Bài 38. Axetilen

Tiết 47. AXETILEN
Công thức phân tử: C2H2
Phân tử khối: 26
TÍNH CHẤT VẬT LÍ:
Chất khí, không màu, không mùi.
Nhẹ hơn không khí (d =26/29).
Ít tan trong nước.
CẤU TẠO PHÂN TỬ:
Axetilen có CTCT:
Viết gọn:
Mô hình phân tử axetilen
Dạng rỗng
Dạng đặc
Tiết 47. AXETILEN
Công thức phân tử:C2H2
Axetilen có công thức cấu tạo: H-CΞC-H
Giữa hai nguyên tử cacbon trong phân tử axetilen có 3 liên kết, người ta gọi là liên kết ba.
Trong liên kết ba, có hai liên kết kém bền, dễ bị đứt lần lượt trong các phản ứng hóa học.
So sánh cấu tạo phân tử giữa etilen và axetilen
Giống nhau: cả 2 đều là hidrocacbon, có liên kết kém bền.
Khác nhau:
- Etilen có 1 liên kết kém bền.
- Axetilen có 2 liên kết kém bền.
Tiết 47. AXETILEN
CẤU TẠO PHÂN TỬ:
TÍNH CHẤT HÓA HỌC:
Axetilen có cháy không?
Hiện tượng: Axetilen cháy trong không khí với ngọn lửa sáng, tỏa nhiều nhiệt.
C2H2 + O2
to
Phương trình hóa học:
2
5
4
2
CO2
H2O
+
▪ Thí nghiệm:
Cách tiến hành thí nghiệm:
Nhỏ 2-3 ml H2O vào
ống nghiệm đã có
sẵn CaC2. đậy nút cao
su có gắn với ống thủy
tinh vuốt nhọn ( chờ
khoảng 1 phút cho khí
axetilen thoát ra). Sau
đó châm lửa đốt ở đầu
ống thủy tinh. Quan sát
hiện tượng, nhận xét và
viết PTHH.

Tiết 47. AXETILEN
+
Br – Br
Br
Br
(không màu)
(màu da cam)
Tiết 47. AXETILEN
1,2 đibrometan
H2O
Axetilen có làm mất màu dung dịch brom không?
▪ Thí nghiệm:
Hiện tượng: Dung dịch brom bị mất màu.
Nhận xét: Axetilen có phản ứng cộng với brom trong dung dịch.
Cách tiến hành thí nghiệm:
+Nhỏ 2-3ml H2O vào ống nghiệm đã
có sẵn CaC2.
+Luồn ống dẫn khí vào 1trong 2 ống nghiệm
chứa sẵn dd Br2.
Quan sát hiện tượng,nhận xét và viết PTHH.

+
Br – Br
Br
Br
H2O
1,1,1,2 tetrabrometan
Sản phẩm mới sinh ra có liên kết đôi trong phân tử nên có thể cộng tiếp với một phân tử brom nữa:
CH Ξ CH (k) + 2Br - Br(dd)
Br2CH – CHBr2(lỏng)
Phương trình hóa học:
Trong điều kiện thích hợp, axetilen cũng có phản ứng cộng với hidro và một số chất khác.
+
H2
H2C= CH2
Pd
to
axetilen
etilen
TD: Axetilen phản ứng với hidro (xúc tác Pd, t0)
Tiết 47. AXETILEN
Tiết 47. AXETILEN
TÍNH CHẤT HÓA HỌC:
1. Phản ứng cháy .
2C2H2 + 5O2 4CO2 + 2H2O
2-Phản ứng cộng.
CH CH (k) + 2Br Br(dd) Br2CH - CHBr2(l)
to
ỨNG DỤNG
Axetilen C2H2
Tiết 47. AXETILEN
ĐIỀU CHẾ:
2
Tiết 47. AXETILEN
BÀI TẬP CỦNG CỐ
1. Hãy cho biết trong các chất sau:
Chất nào có liên kết 3 trong phân tử?
Chất nào làm mất màu dung dịch brom?




Tiết 47. AXETILEN
BÀI TẬP 3/122 (SGK).
Giải:
1 mol
1 mol
1 mol
2mol
Theo PTHH cứ 1 mol C2H4 phản ứng với 1 mol brom
1 mol C2H2 phản ứng với 2 mol brom (1)
Trong 0,1lit khí chứa số mol C2H4 và C2H2 như nhau (2)
Vậy từ (1) và(2) suy ra: số mol brom phản ứng với C2H2 gấp 2 lần C2H4, nên thể tích dung dịch brom bị mất màu cũng tăng gấp đôi và = 100 ml.
Tiết 47. AXETILEN
BÀI TẬP:
Có 3 bình, mỗi bình chứa 1 trong các khí sau: metan, axetilen, khí cacbonic. Đánh số A, B, C vào các bình này và tiến hành các thí nghiệm với từng chất khí.
Kết quả thí nghiệm ghi được ở bảng sau:
Hãy cho biết 3 bình A, B, C chứa lần lượt những khí nào?
Đáp án: Bình A:chứa khí metan
Bình B:chứa khí axetilen
Bình C:chứa khí cacbonic.
Tiết 47. AXETILEN
CÓ THỂ EM CHƯA BIẾT.
Hiện nay, việc tổng hợp các hợp chất có hoạt tính sinh học từ axetilen có những bước phát triển mạnh mẽ và to lớn.
TD: Người ta đã tổng hợp được pheromon. Đó là các hợp chất hóa học do sinh vật tiết ra để thông tin cho nhau. Pheromon có tính chất hấp dẫn, lôi cuốn đồng lọai khác giới gọi là pheromon giới hay là chất dẫn dụ giới. Sử dụng chất dẫn dụ giới người ta có thể tập trung côn trùng (chẳng hạn bướm đực) đến địa điểm đặt thuốc để tiêu diệt chúng mà không cần phải phun thuốc tràn lan trên đồng ruộng.