Bài 37. Máy biến thế

TRƯỜNG THCS NGUYỄN BỈNH KHIÊM
Tổ : Lý – Hóa
Kính chào quí thầy cô cùng tất cả các em học sinh
Bài cũ
Câu 1: Để truyền đi cùng một công suất điện nếu dùng dây dẫn có tiết diện tăng gấp đôi thì công suất hao phí vì toả nhiệt sẽ thế nào?
Công suất hao phí vì toả nhiệt sẽ giảm 2 lần
Câu 2: Cũng hỏi như câu 1 nhưng khi chiều dài tăng gấp đôi?
Công suất hao phí vì toả nhiệt sẽ tăng 2 lần
Muốn truyền tải điện đi xa, người ta phải tăng HĐT ở hai đầu lên để giảm hao phí. Nhưng dụng cụ trong nhà thường chỉ dùng HĐT 220 V. Để giải quyết cả hai nhiệm vụ tăng thế và hạ thế, người ta phải dùng máy biến thế. Vậy máy biến thế có cấu tạo và hoạt động thế nào?
1. C?u t?o:
Xem hình bên
- Hai cu?n dõy d?n cú s? vũng khỏc nhau, d?t cỏch di?n v?i nhau
Một lõi sắt (hay thép) có pha silic chung cho cả hai cuộn dây.
so d? nguyờn lý
I. Cấu tạo và hoạt động của máy biến thế
Tiết 41: MÁY BIẾN THẾ
C1 Nếu đặt vào hai đầu của một cuộn dây (gọi là cuộn sơ cấp) một HĐT xoay chiều thì bóng đèn ở hai đầu cuộn dây kia (gọi là cuộn thứ cấp) có sáng không? Tại sao?
Có sáng. Vì khi đặt vào hai đầu cuộn sơ cấp một HĐT xoay chiều thì sẽ tạo ra trong cuộn dây một dòng điện xoay chiều. Lõi sắt bị nhiễm từ trở thành một NC có từ trường biến thiên; số đường sức từ của từ trường xuyên qua tiết diện S của cuộn thứ cấp biến thiên, do đó trong cuộn dây thứ cấp xuất hiện DĐCƯ làm cho đèn sáng.
Quan sát thí nghiệm
Đóng K
Nếu mắc song song một bóng đèn sợi đốt có HĐT định mức như bóng đèn LED thì đèn có sáng không?
Đèn LED sáng
Thêm đèn sợi đốt

Đèn sợi đốt có sáng
Đặt vào hai đầu cuộn sơ cấp một HĐT xoay chiều thì trong cuộn dây đó có dòng điện xoay chiều chạy qua. Từ trường trong lõi sắt luân phiên tăng giảm, vì thế số đường sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn thứ cấp luân phiên tăng giảm. Kết quả là trong cuộn thứ cấp xuất hiện một dòng điện xoay chiều. Một dòng điện xoay chiều phải do một dòng điện xoay chiều gây ra. Bởi vậy hai đầu cuộn thứ cấp có một dòng điện xoay chiều.
1. Cấu tạo
2. Nguyên tắc hoạt động
3. Kết luận
Khi đặt vào hai đầu cuộn sơ cấp một HĐT xoay chiều thì ở hai đầu cuộn thứ cấp xuất hiện một HĐT xoay chiều.
I. Cấu tạo và hoạt động của máy biến thế
Tiết 41: MÁY BIẾN THẾ
1. Quan sát
I. Cấu tạo và hoạt động của máy biến thế
II. Tác dụng làm thay đổi hiệu điện thế của máy biến thế
Quan sát làm TN, đọc và ghi lại kết quả, ta được như bảng sau:
? Nhìn vào bảng trên em hãy cho biết lần TN nào tăng thế, không tăng, hạ thế.
1. Tăng thế
2. Không tăng thế
3. Hạ thế
Tiết 41: MÁY BIẾN THẾ
Lần đo
Giá trị đo
l1
l2
Nếu đặt vào l1 (180vòng) U1= 9v
Thì đo được l2 (12 vòng) U2= 6v
Khoảng cách các dấu chấm (60 vòng) đều đo được 3V
C3 Căn cứ vào các số liệu trên, hãy rút ra nhận xét về mối quan hệ giữa hiệu điện thế U đặt ở hai đầu các cuộn dây của máy biến thế và số vòng dây của các cuộn tương ứng.
Trả lời C3: Hiệu điện thế ở hai đầu mỗi cuộn dây của máy biến thế tỷ lệ với số vòng dây cuộn tương ứng.
1. Quan sát
I. Cấu tạo và hoạt động của máy biến thế
2. Kết luận
Hiệu điện thế ở hai đầu mỗi cuộn dây của máy biến thế tỷ lệ với số vòng dây của mỗi cuộn:
Khi hiệu điện thế ở cuộn sơ cấp lớn hơn hiệu điện thế ở cuộn thứ cấp (U1 > U2) ta có máy hạ thế, còn khi U1 < U2 ta có máy tăng thế.
Tiết 41: MÁY BIẾN THẾ
II. Tác dụng làm thay đổi hiệu điện thế của máy biến thế
Các em quan sát (hình 37.2) SGK,các hình dưới đây và cho biết máy biến thế nào là tăng thế, máy biến thế nào là hạ thế?
1. Tang th?
3. H? th?
2. H? th?
4. H? th?
1. C?u t?o:
Xem hình bên
- Hai cu?n dõy d?n cú s? vũng khỏc nhau, d?t cỏch di?n v?i nhau
- Một lõi sắt (hay thép) có pha silic chung cho cả hai cuộn dây.
I. Cấu tạo và hoạt động của máy biến thế
Tiết 41: MÁY BIẾN THẾ
1. Quan sát
2. Kết luận
Hiệu điện thế ở hai đầu mỗi cuộn dây của máy biến thế tỷ lệ với số vòng dây của mỗi cuộn:
II. Tác dụng làm thay đổi hiệu điện thế của máy biến thế
C4 Một máy biến thế dùng trong nhà cần phải hạ HĐT từ 220V xuống còn 6V và 3V. Cuộn sơ cấp có 4000 vòng. Tính số vòng của các cuộn thứ cấp tương ứng.
+ Tính số vòng của cuộn 6 V
IV Vận dụng
+ Tính số vòng của cuộn 3V
Trả lời cuộn 3V
Trả lời cuộn 6V
Dặn dò
Học phần ghi nhớ và đọc “có thể em chưa biết” SGK.
Chuẩn bị mẫu báo cáo thực hành trang 104 SGK.
Làm bài tập 37 trang 46 SBT
XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN