Bài 35. Các tác dụng của dòng điện xoay chiều - Đo cường độ và hiệu điện thế xoay chiều

Mục tiêu
1. Kiến thức
- Biết các tác dụng của dòng điện xoay chiều
- Hiểu được chiều lực từ của từ trường dòng điện phụ thuộc chiều dòng điện (lực từ đổi chiều khi đổi chiều dòng điện).
- Nhận biết được vôn kế, ampe kế xoay chiều. Biết đo cường độ dòng điện và hiệu điện thế xoay chiều.
- Biết thế nào là cường độ hiệu dụng và hiệu điện thế hiệu dụng.
- Biết ý nghĩa các chỉ số U, I, ghi trên dụng cụ điện.
2. Kỹ năng
Làm thí nghiệm, quan sát, thu nhận thông tin, sử lý thông tin và rút ra các hệ quả từ thí nghiệm. Kĩ năng nhận biết các loại đồng hồ đo điện và lắp ráp sử dụng chúng.
3. Thái độ
Nghiêm túc, tích cực, chủ động, hợp tác và yêu thích môn học.
Thế nào là dòng điện xoay chiều? Trong máy phát điện xoay chiều bộ phận nào được gọi là rôto, bộ phận nào được gọi là stato.
Dòng điện luân phiên chiều thay đổi theo thời gian gọi là dòng điện xoay chiều
Kiểm tra bài cũ:
Nêu tác dụng của dòng điện một chiều. Muốn đo cường độ dòng điện và hiệu điện thế một chiều ta làm thế nào?
Dòng điện một chiều có tác dung nhiệt, tác dụng quang, tác dụng từ, tác dụng sinh lý và tác dụng hoá học
Đo cường độ dòng điện một chiều và hiệu điện thế một chiều ta dùng ampe kế và vôn kế mắc như hình vẽ.
+
Bài 35

Các Tác dụng của dòng điện xoay chiều- Đo cường độ và hiệu điện thế xoay chiều
I. Tác dụng của dòng điện xoay chiều
Hiện tưuợng gì sẽ xảy ra với bóng đèn, bút thử điện, cái đinh, cuộn dây khi ta thực hiện thí nghiệm ở hình 35.1 (cuộn dây được giữ cố định)? Tại sao?
Hãy tiến hành thí nghiệm kiểm tra các dự đoán và rút ra nhận xét về tác dụng của dòng điện xoay chiều.
Dòng điện xoay chiều có các tác dụng nhiệt, tác dụng quang, tác dụng từ. Dòng điện xoay chiều cũng có tác dụng sinh lý (gây ra hiện tượng điện giật) nhưng coi như không có tác dụng hoá học vì nó luân phiên đổi chiều theo thời gian...
Kết luận:
II. Tác dụng từ của dòng điện xoay chiều
1. Thí nghiệm

Hiện tượng gì sẽ xảy ra với thanh nam châm trong hình 35.3 khi cuộn dây được giữ cố định? Tại sao?

Hãy tiến hành thí nghiệm kiểm tra dự đoán!
Hãy tiến hành thí nghiệm theo sơ đồ 35.2, chú ý đổi chiều dòng điện, quan sát và nhận xét.
Tại sao thanh nam châm trong thí nghiệm 35.3 rung mạnh?
2. Kết luận
Khi dòng điện đổi chiều thì lực từ của dòng điện tác dụng lên nam châm cũng đổi chiều.
Hãy quan sát và giải thích hiện tượng xảy ra trong thí nghiệm sau (GV làm thí nghiệm)
III. Đo cường độ dòng điện và hiệu điện thế của mạch điện xoay chiều
Hiện tưượng gì sẽ xảy ra với đèn Đ, vôn kế, ampe kế trong h35.5 khi đóng khoá K?
1. Thí nghiệm
Hãy tiến hành thí nghiệm kiểm tra!
2. Kết luận
Đo hiệu điện thế và cường độ của dòng điện xoay chiều bằng vôn kế và ampe kế có kí hiệu AC ((hay ~).
Khi mắc vôn kế và ampe kế có kí hiệu AC ((hay ~) vào mạch điện xoay chiều ta không cần chú ý tới cực của đồng hồ mà kết quả đo vẫn không đổi.
Viết công thức định luật JunLenxơ, chỉ rõ tên và đơn vị của các đại lượng trong công thức.
Q = RI2t.
Lần lượt cho dòng điện một chiều rồi xoay chiều có cường độ dòng điện Ixc = I1c = 2A đi qua điện trở R = 10? trong cùng một khoảng thời gian t = 3ph, t=5ph. Tính nhiệt lượng toả ra trên R ứng với mỗi loại dòng điên. So sánh và rút ra nhận xét về tác dụng nhiệt của dòng điện xoay chiều và một chiều trong những điều kiện như trên.
Giá trị của cường độ dòng điện xoay chiều có tính chất như trong bài toán trên gọi là giá trị hiệu dụng của cường độ dòng điện xoay chiều.
Các giá trị cường độ dòng điện xoay chiều, hiệu điện thế xoay chiều đo được bằng ampe kế, vôn kế xoay chiều là các giá trị hiệu dụng.
Kết luận:
Các số đo của vôn kế, ampe kế xoay chiều chỉ giá trị hiệu dụng của hiệu điện thế xoay chiều và cường độ dòng điện xoay chiều..
Các gía trị U, I xoay chiều ta nói thường ngày là các giá trị hiệu dụng.
Vận dụng
Hãy hoàn thành nhiệm vụ C3, C4.
Hiện tượng gì xảy ra đối với kim nam châm trong thí nghiệm với sơ đồ sau:
Kết luận
Câu hỏi và bài tập về nhà
- Học bài. Làm bài tập..(BTVL)
- Xem lạ bài cong suất của dòng điện và sự phụ thuộc của điện trở vào chiều dài, tiết diện và chất làm dây dẫn.