ở bóng đái khi lên tới 200ml, đủ áp lực gây cảm giác buồn đi tiểu dẫn đến bài tiết ra ngoài.
Tiết 41-Bài 39: Bµi tiÕt n­íc tiÓu
Em hãy giải thích tại sao ở trẻ em thì hay đái dầm?
Còn ở người già khó điều khiển phản xạ đi tiểu?
Giải thích
ở trẻ em phản xạ thần kinh chưa phát triển.
Còn ở người già cơ vân co không tốt.
Tiết 41-Bài 39: Bµi tiÕt n­íc tiÓu

Hiện tượng gì sẽ xảy ra nếu màng lọc bị tổn thương?



Vi khuẩn thường làm các quản cầu bị thương tổn và trở nên dễ thấm hơn làm cho prôtêin và các tế bào máu nguyên vẹn cũng vào nước tiểu gây ra hiện tượng đái đường, đái ra máu.
Tiết 41-Bài 39: Bµi tiÕt n­íc tiÓu
Câu 1: Nước tiểu được tạo thành ở:
Các đơn vị chức năng của thận
Bể thận
Vỏ thận
Nang cầu thận
a
b
c
d
HS làm bài tập trắc nghiệm sau:
Câu 2: Sản phẩm được tạo thành trong quá trình lọc máu ở nang cầu thận là:
Các chất dinh dưỡng
Các chất thải
Nước tiểu đầu
Nước tiểu chính thức
a
b
c
d
Câu 3: Sau khi được tạo thành, nước tiểu chính thức được đổ vào:
Vỏ thận
Tủy thận
Bể thận
Cầu thận
a
b
c
d
Câu 4: Thực chất của quá trình tạo thành nước tiểu là:
Lọc máu lấy lại chất dinh dưỡng cho cơ thể
Đón nhận các chất thải từ tế bào để đưa ra ngoài
Hấp thụ lại các chất cần thiết cho cơ thể
Lọc máu và loại bỏ các chất cặn bã, chất độc, chất dư thừa để thải ra ngoài cơ thể
a
b
c
d
Hướng dẫn về nhà
Học thuộc bài.
Trả lời câu hỏi và bài tập 1, 2, 3 SGK - Trang 127.
Đọc bài 40 SGK.
Tiết 41-Bài 39: Bµi tiÕt n­íc tiÓu
Chúc các em học vui