Bài 33. Cấu tạo trong của cá chép

sinh học 8
Vuquynh
THCS Hùng Dũng - Hưng Hà - Thái Bình
Tháng 01 Năm 2010
Bài 47. Đại não
Chào mừng các thầy cô giáo về dự giờ
Tiết 33 – Bài 33: CẤU TẠO TRONG CỦA CÁ CHÉP
Các cơ quan dinh dưỡng
1. Tiêu hoá
Tiết 33 – Bài 33: CẤU TẠO TRONG CỦA CÁ CHÉP
Các cơ quan dinh dưỡng
1. Tiêu hoá
Dạ dày
Miệng
Mật
Gan
Ruột
Hậu môn
Quan sát lại hình 32.3
Em hãy xác định các bộ phận hệ tiêu hóa trên hình vẽ?
Tiết 33 – Bài 33 : CẤU TẠO TRONG CỦA CÁ CHÉP
I. Các cơ quan dinh dưỡng.
1. Tiêu hoá.
- Hệ tiêu hoá có sự phân hoá rõ rệt:
+ Ống tiêu hoá:
Miệng hầu thực quản dạ dày ruột hậu môn.
+ Tuyến tiêu hoá: tuyến gan, tuyến ruột.
Tiết 33 – Bài 33 : CẤU TẠO TRONG CỦA CÁ CHÉP
I. Các cơ quan dinh dưỡng.
1. Tiêu hoá. Hoàn thành bài tập ở bảng sau
1. Miệng
2. Hầu
3. Thực quản
4. Dạ dày
5. Ruột
6. Gan
7. Túi mật
8. Hậu môn
e. Cắn, xé nghiền nát thức ăn
c. Chuyển thức ăn xuống thực quản
a. Chuyển thức ăn xuống dạ dày
f. Co bóp nghiền nát thức ăn
g.Tiêu hoá thức ăn và hấp thụ chất dinh dưỡng
h.Tiết dịch mật
b.Chứa dịch mật có enzim tiêu hoá thức ăn
d.Thải chất cặn bã
1 - e
2 - c
3 - a
4 - f
5 - g
6 - h
7 - b
8 - d
Tiết 33 – Bài 33 : CẤU TẠO TRONG CỦA CÁ CHÉP
I. Các cơ quan dinh dưỡng.
1. Tiêu hoá.
1. Miệng
2. Hầu
3. Thực quản
4. Dạ dày
5. Ruột
6. Gan
7. Túi mật
8. Hậu môn
Cắn, xé nghiền nát thức ăn
Chuyển thức ăn xuống thực quản
Chuyển thức ăn xuống dạ dày
Co bóp nghiền nát thức ăn
Tiêu hoá thức ăn và hấp thụ chất dinh dưỡng
Tiết dịch mật
Chứa dịch mật có enzim tiêu hoá thức ăn
Thải chất cặn bã
Tiết 33 – Bài 33 : CẤU TẠO TRONG CỦA CÁ CHÉP
I. Các cơ quan dinh dưỡng.
1. Tiêu hoá.
- Hệ tiêu hoá có sự phân hoá:
+ Ống tiêu hoá:
Miệng hầu thực quản dạ dày ruột hậu môn.
+ Tuyến tiêu hoá: tuyến gan, tuyến mật, tuyến ruột.
- Chức năng của hệ tiêu hoá: Biến đổi thức ăn thành chất dinh dưỡng, thải cặn bã.
Tiết 35 – Bài 33: CẤU TẠO TRONG CỦA CÁ CHÉP
Bóng hơi
Bóng hơi có chức năng gì?
Tiết 35 – Bài 33: CẤU TẠO TRONG CỦA CÁ CHÉP
Bóng hơi có chức năng gì?
Các em tìm hiểu thí nghiệm sau:
Tác dụng của bóng hơi
Em nào có thể giải thích hiện tượng xảy ra trong thí nghiệm này?
Tên thí nghiệm có thể là gì?
A- Khi cá đang di chuyển lên phía trên
B- Khi cá chìm xuống đáy
h1, h2 là các mức nước lúc cá nổi, chìm
Tiết 33 – Bài 33 : CẤU TẠO TRONG CỦA CÁ CHÉP
I. Các cơ quan dinh dưỡng.
1. Tiêu hoá.
- Hệ tiêu hoá có sự phân hoá:
+ Ống tiêu hoá:
Miệng hầu thực quản dạ dày ruột hậu môn.
+ Tuyến tiêu hoá: tuyến gan, tuyến mật, tuyến ruột.
- Chức năng của hệ tiêu hoá: Biến đổi thức ăn thành chất dinh dưỡng, thải cặn bã.
- Bóng hơi thông với thực quản giúp cá, chìm, nổi trong nước.
Tiết 33 - Bài 33: CẤU TẠO TRONG CỦA CÁ CHÉP
Hệ tuần hoàn gồm những cơ quan nào?
Em hãy xác định các bộ phận của hệ tuần hoàn trên hình vẽ?
Các cơ quan dinh dưỡng
2. Tuần hoàn và hô hấp
a. Tuần hoàn

