Bài 34. Khái niệm về hợp chất hữu cơ và hoá học hữu cơ

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ
VỀ DỰ TIẾT THAO GIẢNG

TRƯỜNG THCS NHƠN KHÁNH

MÔN HÓA HỌC
LỚP 9

Hợp chất hữu cơ là gì ?
Metan , etilen ,axetilen, benzen có cấu tạo phân tử và tính chất như thế nào ?


Dầu mỏ , khí tự nhiên có thành phần và ứng dụng như thế nào ?
Nhiên liệu là gì ? Sử dụng nhiên liệu như thế nào cho có hiệu quả ?
CHƯƠNG 4 :
HIĐROCACBON , NHIÊN LIỆU
Chương 4 : HIĐROCACBON , NHIÊN LIỆU

I- Khái niệm về hợp chất hữu cơ :
1. Hợp chất hữu cơ có ở đâu ?
Hợp chất hữu cơ có ở xung quanh ta, trong cơ thể sinh vật và trong hầu hết các loại thực phẩm (gạo, thịt, cá, rau, quả ..), trong các loại đồ dùng (quần áo, giấy mực,...) và ngay trong cơ thể chúng ta.
Quan sát các hình sau
Bài 34 : Khái niệm về hợp chất hữu cơ và hóa học hữu cơ
Hợp chất hữu cơ có ở đâu ?
Chương 4 : HIĐROCACBON , NHIÊN LIỆU

I- Khái niệm về hợp chất hữu cơ :
1. Hợp chất hữu cơ có ở đâu ?
Hợp chất hữu cơ có ở xung quanh ta, trong cơ thể sinh vật và trong hầu hết các loại thực phẩm (gạo, thịt, cá, rau, quả ..), trong các loại đồ dùng (quần áo, giấy, mực,..) và ngay trong cơ thể chúng ta.
2. Hợp chất hữu cơ là gì ?

Bài 34 : Khái niệm về hợp chất hữu cơ và hóa học hữu cơ
Thí nghiệm:
Đốt cháy bông, úp ống nghiệm phía trên ngọn lửa, khi ống nghiệm mờ đi, xoay lại, rót nước vôi trong vào.


Hiện tượng: Nước vôi trong vẩn đục.
Nêu hiện tượng quan sát
được từ thí nghiệm trên ?
Tại sao nước vôi trong
bị vẩn đục ?

Nhận xét: Khi bông cháy tạo ra khí CO2 , CO2 mới tạo thành đã tác dụng với nước vôi trong tạo ra CaCO3 không tan nên nước vôi trong hóa đục.
Chương 4 : HIĐROCACBON , NHIÊN LIỆU

I- Khái niệm về hợp chất hữu cơ :
1. Hợp chất hữu cơ có ở đâu ?
Hợp chất hữu cơ có ở xung quanh ta, trong cơ thể sinh vật và trong hầu hết các loại thực phẩm (gạo, thịt, cá, rau, quả ..), trong các loại đồ dùng (quần áo, giấy, mực,..) và ngay trong cơ thể chúng ta.
2. Hợp chất hữu cơ là gì ?
Đa số hợp chất cacbon là hợp chất hữu cơ, chỉ có một số ít không là hợp chất hữu cơ như CO, CO2 , H2CO3 và muối cacbonat của kim loại ...


Bài 34 : Khái niệm về hợp chất hữu cơ và hóa học hữu cơ
- Tương tự, khi đốt cháy các hợp chất hữu cơ khác như cồn, nến … đều tạo ra CO2.

Khi đốt cháy hợp chất
hữu cơ tạo thành CO2.
Vậy trong hợp chất hữu
cơ đó có chứa nguyên
tố nào ?
Hợp chất hữu cơ là gì ?
Có phải tất cả các hợp
chất của cacbon đều là
hợp chất hữu cơ hay
không ?
Chương 4 : HIĐROCACBON , NHIÊN LIỆU

I- Khái niệm về hợp chất hữu cơ :
1. Hợp chất hữu cơ có ở đâu ?
Hợp chất hữu cơ có ở xung quanh ta, trong cơ thể sinh vật và trong hầu hết các loại thực phẩm (gạo, thịt, cá, rau, quả ..), trong các loại đồ dùng (quần áo, giấy mực,...) và ngay trong cơ thể chúng ta.
2. Hợp chất hữu cơ là gì ?
Đa số hợp chất cacbon là hợp chất hữu cơ, chỉ có một số ít không là hợp chất hữu cơ như CO, CO2 , H2CO3 và muối cacbonat của kim loại ...
3.Các hợp chất hữu cơ được phân loại như thế nào ?

