Bài 38. Bài tiết và cấu tạo hệ bài tiết nước tiểu

Câu 1: Sự giống nhau giữa trao đổi chất ở cấp độ cơ thể với trao đổi chất ở cấp độ tế bào là :
A.Đều lấy ôxi và các chất cần thiết.
B.Đều lấy vào ôxi và thải ra cacboníc.
C.Đều thải khí cacboníc và sản phẩm phân hủy khác.
D.Đều lấy vào ôxi và các chất cần thiết , thải ra khí cácboníc và sản phẩm phân hủy khác.
Câu 2 : Các hệ cơ quan tham gia trực tiếp vào quá trình trao đổi chất giữa cơ thể với môi trường ngoài là:
A.Hệ tiêu hóa ,hệ tuần hoàn , hệ hô hấp.
B.Hệ tiêu hóa ,hệ bài tiết , hệ hô hấp.
C.Hệ tuần hoàn, hệ bài tiết, hệ tiêu hóa.
D.Hệ tuần hoàn, hệ hô hấp, hệ bài tiết.
D.
B.
Phổi
Máu
Chất thải
Phân
dinh dưỡng
nước, muối khoáng
Chất thải
Nước, thức ăn,
muối khoáng
Chất thải
Chất thải
Chất thải
Chất thải
Chất thải
Chất thải
Chất thải
Chất thải
Chất thải
Chất thải
Chất thải















Nhưng các hoạt động đó cũng thải ra khí cacbonic và chất thải
Dinh dưỡng và oxi cần cho hoạt động sống của tế bào và cơ thể
Cơ thể
Tế bào
MAO MẠCH
Môi trường ngoài
Máu
CO2
nước tiểu
mồ hôi
Máu
Da
chất thải
Máu
thận
CO2
1.BÀI TIẾT – VAI TRÒ CỦA BÀI TIẾT
phổi
Máu
Máu
chất thải
chất thải
chất thải
chất thải
CO2
CO2
CO2
CO2
Sẽ làm cho - Tính chất của môi trường trong cơ thể bị biến đổi
- Các hoạt động trao đổi chất không diễn ra như bình thường
-Sự bài tiết các sản phẩm thải bị trì trệ
- Các chất thải (urê, cacbonic, axit uric...)bị tích tụ trong máu
B?i m?t lí do n�o dĩ
- 10% chất cặn bã còn lại được đưa ra ngoài qua da theo cơ chế tiết mồ hôi
- 90% chất cặn bã được đưa ra ngoài qua thận theo cơ chế bài tiết nước tiểu
- Khí cacbonic được bài tiết ra ngoài qua phổi
- Hàng ngày cơ thể không ngừng lọc, thải chúng ra ngoài môi trường. Quá trình đó gọi là bài tiết
Một số chất được đưa vào cơ thể quá liều, chất độc( qua thức ăn, nước uống), thuốc kháng sinh ...
- Hoạt động trao đổi chất của tế bào không ngừng tạo ra khí CO2 và các chất cặn bã















Thận trái
Thận phải
Ống dẫn nước tiểu(niệu quản)
Bóng đái
Ống đái(niệu đạo)
Cấu tạo hệ bài tiết nước tiểu gồm:
Câu 1:d
Câu 2: Cơ quan quan trọng nhất của hệ bài tiết
nước tiểu là :
a.Thận c.Bóng đái
b.Ống dẫn nước tiểu d.Ống đái
a.
Câu 3: d Cấu tạo của thận gồm:
Phần vỏ
Phần tủy
Bể thận
Mỗi quả thận có khoảng 1 triệu đơn vị chức năng và các ống ghóp nằm trong phần vỏ và thần tủy thận
Câu 4:d Cấu tạo một đơn vị chức năng của thận :
động mạch đến
động mạch đi
Cầu thận
Nang cầu thận
Cấu tạo một đơn vị chức năng của thận
Ảnh chụp X quang cho thấy
một viên sỏi ở bể thận phải
Viên sỏi dài 8mm được tạo
bởi các tinh thể canxiphotphat
Em có biết
Trong th�nh ph?n nu?c ti?u cĩ nh?ng mu?i vơ co v� h?u co nhu mu?i canxi, mu?i phơtphat, mu?i urat,.d? b? k?t tinh khi n?ng d? c?a ch�ng qu� cao v� g?p pH thích h?p ho?c g?p nh?ng di?u ki?n d?c bi?t kh�c. C�c tinh th? c?a ch�ng( s?i th?n) cĩ th? l�m ngung tr? qu� trình b�i ti?t nu?c ti?u v� th?m chí g�y dau d?n d? dơi, ?nh hu?ng t?i s?c kho? v� m?i ho?t d?ng kh�c.















