Bài 36. Metan

Kiểm tra bài cũ:
Câu 1: Nêu đặc điểm cấu tạo phân tử hợp chất hữu cơ?
Trong phân tử hợp chất hữu cơ, các nguyên tử liên kết với nhau theo đúng hoá trị: Cacbon hoá trị IV, hiđro hoá trị I, oxi hoá trị II.
H H H

H C C C H

H H H
Trong hợp chất hữu cơ, những nguyên tử cacbon có thể liên kết trực tiếp với nhau tạo thành mạch cacbon.
Mỗi hợp chất hữu cơ có một trật tự liên kết xác định giữa các nguyên tử trong phân tử.
Câu 2: Viết công thức cấu tạo của C3H8 ?
Viết gọn: CH3 – CH2 – CH3
Tiết 45 - Bài 36: Metan
Biết phân tử Metan gồm 1 nguyên tử Cacbon liên kết với 4 nguyên tử Hiđro, em hãy cho biết công thức phân tử và phân tử khối của Metan?
CTPT: CH4
- PTK: 16

I. Trạng thái tự nhiên, tính chất vật lý
Quan sát những hình ảnh sau đây và cho biết khí Metan có ở đâu?
Mỏ dầu
Khí Bioga
Bùn ao
Mỏ khí
- Khí Metan có ở: Mỏ khí, mỏ dầu, mỏ than, khí bioga, khí bùn ao.
Dựa vào thực tế và thông tin trong SGK, em hãy nêu các tính chất vật lý của Metan?
- Tính chất vật lý: Là chất khí, không màu, không mùi, nhẹ hơn không khí và ít tan trong nước.
- Hàm lượng khí mê tan trong khí thiên nhiên (a) và trong khí mỏ dầu (b):
II. Cấu tạo phân tử:
Mô hình phân tử metan:
Dạng
rỗng
Dạng
đặc
Nguyên tử Cacbon
Nguyên tử Hidro
Từ mô hình phân tử được quan sát, em hãy tự lắp ghép mô hình phân tử Metan?
Mỗi nguyên tử hidro liên kết với nguyên tử cacbon bằng mấy liên kết? Các liên kết đó gọi là liên kết gì?
- Phân tử Metan gồm 1 nguyên tử cacbon liên kết với 4 nguyên tử hidro bằng 4 liên kết đơn.
H

H C H

H
- Công thức cấu tạo:
III. Tính chất hoá học:
Hãy quan sát hình vẽ mô phỏng thí nghiệm sau:
Khí metan
Dung dịch
Ca(OH)2
III. Tính chất hoá học:
Hãy cho biết Metan có phản ứng với Oxi không?
Sản phẩm thu được gồm những chất nào?
1. Tác dụng với Oxi:
PTHH:
CH4
+
O2
t0
CO2
+
H2O
2
2
Chú ý:
- Phản ứng này toả nhiều nhiệt.
- Hỗn hợp Metan và Oxi theo tỷ lệ thể tích 1: 2 là hỗn hợp nổ.
III. Tính chất hoá học:
1. Tác dụng với Oxi:
1. Tác dụng với Clo:
- Thí nghiệm:
- Em hãy nêu hiện tượng chứng tỏ có phản ứng xảy ra?
- Hiện tượng: Khi đưa ra ánh sáng, màu vàng của Clo mất đi, giấy quỳ chuyển sang màu đỏ.
Quan sát hình sau
H
+
H-Cl
Metyl clorua
Cl
Cl-Cl
+
ánh sáng
Metan
Hidro clorua
Phương trình hoá học
Hãy viết phương trình hoá học dạng thu gọn?
CH4
+
Cl2
ánh sáng
CH3Cl
HCl
+
Trong phản ứng này, nguyên tử Hidro của Metan được thay thế bởi nguyên tử Clo, vì vậy phản ứng này được gọi là phản ứng thế
IV. ứng dụng:
Quan sát hình và nêu các ứng dụng của Metan?
-Làm nhiên liệu trong đời sống và trong sản xuất.
-Điều chế Hiđro, bột than .
Trong các phương trình hoá học sau, phương trình nào viết đúng?
a)
b)
c)
d)
e)
Bài tập
?
?
?
?
?
BÀI TẬP 1 (SGK , TRANG 116 ) :
Trong các khí sau : CH4 , H2 , Cl2 , O2
a) Những khí nào tác dụng với nhau từng đôi một ?
b) Hai khí nào trộn với nhau tạo ra hỗn hợp nổ ?
ĐÁP ÁN
a . Những khí tác dụng với nhau từng đôi một
- CH4 và O2
- H2 và O2
- H2 và Cl2
- CH4 và Cl2
b . Các khí trộn với nhau tạo ra hỗn hợp nổ
- CH4 và O2
- H2 và O2
Tác hại của metan
Một số vụ nổ do khí Metan:
- ấn Độ: tìm thấy 42 xác thợ mỏ trong 1 vụ nổ khí metan trong mỏ than.
- Nga: Nổ khí metan ở mỏ Cosomolxcaia làm 6 thợ mỏ thiệt mạng
- Năm 2002, nổ khí metan ở mỏ than Suối Lại làm 5 người chết và 5 người bị thương.
- Năm 1999, nổ khí metan ở mỏ than Mạo Khê làm chết 19 công nhân.
- Năm 2006, nổ khí metan ở mỏ than Thống Nhất làm chết 8 công nhân.
Tiết 45 - Bài 36: METAN
CTPT : CH4
PTK : 16
I..TRẠNG THÁI TỰ NHIÊN , TÍNH CHẤT VẬT LÍ .
1.Trạng thái tự nhiên : KhÝ Metan cã ë: Má khÝ, má dÇu, má than, khÝ bioga, khÝ bïn ao…
2.Tính chất vật lí: Lµ chÊt khÝ, kh«ng mµu, kh«ng mïi, nhÑ h¬n kh«ng khÝ vµ Ýt tan trong n­íc
II. CẤU TẠO PHÂN TỬ :
1.Công thức cấu tạo :
2. Đặc điểm cấu tạo : Ph©n tö Metan gåm 1 nguyªn tö cacbon liªn kÕt víi 4 nguyªn tö hidro b»ng 4 liªn kÕt ®¬n
III. TÍNH CHẤT HOÁ HỌC . t0
1. Tác dụng với Oxi : CH4 + 2O2  CO2 + 2 H2O
2. Tác dụng với Clo : as
CH4 + Cl2  CH3Cl + HCl
IV. ỨNG DỤNG :
- Metan được dùng làm nhiên liệu
- Metan là nguyên liệu để điều chế Hiđro theo sơ đồ sau :
nhiệt
Metan + nước  Cacbonđioxit + hiđro
xúc tác
- Metan còn được dùng để điều chế bột than và nhiều chất khác

H
C
hướng dẫn Về nhà
Học và hiểu rõ tính chất vật lý, công thức cấu tạo, tính chất hoá học; tìm hiểu thêm về ứng dụng và các tác hại của của khí Metan trong thực tế.
Làm các bài tập trong sách giáo khoa.
Chuẩn bị bài "Etilen"