Bài 36. Metan

Môn : HÓA HỌC 9
Tiết 45 : MÊTAN
Giáo viên : BÙI QUANG VŨ
Trường : THCS QUẢN CƠ THÀNH
CHÂU THÀNH – AG

* LÖU YÙ: HOÏC SINH VIEÁT BAØI VAØO VÔÛ CAÙC NOÄI DUNG COÙ CHÖÕ MAØU TRAÉNG – TIEÂU ÑEÀ BAØI MAØU ÑOÛ
Kiểm tra bài cũ
1/Một hợp chất hữu cơ có công thức là XH4. Trong đó nguyên tố hidro chiếm 25% về khối lượng. Xác định công thức phân tử của HCHC?
Đáp án:
Gọi x là MX:
Ta có PT:




Suy ra MX=12 do đó X là Cacbon
Vậy CTPT của hôïp chaát là: CH4
2/ Hãy viết CTCT của C4H10
a. Mạch thẳng
b. Mạch nhánh
3/ Viết CTCT của C4H8 dạng mạch vòng
Đáp án:
Câu 2
C
C
C
C
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
a/
b/
C
C
C
C
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
(Mạch thẳng)
(Mạch nhánh)
Đáp án:
Câu 3
C
C
C
C
H
H
H
H
H
H
H
H
(Mạch vòng)
Bài 36: METAN
Công thức phân tử: CH4
Phân tử khối : 16
I . TRẠNG THÁI TỰ NHIÊN - TÍNH CHẤT VẬT LÍ :
II . CẤU TẠO PHÂN TỬ :
III . TÍNH CHẤT HÓA HỌC :
IV . ỨNG DỤNG:

I.Trạng thái thiên nhiên- tính chất vật lý
Quan sát các hình ảnh, cho biết khí Metan có nhiều ở đâu?

MỎ DẦU
MỎ THAN
TÚI BIOGAS
- Metan có nhiều trong các mỏ khí, mỏ dầu, mỏ than, trong bùn ao, trong khí bioga.

I.Trạng thái thiên nhiên- tính chất vật lý
Quan sát bình đựng khí mêtan và cho biết:
Bình đựng khí mêtan
- Mêtan thể gì?
Màu sắc của Mêtan?

- Dựa vào H 4.3, cho biết Mêtan tan được trong nước không?

Dựa vào phân tử khối, cho biết Mêtan nặng hay nhẹ hơn không khí ?

- Mêtan là chất khí không màu , không mùi, ít tan trong nước và nhẹ hơn không khí
( d = 16/29 )
II. Cấu tạo phân tử:
Mô hình phân tử metan
Dạng rỗng
Dạng Đặc
109,50
+ Nhận xét về cấu tạo phân tử của Mêtan ?
+ Viết CTCT của Mêtan?
CTCT của Mêtan:
Trong phân tử metan có 4 liên kết đơn C - H

C
H
H
H
H
Metan tác dụng với oxi. ( PÖ chaùy )
Quan sát hiện tượng thí nghiệm, giải thích và viết các phương trình hóa học.

Khí metan
Ca(OH)2
Nêu hiện tượng và cho biết các sản phẩm tạo thành?
III. Tính chất hóa học
- Khí sinh ra làm nước vôi trong bị vẩn đục
*Hiện tượng:
- Có các giọt nước nhỏ bám vào thành ống nghiệm
*Giải thích: - Metan tác dụng với oxi tạo ra nước và khí CO2
PTHH:
CH4(k) + 2O2(k)  CO2(k) + 2H2O(l)
to
Dựa vào PTHH trên, cho biết tỉ lệ số mol ( Thể tích ) của CH4 và O2 là bao nhiêu?
Tæ leä VCH4 : VO2 = 1 : 2 ( PÖ noå )
MỘT SỐ HÌNH ẢNH TAI NẠN DO NỔ KHÍ METAN
2. Me tan tác dụng với Clo
Thí nghiệm 2: Cách tiến hành:
- Đưa bình đựng hỗn hợp metan và clo có chứa mẩu quỳ tím ẩm ra ngoài ánh sáng sau một thời gian.
Ánh sáng
Quỳ tím ẩm
CH4 + Cl2
Quan sát và giải thích hiện tượng thí nghiệm
Khi đưa ra ánh sáng màu vàng nhạt của Clo mất đi, giấy quỳ chuyển sang màu đỏ
Quỳ tím ẩm đổi màu là do sau phản ứng có khí HCl sinh ra
PTHH:
ánh sáng
H
H
H
H
C
Cl
Cl
H
Cl
+
+
Nhận xét thí nghiệm
CH4(k) + Cl2(k)  CH3Cl(k) + HCl(k)
( Metyl clorua)
ás
- Viết gọn:
Phản ứng trên thuộc lại phản ứng nào?
Vì sao ?
Phản ứng trên được gọi là phản ứng thế vì nguyên tử H trong phân tử Mêtan được thay thế bởi nguyên tử Cl
IV. Ứng dụng

Metan được dùng làm nguyên liệu trong đời sống và trong sản xuất

- Metan là nguyên liệu để điều chế hidro
CH4(k) + 2H2O(k) CO2(k) + 4 H2(k)

Metan dùng để điều chế bột than và nhiều chất khác.

nhiệt
xúc tác
METAN
GAS
NHỰA
KHÍ HIDRÔ
BỘT THAN
BT 3/116 Đốt cháy hoàn toàn 11,2 lít khí Mêtan. Hãy tìm thể tích khí oxi cần dùng và thể tích khí Cacbonic tạo thành? ( Các khí đo ở ĐKTC )
nCH4 =
PTHH:
CH4 + O2 CO2 + H2O
2
2
O,5 mol
O,5 mol
O,5 mol
1 mol
VO2 = n x 22,4 =
1
VCH4 = n x 22,4 =
O,5
x 22,4 =
x 22,4 =
22,4 lit
11,2 lit
- Ôn tập CTPT, CTCT vaø TCHH của Metan
- Làm bài tập: 2, 4 (SGK-116)
- Xem trước bài etilen (so saùnh TCHH cuûa EÂtilen vôùi Meâtan – Nhöõng PÖ gioáng vaø khaùc nhau giöõa Metan vaø Etylen )