Bài 37. Máy biến thế

Giáo viên:Vũ Thị Thắm
Tiết 41: Máy biến thế

Trường thcs thụy phong
Môn học: Vật lí
Lớp: 9D
Nhiệt liệt chào mừng các thầy cô giáo về dự tiết học hôm nay.
Kiểm tra bài cũ
Câu 1: Nêu các cách làm giảm hao phí khi truyền tải điện năng đi xa? Trong đó cách nào ưu thế hơn?
Trả lời: Có hai cách để giảm hao phí khi truyền tải điện năng đi xa, đó là giảm điện trở dây dẫn hoặc tăng hiệu điện thế đặt vào hai đầu dây dẫn.Cách tăng hiệu điện thế là ưu thế hơn.
Câu2: Viết công thức tính công suất hao phí do toả nhiệt trên đường dây tải điện
Cả lớp: Đặt vào 2 đầu cuộn dây A hiệu điện thế xoay chiều, trong cuộn dây dẫn kín B có xuất hiện dòng điện cảm ứng không?
Tiết 41: Máy biến thế
1. Cấu tạo:
-Hai cuén d©y dÉn cã sè vßng kh¸c nhau, ®Æt c¸ch ®iÖn víi nhau
- Mét lâi s¾t (hay thÐp) cã pha silic chung cho c¶ hai cuén d©y.
Kí hiệu của máy biến thế trong sơ đồ mạch điện
I/ Cấu tạo và hoạt động của máy biến thế
Tiết 41: Máy biến thế
1. Cấu tạo
2. Nguyên tắc hoạt động
C1 :Nếu đặt vào hai đầu của một cuộn dây (gọi là cuộn sơ cấp) một HĐT xoay chiều thì bóng đèn ở hai đầu cuộn dây kia (gọi là cuộn thứ cấp) có sáng không? Tại sao?
Có sáng. Vì khi đặt vào hai đầu cuộn sơ cấp một hiệu điện thế xoay chiều thì cuộn dây thứ cấp và lõi sắt có từ trường biến thiên, số đường sức từ xuyên qua tiết diện của cuộn dây thứ cấp biến thiên trong cuộn dây thứ cấp một dòng điện cảm ứng, nên đèn sáng.
I/ Cấu tạo và hoạt động của máy biến thế
~
Cuộn sơ cấp n1
Cuộn thứ cấp n2
Hãy quan sát thí nghiệm
Tiết 41: Máy biến thế
1. Cấu tạo
2. Nguyên tắc hoạt động
C2 Hiệu điện thế xuất hiện ở hai đầu cuộn thứ cấp là hiệu điện thế xoay chiều? Tại sao?
Đặt vào hai đầu cuộn sơ cấp một hiệu điện thế xoay chiều . Từ trường cuộn dây sơ cấp + lõi sắt luân phiên tăng giảm số đường sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn thứ cấp luân phiên tăng giảm trong cuộn thứ cấp xuất hiện một dòng điện cảm ứng xoay chiều (hai đầu cuộn thứ cấp có hiệu điện thế xoay chiều)
I. Cấu tạo và hoạt động của máy biến thế
Hình mô phỏng
~
Tiết 41: Máy biến thế
1. Cấu tạo
2. Nguyên tắc hoạt động
Đặt vào hai đầu cuộn sơ cấp một
hiệu điện thế xoay chiều Từ trường cuộn dây sơ cấp + lõi sắt luân phiên tăng, giảm số đường sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn thứ cấp luân phiên tăng, giảm . trong cuộn thứ cấp xuất hiện một dòng điện xoay chiều (hai đầu cuộn thứ cấp có hiệu điện thế xoay chiều)
I. Cấu tạo và hoạt động của máy biến thế
~
3. Kết luận
 Khi ®Æt vµo hai ®Çu cuén s¬ cÊp mét hiÖu ®iÖn thÕ xoay chiÒu th× ë hai ®Çu cuén thø cÊp xuÊt hiÖn mét hiÖu ®iÖn thÕ xoay chiÒu.
Tiết 41: Máy biến thế
1. Quan sát
I. Cấu tạo và hoạt động của máy biến thế
II. TáC DụNG LàM BIếN ĐổI HIệU ĐIệN THế CủA máy biến thế
 Khi ®Æt vµo hai ®Çu cuén s¬ cÊp mét hiÖu ®iÖn thÕ xoay chiÒu th× ë hai ®Çu cuén thø cÊp xuÊt hiÖn mét hiÖu ®iÖn thÕ xoay chiÒu.
