Bài 37. Máy biến thế

Máy biến thế
GV: Lê Xuân Đương
Trường THCS Nguyễn Biểu
Tiết 41
Kiểm tra bàI cũ
Câu hỏi:
Điều kiện để xuất hiện dòng điện cảm
ứng?
Trả lời:
Số đường sức từ xuyên qua tiết diện của mạch kín biến thiên thì trong mạch xuất hiện dòng điện cảm ứng.
C2. Muốn làm giảm hao phí trên đường dây tải điện thì cách nào là có lợi nhất?
Để giảm hao phí trên đường dây tải điện cách có lợi nhất là tăng hiệu điện thế đặt vào hai đầu đường dây. Cách này rất hiệu quả và dễ dàng thực hiện nhờ máy biến thế.
ĐVĐ: Trong bài trước chúng ta đã thấy để làm giảm hao phí trên đường dây tải điện ta phải tăng hiệu điện thế đặt vào hai đầu đường dây, nhưng đồ dùng điện lại có hiệu điện thế 220V. Để giải quyết cả hai vấn đề tăng hiệu điện thế và giảm hiệu điện thế, người ta dùng máy biến thế. Vậy máy biến thế có cấu tạo và hoạt động như thế nào?
Tiết 41. Máy biến thế
Cấu tạo và hoạt động của máy biến thế
1. Cấu tạo
Câu hỏi:
- Nêu các bộ phận chính của máy biến thế?
Tiết 41. Máy biến thế
Tiết 41. Máy biến thế
Cấu tạo và hoạt động của máy biến thế
1. Cấu tạo
Câu hỏi:
Nêu các bộ phận chính của máy biến thế?
- Lõi sắt pha silic
- Cuộn dây sơ cấp có số vòng n1
- Cuộn dây thứ cấp có số vòng n2
Cấu tạo và hoạt động của máy biến thế
1. Cấu tạo
2. Nguyên tắc hoạt động
Tiết 41. Máy biến thế
C1: Dự đoán nếu đặt vào hai đầu cuộn dây sơ cấp một hiệu điện thế xoay chiều thì bóng đèn mắc ở hai dầu cuộn dây thứ cấp có sáng không? Giải thích?
Cường độ dòng điện ở cuộn sơ cấp luôn biến thiên, lõi sắt nhiễm từ biến thiên, số đường sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn thứ cấp luân phiên tăng giảm, xuất hiện dòng điện cảm ứng trong cuộn thứ cấp luân phiên đổi chiều, bóng đèn sáng.
Cấu tạo và hoạt động của máy biến thế
1. Cấu tạo
2. Nguyên tắc hoạt động
Tiết 41. Máy biến thế
3. Kết luận:
Khi đặt vào hai đầu cuộn sơ cấp máy biến thế một hiệu điện thế xoay chiều thì lõi sắt bị nhiễm từ, từ trường biến đổi này xuyên qua cuộn thứ cấp làm số đường sức từ xuyên qua cuộn thứ cấp luân phiên tăng giảm dẫn đến hai đầu cuộn thứ cấp xuất hiện một hiệu điện thế xoay chiều.
Cấu tạo và hoạt động của máy biến thế
Tác dụng làm biến đổi hiệu điện thế của máy biến thế.
1. Quan sát :
Kết quả
Lần
KQ
U1(V)
U2(V)
n1(vòng)
n2(vòng)
Tiết 41. Máy biến thế
Tiết 41. Máy biến thế
Cấu tạo và hoạt động của máy biến thế
Tác dụng làm biến đổi hiệu điện thế của máy biến thế
Quan sát
C3: Nêu mối quan hệ giữa hiệu điện thế U đặt vào hai đầu các cuộn dây và số vòng dây của các cuộn tương ứng.
Hiệu điện thế ở hai đầu mỗi cuộn dây của máy biến thế tỉ lệ với số vòng dây của mỗi cuộn.


Lần
KQ
U1(V)
U2(V)
n1(vòng)
n2(vòng)
Khi tỉ số U2< U1 thì máy hạ thế
Khi tỉ số U2 > U1 thì máy tăng thế
Kết luận: Công thức máy biến thế
Tiết 41. Máy biến thế
Cấu tạo và hoạt động của máy biến thế
Tác dụng làm biến đổi hiệu điện thế của máy biến thế
Lắp đặt máy biến thế ở hai đầu đường dây tải điện
Hãy dự đoán hệ thống truyền tải điện từ nhà máy phát điện đến nơi tiêu thụ điện cần đặt trạm biến thế tại những vị trí nào?
Tiết 41. Máy biến thế
Trả lời: Nhà máy điện phải đặt máy tăng thế.
Tại nơi tiêu thụ phải đặt máy hạ thế.
Tiết 41. Máy biến thế
Ghi nhớ: Đặt vào hai đầu cuộn sơ cấp một hiệu điện thế xoay chiều thì sẽ tạo ra trong cuộn thứ cấp một hiệu điện thế xoay chiều.
Tỷ số giữa hiệu điện thế đặt vào hai đầu các cuộn dây của máy biến thế tỷ lệ với số vòng của các cuộn dây tương ứng. ở đầu đường dây tải về phía nhà máy điện phải có máy tăng thế, ở nơi tiêu thụ phải có máy hạ thế
Tiết 41. Máy biến thế
Cấu tạo và hoạt động của máy biến thế
Tác dụng làm biến đổi hiệu điện thế của máy biến thế
Lắp đặt máy biến thế ở hai đầu đường dây tảI điện
Vận dụng
Câu hỏi: Có thể sử dụng máy biến thế để tăng hiệu điện thế của dòng điện một chiều không đổi không?
Trả lời : Dòng điện một chiều không đổi có từ trường không biến thiên thì từ trường xuyên qua cuộn dây thứ cấp không đổi ? không xuất hiện dòng điện cảm ứng trong cuộn thứ cấp.
Tiết 41. Máy biến thế
C4. Một máy biến thế dùng trong nhà phải hạ hiệu điện thế từ 220V xuống còn 6V và 3V. Cuộn dây sơ cấp có 4 000vòng. Tính số vòng của các cuộn thứ cấp.
Cho U1= 220V, n1= 4 000vòng, U2=6V, U2`= 3V.
Tính n2 = ?; n2` = ?
Giải: áp dụng công thức máy biến thế, ta có:
Tiết 41. Máy biến thế