Bài 33. Dòng điện xoay chiều

TRÂN TRỌNG KÍNH CHÀO QUÍ THẦY CÔ ĐẾN DỰ TIẾT HỌC NGÀY HÔM NAY
Giáo viên soạn giảng:
Võ Thị Kim Dung
KIỂM TRA BÀI CŨ:
?: Điều kiện để xuất hiện dòng điện cảm ứng trong cuộn dây dẫn kín?
=> Điều kiện để xuất hiện dòng điện cảm ứng trong cuộn dây dẫn kín là số đường sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn dây đó biến thiên.
AC : Dòng điện xoay chiều
DC : Dòng điện không đổi một chiều
I. Chiều của dòng điện cảm ứng:
Hình 33.1: Mắc vào hai đầu của một cuộn dây dẫn hai đèn LED (một đèn màu đỏ, một đèn màu vàng) song song và ngược chiều nhau như ở hình 33.1.
1. Thí nghiệm:
?: Làm cách nào để thắp sáng đèn LED?
?: Có phải cứ mắc đèn LED vào nguồn điện là nó sẽ phát sáng hay không?
?: Vì sao trong thí nghệm này lại dùng 2 đèn LED mắc song song và ngược chiều?
Tiết 39
6/1/2009
I. Chiều của dòng điện cảm ứng:
C1 . Làm thí nghiệm và chỉ rõ đèn nào sáng trong hai trường hợp:
-Đưa nam châm từ ngoài vào trong cuộn dây.
-Kéo nam châm từ trong ra ngoài cuộn dây.
1. Thí nghiệm:
Tiết 39
6/1/2009
I. Chiều của dòng điện cảm ứng:
-Đưa nam châm từ ngoài vào trong cuộn dây.
-Kéo nam châm từ trong ra ngoài cuộn dây.
Đèn LED đỏ sáng
Đèn LED vàng sáng
1. Thí nghiệm:
Tiết 39
6/1/2009
I. Chiều của dòng điện cảm ứng:
-Đưa nam châm từ ngoài vào trong cuộn dây.
-Kéo nam châm từ trong ra ngoài cuộn dây.
Chiều dòng điện cảm ứng trong hai trường hợp trên có gì khác nhau?
=> Chiều dòng điện cảm ứng trong hai trường hợp đó ngược chiều nhau
I
I
Tiết 39
6/1/2009
1. Thí nghiệm:
I. Chiều của dòng điện cảm ứng:
-Đưa nam châm từ ngoài vào trong cuộn dây.
-Kéo nam châm từ trong ra ngoài cuộn dây.
=> Số đường sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn dây tăng.
=> Số đường sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn dây giảm.
1. Thí nghiệm:
Tiết 39
6/1/2009
I
I
I. Chiều của dòng điện cảm ứng:
-Đưa nam châm từ ngoài vào trong cuộn dây.
-Kéo nam châm từ trong ra ngoài cuộn dây.
1. Thí nghiệm:
Tiết 39
6/1/2009
I
I
=> Khi số đường sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn dây tăng thì dòng điện cảm ứng trong cuộn dây có chiều như thế nào so với chiều dòng điện cảm ứng khi số đường sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn dây giảm ?
2. Kết luận :
I. Chiều của dòng điện cảm ứng:
1. Thí nghiệm:
2. Kết luận :
=> Khi số đường sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn dây tăng thì dòng điện cảm ứng trong cuộn dây có chiều ngược với chiều dòng điện cảm ứng khi số đường sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn dây giảm.
Tiết 39
6/1/2009
I. Chiều của dòng điện cảm ứng:
1. Thí nghiệm:
2. Kết luận :
Nếu ta liên tục lần lượt đưa nam châm vào và kéo nam châm ra khỏi cuộn dây dẫn kín thì trong cuộn dây xuất hiện dòng điện luân phiên đổi chiều.
Dòng điện luân phiên đổi chiều như trên gọi là dòng điện xoay chiều.
I
3. Dòng điện xoay chiều:
Tiết 39
6/1/2009
I. Chiều của dòng điện cảm ứng:
1. Thí nghiệm:
2. Kết luận:
3. Dòng điện xoay chiều:
Dòng điện trong mạng điện sinh hoạt là dòng điện xoay chiều. Trên các dụng cụ sử dụng điện thường ghi AC 220V, AC là chữ viết tắt alternating current có nghĩa là dòng điện xoay chiều; hoặc ghi DC 6V, DC là chữ viết tắt của từ direct current có nghĩa là dòng điện không đổi một chiều.
Tiết 39
6/1/2009
?: Dòng điện xoay chiều có đặc điểm gì ?
