Bài 34. Máy phát điện xoay chiều

Tr? l?i:
- Có 2 cách tạo ra dòng điện xoay chiều trong cuộn dây dẫn kín:
+ Cho cuộn dây dẫn kín quay trong từ trường của nam châm.
+ Cho nam châm quay trước cuộn dây dẫn kín.

Cõu1:Nêu các cách tạo ra dòng điện xoay chiều?
Cú l�m b�i t?p + so?n b�i (10d)

KIỂM TRA MIỆNG
KIỂM TRA MIỆNG

Cõu2:Cho bi?t cỏc b? ph?n chớnh c?a mỏy
phỏt di?n xoay chi?u? Mỏy phỏt di?n ho?t
d?ng d?a trờn hi?n tu?ng n�o?
Tr? l?i:
Nam chõm v� cu?n dõy d?n.
- Mỏy phỏt di?n ho?t d?ng d?a trờn hi?n tu?ng c?m ?ng di?n t?.
Có gỡ gi?ng và khác nhau gi?a máy phát điện nhỏ như đinamô xe đạp với máy phát điện khổng lồ ở nhà máy thuỷ điện Hoà Bỡnh... ?
Nhà máy điện Hoà Bỡnh
Đinamô xe đạp
MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀU
Tuần 19 – Tiết 38 – Bài 34
Tiết 38-B�i 34 M�Y PH�T DI?N XOAY CHI?U
I.Cấu tạo và hoạt động của máy phát điện xoay chiều:
1-Quan sát:
*C1: Hãy chỉ ra nh?ng bộ phận chính của mỗi loại máy phát điện này và nêu lên chỗ giống nhau, khác nhau của chúng.
Hình 34.1
Hình 34.2
Thảo luận nhóm
I.Cấu tạo và hoạt động của máy phát điện xoay chiều:
*C1: Giống nhau:
Hai bộ phận chính: Nam chõm v� cu?n dõy d?n
Nam châm
Cuộn dây dẫn
* Khác nhau:
Nam châm quay
Cuộn dây đứng yên
Nam châm đứng yên
Cuộn dây quay
Có vành khuyên và thanh quét
1-Quan sát:
Hình 34.1
Hỡnh 34.2
Tiết 38-B�i 34 M�Y PH�T DI?N XOAY CHI?U
*C2: Giải thích vỡ sao khi cho nam châm (hoặc cuộn dây) quay ta lại thu được dòng điện xoay chiều trong các máy trên khi nối hai cực của máy với các dụng cụ tiêu thụ điện.
Khi nam châm (hoặc cuộn dây) quay, ta thu được dòng điện xoay chiều vỡ số đường sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn dây dẫn luân phiên tang giảm.
Trả lời:
Tiết 38-B�i 34 M�Y PH�T DI?N XOAY CHI?U
I.Cấu tạo và hoạt động của máy phát điện xoay chiều:
1-Quan sát:
Stato
Rôto
Một trong hai bộ phận có thể quay quanh một trục cố định gọi là r«to phần còn lại đứng yên là stato
Rôto
Stato
Stato
Rôto
Hỡnh 34.1
Hỡnh 34.2
(quay)
(đứng yên)
Tiết 38-B�i 34 M�Y PH�T DI?N XOAY CHI?U
I.Cấu tạo và hoạt động của máy phát điện xoay chiều:
1-Quan sát:
- M?t máy phát điện xoay chiều đều có hai bộ phận chính là: Nam chõm v� cu?n dõy d?n.
- Mét trong hai bé phËn đó ®øng yªn gäi lµ stato, bé phËn cßn l¹i quay ®­îc gäi lµ rôto.
Tiết 38-B�i 34 M�Y PH�T DI?N XOAY CHI?U
I.Cấu tạo và hoạt động của máy phát điện xoay chiều:
1-Quan sát:
2-K?t lu?n:
Tiết 38-B�i 34 M�Y PH�T DI?N XOAY CHI?U
1. Vỡ sao các cuộn dây của máy phát điện lại được quấn quanh lõi sắt?
2. Hai loại máy phát điện có cấu tạo khác nhau, nhưng nguyên tắc hoạt động có khác nhau không?
Trả lời: Các cuộn dây của máy phát điện được quấn quanh lõi sắt để từ trường mạnh hơn.
Trả lời: Hai loại máy phát điện trên tuy cấu tạo có khác nhau nhưng nguyên tắc hoạt động đều dựa vào hiện tượng cảm ứng điện từ.
- M?t máy phát điện xoay chiều đều có hai bộ phận chính là: Nam chõm v� cu?n dõy d?n
- Khi nam châm (hoặc cuộn dây) quay thỡ số đường sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn dây dẫn luân phiên tang giảm, tạo ra dòng điện xoay chiều trong cuộn dây dẫn kín( Hoạt động dựa trên hiện tượng cảm ứng điện từ).
- Mét trong hai bé phËn ®øng yªn gäi lµ stato, bé phËn cßn l¹i quay ®­îc gäi lµ rôto.
Tiết 38-B�i 34 M�Y PH�T DI?N XOAY CHI?U
I.Cấu tạo và hoạt động của máy phát điện xoay chiều:
1-Quan sát:
2-K?t lu?n:
Vành khuyên
Thanh quét
Hình 34.1
Trả lời : Phải làm cho nam châm hoặc cuộn dây quay liên tục. Có thể dùng tay quay hoặc động cơ . . . . .
Muốn máy phát điện xoay chiều phát điện liên tục thì phải làm thế nào ?
Tiết 38-B�i 34 M�Y PH�T DI?N XOAY CHI?U
Máy phát điện xoay chiều đó có cấu tạo và hoạt động như thế nào?
1.Dặc tính kỹ thuật:
Máy phát điện trong công nghiệp có thể cho:
-Cường độ dòng điện đến 2000A.
-Hiệu điện thế xoay chiều 25000V
Cụng su?t 300MW
- Tần số 50Hz (VN).
- Stato: là cuộn dây
- Rôto: là nam châm điện
Dường kính tiết diện ngang của máy đến 4 m, chiều dài đến 20 m.
II.Máy phát điện xoay chiều trong kỹ thuật:
Tiết 38-B�i 34 M�Y PH�T DI?N XOAY CHI?U
I.Cấu tạo và hoạt động của máy phát điện xoay chiều:
2. Cách làm quay máy phát điện:
- Trong ki thu?t, cú nhi?u cỏch l�m quay rụto c?a mỏy phỏt di?n: Dùng động cơ nổ, động cơ nhiệt, tua bin nước, cánh quạt gió..
Máy phát điện gia đình
Tiết 38-B�i 34 M�Y PH�T DI?N XOAY CHI?U
Máy phát điện công nghiệp
CÓ THỂ EM CHƯA BIẾT !
Trong các máy phát điện lớn dùng trong công nghiệp, người ta dùng nam châm điện thay cho nam châm vĩnh cửu để tạo ra từ trường mạnh. Để đưa dòng điện một chiều vào nam châm điện, người ta dùng một bộ góp điện.Bộ góp điện gồm hai vành khuyên gắn với hai đầu cuộn dây của nam châm điện và thanh quét (hay chổi than) luôn tì sát vào vành khuyên. Dây dẫn nối hai chổi than với hai cực nguồn điện ở ngoài. Nhờ thế mà khi nam châm quay, dây dẫn nối không bị xoắn lại .
*LIÊN HỆ THỰC TẾ
Nhà máy thuỷ điện
Nhà máy thuỷ điện
Nhà máy nhi?t điện
Nhà máy điện giú
Máy phát điện gia đình
?Khi ho?t d?ng, mỏy phỏt di?n
chuy?n húa nang lu?ng t? d?ng n�o sang d?ng n�o?
Trả lời:
Khi hoạt động, máy phát điện chuyển hóa năng lượng từ cơ năng sang điện năng.
*C3: Có gỡ giống và khác nhau gi?a máy phát điện nhỏ như đinamôxe đạp với máy phát điện xoay chiều trong công nghiệp?
III.Vận dụng:
TỔNG KẾT
*C3:
- Giống nhau:
Dều có nam châm và cuộn dây dẫn, khi một trong hai bộ phận quay thỡ xuất hiện dòng điện xoay chiều.
- Khác nhau :
+Dinamô xe đạp có kích thước nhỏ hơn, công suất phát điện nhỏ, hiệu điện thế, cường độ dòng điện ở đầu ra nhỏ hơn.
+ Dinamô dùng nam châm vĩnh cửu - Máy phát điện xoay chiều trong công nghiệp dùng nam châm điện.
Máy phát điện xoay chiều
Hoạt động
Cấu tạo
ứng dụng
Nam châm
Cuộn dây dẫn
Hoạt động
dựa trên
hiện tượng
cảm ứng
điện từ.
SƠ ĐỒ TƯ DUY
B�I T?P

