Bài 35. Cấu tạo phân tử hợp chất hữu cơ

Trường THCS Kim Đồng
Kiểm tra bài cũ
Hãy nối cột A với cột B sao cho phù hợp
Đáp án: 1- b,e
2- a,d
Chúng ta biết rằng trên thế giới, người ta đã tìm ra hàng chục triệu hợp chất hữu cơ. Chúng gấp 10 lần hợp chất không chứa cacbon, nhưng tại sao số lượng hợp chất hữu cơ lại nhiều đến như vậy? Hoá trị và liên kết các nguyên tử trong phân tử như thế nào? CTPT cho ta biết điều gì? Bài học hôm nay sẽ trả lời các câu hỏi đó.
TiÕt 44 : Bµi 35
I. §Æc ®iÓm cÊu t¹o ph©n tö hîp chÊt h÷u c¬
1. Hãa trÞ vµ liªn kÕt gi÷a c¸c nguyªn tö:
Cấu tạo phân tử hợp chất hữu cơ
Cacbon có hoá trị II trong hợp chất CO và trong hợp chất CO2 có hoá trị IV, H có hoá trị I và O có hoá trị II
Trong hợp chất hữu cơ. Các nguyên tố H, O,... Cũng có hóa trị như vậy còn C chỉ có hoá trị IV
Tính hoá trị của C, H, O trong các hợp chất: CO, CO2, H2O ?
?
Bài tập 1(Các nhóm thảo luận 2 phút)
a) Lắp mô hình phân tử CH4O và CH4.
b) Biểu diễn liên kết giữa các nguyên tử trong phân tử CH4O và CH4 trên mặt phẳng

Đáp án: b
c) Nhận xét hóa trị và liên kết giữa các nguyên tử C, H, O, trong phân tử CH4O và CH4
Đáp án c:
Trong phân tử CH4O và CH4 các nguyên tử liên kết với nhau theo m?t tr?t t? nh?t d?nh d? d?m b?o hóa trị:
C (IV), H(I), O(II)
Qua bài tập1, em có nhận xét gì về hóa trị và liên kết giữa các nguyên tử trong phân tử hợp chất hữu cơ?
Trả lời :
Trong phân tử hợp chất hữu cơ các nguyên tử liên kết với nhau theo đúng hóa trị: C(IV), H(I), O(II)... Mỗi liên kết được biểu diễn bằng một nét gạch nối giữa hai nguyên tử.
TIẾT 44
CẤU TẠO PHÂN TỬ HỢP CHẤT HỮU CƠ
I/ ĐẶC ĐIỂM CẤU TẠO PHÂN TỬ HỢP CHẤT HỮU CƠ:
1/ Hoá trị và liên kết giữa các nguyên tử:
?
Trong phân tử hợp chất hữu cơ, các nguyên tử liên kết với nhau theo đúng hoá trị của chúng: C(IV); O(II); H(I),...Mỗi liên kết được biểu diễn bằng một nét gạch nối giữa hai nguyên tử
Ví dụ: CH4
Em hãy biểu diễn các liên kết bằng các cách khác nhau trong phân tử:
a) C4H10 b) C4H8
Hoạt động theo đôi bạn: Bài tập 2
b)
Mạch thẳng
Mạch nhánh
Mạch vòng
Em có nhận xét gì về liên kết của các nguyên tử C trong phân tử?
Những nguyên tử Ctrong phân tử hợp chất hữu cơ có thể liên kết trực tiếp với nhau tạo thành mạch cacbon
Mạch cacbon được chia thành mấy loại? Đó là những loại nào?
Có 3 loại mạch cacbon: Mạch thẳng, mạch nhánh, mạch vòng.
TIẾT 44
CẤU TẠO PHÂN TỬ HỢP CHẤT HỮU CƠ
I/ ĐẶC ĐIỂM CẤU TẠO PHÂN TỬ HỢP CHẤT HỮU CƠ:
1/ Hoá trị và liên kết giữa các nguyên tử:
2/ Mạch cacbon
Những nguyên tử C trong phân tử hợp chất hữu cơ có thể liên kết trực tiếp với nhau tạo thành mạch cacbon.
Có 3 loại mạch cacbon: -Mạch thẳng (Mạch không phân nhánh)
- Mạch nhánh
- Mạch vòng
?
Ví dụ: Mạch liên kết các nguyên tử sau thuộc loại mạch nào? Vì sao?
Các em đã biêt, hợp chất hữu cơ có số lượng rất lớn, gấp 10 lần hợp chất không chứa C. Tại sao lại có điều đó?
TIẾT 44
CẤU TẠO PHÂN TỬ HỢP CHẤT HỮU CƠ
I/ ĐẶC ĐIỂM CẤU TẠO PHÂN TỬ HỢP CHẤT HỮU CƠ:
1/ Hoá trị và liên kết giữa các nguyên tử:
2/ Mạch cacbon
3/ Trật tự liên kết giữa các nguyên tử trong phân tử
Bài tập 3:
Hãy biểu diễn liên kết giữa các nguyên tử trong phân tử C2H6O

