Bài 34. Khái niệm về hợp chất hữu cơ và hoá học hữu cơ

- Hợp chất hữu cơ là gì?
- Metan, etilen, axetilen, benzen có cấu tạo phân tử và tính chất như thế nào?
- Dầu mỏ, khí thiên nhiên có thành phần và ứng dụng như thế nào?
- Nhiên liệu là gì? Sử dụng nhiên liệu như thế nào cho hiệu quả?

Chương 4: HIĐROCACBON.
NHIÊN LiỆU

Từ thời cổ đại con người đã biết sử dụng và chế biến các hợp chất hữu cơ có trong thiên nhiên để phục vụ cho cuộc sống của mình. Vậy hợp chất hữu cơ là gì? Hoá học hữu cơ là gì?
Khái niệm về hợp chất hữu cơ
và hoá học hữu cơ
Tiết: 43
Bài : 34
I- KHÁI NiỆM VỀ HỢP CHẤT HỮU CƠ
1.Hợp chất hữu cơ có ở đâu?
Khái niệm về hợp chất hữu cơ
và hoá học hữu cơ
Quan sát các hình ảnh sau:
Những thực phẩm, đồ dùng… trên đã cung cấp cho ta những thành phần chủ yếu nào?
Bông gòn
Hãy nhận xét về số lượng hợp chất hữu cơ trong tự nhiên.
Nêu lên tầm quan trọng của hợp chất hữu cơ đối với đời sống.
Vậy hợp chất hữu cơ có ở đâu?
Khái niệm về hợp chất hữu cơ
và hoá học hữu cơ
Tiết: 43
Bài : 34
I- KHÁI NiỆM VỀ HỢP CHẤT HỮU CƠ
1.Hợp chất hữu cơ có ở đâu?
Khái niệm về hợp chất hữu cơ
và hoá học hữu cơ
Hợp chất hữu cơ có ở xung quanh ta, trong cơ thể sinh vật và trong hầu hết các loại lương thực, thực phẩm, trong các loại đồ dùng và ngay trong cơ thể chúng ta.
Bài tập 1. Chọn câu đúng trong các câu sau:

A. Các hợp chất có trong tự nhiên là hợp chất hữu cơ.
B. Tất cả các hợp chất có trong cơ thể sống là hợp chất hữu cơ.
C. Chỉ có những hợp chất có trong cơ thể sống mới là hợp chất hữu cơ.
D. Chất hữu cơ có trong mọi bộ phận của cơ thể sống.
Vậy hợp chất hữu cơ là gì?
2. Hợp chất hữu cơ là gì?
THÍ NGHIỆM
Thí nghiệm 1: Đốt cháy mẫu bông, úp ống nghiệm phía trên ngọn lửa, khi ống nghiệm mờ đi, xoay lại, rót nước vôi trong vào, lắc đều
- Quan sát hiện tượng
- Nhận xét
Thí nghiệm 2: Đốt nến, úp ống nghiệm phía trên ngọn lửa, khi ống nghiệm mờ đi, xoay lại, rót nước vôi trong vào, lắc đều
-Nhận xét giải thích hiện tượng
Tương tự nếu chúng ta thay mẫu bông, nến bằng cồn, bằng tất cả các vật thể trong tranh… thì sản phẩm sinh ra cũng làm cho nước vôi trong vẩn đục.
Bông gòn
Chúng ta có kết luận gì về thành phần hoá học của hợp chất hữu cơ?
Khái niệm về hợp chất hữu cơ
và hoá học hữu cơ
Tiết: 43
Bài : 34
I- KHÁI NiỆM VỀ HỢP CHẤT HỮU CƠ
1.Hợp chất hữu cơ có ở đâu?
Khái niệm về hợp chất hữu cơ
và hoá học hữu cơ
2. Hợp chất hữu cơ là gì?
- Hợp chất hữu cơ là hợp chất của cacbon
trừ (CO, CO2, H2CO3, các muối cacbonat kim loại...)
Bài tập 2: Có các chất sau: MgCO3, CH4O, C6H6,NaHCO3, C2H2, CH3ONO2 CO, C2H4, CH3Cl