=> Dòng điện xoay chiều là dòng điện cảm ứng có chiều luân phiên thay đổi.
I. Chiều của dòng điện cảm ứng:
1. Thí nghiệm:
2. Kết luận:
3. Dòng điện xoay chiều:
II. Cách tạo ra dòng điện xoay chiều:
1. Cho nam châm quay trước cuộn dây dẫn kín:
Tiết 39
6/1/2009
I. Chiều của dòng điện cảm ứng:
1. Thí nghiệm:
2. Kết luận:
3. Dòng điện xoay chiều:
II. Cách tạo ra dòng điện xoay chiều:
1. Cho nam châm quay trước cuộn dây dẫn kín:
C2: Hãy phân tích xem số đường sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn dây biến đổi như thế nào khi cho nam châm quay quanh một trục thẳng đứng trước cuộn dây dẫn.
Từ đó suy ra dòng điện cảm ứng xuất hiện trong cuộn dây có chiều biến đổi như thế nào trong khi nam châm quay.
Tiết 39
6/1/2009
I. Chiều của dòng điện cảm ứng:
1. Thí nghiệm:
2. Kết luận:
3. Dòng điện xoay chiều:
II. Cách tạo ra dòng điện xoay chiều:
1. Cho nam châm quay trước cuộn dây dẫn kín:
Thí nghiệm kiểm tra:
Tiết 39
6/1/2009
Tiết 39
6/1/2009
I. Chiều của dòng điện cảm ứng:
II. Cách tạo ra dòng điện xoay chiều:
=> Khi cực N của nam châm lại gần cuộn dây thì số đường sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn dây tăng.
=> Khi cực N của nam châm ra xa cuộn dây thì số đường sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn dây giảm.
I. Chiều của dòng điện cảm ứng:
II. Cách tạo ra dòng điện xoay chiều:
Tiết 39
6/1/2009
I
Tiết 39
6/1/2009
I. Chiều của dòng điện cảm ứng:
II. Cách tạo ra dòng điện xoay chiều:
?: Trường hợp nào thì dòng điện cảm ứng trong cuộn dây dẫn kín đổi chiều?
? Dòng điện cảm ứng trong cuộn dây dẫn kín đổi chiều khi số đường sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn dây đang tăng mà chuyển sang giảm hoặc ngược lại đang giảm mà chuyển sang tăng.
I. Chiều của dòng điện cảm ứng:
1. Thí nghiệm:
2. Kết luận:
3. Dòng điện xoay chiều:
II. Cách tạo ra dòng điện xoay chiều:
1. Cho nam châm quay trước cuộn dây dẫn kín:
Tiết 39
6/1/2009
=> Trả lời C2: Khi cực N của nam châm lại gần cuộn dây thì số đường sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn dây tăng. Khi cực N ra xa cuộn dây thì số đường sức từ xuyên qua S giảm. Khi nam châm quay liên tục thì số đường sức từ xuyên qua tiết diện S luân phiên tăng giảm. Vậy dòng điện cảm ứng xuất hiện trong cuộn dây có chiều biến đổi liên tục. Dòng điện này là dòng điện xoay chiều.
I. Chiều của dòng điện cảm ứng:
1. Thí nghiệm:
2. Kết luận:
3. Dòng điện xoay chiều:
II. Cách tạo ra dòng điện xoay chiều:
1. Cho nam châm quay trước cuộn dây dẫn kín:
2. Cho cuộn dây dẫn quay trong từ trường:
Tiết 39
6/1/2009
? Trên hình 33.3 vẽ một cuộn dây dẫn kín có thể quay quanh một trục thẳng đứng trong từ trường của một nam châm.
Tiết 39
6/1/2009
I. Chiều của dòng điện cảm ứng:
II. Cách tạo ra dòng điện xoay chiều:
C3: Hãy phân tích xem số đường sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn dây thay đổi như thế nào khi cuộn dây quay từ vị trí 1 sang vị trí 2? Và khi cuộn dây từ vị trí 2 quay tiếp?
=> Khi cuộn dây quay từ vị trí 1 sang vị trí 2 thì số đường sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn dây tăng. Khi cuộn dây từ vị trí 2 quay trở lại vị trí 1 thì số đường sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn dây giảm.
Tiết 39
6/1/2009
?: Nếu cuộn dây quay liên tục thì số đường sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn dây biến thiên như thế nào?
=> Nếu cuộn dây quay liên tục thì số đường sức từ xuyên qua tiết diện S luân phiên tăng, giảm.
?: Từ đó, nêu nhận xét về chiều dòng điện cảm ứng xuất hiện trong cuộn dây dẫn?
=> Chiều của dòng điện cảm ứng xuất hiện trong cuộn dây thay đổi liên tục.
