Bài 34. Vitamin và muối khoáng

TRƯỜNG THCS ĐÌNH XUYÊN
SINH HỌC 8
I- Vitamin

B�i 34- Vitamin v� khoỏng ch?t
Năm 1953, các thủy thủ và đoàn thám hiểm Cactiê đi Canađa đã mắc bệnh Xcobut (chảy máu, viêm khớp) do thiếu rau quả, thịt lợn.

 Vitamin có vai trò rất quan trọng.
I- Vitamin
- Vitamin là hợp chất hoá học đơn giản, là thành phần cấu trúc của nhiều enzim trong cơ thể.

- Vitamin là gì?
Nhóm tan trong dầu mỡ:
A,D,E,K…
Nhóm tan trong nước:
C,B (B1,B2,B6 ,B12…)
- Vitamin được xếp thành mấy nhóm?
? Hãy lấy một vài ví dụ về hậu quả của thiếu vitamin?.
Ở trẻ em, thiếu VTM D -> còi xương.
Thiếu VTM A -> quáng gà, còi xương
Thiếu VTM B -> bệnh phù
Thiếu VTM C -> chảy máu chân răng(xcobut)
.....
Hãy đánh dấu X vào các câu đúng:
Vitamin có nhiều ở thịt, rau quả tươi.
Vitamin cung cấp cho cơ thể một nguồn năng lượng.
Vitamin là hợp chất hữu cơ có trong thức ăn với một liều lượng nhỏ, nhưng rất cần thiết cho sự sống.
Vitamin là một loại muối đặc biệt làm cho thức ăn ngon hơn.
Vitamin là thành phần cấu trúc của nhiều enzim tham gia các phản ứng chuyển hóa năng lượng của cơ thể.
Cơ thể người và động vật không thể tổng hợp được vitamin mà phải lấy từ thức ăn.
x
x
x
x
Vitamin
Nhóm tan trong dầu mỡ: A,D,E,K…
Nhóm tan trong nước: C,B (B1,B2,B6 ,B12…)
Bảng 34.1 Tóm tắt vai trò chủ yếu của một số vitamin
Các vitamin nhóm B
Loại vitamin
Vai trò chủ yếu
Nguồn cung cấp
Vitamin A
Cần cho sự trao đổi canxi và phốtpho. Nếu thiếu trẻ em mắc bệnh còi xương,người lớn: loãng xương.
Bơ,trứng,dầu cá.Thực vật có màu vàng đỏ, xanh thẫm chứa nhiều carôten là chất tiền vitamin A.
Bơ, trứng, sữa,dầu cá.Là vitamin duy nhất được tổng hợp ở da dưới ánh nắng mặt trời.
Vitamin D
Vitamin E
Cần cho sự phát dục bình thường Chống lão hoá,bảo vệ tế bào .
Gan,hạt nảy mầm, dầu thực vật…
Vitamin C
Chống lão hoá, chống ung thư.Thiếu sẽ làm mạch máu giòn,gây chảy máu,mắc bệnh xcobut.
Rau xanh, cà chua,quả tươi.
B1
B2
B6
B12
Tham gia quá trình chuyển hoá.Thiếu sẽ mắc bệnh tê phù, viêm dây thần kinh
Có trong ngũ cốc, thịt lợn,trứng, gan.
Thiếu sẽ gây loét niêm mạc.
Có trong gan, thịt bò, trứng,hạt ngũ cốc
Thiếu gây viêm da, suy nhược.
Thiếu gây bệnh thiếu máu.
Nếu thiếu sẽ làm cho biểu bì kém bền vững,dễ nhiễm trùng,giác mạc của mắt khô,có thể dẫn tới mù loà.
Có trong lúa gạo,cà chua,ngô vàng,cá hồi,gan.
Có trong gan cá biển,sữa,trứng,pho mát, thịt

- vai trò của vitamin?
I- Vitamin
Viêm lợi
Khô mắt
Viêm niêm mạc
Viêm khớp
Còi xương
Viêm da

I- Vitamin
- Vitamin là hợp chất hoá học đơn giản, là thành phần cấu trúc của nhiều enzim trong cơ thể.

