Bài 34. Đa dạng và đặc điểm chung của các lớp Cá

Kiểm tra bài cũ
Nêu tên các cơ quan dinh dưỡng của cá chép? Trong đó cơ quan nào của cá thể hiện sự thích nghi với đời sống và hoạt động trong môi trường nước?
Trả lời
Cơ quan tiêu hóa, tuần hoàn, hô hấp và bài tiết
Cơ quan tiêu hóa(bóng hơi) và cơ quan hô hấp(mang) thể hiện
sự thích nghi với đời sống và hoạt động trong môi trường nước
Tiết 33:
ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA CÁC LỚP CÁ
I- ĐA DẠNG VỀ THÀNH PHẦN LOÀI VÀ MÔI TRƯỜNG SỐNG
*đa dạng về thành phần
loài và môi trường sống
Tiết 33:
ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA CÁC LỚP CÁ
I- ĐA DẠNG VỀ THÀNH PHẦN LOÀI VÀ MÔI TRƯỜNG SỐNG
Nghiên cứu thông tin SGK và hoàn thành bảng sau:
Bảng. Sự đa dạng về thành phần loài và môi trường sống của cá
*đa dạng về thành phần loài và môi trường sống
Tiết 33
ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA CÁC LỚP CÁ
I- ĐA DẠNG VỀ THÀNH PHẦN LOÀI VÀ MÔI TRƯỜNG SỐNG
Cá sụn
Cá xương
Tiết 33:
ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA CÁC LỚP CÁ
I- ĐA DẠNG VỀ THÀNH PHẦN LOÀI VÀ MÔI TRƯỜNG SỐNG
Bảng. Sự đa dạng về thành phần loài và môi trường sống của cá
850
24565
Bộ xương bằng chất sụn, khe mang trần, da nhám, miệng nằm ở mặt bụng.
Bộ xương bằng chất xương, xương nắp mang che các khe mang, da phủ vảy xương có chất nhầy, miệng nằm ở đầu mõm.
Nước mặn và nước lợ
Biển, nước lợ, nước ngọt
Cá nhám, cá đuối
Cá chép, cá rô, cá vền
? Đặc điểm nào quan trọng nhất để phân biệt lớp Cá sụn với lớp Cá xương?
*đa dạng về thành phần loài và môi trường sống
Tiết 33:
ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG
CỦA CÁC LỚP CÁ
I- ĐA DẠNG VỀ THÀNH PHẦN LOÀI VÀ MÔI TRƯỜNG SỐNG

Cá có số lượng loài lớn kho¶ng 25415 loµi
Có 2 lớp :

Lớp Cá sụn: Bộ xương bằng chất sụn, khe mang trÇn,da
nh¸m, miÖng ë mÆt bông
Lớp Cá xương: Bộ xương bằng chất xương, x­¬ng n¾p
mang che c¸c khe mang, da phñ vÈy x­¬ng, miÖng ë
®Çu mâm
*đa dạng về thành phần loài và môi trường sống
Tiết 33:
ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA CÁC LỚP CÁ
I- ĐA DẠNG VỀ THÀNH PHẦN LOÀI VÀ MÔI TRƯỜNG SỐNG
Tiết 33:
ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA CÁC LỚP CÁ
I- ĐA DẠNG VỀ THÀNH PHẦN LOÀI VÀ MÔI TRƯỜNG SỐNG
Tiết 33:
ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA CÁC LỚP CÁ
I- ĐA DẠNG VỀ THÀNH PHẦN LOÀI VÀ MÔI TRƯỜNG SỐNG
Tiết 33:
ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA CÁC LỚP CÁ
I- ĐA DẠNG VỀ THÀNH PHẦN LOÀI VÀ MÔI TRƯỜNG SỐNG
*đa dạng của môi trường ảnh hưởng tới cấu tạo
ngoài của cá
Quan sát hinh 34(1 7) và đọc thông tin dưới mỗi hinh và hoàn thành bảng sau
*đa dạng về thành phần loài và môi trường sống

Cá có số lượng loài lớn kho¶ng 25415 loµi
Có 2 lớp :