Tiết 39
6/1/2009
?: Dòng điện cảm ứng xuất hiện trong cuộn dây gọi là dòng điện gì?
=> Dòng điện cảm ứng xuất hiện trong cuộn dây có chiều luân phiên thay đổi được gọi là dòng điện cảm ứng xoay chiều.
Tiết 39
6/1/2009
I. Chiều của dòng điện cảm ứng:
II. Cách tạo ra dòng điện xoay chiều:
Thí nghiệm : Cho cuộn dây dẫn quay trong từ trường
I. Chiều của dòng điện cảm ứng:
1. Thí nghiệm:
2. Kết luận:
3. Dòng điện xoay chiều:
II. Cách tạo ra dòng điện xoay chiều:
1. Cho nam châm quay trước cuộn dây dẫn kín:
2. Cho cuộn dây dẫn quay trong từ trường:
3. Kết luận:
?: Trong cuộn dây dẫn kín, dòng điện cảm ứng xoay chiều xuất hiện khi nào?
=> Trong cuộn dây dẫn kín, dòng điện cảm ứng xoay chiều xuất hiện khi cho nam châm quay trước cuộn dây hay cho cuộn dây quay trong từ trường.
Tiết 39
6/1/2009
I. Chiều của dòng điện cảm ứng:
II. Cách tạo ra dòng điện xoay chiều:
III. Vận dụng:
Tiết 39
6/1/2009
C4: Trên hình 33.4 vẽ một cuộn dây dẫn kín có thể quay trong từ trường của một nam châm. Hai đèn LED khác màu, mắc song song ngược chiều vào hai đầu cuộn dây tại cùng một vị trí.
Khi cho cuộn dây quay, hai bóng đèn bật sáng, vạch ra hai nửa vòng sáng đối diện nhau. Giải thích tại sao mỗi bóng đèn lại chỉ sáng trên nửa vòng tròn?
Tiết 39
6/1/2009
* Khi quay nam châm trước cuộn dây dẫn kín:
=> Trả lời C4: Khi cuộn quay nửa vòng tròn thì số đường sức từ xuyên qua tiết diện cuộn dây tăng, đèn LED thứ nhất sáng. Trên nửa vòng tròn sau, số đường sức từ xuyên qua qua tiết diện cuộn dây giảm nên dòng điện đổi chiều, đèn LED thứ hai sáng. Do đó mỗi bóng đèn chỉ sáng trên nửa vòng tròn.
Tiết 39
6/1/2009
I. Chiều của dòng điện cảm ứng:
II. Cách tạo ra dòng điện xoay chiều:
III. Vận dụng:
Củng cố:
?: Trường hợp nào thì dòng điện cảm ứng trong cuộn dây dẫn kín đổi chiều?
=> Dòng điện cảm ứng trong cuộn dây dẫn kín đổi chiều khi số đường sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn dây đang tăng mà chuyển sang giảm hoặc ngược lại đang giảm mà chuyển sang tăng.
?: Một học sinh cho rằng, trong cuộn dây dẫn kín sẽ xuất hiện dòng điện cảm ứng xoay chiều khi số đường sức từ qua tiết diện S của cuộn dây sẽ luôn luôn tăng. Theo em, kết luận như thế có đúng không?
=> Sai. Dòng điện xoay chiều là dòng điện có chiều thay đổi liên tục. Nếu số đường sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn dây luôn luôn tăng thì dòng điện cảm ứng trong cuộn dây chỉ theo một chiều nhất định.
Tiết 39
6/1/2009
Củng cố:
?: Có cách nào có thể làm cho trong cuộn dây xuất hiện dòng điện cảm ứng xoay chiều?
=> Khi cho cuộn dây dẫn kín quay trong từ trường của nam châm hay cho nam châm quay trước cuộn dây có thể xuất hiện dòng điện cảm ứng xoay chiều.
GHI NHỚ:
Dòng điện cảm ứng trong cuộn dây dẫn kín đổi chiều khi số đường sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn dây đang tăng mà chuyển sang giảm hoặc ngược lại đang giảm mà chuyển sang tăng.
Khi cho cuộn dây dẫn kín quay trong từ trường của nam châm hay cho nam châm quay trước cuộn dây có thể xuất hiện dòng điện cảm ứng xoay chiều.
Tiết 39
6/1/2009
DẶN DÒ :
- Bài tập về nhà : từ bài 33.1 đến bài 33.4 SBT trang 41
Trong thực tế người ta đã tạo ra dòng điện cho chúng ta sử dụng hàng ngày như thế nào?
=> Bài 34: MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀU.
Tiết 39
6/1/2009