Bài 33. Tôi và Chúng ta

Kiểm tra : Đặc điểm cơ bản của kịch (mâu thuẫn)
Dặc điểm thể loại kịch như: về viết, cách tạo tình huống, phát triển mâu thuẫn, cách diễn tả hành động và sử dụng ngôn ngữ

Nhà soạn kịch Lưu Quang Vũ
Tôi và chúng ta
Hoạt động 1 : Giới thiệu về tác giả, tác phẩm
- GV giới thiệu chung về chân dung tác giả, thơ và kịch của Lưu quang Vũ
- GV giới thiệu về vở kịch giới thiệu về bối cảnh thực hiện đất nước sau 1975 - 1980.
GV yêu cầu HS xác định các nhân vật chính, phụ.
Đọc phân vai.
GV giới thiệu về bối cảnh hiện thực, nội dung cảnh 3.
I. TÌM HIỂU CHUNG
1. Tác giả
- Nhà thơ, sáng tác kịch trưởng thành từ quân đội
- Đặc điểm kịch : Đề cập đến thời sự nóng hổi trong cuộc sống đương thời -> xã hội đang đổi mới mạnh mẽ
2. Tác phẩm (9 cảnh)
- trích trong "Tuyển tập kịch"
- Cảnh 3
3. Đọc, tìm hiểu chú thích
a) Đọc hiểu chú thích
b) Đại ý
Cuộc đối thoại gây gắt công khai đầu tiên giữa hai tuyến nhân vật diễn ra trong phòng làm việc của giám đốc Hoàng Việt
Hoạt động 2 : Hướng dẫn phân tích tình huống kịch và những mâu thuẫn cơ bản
GV giới thiệu về khung cảnh trước đó của xí nghiệp Thắng Lợi để HS hiểu tình huống kịch ở cảnh 3.
Hỏi: Trong kịch có 2 tuyến nhân vật, hãy chỉ ra những tuyến nhân vật đó ? Mỗi tuyến đại diện cho những
II. PHÂN TÍCH
1. Tình huống kịch và những mâu thuẫn cơ bản
- Tình trạng ngưng trệ sản xuất ở xí nghiệp đòi hỏi có cách giải quyết táo bạo. -> Giám đóc hoàng Việt quyết định công bố kế hoạch sản xuất mở rộng và phương án làm ăn mới
=> Tuyên chiến với cơ chế quản lí phương thức tổ chức lỗi thời mà Nguyễn Chính và Trương là tiêu biểu
Hướng dẫn phân tích tình huống kịch và những mâu thuẫn cơ bản(tt)
Hỏi: Chỉ rõ mâu thuẫn cơ bản giữa 2 tuyến ở những mặt nào trong mối quan hệ công việc điều hành tổ chức sản xuất và quản lý trong xí nghiệp ?
Hỏi: Sự xung đột đó là biểu hiện mối quan giữa những tư tưởng khác.
- Xung đột (mâu thuẫn) cơ bản giữa 2 tuyến
Hoàng Việt(giám đốc) và Sơn (kĩ sư) Tư tưởng tiên tiến dám nghĩ dám làm.
Phòng tổ chức lao động, tài vụ (biên chế, tiền lương) quản đốc phân xưởng (hiệu quả tổ chức)Bảo thủ máy móc
=> Mở rộng qui mô sản xuất phải có nhiều đổi thay mạnh mẽ, đồng bộ
Hoạt động 3 : Hướng dẫn phân tích những nhân vật tiêu biểu
Đọc cảnh kịch ấn tượng của em về những nhân vật nào ?
Cảm nhận về tính cách đặc điểm của từng nhân vật ?
GV gợi ý qua những lời nói cử chỉ của nhân vật để thấy thái độ, tính cách.
2. Những nhân vật tiêu biểu
a) Giám đốc Hoàng Việt
+ Người lãnh đạo có tinh thần trách nhiệm cao, năng động dám nghĩ, dám làm
+ Thẳng thắn, trung thực kiên quyết đấu tranh với niềm tin vào chân lí
b) Kĩ sư Lê Sơn
+ Có năng lực trình độ chuyên môn giỏi, gắn bó nhiều năm cùng xí nghiệp
+ Sẵn sàng cùng Hoàng Việt cải tiến toàn diện hoạt động xí nghiệp
Hướng dẫn phân tích những nhân vật tiêu biểu
GV chia nhóm cho HS thảo luận từng nhân vật (3 nhân vật chính: giám đốc Hoàng Việt, kĩ sư Lê Sơn, phó giám đốc Chính)
c) Phó giám đốc Chính
+ Máy móc, bảo thủ, gian ngoan, nhiều mánh khóe.
+ Vịn vào cơ chế nguyên tắc chống lại sự đổi mới, khéo luồn lọt, xu nịnh
d) Quản đốc phân xưởng trương
Hoạt động 4 : Tìm hiểu ý nghĩa mâu thuẫn và cách kết thúc tình huống
Hỏi : Thực tế cái mới chưa được thử thách có dễ chấp nhận không ?
Dự đoán về kết quả, cảm nhận của em
GV bình vì nó phù hợp với yêu cầu thực tế đời sống, thúc đẩy đi lên của xã hội. Họ không đơn độc mà được sự ủng hộ của số đông trong xã hội
3. YÙ nghóa cuûa maâu thuaãn kòch vaø caùch keát thuùc tình huoáng.
- Cuoäc ñaáu tranh giöõa hai phaùi : ñoåi môùi vaø baûo thuû
=> Phaûn aùnh tính taát yeáu vaø gaây gaét nhöng tình huoáng xung ñoät kòch neâu leân laø vaán ñeà noùng boûng cuûa thöïc teá ñôøi soáng sinh ñoäng.
- Cuoäc ñaáu tranh gay go nhöng caùi môùi seõ thaéng.
III. TOÅNG KEÁT
- Ngheä thuaät : Kòch vôùi nhaân vaät tính caùch roû neùt
- Noäi dung : Vaán ñeà ñoåi môùi trong saûn xuaát .
Ghi nhớ : SGK
Hoạt động 5 : Hướng dẫn luyện tập
GV Hướng dẫn HS tóm tắt sự phát triển của mâu thuẫn kịch trong trích đoạn
HS tóm tắt mâu thuẫn kịch trong trích đoạn
IV. LUYỆN TẬP
1. Sự phát triển của mâu thuẫn kịch
2. Phát biểu tình cảm với một nhân vật trong kịch
C. HƯỚNG DẪN HỌC Ở NHÀ
- Tập diễn kịch, hoặc xây dựng 1 đoạn kịch
- Có ý thức sáng tạo mạnh dạn đấu tranh đổi mới theo quan điểm tiến bộ
- Chuẩn bị bài : Tổng kết văn học theo hướng dẫn SGK