Bài 35. Các tác dụng của dòng điện xoay chiều - Đo cường độ và hiệu điện thế xoay chiều

GV: NGUYỄN THỊ PHƯƠNG THẢO
Trường THCS ĐăkHring – ĐăkHà – Kon Tum
trường THCS đăkhring
Tổ: Toán lý
Lớp 9A chào mừng các Thầy, Cô giáo

về dự tiết học hôm nay.
GV: NGUYỄN THỊ PHƯƠNG THẢO
Trường THCS ĐăkHring – ĐăkHà – Kon Tum
1. Kiến thức
2. Kỹ năng

3. Thái độ
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC
KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 1: Nêu cấu tạo của máy phát điện xoay chiều
Câu 2: Kể tên các tác dụng của dòng điện một chiều mà em đã học.
Đáp án:
Câu 1: Máy phát điện xoay chiều có hai bộ phận chính là nam châm và cuộn dây dẫn.Một trong hai bộ phận đó đứng yên gọi là stato, bộ phận còn lại quay gọi là roto.
Câu 2: Dòng điện một chiều có tác dụng từ, nhiệt, quang, hóa học và tác dụng sinh lí.
GV: NGUYỄN THỊ PHƯƠNG THẢO
Trường THCS ĐăkHring – ĐăkHà – Kon Tum
1. Kiến thức
2. Kỹ năng

3. Thái độ
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC
Dòng điện xoay chiều được dùng phổ biến trong đời sống và sản xuất. Vậy dòng điện xoay chiều có gì giống và khác với dòng điện một chiều? Đo cường độ và hiệu điện thế của dòng điện xoay chiều như thế nào?
GV: NGUYỄN THỊ PHƯƠNG THẢO
Trường THCS ĐăkHring – ĐăkHà – Kon Tum
1. Kiến thức
2. Kỹ năng

3. Thái độ
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC
các tác dụng của dòng điện xoay chiều -
đo cường độ dòng điện và hiệu điện thế xoay chiều
Bài 35:
GV: NGUYỄN THỊ PHƯƠNG THẢO
Trường THCS ĐăkHring – ĐăkHà – Kon Tum
i- tác dụng của dòng điện xoay chiều
C1: Quan sát, mô tả TN và nêu rõ trong mỗi TN dòng điện xoay chiều có tác dụng gì?
bóng đèn nóng lên rồi phát sáng
A. NỘI DUNG
Dòng điện xoay chiều đi qua bóng đèn làm dây tóc ................
Dòng điện xoay chiều có tác dụng nhiệt
->
GV: NGUYỄN THỊ PHƯƠNG THẢO
Trường THCS ĐăkHring – ĐăkHà – Kon Tum
i- tác dụng của dòng điện xoay chiều
C1: Quan sát, mô tả TN và nêu rõ trong mỗi TN dòng điện xoay chiều có tác dụng gì?
sáng lên
A. NỘI DUNG
Dòng điện xoay chiều làm bóng đèn của bút thử điện......
Dòng điện xoay chiều có tác dụng quang
->
GV: NGUYỄN THỊ PHƯƠNG THẢO
Trường THCS ĐăkHring – ĐăkHà – Kon Tum
i- tác dụng của dòng điện xoay chiều
đinh sắt
A. NỘI DUNG
Dòng điện xoay chiều qua nam châm điện, nam châm điện hút ......
Dòng điện xoay chiều có tác dụng từ
->
Đinh sắt
K
C1: Quan sát, mô tả TN và nêu rõ trong mỗi TN dòng điện xoay chiều có tác dụng gì?
GV: NGUYỄN THỊ PHƯƠNG THẢO
Trường THCS ĐăkHring – ĐăkHà – Kon Tum
i- tác dụng của dòng điện xoay chiều
A. NỘI DUNG
Dòng điện xoay chiều cũng có tác dụng sinh lí. Vì dòng điện xoay chiều qua cơ thể người cũng gây co giật.
Qua câu C1, ta thấy dòng điện xoay chiều có những tác dụng gì?
C1: + Bóng đèn nóng sáng: Tác dụng nhiệt
+ Bút thử điện sáng: Tác dụng quang
+ Đinh sắt bị hút: Tác dụng từ

