Bài 36. Metan

CH2
CH2
H2C
C3H6
H2C
H2C
CH2
CH2
C4H8
H2C
CH2
CH2
CH2
H2C
C5 H10
Trong hợp chất hữu cơ, những nguyên tử cacbon có thể liên kết trực tiếp với nhau tạo thành mạch cacbon. Có ba loại mạch cacbon
KIỂM TRA BÀI CŨ :
Mạch cacbon là gì? Có mấy loại mạch cacbon?

Hãy viết CTCT dạng mạch vòng của các chất:C3H6, C4H8, C5H10.(3/tr 112sgk)
Tiết 47- Bài 36
Metan
Công thức phân tử
CH4
16
Phân tử khối
I-TRẠNG THÁI TỰ NHIÊN, TÍNH CHẤT VẬT LÍ
Hãy quan sát những hình ảnh sau đây cho biết trong tự nhiên metan có nhiều ở đâu?
Trong tự nhiên , metan có nhiều trong mỏ khí , mỏ dầu, mỏ than , trong bùn ao, trong khí biogaz.
Mỏ khí
Khí biogaz
Mỏ dầu
Khí bùn ao
Metan có những tính chất vật lý tương tự như oxi và hiđro, vậy các em hãy cho biết tính chất vật lí của metan ?
* Metan là chất khí không màu, không mùi, nhẹ hơn không khí (d = 16/29), rất ít tan trong nước.
Tiết 47- Bài 36
Metan
Công thức phân tử
CH4
16
Phân tử khối
I-TRẠNG THÁI TỰ NHIÊN, TÍNH CHẤT VẬT LÍ
Trong tự nhiên , metan có nhiều trong mỏ khí , mỏ dầu, mỏ than , trong bùn ao, trong khí biogaz.
Từ phân tử khối của metan, em hãy tính tỉ khối của metan với không khí và nhận xét metan nặng hay nhẹ hơn không khí
Tiết 47- Bài 36
Metan
Công thức phân tử
CH4
16
Phân tử khối
I-TRẠNG THÁI TỰ NHIÊN, TÍNH CHẤT VẬT LÍ
II-CẤU TẠO PHÂN TỬ
Bi?t cơng th?c ph�n t? metan g?m 1 nguy�n t? cacbon v� 4 nguy�n t? hidro. D?a v�o d?c di?m c?u t?o ph�n t? h?p ch?t h?u co h�y vi?t cơng th?c c?u t?o c?a metan?
C
H
H
H
H
Giữa nguyên tử C và H chỉ có một liên kết gọi là liên kết đơn. Như vậy trong phân tử metan có bao nhiêu liên kết đơn?
Trong phân tử metan có bốn liên kết đơn.
Mô hình phân tử metan gồm có dạng rỗng và dạng đặc
DẠNG RỖNG
DẠNG ĐẶC
III-TÍNH CHẤT HÓA HỌC
1.Tác dụng với oxi
Tiết 47- Bài 36
Metan
Công thức phân tử
CH4
16
Phân tử khối
I-TRẠNG THÁI TỰ NHIÊN, TÍNH CHẤT VẬT LÍ
II-CẤU TẠO PHÂN TỬ
III-TÍNH CHẤT HÓA HỌC
1.Tác dụng với oxi
Khí metan
Ca(OH)2
* Xem thí nghiệm đốt cháy khí metan. Quan sát thành ống nghiệm và biến đổi của nước vôi trong để có nhận xét sản phẩm của phản ứng.
Như vậy: Metan cháy tạo thành khí cacbon đioxit và hơi nước.
CH4 (k) + 2O2 (k) CO2 (k) + 2 H2O (h)
to
Phản ứng trên tỏa nhiều nhiệt. Hỗn hợp gồm một thể tích metan và hai thể tích oxi là hỗn hợp nổ mạnh.
Ánh sáng
H?n h?p CH4,Cl2
Tiết 47- Bài 36
Metan
Công thức phân tử
CH4
16
Phân tử khối
I-TRẠNG THÁI TỰ NHIÊN, TÍNH CHẤT VẬT LÍ
II-CẤU TẠO PHÂN TỬ
III-TÍNH CHẤT HÓA HỌC
1.Tác dụng với oxi
2.Tác dụng với clo
Thí nghiệm : Đưa bình đựng hỗn hợp khí metan và clo ra ánh sáng . Sau một thời gian , cho nước vào bình lắc nhẹ rồi thêm một mẫu giấy quỳ tím (hình 4.6)
Hình 4.6
Phản ứng thế của metan với clo
Hãy nhận xét hỗn hợp khí khi đưa ra ánh sáng ?