Bài 34 : Khái niệm về hợp chất hữu cơ và hóa học hữu cơ
- T

HỢP CHẤT HỮU CƠ
Dựa vào thành phần phân tử, hợp chất hữu cơ được phân
loại như thế nào ?




HIĐROCACBON









DẪN XUẤT CỦA HIĐROCACBON






Chương 4 : HIĐROCACBON , NHIÊN LIỆU

I- Khái niệm về hợp chất hữu cơ :
1. Hợp chất hữu cơ có ở đâu ?
Hợp chất hữu cơ có ở xung quanh ta, trong cơ thể sinh vật và trong hầu hết các loại thực phẩm (gạo, thịt, cá, rau, quả ..), trong các loại đồ dùng (quần áo, giấy mực,...) và ngay trong cơ thể chúng ta.
2. Hợp chất hữu cơ là gì ?
Đa số hợp chất cacbon là hợp chất hữu cơ, chỉ có một số ít không là hợp chất hữu cơ như CO, CO2 , H2CO3 và muối cacbonat của kim loại ...
3.Các hợp chất hữu cơ được phân loại như thế nào ?

Bài 34 : Khái niệm về hợp chất hữu cơ và hóa học hữu cơ
- T

HỢP CHẤT HỮU CƠ

HIĐROCACBON





DẪN XUẤT CỦA HIĐROCACBON





Thế nào là Hiđrocacbon ? Cho ví dụ.
Ngoài Cacbon và Hiđro, trong phân tử còn có các nguyên tố khác : oxi, clo, nitơ…
Ví dụ: C2H6O , CH3Cl
Phân tử chỉ có hai nguyên tố :
Cacbon và Hiđro.
Ví dụ: CH4 , C2H4 , C6H6
Thế nào là dẫn xuất của Hiđrocacbon ? Cho ví dụ.
Bài tập5/tr108(sgk):
Hãy sắp xếp các chất: C6H6, CaCO3, C4H10, C2H6O, NaNO3, CH3NO2, NaHCO3, C2H3O2Na vào các cột thích hợp trong bảng sau:
Học sinh thảo luận nhóm (3 phút)
Bài tập5/tr108(sgk):
Hãy sắp xếp các chất: C6H6, CaCO3, C4H10, C2H6O, NaNO3, CH3NO2, NaHCO3, C2H3O2Na vào các cột thích hợp trong bảng sau:
Bài tập5/tr108(sgk):
Hãy sắp xếp các chất: C6H6, CaCO3, C4H10, C2H6O, NaNO3, CH3NO2, NaHCO3, C2H3O2Na vào các cột thích hợp trong bảng sau:
C6H6
C4H10
C2H6O
CH3NO2
C2H3O2Na
CaCO3
NaHCO3
NaNO3
I- Khái niệm về hợp chất hữu cơ :
1. Hợp chất hữu cơ có ở đâu ?
Hợp chất hữu cơ có ở xung quanh ta, trong cơ thể sinh vật và trong hầu hết các loại thực phẩm (gạo, thịt, cá, rau, quả ..), trong các loại đồ dùng (quần áo, giấy mực,...) và ngay trong cơ thể chúng ta.
2. Hợp chất hữu cơ là gì ?
Đa số hợp chất cacbon là hợp chất hữu cơ, chỉ có một số ít không là hợp chất hữu cơ như CO, CO2 , H2CO3 và muối cacbonat của kim loại ...
3.Các hợp chất hữu cơ được phân loại như thế nào ?