Lớp Cá sụn: Bộ xương bằng chất sụn, khe mang trÇn,da
nh¸m, miÖng ë mÆt bông
Lớp Cá xương: Bộ xương bằng chất xương, x­¬ng n¾p
mang che c¸c khe mang, da phñ vÈy x­¬ng, miÖng ë
®Çu mâm
Tiết 33:
ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA CÁC LỚP CÁ
I- ĐA DẠNG VỀ THÀNH PHẦN LOÀI VÀ MÔI TRƯỜNG SỐNG
Bảng. Ảnh hưởng của ®iều kiện sống tới cấu tạo ngoài của cá
Tiết 33:
ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA CÁC LỚP CÁ
I- ĐA DẠNG VỀ THÀNH PHẦN LOÀI VÀ MÔI TRƯỜNG SỐNG
Hình 34.1 7. Những loài cá sống ở những điều kiện sống khác nhau
Tiết 33:
ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA CÁC LỚP CÁ
I- ĐA DẠNG VỀ THÀNH PHẦN LOÀI VÀ MÔI TRƯỜNG SỐNG
Bảng. Ảnh hưởng của diều kiện sống tới cấu tạo ngoài của cá
Cá nhám
Cá vền, cá chép
Lươn
Cá bơn, cá đuối
Thon dài
Tương đối ngắn
Rất dài
Dẹt, mỏng
Khỏe
Yếu
Rất yếu
Rất yếu
Bình thường
Bình thường
Không có
To hoặc nhỏ
Nhanh
Bơi chậm
Rất chậm
Kém
Tiết 33:
ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA CÁC LỚP CÁ
I- ĐA DẠNG VỀ THÀNH PHẦN LOÀI VÀ MÔI TRƯỜNG SỐNG

? Điều kiện sống ảnh hưởng tới cấu tạo ngoài của cá như thế nào?
Với nhưng điều kiện sống khác nhau thi cấu tạo cơ thể và tập tính hoạt động của cá cũng khác nhau
Tiết 33:
ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA CÁC LỚP CÁ
I- ĐA DẠNG VỀ THÀNH PHẦN LOÀI VÀ MÔI TRƯỜNG SỐNG

Cá có số lượng loài lớn kho¶ng 25415 loµi
Có 2 lớp :

Với nhưng điều kiện sống khác nhau thi cấu tạo cơ thể và tập tính hoạt động của cá cũng khác nhau