Sỏi thận
TRÒ CHƠI GIẢI Ô CHỮ
1
2
3
4
Ch? d?
Chủ đề sẽ xuất hiện ở hàng dọc màu đỏ khi hoàn thành xong 4 câu hỏi để mở các ô chữ từng hàng ngang

Bảy chữ cái : Đây là hoạt động lọc, thải những chất cặn bã ra khỏi cơ thể
1
1

1
2
Bảy chữ cái : Tên bộ phận thuộc đơn vị thận thực chất là một búi mao mạch hình cầu
2



3
1
2
3
Bảy chữ cái : Tên một loại bệnh do sự kết tinh của muối khoáng khi chúng ở nồng độ quá cao và gặp pH thích hợp trong bể thận .

Tám chữ cái : Đây là sản phẩm thải chủ yếu của cơ thể, thải tới 90% các chất thải hòa tan trong máu ( trừ CO2)
4
1
2
3
Ch? d?
4
*Các dị tật bẩm sinh: Sự phát triển bất thường của bào thai có thể gây ra các tình trạng dị tật cho thận & hệ niệu như bất thường về hình dạng & kích thước.
Tác hại: người mắc dị tật thận hình móng ngựa thường bị thận ứ nước, sỏi thận, nhiễm khuẩn đường niệu, ung thư thận…
Một số dị tật bẩm sinh
Thận bình thường
Thận đa nang






























Th?n l� m?t trong nh?ng can b?nh gõy ra nhi?u bi?n ch?ng ph? r?t cao, do dú
ph?i tỡm ra d?u hi?u c?a b?nh c�ng s?m c�ng t?t tru?c khi quỏ mu?n. Dau th?n gõy
dau vựng hụng, lung, sỏt g?n xuong su?n, cú th? gõy s?t.
Cựng v?i con dau nhúi ? phớa sau lung, cỏc tri?u ch?ng dau th?n cú th? bao g?m:
- R?i lo?n ti?t ni?u - S?t - ểi m?a
- Bu?n nụn - Dau ? vựng hỏng
- M?t c?m giỏc ngon mi?ng - Sung ? tay v� chõn
Hai nguyờn nhõn chớnh gõy ra dau th?n bao g?m: b?nh s?i th?n v� viờm b? th?n.
1. B?nh s?i th?n
Cỏc tri?u ch?ng khỏc khi b? s?i th?n bao g?m:
- Cú s? b?t thu?ng trong nu?c ti?u nhu cú mỏu trong nu?c ti?u, nu?c ti?u cú m�u l?...
- Nụn v� bu?n nụn vỡ cú ch?t th?i du?c tớch luy trong mỏu.
- Sung trờn tay, chõn ho?c th?m chớ trờn m?t.
2. Viờm b? th?n (nhi?m trựng th?n)
M?t s? tri?u ch?ng khỏc khi b? viờm b? th?n bao g?m:
- R?i lo?n ti?t ni?u nhu di ti?u dau, di ti?u thu?ng xuyờn, ti?u dờm...
- Cỏc tri?u ch?ng khỏc nhu s?t, ?n l?nh, m?t m?i, bu?n nụn v� nụn... kốm theo chỏn an, gi?m cõn d?t ng?t...
Ngo�i 2 b?nh d? c?p ? trờn, nh?ng thuong tớch v� b?nh th?n(nhu suy th?n c?p tớnh ho?c món tớnh...) cung cú th? gõy dau th?n. Nh?ng nguyờn nhõn khỏc gõy dau th?n cú th? l� ung thu th?n, lao th?n v� u nang th?n...
Nhận biết các dấu hiệu đau ở thận

Em có biết

















Bệnh suy thận là một bệnh thông thường ảnh hưởng đến khá đông dân số trên thế giới.  Phần lớn các bệnh nhân có thể không có biểu hiện gì.Do triệu chứng của bệnh không rõ rệt, có thể chỉ biểu hiện ra bên ngoài khi chức năng thận đã giảm đi đáng kể.

Theo thống kê tại Việt Nam có tới 8 triệu người suy thận mạn. Đặc biệt con số này ngày càng tăng nhanh cùng với tốc độ phát triển của các bệnh như tăng huyết áp, đái tháo đường, viêm cầu thận,...

Có rất nhiều nguyên nhân gây ra bệnh suy thận cấp tính cũng như mãn tính. Sự chữa trị phải dựa vào nguyên nhân của bệnh.  Khi chức năng của thận đã suy kiệt đến giai đoạn cuối cùng, thì bệnh nhân cần phải lọc máu hoặc thay thận.  

Phát hiện sớm những dấu hiệu của bệnh thận và có một lối sống lành mạnh là cách để giảm thiểu nguy cơ suy thận.

Nếu có 1 trong các triệu chứng của bệnh, bạn nên đến bệnh viện hoặc các trung tâm y tế để kiểm tra sức khỏe và được tư vấn sớm.



HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
1.Học bài cũ :
- Học thuộc phần tóm tắt cuối bài
- Học bài và trả lời câu hỏi cuối bài
2.Chuẩn bị bài mới
- Đọc và tìm hiểu trước bài "Bài tiết nước tiểu"
CHÚC CÁC THẦY, CÔ GIÁO KHỎE MẠNH VÀ CHÚC CÁC EM HỌC SINH HỌC TỐT - HẸN GẶP LẠI LẦN SAU