?
?
Ngoài 3 tác dụng trên, ta còn biết dòng điện một chiều còn có tác dụng sinh lí. Vậy dòng điện xoay chiều có tác dụng sinh lí không? Tại sao em biết?
Dòng điện xoay chiều trong lưới điện sinh hoạt có HĐT 220V nên tác dụng sinh lí rất mạnh, gây nguy hiểm chết người, vì vậy khi sử dụng điện chúng ta phải đảm bảo an toàn.
GV: NGUYỄN THỊ PHƯƠNG THẢO
Trường THCS ĐăkHring – ĐăkHà – Kon Tum
iI- tác dụng Từ của dòng điện xoay chiều
A. NỘI DUNG
Khi cho dòng điện xoay chiều vào nam châm điện thì nam châm điện cũng hút đinh sắt giống như khi cho dòng điện một chiều vào nam châm điện. Vậy có phải tác dụng từ của dòng điện xoay chiều giống hệt của dòng điện một chiều không? Việc đổi chiều dòng điện liệu có ảnh hưởng gì đến lực từ không? Em thử cho dự đoán
1.Thí nghiệm:
Hoạt động nhóm 4 phút
Nêu dụng cụ và cách tiến hành thí nghiệm
GV: NGUYỄN THỊ PHƯƠNG THẢO
Trường THCS ĐăkHring – ĐăkHà – Kon Tum
K
Thay nguồn điện 1 chiều bằng nguồn điện xoay chiều 6V
Hiện tượng xảy ra với thanh nam châm có gì khác so với trường hợp dùng nguồn điện một chiều? Giải thích vì sao?
K
C2
ở thí nghiệm H35.2 cho biết hiện tượng gì xảy ra khi ta đổi chiều dòng điện?
Như vậy tác dụng từ của dòng điện xoay chiều có điểm gì khác so với dòng điện một chiều?
Khi đổi chiều dòng điện thì lực từ cũng đổi chiều
?
GV: NGUYỄN THỊ PHƯƠNG THẢO
Trường THCS ĐăkHring – ĐăkHà – Kon Tum
Khi dòng điện đổi chiều thì lực từ của dòng điện tác dụng lên nam châm cũng đổi chiều.
iI- tác dụng Từ của dòng điện xoay chiều
A. NỘI DUNG
1.Thí nghiệm:
2.Kết luận:

Qua thí nghiệm , ta có thể rút ra kết luận gì về tác dụng từ của dòng điện xoay chiều?
GV: NGUYỄN THỊ PHƯƠNG THẢO
Trường THCS ĐăkHring – ĐăkHà – Kon Tum
iIi- đo cường độ dòng điện và hiệu điện thế của mạch điện xoay chiều:
A. NỘI DUNG
1.Quan sát giáo viên làm thí nghiệm:
Ta đã biết cách dùng ampe kế và vôn kế một chiều (kí hiệu DC hay -) để đo cường độ dòng điện và hiệu điện thế của mạch điện một chiều. Có thể dùng dụng cụ này để đo cường độ dòng điện và hiệu điện thế của mạch điện xoay chiều được không? Nếu dùng thì sẽ có hiện tượng gì xảy ra với kim của các dụng cụ đó?
GV: NGUYỄN THỊ PHƯƠNG THẢO
Trường THCS ĐăkHring – ĐăkHà – Kon Tum
iIi- đo cường độ dòng điện và hiệu điện thế của mạch điện xoay chiều:
B. NỘI DUNG
1.Quan sát giáo viên làm thí nghiệm:
-5
0
V
5
-5
0
mA
Mắc mạch điện dùng vôn kế và ampe kế 1 chiều (kí hiệu -) để đo hiệu điện thế ở hai cực của nguồn điện 1 chiều và cường độ dòng điện trong mạch điện
K
Đóng khoá K. Quan sát kim của vôn kế và ampe kế.
?
Nếu ta đổi chiều dòng điện thì chiều quay của kim trên dụng cụ đo thay đổi thế nào?
0
5
GV: NGUYỄN THỊ PHƯƠNG THẢO
Trường THCS ĐăkHring – ĐăkHà – Kon Tum
0
-5
5
V
0
-5
5
mA

3V
Thay nguồn điện 1 chiều bằng nguồn điện xoay chiều có hiệu điện thế 3V, kim ampe kế và vôn kế 1 chiều chỉ bao nhiêu?
?
K
GV: NGUYỄN THỊ PHƯƠNG THẢO
Trường THCS ĐăkHring – ĐăkHà – Kon Tum
B. NỘI DUNG
5
0
10
mA

Nếu đổi hai đầu phích cắm vào ổ lấy điện thì kim của ampe kế và vôn kế có quay không?
K
GV: NGUYỄN THỊ PHƯƠNG THẢO
Trường THCS ĐăkHring – ĐăkHà – Kon Tum
Để đo cường độ dòng điện và hiệu điện thế của dòng điện xoay chiều ta dùng vôn kế và ampe kế có ký hiệu là AC hoặc ( ).
Kết quả đo không đổi khi ta đổi chốt của phích cắm vào ổ lấy điện.
A. NỘI DUNG
2.Kết luận:

Qua các thí nghiệm em có nhận xết gì về cách đo cường độ dòng điện và hiệu điện thế xoay chiều?
iIi- đo cường độ dòng điện và hiệu điện thế của mạch điện xoay chiều:
1.Quan sát giáo viên làm thí nghiệm:
Các số đo này chỉ giá trị hiệu dụng của hiệu điện thế và cường độ dòng điện xoay chiều. Giá trị hiệu dụng không phải là giá trị trung bình mà là do hiệu quả tương đương với dòng điện một chiều có cùng giá trị
GV: NGUYỄN THỊ PHƯƠNG THẢO
Trường THCS ĐăkHring – ĐăkHà – Kon Tum
A. NỘI DUNG
iv- vận dụng:
- Vôn kế và ampe kế xoay chiều có kí hiệu thế nào? Mắc vào mạch điện như thế nào?
- Dòng điện xoay chiều có những tác dụng gì? Trong các tác dụng đó, tác dụng nào phụ thuộc vào chiều dòng điện?
Qua nội dung bài học em hãy cho biết:
C3
Một bóng đèn có ghi 6V - 3W. Lần lượt mắc vào mạch điện 1 chiều rồi vào mạch điện xoay chiều có cùng hiệu điện thế 6V. Trường hợp nào đèn sáng hơn tại sao?
C3:Sáng như nhau. Vì hiệu điện thế hiệu dụng của dòng điện xoay chiều tương đương với hiệu điện thế của dòng điện một chiều có cùng giá trị.
GV: NGUYỄN THỊ PHƯƠNG THẢO
Trường THCS ĐăkHring – ĐăkHà – Kon Tum
A. NỘI DUNG
iv- vận dụng:
C4
Đặt một nam châm điện A có dòng điện xoay chiều chạy qua trước một cuộn dây dẫn kín B như hình 35.6. Sau khi công tắc K đóng thì trong cuộn dây dẫn B có xuất hiện dòng điện cảm ứng không? Tại sao?
C4: Có. Vì dòng điện xoay chiều chạy vào cuộn dây của nam châm điện và tạo ra một từ trường biến đổi. Các đường sức từ của từ trường xuyên qua tiết diện S của cuộn dây B biến đổi. Do đó trong cuộn dây B xuất hiện dòng điện cảm ứng.
C3:Sáng như nhau. Vì hiệu điện thế hiệu dụng của dòng điện xoay chiều tương đương với hiệu điện thế của dòng điện một chiều có cùng giá trị.
GV: NGUYỄN THỊ PHƯƠNG THẢO
Trường THCS ĐăkHring – ĐăkHà – Kon Tum
GHI NHỚ
- Dòng điện xoay chiều có tác dụng nhiệt, quang, từ.
- Lực từ đổi chiều khi dòng điện đổi chiều
- Dùng ampe kế hoặc vôn kế xoay chiều có kí hiệu AC để đo các giá trị hiệu dụng của cường độ và hiệu điện thế xoay chiều. Khi mắc ampe kế hoặc vôn kế xoay chiều vào mạch điện xoay chiều không cần phân biệt chốt của chúng.
GV: NGUYỄN THỊ PHƯƠNG THẢO
Trường THCS ĐăkHring – ĐăkHà – Kon Tum
B. CỦNG CỐ
Câu 1: Tác dụng từ của dòng điện thay đổi như thế nào khi dòng điện đổi chiều?
A. Không còn tác dụng từ
B. Tác dụng từ mạnh lên gấp đôi
C. Tác dụng từ giảm đi
D. Lực từ đổi chiều
D
GV: NGUYỄN THỊ PHƯƠNG THẢO
Trường THCS ĐăkHring – ĐăkHà – Kon Tum
B. CỦNG CỐ
Câu 2: Chọ từ thích hợp trong khung dưới đây điền vào dấu (...)
Dòng điện xoay chiều có cường độ và hiệu điện thế luôn thay đổi theo thời gian.
Vậy ampe kế xoay chiều chỉ ...... ...
của cường độ dòng điện xoay chiều
giá trị cực đai
giá trị cực tiểu
giá trị trung bình
giá trị hiệu dụng
GV: NGUYỄN THỊ PHƯƠNG THẢO
Trường THCS ĐăkHring – ĐăkHà – Kon Tum
Làm các bài tập trong SBT từ 35.1 đến 35.4
Đọc và tìm hiểu bài 36:
TRUYỀN TẢI ĐIỆN NĂNG ĐI XA
Học bài trong vở và ghi nhớ SGK. Đọc mục “có thể em chưa biết”
C. CÔNG VIỆC VỀ NHÀ
GV: NGUYỄN THỊ PHƯƠNG THẢO
Trường THCS ĐăkHring – ĐăkHà – Kon Tum
Tiết học đến đây là kết thúc
Chúc các em học tốt