- vai trò của vitamin?
- Vai trò: Đảm bảo các hoạt động sinh lí bình thường của cơ thể
- Cần phối hợp cân đối các loại thức ăn để cung cấp đủ vitamin cho cơ thể
- Trong khẩu phần ăn uống hằng ngày chúng ta cần chú ý điều gì?
Thực vật- nguồn cung cấp nhiều VTM
Nguồn cung cấp vitamin B1
Cam- nguồn cung cấp VTM C
I- Vitamin

I- Vitamin
Thực vật- nguồn cung cấp nhiều VTM
-> VTM rất cần cho cơ thể nhưng chỉ cần cung cấp một lượng nhỏ, nếu cung cấp quá nhiều sẽ gây hậu quả xấu cho sự phát triển của cơ thể
II-Muối khoáng

I- Vitamin

I- Vitamin
- Vitamin là hợp chất hoá học đơn giản, là thành phần cấu trúc của nhiều enzim trong cơ thể.

- Vai trò: Đảm bảo các hoạt động sinh lí bình thường của cơ thể
- Cần phối hợp cân đối các loại thức ăn để cung cấp đủ vitamin cho cơ thể
II-Muối khoáng
- Vai trò của muối khoáng?
- Muối khoáng là thành phần quan trọng của tế bào, tham gia vào thành phần cấu tạo của nhiều enzim đảm bảo qúa trình trao đổi chất và năng lượng.
Trong khẩu phần ăn hằng ngày cần được cung cấp những loại
thực phẩm nào và chế biến như thế nào để đảm bảo đủ vitamin
Và muối khoáng cho cơ thể?
-Khẩu phần ăn cần :
+ Cung cấp đủ lượng thịt và rau, quả tươi
+ Cung cấp muối vừa phải.
+ Nên dùng muối iốt.
+Trẻ em cần được tăng cường muối can xi
+Chế biến thức ăn hợp lí
Nátriclorua : 2-10(g)
Kali : 1-2 (g)
Magiê : 0,3(g)
Phôtpho :1,5(g)
Đồng :0,001(g)
Mangan :0,0003(g)
iốt :0,00003(g)
hàm lượng muối khoáng hàng ngày của mỗi người

Tìm những cụm từ thích hợp điền vào chỗ trống để hoàn thành các câu sau:
Vitamin và muối khoáng tuy không cung cấp ………………..
năng lượng
cho cơ thể, nhưng …………………..
không thể thiếu
trong khẩu phần ăn uống
Cần cung cấp cho cơ thể các loại……….
vitamin
và……………………..
muối khoáng
theo một tỉ lệ hợp lí bằng cách………………..
phối hợp
các loại thức
ăn trong bữa ăn hàng ngày.

B�i t?p ki?m tra tr?c nghi?m
Bài tập1
Nối thông tin cột (1) với cột (2) để được câu trả lời đúng:
A và D
C
E
B2
Vitamin (2)
Gan, hạt nảy mầm, dầu thực vật.
Bơ, trứng, dầu cá
Rau xanh, cà chua, quả tươi
Nguồn cung cấp (1)
Gan, thịt bò, trứng, sữa,
hạt ngũ cốc .
Bài tập 2: Khoanh tròn chữ cái đứng truớc câu trả lời đúng :
trong các loại muối khoáng sau đây, loại nào là thành phần cấu
tạo của hêmôglôbin trong hồng cầu:
A. Canxi
B. iốt
C. Kẽm
Sắt
D.
I- Vitamin
II-Muối khoáng
Hướng dẫn về nhà:
-Học bài trả lời các câu hỏi SGK
-Đọc mục: “Em có biết”.
Đáp án:
1, VTM D thúc đẩy quá trình chuyển hóa Canxi và Photpho tạo xương.
2, Vì muối iôt là thành phần quan trọng của hoocmon tuyến giáp, thiếu iôt sẽ dẫn đến bệnh đần độn.
1, Vì sao thiếu VTM D trẻ em lại dễ mắc bệnh còi xương?
2, Tại sao Nhà nước lại vận động nhân dân sử dụng muối iôt?
Trả lời câu hỏi sau:
1, Hãy giải thích vì sao trong thời kì Pháp thuộc, đồng bào dân tộc ở Việt Bắc và Tây Nguyên phải đốt cỏ tranh để lấy tro ăn?
2, Vì sao cần bổ sung thức ăn giàu chất sắt cho các bà mẹ khi mang thai?
Đáp án:
1, Trong tro của cỏ tranh có một số muối khoáng, chủ yếu là muối Kali.Ăn cỏ tranh là một biện pháp tạm thời để bổ sung muối khoáng chứ không thể thay cho muối ăn hằng ngày.
2, Sắt cần cho sự tạo hồng cầu và tham gia quá trình chuyển hóa . Vì vậy bà mẹ mang thai cần được bổ sung chất sắt để thai phát triển tốt, người mẹ khoẻ mạnh.