II- Khái niệm về hóa học hữu cơ :



Chương 4 : HIĐROCACBON , NHIÊN LIỆU

Bài 34 : Khái niệm về hợp chất hữu cơ và hóa học hữu cơ
DẪN XUẤT CỦA HIĐROCACBON







HIĐROCACBON





Phân tử chỉ có hai nguyên tố :
Cacbon và Hiđro.
Ví dụ: CH4 , C2H4 , C6H6
HỢP CHẤT HỮU CƠ
Ngoài Cacbon và Hiđro, trong phân tử còn có các nguyên tố khác : oxi, clo, nitơ…
Ví dụ: C2H6O , CH3Cl …
KHÁI NIỆM VỀ HÓA HỌC HỮU CƠ
Hóa học hữu cơ là ngành chuyên nghiên cứu về các hợp chất hữu cơ và những chuyển đổi của chúng .
Đầu thế kỉ XIX, hóa học hữu cơ được tách ra từ hóa học nói chung . Thời kì đầu , hóa học hữu cơ phát triển chậm do chưa có một cơ sở lí thuyết vững chắc. Sau khi thuyết cấu tạo hóa học ra đời, nhất là khi xây dựng được cơ sở lí thuyết hóa hữu cơ hiện đại , hóa học hữu cơ đã phát triển một cách nhanh chóng .
Ngày nay hóa học hữu cơ đã có nhiều phân ngành khác nhau (hóa học dầu mỏ, hóa học polime, hóa học các hợp chất thiên nhiên …) và đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển kinh tế xã hội
I- Khái niệm về hợp chất hữu cơ :
1. Hợp chất hữu cơ có ở đâu ?
Hợp chất hữu cơ có ở xung quanh ta, trong cơ thể sinh vật và trong hầu hết các loại thực phẩm (gạo, thịt, cá, rau, quả ..), trong các loại đồ dùng (quần áo, giấy mực,...) và ngay trong cơ thể chúng ta.
2. Hợp chất hữu cơ là gì ?
Đa số hợp chất cacbon là hợp chất hữu cơ, chỉ có một số ít không là hợp chất hữu cơ như CO, CO2 , H2CO3 và muối cacbonat của kim loại ...
3.Các hợp chất hữu cơ được phân loại như thế nào ?











II- Khái niệm về hóa học hữu cơ :
Hóa học hữu cơ là ngành hóa học chuyên nghiên cứu về các hợp chất hữu cơ và những chuyển đổi của chúng.
Ngành hóa học hữu cơ đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển kinh tế, xã hội.



Chương 4 : HIĐROCACBON , NHIÊN LIỆU

Bài 34 : Khái niệm về hợp chất hữu cơ và hóa học hữu cơ
Hóa học hữu cơ là gì ?
Ngành hóa học hữu cơ có vai trò quan trọng như thế nào đối với
đời sống xã hội ?
DẪN XUẤT CỦA HIĐROCACBON







HIĐROCACBON





Phân tử chỉ có hai nguyên tố :
Cacbon và Hiđro.
Ví dụ: CH4 , C2H4 , C6H6
HỢP CHẤT HỮU CƠ
Ngoài Cacbon và Hiđro, trong phân tử còn có các nguyên tố khác : oxi, clo, nitơ…
Ví dụ: C2H6O , CH3Cl …
Bài tập 2/tr108(sgk): Hãy chọn câu đúng trong các câu sau:

Hóa học hữu cơ là ngành hóa học chuyên nghiên cứu các hợp chất của cacbon.

Hóa học hữu cơ là ngành hóa học chuyên nghiên cứu về các hợp chất hữu cơ.

Hóa học hữu cơ là ngành hóa học chuyên nghiên cứu các hợp chất có trong tự nhiên.