Hình vÏ bên lµ m« hình tù t¹o cña m¸y ph¸t ®iÖn xoay chiÒu. Muèn cho m¸y ph¸t ®iÖn liªn tôc thì ph¶i lµm thÕ nµo? Chän ph­¬ng ¸n ®óng.
A. Quay cho khung dây quay liên tục theo một chiều nhất định.
B. Chỉ quay khung dây một vòng.
C. Quay khung dây nửa vòng sau đó quay ngược lại
nửa vòng.
D. Quay khung dây một vòng sau đó quay ngược lại
một vòng n?a.
*Đối với bài học ở tiết học này:
Học bài (ghi nhớ -SGK+tập ghi)
Đọc “Có thể em chưa biết”.
Ôn lại các tác dụng của dòng
điện (đã học ở lớp 7).
Làm BT: 34.134.8/SBT.
Liên hệ thực tế về máy phát điện xoay chiều trong đời sống và kĩ thuật.
*Đối với bài học ở tiết tiếp theo:
Soạn bài:“Các tác dụng của dòng điện – Đo cường độ và hiệu điện thế xoay chiều”. Đọc trước bài và trả lời các câu hỏi sau:
?Tác dụng của dòng điện xoay chiều là gì?(C1/SGK ).
?Tác dụng từ của DĐXC?(C2,C3/SGK).
?Đo CĐDĐ và HĐT của mạch xoay chiều.
HƯỚNG DẪN HỌC TẬP
Kính chúc:
Các thầy cô mạnh khỏe- hạnh phúc thành đạt;chúc các em học giỏi chăm ngoan
GiỜ HỌC KẾT THÚC