*đa dạng về thành phần loài và môi trường sống
Lớp Cá sụn: Bộ xương bằng chất sụn, khe mang trÇn,da nh¸m, miÖng
ë mÆt bông
Lớp Cá xương: Bộ xương bằng chất xương, x­¬ng n¾p mang che c¸c
khe mang, da phñ vÈy x­¬ng, miÖng ë ®Çu mâm
*đa dạng của môi trường ảnh hưởng tới cấu tạo
ngoài của cá
Tiết 33:
ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA CÁC LỚP CÁ
Những loài cá sống ở đáy sâu hàng nghìn mét, có ánh sáng rất yếu hoặc không có ánh sáng thì có mắt rất lớn để tiếp thu ánh sáng yếu hoặc mắt không phát triển, râu và tua rất dài; một số loài có cơ quan phát sáng ở đầu.
I- ĐA DẠNG VỀ THÀNH PHẦN LOÀI VÀ MÔI TRƯỜNG SỐNG
Tiết 33
ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA CÁC LỚP CÁ
II- ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA CÁ
? Môi trường sống của các lớp cá?
Cá là đvcxs thích nghi đời sống hoàn
toàn ở nước
? Cơ quan di chuyển của cá?
Bơi bằng vây
? Cá hô hấp bằng gi ?
Hô hấp bằng mang
? Cấu tạo hệ tuần hoàn ?
Có một vòng tuần hoàn, tim 2 ngan chứa
máu đỏ thẫm, máu đi nuôi cơ thể là máu đỏ tươi
? đặc điểm sinh sản của cá ?
Thụ tinh ngoài
? Nhiệt độ cơ thể cá như thế nào ?
Là động vật biến nhiệt
I- ĐA DẠNG VỀ THÀNH PHẦN LOÀI VÀ MÔI TRƯỜNG SỐNG
Tiết 33
ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA CÁC LỚP CÁ
II- ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA CÁ
-Cá là động vật có xương sống thích nghi với đời sống hoàn toàn ở nước
- Bơi bằng vây
- Hô hấp bằng mang
- Cá có một vòng tuần hoàn, tim hai ngăn chứa máu đỏ thẫm, máu đi nuôi cơ thể là máu đỏ tươi
- Thụ tinh ngoài
- Là động vật biến nhiệt
Tiết 33
ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA CÁC LỚP CÁ
III- VAI TRÒ CỦA CÁ
? Cá có vai trò gì? Mỗi vai trò hãy lấy ví dụ để minh họa?
Nghiên cứu thông tin SGK và thảo luận:
I- DA D?NG V? TH�NH PH?N LO�I V� MễI TRU?NG S?NG
II- ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA CÁ
Tiết 33
ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA CÁC LỚP CÁ
III- VAI TRÒ CỦA CÁ
Cá là nguồn thực phẩm dồi dào.
VD: Thịt, trứng cá, vây cá nhám, nước nhám…
Tiết 33
ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA CÁC LỚP CÁ
III- VAI TRÒ CỦA CÁ
Cá là nguồn thực phẩm dồi dào.
VD: Thịt, trứng cá, vây cá nhám, nước nhám…
Tiết 33
ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA CÁC LỚP CÁ
Cung cấp nguyên liệu dùng trong công nghiệp
VD: Da cá nhám dùng để đóng giày, làm bìa, cặp, túi xách… bền và đẹp.
III- VAI TRÒ CỦA CÁ
Tiết 33
ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA CÁC LỚP CÁ
III- VAI TRÒ CỦA CÁ
Nguyên liệu chế thuốc chữa bệnh
VD: Dầu gan cá thu, cá nhám chứa nhiều vitamin A,D điều trị một số bệnh như khô mắt, bệnh còi xương…Chất tiết từ buồng trứng và nội quan của cá nóc dùng chế thuốc chữa bệnh thần kinh, sưng khớp, uốn ván.
Tiết 33
ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA CÁC LỚP CÁ
Cung cấp nguyên liệu dùng trong nông nghiệp.
VD: Xương cá, bã mắm, dùng nuôi gia súc, làm phân bón.
III- VAI TRÒ CỦA CÁ
Tiết 33
ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA CÁC LỚP CÁ
Đấu tranh tiêu diệt sâu bọ có hại.
VD: Diệt bọ gậy, sâu bọ hại lúa….
III- VAI TRÒ CỦA CÁ
Cần lưu ý: Gan của cá nóc rất độc, ăn chết người
? Để bảo vệ cá và phát triển nguồn lợi cá ta cần phải làm gì?
Tận dụng các vực nước tự nhiên để nuôi cá, cải tạo các vực nước, thuần hóa giống kinh tế
Cấm đánh bắt cá còn nhỏ, cá mẹ trong mùa sinh sản, cấm đánh cá bằng min.chống gây ô nhiễm nguồn nước
Tiết 33
ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA CÁC LỚP CÁ
III- VAI TRÒ CỦA CÁ
I- DA D?NG V? TH�NH PH?N LO�I V� MễI TRU?NG S?NG
II- ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA CÁ
Cá là nguồn thực phẩm dồi dào.
Nguyên liệu chế thuốc chữa bệnh
Cung cấp nguyên liệu dùng trong công nghiệp
Cung cấp nguyên liệu dùng trong nông nghiệp.
Đấu tranh tiêu diệt sâu bọ có hại.
Hãy dánh dấu V vào cho ý trả lời đúng nhất ở các câu sau:
1. Loài cá nào dưới đây thích nghi đời sống chui luồn:
Cá rô phi
Lươn, cá nóc
Lươn, cá mè
Cá trạch, lươn
2. Loài cá dưới đây thích nghi với đời sống ở tầng nước mặt:
Cá chép
Cá chép, cá trích
Cá trích, cá nhám
Cá nhám, cá đuối
3. Loài cá gây ngộ độc và có thể làm chết người là:
a. Cá rô.
b. Cá nóc
c. Cá bơn
d. Cá diếc

4. Loài cá thích nghi với đời sống tầng nước giữa và tầng đáy là:
Cá nhám
Cá chép, cá nhám
Cá chép, cá diếc
Cá trích, cá đuối
V
V
V
V
Bài tập
5.đặc điểm nào sau đây là chung của lớp cá

a.động vật biến nhiệt, bơi bằng vây và hô hấp bằng mang
b.Thích nghi với môi trường nước, thụ tinh ngoài
c.Tim 2 ngan chứa máu đỏ tươi, một vòng tuần hoàn
d.Cả a,b,c đều đúng
V
DẶN DÒ:
Học bài, trả lời câu hỏi SGK
Ôn tập tốt để kiểm tra học kì I