Bài 37. Máy biến thế

PHÒNG GIÁO DỤC THANH OAI
TRƯỜNG THCS PHƯƠNG TRUNG
Giáo án vật lý 9
GV: Nguyễn Thị Thanh Tâm

Câu 1. Để truyền đi cùng một công suất điện, nếu đường dây tải điện dài gấp đôi thì công suất hao phí vì tỏa nhiệt sẽ:
A. tăng 2 lần.
B. tăng 4 lần.
C. giảm 2 lần.
D. không tăng, không giảm.
Câu 2. Trên cùng một đường dây dẫn tải đi cùng một công suất điện, nếu dùng dây dẫn có tiết diện tăng gấp đôi thì công suất hao phí vì tỏa nhiệt sẽ:
A. tăng 2 lần.
B. giảm 2 lần.
C. tăng 4 lần.
D. giảm 4 lần.
KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 3. Truyền tải điện năng đi xa thì có những biện pháp nào làm giảm hao phí điện năng trên đường dây tải điện? Biện pháp nào tối ưu nhất ?
 Có hai biện pháp: giảm điện trở của dây dẫn và tăng hiệu điện thế đặt vào hai đầu đường dây.
 Biện pháp tối ưu nhất là: tăng hiệu điện thế đặt vào hai đầu đường dây.
BÀI 37. MÁY BIẾN THẾ
Cấu tạo và hoạt động của máy biến thế
1. Cấu tạo: hình 37.1 SGK.
- Hai cuộn dây (cuộn sơ cấp và cuộn thứ cấp ) có số vòng khác nhau, đặt cách điện với nhau.
- Một lõi sắt (hay thép) có pha Silic, chung cho cả hai cuộn dây.
BÀI 37. MÁY BIẾN THẾ
Cấu tạo và hoạt động của máy biến thế
1. Cấu tạo.
2. Nguyên tắc hoạt động.
C1. Nếu đặt vào hai đầu của một cuộn dây (gọi là cuộn sơ cấp) một hiệu điện thế xoay chiều thì bóng đèn mắc ở hai đầu cuộn dây kia (gọi là cuộn sơ cấp) có sáng lên không ? Tại sao ?
C1. Nếu đặt vào hai đầu của một cuộn dây (gọi là cuộn sơ cấp) một hiệu điện thế xoay chiều thì bóng đèn mắc ở hai đầu dây kia (gọi là cuộn sơ cấp) có sáng lên không ? Tại sao ?
2. Nguyên tắc hoạt động.
Trả lời: Có sáng. Vì khi đặt hai dầu cuộn sơ cấp một hiệu điện thế xoay chiều thì tạo ra trong cuộn dây đó một dòng điện xoay chiều. Lõi sắt bị nhiễm từ trở thành một nam châm có từ trường biến thiên  số đường sức từ của từ trường xuyên qua tiết diện S của cuộn thứ cấp biến thiên  trong cuộn dây thứ cấp xuất hiện dòng điện cảm ứng  Làm cho đèn sáng.
C2. Hiệu điện thế xuất hiện ở hai đầu cuộn thứ cấp cũng là hiện điện thế xoay chiều. Tại sao ?
2. Nguyên tắc hoạt động.
Trả lời: Đặt vào hai đầu cuộn sơ cấp một hiệu điện thế xoay chiều thì trong cuộn dây đó có dòng điện xoay chiều. Từ trường trong lõi sắt luân phiên tăng giảm  số đường sức từ của từ trường xuyên qua tiết diện S của cuộn thứ cấp luân phiên tăng giảm  Kết quả trong cuộn dây thứ cấp xuất hiện dòng điện xoay chiều  một dòng điện xoay chiều phải do một hiệu điện thế xoay chiều gây ra  Do đó ở hai đầu cuộn thứ cấp có hiệu điện thế xoay chiều
BÀI 37. MÁY BIẾN THẾ
Cấu tạo và hoạt động của máy biến thế
1. Cấu tạo.
- Hai cuộn dây (cuộn sơ cấp và cuộn thứ cấp ) có số vòng khác nhau, đặt cách điện với nhau.
- Một lõi sắt (hay thép) có pha Silic, chung cho cả hai cuộn dây.
2. Nguyên tắc hoạt động.
- Đặt một hiệu điện thế xoay chiều vào hai đầu cuộn sơ cấp của máy biến thế thì ở hai đầu cuộn thứ cấp xuất hiện hiệu điện thế xoay chiều.
BÀI 37. MÁY BIẾN THẾ
Cấu tạo và hoạt động của máy biến thế
Tác dụng là biến đổi hiệu điện thế của máy biến thế.
BÀI 37. MÁY BIẾN THẾ
Cấu tạo và hoạt động của máy biến thế
Tác dụng là biến đổi hiệu điện thế của máy biến thế.
1. Quan sát. ( bảng 1 )
Cấu tạo và hoạt động của máy biến thế
Tác dụng là biến đổi hiệu điện thế của máy biến thế.
1. Quan sát. (bảng 1)
C3. Căn cứ vào bảng số liệu trên, hãy rút ra nhận xét về mối quan hệ giữa hiệu điện thế U đặt vào hai đầu các cuộn dây của máy biến thế và số vòng dây của các cuộn tương ứng.
Trả lời: Hiệu điện thế ở hai đầu mỗi cuộn dây của máy biến thế tỉ lệ với số vòng dây của các cuộn tương ứng.
BÀI 37. MÁY BIẾN THẾ
BÀI 37. MÁY BIẾN THẾ
Cấu tạo và hoạt động của máy biến thế
Tác dụng là biến đổi hiệu điện thế của máy biến thế.
1. Quan sát.
2. Kết luận.
- Tỉ số giữa hiệu điện thế ở hai đầu các cuộn dây của máy biến thế bằng tỉ số giữa các vòng của các cuộn dây tương ứng.
- Công thức:
+ Khi n1 >n2 thì U1 >U2 , ta có máy hạ thế.
+ Khi n1 BÀI 37. MÁY BIẾN THẾ
Cấu tạo và hoạt động của máy biến thế
Tác dụng là biến đổi hiệu điện thế của máy biến thế.
Lắp đặt máy biến thế ở hai đầu đường dây tải điện.
+ Nơi nào đặt máy tăng thế ?
+ Nơi nào đặt máy hạ thế ?
BÀI 37. MÁY BIẾN THẾ
IV. Vận dụng.
+TH1: U2= 6V, Áp dụng:  n2= 109 vòng

+TH2: U2= 6V, Áp dụng:  n2= 54 vòng

Giải
Tóm tắt
U1= 220V
n1= 4000 vòng
+TH1: U2= 6V, n2 = ?
+TH1: U2= 3V, n2 = ?
Đặt một hiệu điện thế xoay chiều vào hai đầu cuộn sơ cấp của máy biến thế thì ở hai đầu cuộn thứ cấp xuất hiện hiệu điện thế xoay chiều.
Tỉ số hiệu điện thế ở hai đầu các cuộn dây của máy biến thế bằng tỉ số giữa số vòng của các cuộn dây tương ứng.
Ở hai đầu đường dây tải về phía nhà máy điện đặt máy tăng thế, ở nơi tiêu thụ đặt máy hạ thế.
GHI NHỚ
Dặn dò
Học bài.
Làm bài tập từ 37.1 đến 37.4 trong SBT.
Làm bài tập trong STH Vật lý 9.
Chuẩn bị mẫu bao cáo thực hành Bài 38.
CHÂN THÀNH CẢM ƠN QUÍ THẦY CÔ
ĐÃ ĐẾN DỰ GIỜ THĂM LỚP