Các mao mạch ở các cơ quan
Tĩnh mạch bụng
Động mạch chủ bụng
Các mao mạch mang
Tâm thất
Tâm nhĩ
Động mạch chủ lưng
Vậy hệ tuần hoàn có chức năng gì ?
Tiết 33 – Bài 33 : CẤU TẠO TRONG CỦA CÁ CHÉP
I. Các cơ quan dinh dưỡng.
1. Tiêu hoá.
2. Tuần hoàn và hô hấp
a. Tuần hoàn
- Hệ tuần hoàn gồm tim và các mạch
- Tim hai ngăn: một tâm nhĩ, một tâm thất.
Tiết 33 - Bài 33: CẤU TẠO TRONG CỦA CÁ CHÉP
Các cơ quan dinh dưỡng
2. Tuần hoàn và hô hấp
a. Tuần hoàn

Các mao mạch ở các cơ quan
Tĩnh mạch bụng
Động mạch chủ bụng
Các mao mạch mang
Tâm thất
Tâm nhĩ
Động mạch chủ lưng
Vậy hệ tuần hoàn có chức năng gì ?
Tiết 33 – Bài 33: CẤU TẠO TRONG CỦA CÁ CHÉP
Dựa vào hình 33.1, hoàn thành thông tin dưới đây:
Hệ tuần hoàn gồm tim và các mạch. Tim cá có 2 ngăn là: …….…… và …………….., nối với các mạch tạo thành 1 vòng tuần hoàn kín.
Khi tâm thất co tống máu vào ……….……………… từ đó chuyển qua ..….…………….., ở đây xảy ra sự trao đổi khí, máu trở thành đỏ tươi, giàu ôxi, theo ……………………...đến...…….………...…………….. cung cấp ôxi và các chất dinh dưỡng cho các cơ quan hoạt động. Máu từ các cơ quan theo ………………….. trở về …………….. Khi tâm nhĩ co dồn máu sang tâm thất và cứ như vậy máu được vận chuyển trong một vòng kín.
Tâm nhĩ
tâm thất
động mạch chủ bụng
mao mạch mang
các mao mạch ở các cơ quan
động mạch chủ lưng
tĩnh mạch bụng
tâm nhĩ
Tiết 33 - Bài 33: CẤU TẠO TRONG CỦA CÁ CHÉP
Em hãy mô tả lại sự tuần hoàn máu trên cơ thể cá chép trên hình vẽ.
a.Hệ tuần hoàn
Các mao mạch ở các cơ quan
Tĩnh mạch bụng
Động mạch chủ bụng
Các mao mạch mang
Tâm thất
Tâm nhĩ
Động mạch chủ lưng
Hệ tuần hoàn gồm tim và các mạch. Tim cá có 2 ngăn là tâm nhĩ và tâm thất, nối với các mạch tạo thành một vòng tuần hoàn kín.
Khi tâm thất co tống máu vào động mạch chủ bụng từ đó chuyển qua các mao mạch mang, ở đây xảy ra sự trao đổi khí, máu trở thành đỏ tươi, giàu oxi, theo động mạch chủ lưng đến các mao mạch ở các cơ quan cung cấp oxi và các chất dinh dưỡng cho các cơ quan hoạt động. Máu từ các cơ quan theo tĩnh mạch bụng trở về tâm nhĩ. Khi tâm nhĩ co dồn máu sang tâm thất và cứ như vậy máu được vận chuyển trong một vòng kín
Tiết 33 – Bài 33 : CẤU TẠ
O TRONG CỦA CÁ CHÉP
I. Các cơ quan dinh dưỡng.
1. Tiêu hoá.
2. Tuần hoàn và hô hấp
a. Tuần hoàn
- Hệ tuần hoàn gồm tim và các mạch
- Tim hai ngăn: một tâm nhĩ, một tâm thất.
- Một vòng tuần hoàn máu đi nuôi cơ thể là máu đỏ tươi.
Tiết 33 - Bài 33: CẤU TẠO TRONG CỦA CÁ CHÉP
b. Hô hấp
Cung mang
Lá mang

Cá hô hấp bằng bằng cơ quan nào?
Cá cử động há miệng để nước mang theo khí ôxi
vào các lá mang, lúc này nắp mang khép lại để giữ
nước cho các lá mang trao đổi khí. Sau đó nắp
mang mở để nước cùng khí cacbonic ra ngoài.