Màu vàng nhạt của clo mất đi. Metan đã tác dụng với clo khi có ánh sáng
Trong phản ứng trên, nguyên tử hiđro của metan được thay thế bởi nguyên tử clo, vì vậy phản ứng trên được gọi là phản ứng thế. Cơ chế như sau:
CH4
Cl2
CH3Cl
HCl
CH2Cl2
CHCl3
CCl4
Sơ đồ thay thế nguyên tử hiđro bằng nguyên tử clo
Metyl clorua
Metan
Clo
Diclometan
Triclometan
Tetraclometan
H
+
H-Cl
Metyl clorua
(k)
(k)
(k)
Cl
Cl-Cl
+
(k)
Ánh sáng
Metan
Hiđro clorua
Lưu ý :Phản ứng thế là phản ứng đặc trưng của liên kết đơn
Tiết 47- Bài 36
Metan
Công thức phân tử
CH4
16
Phân tử khối
I-TRẠNG THÁI TỰ NHIÊN, TÍNH CHẤT VẬT LÍ
II-CẤU TẠO PHÂN TỬ
III-TÍNH CHẤT HÓA HỌC
1.Tác dụng với oxi
2.Tác dụng với clo
Phương trình hóa học viết gọn
CH4 (k) + Cl2 (k) CH3Cl (k) + HCl (k)
Metan Metyl clorua
METAN
Nhiên liệu
Bột than
Tiết 47- Bài 36
Metan
Công thức phân tử
16
Phân tử khối
I-TRẠNG THÁI TỰ NHIÊN, TÍNH CHẤT VẬT LÍ
II-CẤU TẠO PHÂN TỬ
III-TÍNH CHẤT HÓA HỌC
1.Tác dụng với oxi
2.Tác dụng với clo
CH4
IV-ỨNG DỤNG
T�c h?i: Ch?t ph� h?y t?ng ozon.
Th? ph?m c�c v? n? m? than.
Tiết 47- Bài 36
Metan
Công thức phân tử
16
Phân tử khối
I-TRẠNG THÁI TỰ NHIÊN, TÍNH CHẤT VẬT LÍ
II-CẤU TẠO PHÂN TỬ
III-TÍNH CHẤT HÓA HỌC
1.Tác dụng với oxi
2.Tác dụng với clo
CH4
IV-ỨNG DỤNG
Đọc mục Em có biết ?
Một số hình ảnh nổ mỏ than
2. Trong các phương trình hóa học sau, phương trình hóa học nào viết đúng, phương trình hóa học nào viết sai ?
a)
b)
c)
d)
Tiết 47- Bài 36
Metan
Công thức phân tử
16
Phân tử khối
I-TRẠNG THÁI TỰ NHIÊN, TÍNH CHẤT VẬT LÍ
II-CẤU TẠO PHÂN TỬ
III-TÍNH CHẤT HÓA HỌC
1.Tác dụng với oxi
2.Tác dụng với clo
CH4
IV-ỨNG DỤNG
Bài tập
Đ
S
S
S
1. Đốt cháy hoàn toàn 11,2lít khí metan. Hãy tính thể tích
khí oxi cần dùng và thể tích khí cacbonic tạo thành.
Biết các thể tích khí đo ở đktc.
Cách giải:
-Tìm số mol CH4 .
-Viết phương trình hóa học của phản ứng cháy.
-Suy luận để tìm số mol khí oxi và số mol khí cacbonic.
-Dùng công thức V=n x 22,4 để tính thể tích khí oxi và
thể tích khí cacbonic tạo thành.
.
Tiết 47- Bài 36
Metan
Công thức phân tử
16
Phân tử khối
I-TRẠNG THÁI TỰ NHIÊN, TÍNH CHẤT VẬT LÍ
II-CẤU TẠO PHÂN TỬ
III-TÍNH CHẤT HÓA HỌC
1.Tác dụng với oxi
2.Tác dụng với clo
CH4
IV-ỨNG DỤNG
Bài tập
Hướng dẫn học ở nhà:
Hoïc baøi 36: metan
Laøm baøi taäp 1,3,4 /116 sgk
Chuaån bò baøi 37: Etilen