Tiết 41: Máy biến thế
I. Cấu tạo và hoạt động của máy biến thế
II. TáC DụNG LàM BIếN ĐổI HIệU ĐIệN THế CủA máy biến thế
 HiÖu ®iÖn thÕ ë hai ®Çu mçi cuén d©y cña m¸y biÕn thÕ tû lÖ víi sè vßng d©y cuén t­¬ng øng:
1. Quan sát
 Khi ®Æt vµo hai ®Çu cuén s¬ cÊp mét hiÖu ®iÖn thÕ xoay chiÒu th× ë hai ®Çu cuén thø cÊp xuÊt hiÖn mét hiÖu ®iÖn thÕ xoay chiÒu.
2. Kết luận
C3 : Căn cứ vào các số liệu trên, hãy rút ra nhận xét về mối quan hệ giữa hiệu điện thế U đặt ở hai đầu các cuộn dây của máy biến thế và số vòng dây của các cuộn tương ứng.
Tiết 41: Máy biến thế
I. Cấu tạo và hoạt động của máy biến thế
II. TáC DụNG LàM BIếN ĐổI HIệU ĐIệN THế CủA máy biến thế
 HiÖu ®iÖn thÕ ë hai ®Çu mçi cuén d©y cña m¸y biÕn thÕ tû lÖ víi sè vßng d©y cña mçi cuén:
U1 > U2 m¸y h¹ thÕ ( n1>n2)
U1 < U2 m¸y t¨ng thÕ( n1 Khi ®Æt vµo hai ®Çu cuén s¬ cÊp mét hiÖu ®iÖn thÕ xoay chiÒu th× ë hai ®Çu cuén thø cÊp xuÊt hiÖn mét hiÖu ®iÖn thÕ xoay chiÒu.
1. Tăng thế
3. Hạ thế
2. Hạ thế
4. Hạ thế
Hãy chọn câu đúng:
Mỏy bi?n th? dựng d?:
giữ cho hiệu điện thế ổn định, không đổi
giữ cho cường độ dòng điện ổn định, không đổi
làm tăng hoặc giảm cường độ dòng điện
làm tăng hoặc giảm hiệu điện thế
:Một máy biến thế dùng trong nh� cần phải hạ hiệu điện thế từ 220V xuống còn 6V v� 3V. Cuộn sơ cấp có 4000 vòng. Tính số vòng của các cuộn thứ cấp tương ứng.
+ Tính số vòng của cuộn 6 V
IV Vận dụng
+ Tính số vòng của cuộn 3V
C4
(vòng)
Ta có
(vòng)
Ta có
KIếN THứC THựC Tế
1. Tại sao mỏ hàn điện lại nóng nhanh vậy?
n2
n1
AC: 0,1V
AC: 220 v
VD hình trên: mỏ hàn của Đức CFN3614 cuộn sơ cấp: 4400 vòng, cuộn thứ cấp: 2 vòng - Công suất 100W.
Máy biến thế ngoài tính năng tăng, giảm điện thế xoay chiều còn có tính năng quan trọng là làm biến đổi cường độ dòng điện. Cường độ dòng điện trong cuộn sơ cấp và cuộn thứ cấp tỷ lệ nghịch với số vòng dây.
K
Ta tính được I = 100 : 0,1= 1000A. Dòng điện lớn nên mỏ hàn nóng đỏ nhanh chóng .
Khi máy bi?n thế hoạt động nhiệt lượng toả ra rất lớn .Người ta phải lắp ống toả nhiệt dùng dầu để làm mát máy
Nếu trong khi ho?t d?ng máy bi?n th? bị chập mạch, quá tải làm cho cường độ dòng điện tăng đột ngột thì có thể xảy ra sự cố gì l�m ụ nhi?m mụi tru?ng?
Trả lời: Trong khi hoạt động, máy biến thế có thể xảy ra sự cố cháy làm nổ rÊt nghiªm träng , nên dầu của máy biến thế chảy ra ch¸y, sinh ra khí độc làm ô nhiễm môi trường trầm trọng và rất khó khắc phục.
3.Em hãy đề xuất một số phương án để có thể khắc phục sự cố gây ra khi sử dụng máy biến thế để bảo vệ môi trường?
Trả lời: Các trạm biến thế lớn cần có các thiết bị tự động ®ãng ng¾t m¹ch ®iÖn khi cã sự cố; mặt khác cần đảm bảo các quy tắc an toàn khi vận hành các trạm biến thế lớn.
Bài học kết thúc tại đây !
Chúc thầy cô giáo và các em học sinh mạnh khoẻ
Năm mới đã đến,
chúc các em
chăm ngoan, học giỏi,
đạt thành tích cao trong các mùa thi
sắp tới !