Hợp chất nào là hợp chất hữu cơ
ĐÁP ÁN
Hợp chất hữu cơ là: CH4O, C6H6, C2H2, CH3ONO2, C2H4, CH3Cl.
3 . Các hợp chất hữu cơ được phân loại như thế nào?
Quan sát hai nhóm hợp chấ t sau:
nhận xét về thành phần phân tử của các chấ t trong mỗi nhóm có đặc điểm nào giống và khác nhau?
C2H2, C2H4, C3H6, C6H12, C4H10
C2H5OH, C6H5ONa, C2H5O2N, C3H7Cl
Khái niệm về hợp chất hữu cơ
và hoá học hữu cơ
Tiết: 43
Bài : 34
I- KHÁI NiỆM VỀ HỢP CHẤT HỮU CƠ
1.Hợp chất hữu cơ có ở đâu?
Khái niệm về hợp chất hữu cơ
và hoá học hữu cơ
2. Hợp chất hữu cơ là gì?
3 . Các hợp chất hữu cơ được phân loại như thế nào?
HỢP CHẤT HỮU CƠ
Phân tử chỉ có hai nguyên tố: cacbon và hiđro.
VD: C2H2, C2H4, C6H6….
Ngoài cacbon và hiđro, trong phân tử còn có các nguyên tố khác: oxi, nitơ, clo, …
VD: C2H6O, C2H5ONa, C3H7Br…
DẪN XuẤT CỦA HIĐROCACBON
HIĐROCACBON
Hãy nêu thành phần phân tử của mỗi loại.
Bài tập 3: Có các hợp chất hữu cơ sau: metan (CH4), etylen (C2H4), rượu etylic (C2H5OH), benzen (C6H6),
axit axetic (CH3COOH), axetilen (C2H2)
Hãy cho biết chất nào là hiđrocacbon, chất nào là dẫn xuất của hiđrocacbon.
ĐÁP ÁN
- Các chất trên và nhiều nhiều hợp chất hữu cơ khác có nhiều ứng dụng quan trọng trong đời sống, sản xuất- chính vì vậy mà ngành hoá học hữu cơ không ngừng nghiên cứu tìm ra nhiều chất mới để thay thế những nhiên liệu dần cạn kiệt.
 Vậy ngành hoá học hữu cơ là gì?
Khái niệm về hợp chất hữu cơ
và hoá học hữu cơ
Tiết: 43
Bài : 34
I- KHÁI NiỆM VỀ HỢP CHẤT HỮU CƠ
II- KHÁI NiỆM VỀ HOÁ HỌC HỮU CƠ
Khái niệm về hợp chất hữu cơ
và hoá học hữu cơ
Trong hoá học có nhiều ngành khác nhau như
Hoá
Vô
cơ
Hoá
Hữu
cơ
Hoá
lí
Hoá
phân
tích
Mỗi chuyên ngành có một đối tượng và mục đích nghiên cứu khác nhau
Chế biến dầu mỏ
Sản xuất nhựa
Sản xuấtchất dẻo
Sản xuất thuốc...
Hoá học hữu cơ là gì?
Khái niệm về hợp chất hữu cơ
và hoá học hữu cơ
Tiết: 43
Bài : 34
I- KHÁI NiỆM VỀ HỢP CHẤT HỮU CƠ
II- KHÁI NiỆM VỀ HOÁ HỌC HỮU CƠ
Khái niệm về hợp chất hữu cơ
và hoá học hữu cơ
Hoá học hữu cơ là ngành hoá học chuyên nghiên cứu về các hợp chất hữu cơ
Hình ảnh một số ngành hoá học
hữu cơ
Hoá học các
hợp chất thiên
nhiên
Hoá học dầu mỏ và khí
NHÀ MÁY LỌC DẦU
Khái niệm về hợp chất hữu cơ
và hoá học hữu cơ
Tiết: 43
Bài : 34
I- KHÁI NiỆM VỀ HỢP CHẤT HỮU CƠ
II- KHÁI NiỆM VỀ HOÁ HỌC HỮU CƠ
Khái niệm về hợp chất hữu cơ
và hoá học hữu cơ
- Hoá học hữu cơ là ngành hoá học chuyên nghiên cứu về các hợp chất hữu cơ
- Ngành hoá học hữu cơ đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển kinh tế xã hội.
HỢP CHẤT HỮU CƠ
Hợp chất hữu cơ là hợp chất của cacbon (trừ CO, CO2, H2CO3, các muối cacbonat kim loại...)
Hiđrocacbon
Phân tử chỉ có hai nguyên tố: C và H.
Dẫn xuất của hiđrocacbon
Ngoài cacbon và hiđro,trong phân tử còn có các nguyên tố khác như oxi, nitơ, clo...
Hoá học hữu cơ là ngành hoá học chuyên nghiên cứu về các hợp chất hữu cơ
* Củng cố - luyện tập
Bài tập 5: Chọn một chữ cái đứng trước câu trả lời đúng trong các câu sau đây
1. Nhóm các chất đều gồm các hợp chất hữu cơ là:
A. C2H6O, C3H10N, C4H8, CO2, C6H12O6, C2H5Cl
B. C2H5Cl, C6H12O6, CH3COONa, C2H4Br2, C2H2
C. C2H6O, C4H8, H2S, C3H10N, C6H12O6, C2H2Br4
D. C2H6O, C3H6, C6H5NO2, CO, CH3COOH, CaC2
* Củng cố - luyện tập
2. Ngành sản xuất hoá học nào sau đây không phụ thuộc về hoá học hữu cơ ?
A. Ngành lọc và hoá dầu
B. Ngành sản xuất chất dẻo.
C. Ngành sản xuất axit sunfuric.
D. Ngành sản xuất thuốc chữa bệnh
* Củng cố - luyện tập
Bài tập 6: Hãy so sánh phần trăm khối lượng của cacbon trong các chất sau: CH4, CH3Cl, CH2Cl2, CHCl3
ĐÁP ÁN
Thành phần % khối lượng C trong các chất xếp theo trật tự sau: CH4 > CH3Cl > CH2Cl2 > CHCl3
Bài tập 7: Đốt cháy hoàn toàn một hiđrocacbon A, thu được 13,2 gam CO2 và 5,4 gam H2O. Biết khối lượng mol của A là 28 gam. Hãy xác định công thức phân tử của A.
HƯỚNG DẪN - ĐÁP ÁN
Tìm :
Ta có:
Vậy CTPT của A là: C2H4
HƯỚNG DẪN HỌC Ở NHÀ
Học bài nắm vững nội dung nghiên cứu (mục I, II)
Làm bài tập 1, 2, 3, 4, 5 vào tập.
Chuẩn bị bài 35 “ Cấu tạo phân tử hợp chất hữu cơ”