(2)
(1)
Rượu etylic
Đimetyl ete
Rượu etylic là chất lỏng tan vô hạn
trong nước, có thể pha thành rượu
để uống
Đimetyl ete là chất khí, có tính chất
ức chế thần kinh, dùng làn thuốc
gây mê trong phòng mổ
Tại sao cùng một CTPTmà có 2 chất có tính chất khác nhau như vậy?
Cùng một CTPTmà có những chất khác nhau do trật tự sắp xếp các nguyên tử trong phân tử khác nhau nên hợp chất hữu cơ có số lượng rất lớn.
Qua bài tập trên em nhận xét gì về trật tự liên kết giữa các nguyên tử trong phân tử hợp chất hữu cơ?

Mỗi hợp chất hữu cơ có một trật tự liên kết xác định giữa các nguyên tử trong phân tử.
Rượu etylic
Đi metyl ete
TIẾT 44
CẤU TẠO PHÂN TỬ HỢP CHẤT HỮU CƠ
I/ ĐẶC ĐIỂM CẤU TẠO PHÂN TỬ HỢP CHẤT HỮU CƠ:
1/ Hoá trị và liên kết giữa các nguyên tử:
2/ Mạch cacbon
3/ Trật tự liên kết giữa các nguyên tử trong phân tử
?
Mỗi hợp chất hữu cơ có một trật tự liên kết xác định giữa các nguyên tử trong phân tử
Rượu etylic
Đimetyl ete
TIẾT 44
CẤU TẠO PHÂN TỬ HỢP CHẤT HỮU CƠ
I/ ĐẶC ĐIỂM CẤU TẠO PHÂN TỬ HỢP CHẤT HỮU CƠ:
1/ Hoá trị và liên kết giữa các nguyên tử:
2/ Mạch cacbon
3/ Trật tự liên kết giữa các nguyên tử trong phân tử
?
II/ CÔNG THỨC CẤU TẠO:
Công thức biểu diễn đầy đủ liên kết các nguyên tử trong phân tử gọi là công thức cấu tạo.
Ví dụ:

Viết gọn: CH3- CH2- OH
a, Nhìn vào công thức phân tử C2H6O cho ta biết điều gì?

b) Nhìn vào công thức cấu tạo
này cho ta biết điều gì?
Đáp án:
a) Cho biết thành phần các nguyên tố, số lượng nguyên tử mỗi nguyên tố, phân tử khối.
b) Cho biết thành phần các nguyên tố và trật tự liên kết giữa các nguyên tử trong phân tử.
Vậy công thức cấu tạo cho ta biết điều gì?

Công thức cấu tạo cho biết thành phần phân tử và trật tự liên kết giữa các nguyên tử trong phân tử

?
TIẾT 44
CẤU TẠO PHÂN TỬ HỢP CHẤT HỮU CƠ
I/ ĐẶC ĐIỂM CẤU TẠO PHÂN TỬ HỢP CHẤT HỮU CƠ:
1/ Hoá trị và liên kết giữa các nguyên tử:
2/ Mạch cacbon
3/ Trật tự liên kết giữa các nguyên tử trong phân tử
?
II/ CÔNG THỨC CẤU TẠO:
Công thức biểu diễn đầy đủ liên kết các nguyên tử trong phân tử gọi là công thức cấu tạo.
Ví dụ:

Viết gọn: CH3- CH2- OH
Công thức cấu tạo cho biết thành phần của phân tử và trật tự liên kết giữa các nguyên tử trong phân tử
Bài tập5:
Viết công thức cấu tạo đầy đủ và thu gọn của các chất có công thức phân tử: C2H5Cl và C3H8
Đáp án:
C
C
H
H
Cl
H
H
H
H
C
C
H
H
C
H
H
H
H
H
Viết gọn : CH3 - CH2 - Cl
Viết gọn : CH3 - CH2 - CH3
C2H5Cl
C3H8
Bài tập 6: Hãy chỉ ra chỗ sai trong các công thức sau và hãy viết lại cho đúng.
Bài tập 7: Hãy nối các ý ở cột A vào công thức ở cột B sao cho phù hợp:
CH3
CH3
CH2
Chào tạm biệt các thầy cô và các em