Hệ hô hấp của cá có chức năng gì ?
Lá mang của cá có đặc điểm gì ?
Tiết 33 – Bài 33 : CẤU TẠO TRONG CỦA CÁ CHÉP
I. Các cơ quan dinh dưỡng.
1. Tiêu hoá.
2. Tuần hoàn và hô hấp
b. Hô hấp
- Cá hô hấp bằng mang, lá mang là những nếp da mỏng có nhiều mạch máu trao đổi khí.
Tiết 33 – Bài 33 : CẤU TẠO TRONG CỦA CÁ CHÉP
I. Các cơ quan dinh dưỡng.
1. Tiêu hoá.
2. Tuần hoàn và hô hấp
b. Hô hấp
Mang cá
Cấu tạo của mang cá
Lá mang
Cung mang
Tiết 33 - Bài 33: CẤU TẠO TRONG CỦA CÁ CHÉP
3.Bài tiết
Hệ bài tiết nằm ở đâu? Có chức năng gì?
Chức năng: Lọc máu, thải các chất không cần thiết
2 dải thận màu tím đỏ, nằm sát sống lưng, 2 bên cột sống.
Tiết 33 - Bài 33 : CẤU TẠO TRONG CỦA CÁ CHÉP
I. Các cơ quan dinh dưỡng.
1. Tiêu hoá.
2. Tuần hoàn và hô hấp
3. Bài tiết
- Hai thận màu tím đỏ, nằm ở giữa khoang thân sát với sống lưng lọc máu, thải các chất không cần thiết r ra ngoài.
Tiết 33 - Bài 33: CẤU TẠO TRONG CỦA CÁ CHÉP
Các cơ quan dinh dưỡng
Hệ thần kinh và giác quan
Bộ não
Tủy sống
Các dây thần kinh
Hệ thần kinh của cá gồm những bộ phận nào?
Em hãy quan sát hình và xác định các cơ quan của hệ thần kinh.
Hành khứu giác
Tiết 33 – Bài 33 : CẤU TẠO TRONG CỦA CÁ CHÉP
II. Thần kinh và giác quan.
1. Thần kinh
Tuỷ sống
Các dây thần kinh
Bộ não
Hành khứu giác
* Hệ thần kinh gồm:
- Bộ phận trung ương gồm: não, tuỷ sống.
- Các dây thần kinh.
I. Các cơ quan dinh dưỡng.
Tiết 33 – Bài 33 : CẤU TẠO TRONG CỦA CÁ CHÉP
II. Thần kinh và giác quan.
1. Thần kinh
Hành khứu giác
Não trước
Não trung gian
Não giữa (thuỳ thị giác)
Tiểu não
Thuỳ vị giác
Hành tuỷ
Tuỷ sống
I. Các cơ quan dinh dưỡng.
1
2
3
4
5
6
7
8
Tiết 33 – Bài 33 : CẤU TẠO TRONG CỦA CÁ CHÉP
II. Thần kinh và giác quan.
1. Thần kinh
* Hệ thần kinh gồm:
1. Hành khứu giác
Hình 33.3
Sơ đồ cấu tạo bộ não cá chép
2. Não trước
3. Não trung gian
8. Tuỷ sống
4. Não giữa (thuỳ thị giác)
5. Tiểu não
6. Thuỳ vị giác
7. Hành tuỷ
* Cấu tạo não cá gồm 5 phần:
- Não trước kém phát triển
- Não trung gian
- Não giữa: lớn, trung khu thị giác
- Tiểu não phát triển phối hợp các cử động phức tạp
- Hành tuỷ điều khiển nội quan
I. Các cơ quan dinh dưỡng.
- Bộ phận trung ương gồm: não, tuỷ sống.
- Các dây thần kinh.
Tiết 33 – Bài 33 : CẤU TẠO TRONG CỦA CÁ CHÉP
II. Thần kinh và giác quan.
1. Thần kinh
2. Giác quan Xác định các giác quan của cá trên hình vẽ
Mũi
Mắt
Đường bên
I. Các cơ quan dinh dưỡng.
Chức năng của từng giác quan ?
Tiết 33 – Bài 33 : CẤU TẠO TRONG CỦA CÁ CHÉP
II. Thần kinh và giác quan.
1. Thần kinh
2. Giác quan
Mũi: đánh hơi, tìm mồi
- Mắt định hướng khi bơi
- Cơ quan đường bên: nhận biết tốc độ dòng nước, vật cản
I. Các cơ quan dinh dưỡng.
Tiết 33 – Bài 33: CẤU TẠO TRONG CỦA CÁ CHÉP
Hãy đánh dấu  vào cho ý trả lời đúng nhất ở các câu sau:
1. Hệ thần kinh cá chép có:
bộ não trong hộp sọ
tuỷ sống trong cột sống
Các dây thần kinh từ bộ não, tuỷ sống đến các cơ quan
Cả a, b, c.
2. Ở cá chép, tiểu não có chức năng:
a. điều khiển các giác quan.
b. điều khiển và phối hợp các hoạt động phức tạp
c. điều khiển hoạt động nội tiết
d. Cả a, b, c. đều sai.
3. Ở cá chép cơ quan đường bên có tác dụng giúp cá biết được:
các kích thích do áp lực của nước
tốc độ dòng nước
các vật cản để tránh
cả a, b, c đều đúng



Tiết 33 – Bài 33: CẤU TẠO TRONG CỦA CÁ CHÉP
A
B
4. Hãy sắp xếp các cặp ý tương ứng về chức năng của các hệ cơ quan

Tiết 35 – Bài 33: CẤU TẠO TRONG CỦA CÁ CHÉP
Sinh học 7
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
- Học bài và trả lời câu hỏi 1 trong SGK/tr.109
- Đọc mục “Em có biết”
- Nghiên cứu trước bài 34 SGK/tr.110
BÀI HỌC ĐẾN ĐÂY LÀ HẾT