A
B
C
D
Hóa học hữu cơ là ngành hóa học chuyên nghiên cứu về các chất có trong cơ thể sống.
Sai rồi

Đúng rồi
Sai rồi
Sai rồi
Bài tập : Hãy chọn câu đúng trong các câu sau:

Câu 1. Nhóm các chất đều gồm các hợp chất hữu cơ là:
A. K2CO3 ; CH3COONa ; C2H6.
B. C6H6 ; Ca(HCO3)2 ; C2H5Cl.
C. CH3Cl ; C2H6O ; C3H8.
Câu 2. Nhóm các chất đều gồm các Hiđrocacbon là :
A. C2H4 ; CH4 ; C2H5Cl.
C. C2H4 ; CH4 ; C3H7Cl.
B. C3H6 ; C4H10 ; C2H4.
I. Khái niệm về hợp chất hữu cơ :
1. Hợp chất hữu cơ có ở đâu ?
Hợp chất hữu cơ có ở xung quanh ta, trong cơ thể sinh vật và trong hầu hết các loại thực phẩm (gạo, thịt, cá, rau, quả ..), trong các loại đồ dùng (quần áo, giấy, mực,..) và ngay trong cơ thể chúng ta.
2. Hợp chất hữu cơ là gì ?
Đa số hợp chất cacbon là hợp chất hữu cơ, chỉ có một số ít không là hợp chất hữu cơ như CO, CO2 , H2CO3 và muối cacbonat của kim loại ...
3.Các hợp chất hữu cơ được phân loại như thế nào ?





II. Khái niệm về hóa học hữu cơ :
Hóa học hữu cơ là ngành hóa học chuyên nghiên cứu về các hợp chất hữu cơ và những chuyển đổi của chúng.
Ngành hóa học hữu cơ đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển kinh tế, xã hội.
DẪN XUẤT CỦA HIĐROCACBON





Bài 34 : Khái niệm về hợp chất hữu cơ và hóa học hữu cơ
Bài tập về nhà : Bài 1 , 3 ,4 trang 108 / sgk
Chuẩn bị bài mới: Cấu tạo phân tử hợp chất hữu cơ


HIĐROCACBON





Phân tử chỉ có hai nguyên tố :
Cacbon và Hiđro.
Ví dụ: CH4 , C2H4 , C6H6
Ngoài Cacbon và Hiđro, trong phân tử còn có các nguyên tố khác : oxi, clo, nitơ…
Ví dụ: C2H6O , CH3Cl …
HỢP CHẤT HỮU CƠ
Bài tập 4/tr108(sgk): Axit axetic có công thức là C2H4O2. Hãy tính thành phần phần trăm về khối lượng của các nguyên tố trong axit axetic ?
Hướng dẫn giải
Tính khối lượng mol của hợp chất C2H4O2 :
MC2H4O2 = 60 (g)
- Tính thành phần phần trăm về khối lượng của các nguyên tố có trong axit axetic theo công thức:
TIẾT HỌC ĐẾN ĐÂY LÀ HẾT, XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN QUÝ THẦY CÔ GIÁO VÀ CÁC EM HỌC SINH THAM GIA TIẾT HỌC HÔM NAY
AI LÀ NGƯỜI ĐẦU TIÊN TỔNG HỢP THÀNH CÔNG HỢP CHẤT HỮU CƠ
Từ thời Cổ đại, con người đã biết làm rượu , giấm, thuốc nhuộm, đường ăn… Tuy nhiên ,trước thế kỉ XIX vẫn tồn tại thuyết duy tâm cho rằng hợp chất hữu cơ chỉ được sinh ra trong các cơ thể sống và con người không thể tổng hợp được hợp chất hữu cơ.
Đến năm 1928, nhà hóa học Phrê-đê-ric Vô-lơ (frierich wôhler)là người đầu tiên đã tổng hợp thành công một hợp chất hữu cơ từ các chất vô cơ . Hợp chất hữu cơ đó là urê (CO(NH2)2. Sự thành công này không chỉ giáng một đòn mạnh vào thuyết duy tâm mà còn có tác dụng thúc đẩy sự phát triển của hóa học hữu cơ
Bài tập 4/tr108(sgk): Axit axetic có công thức là C2H4O2. Hãy tính thành phần phần trăm về khối lượng của các nguyên tố trong axit axetic ?
Bài giải
- Ta có: MC2H4O2 = 60 (g)
- Thành phần phần trăm về khối lượng của các nguyên tố có trong axit axetic là:

%O =100% - (40% + 6,67%) = 53,33%