Bài 32. Điều kiện xuất hiện dòng điện cảm ứng

Giáo án điện tử

ĐIỀU KIỆN XUẤT HIỆN DÒNG ĐIỆN CẢM ỨNG

NGƯỜI DẠY: KIM BACH TALY
Bằng cách nào ta có thể dùng nam châm điện để tạo ra dòng điện cảm ứng trong cuộn dây dẫn kín?
Đưa một cực của một nam châm lại gần hay ra xa đầu một cuộn dây dẫn kín.
Đóng, ngắt mạch của nam châm điện nằm trong lòng cuộn dây dẫn kín.
Cho nam châm quay quanh trục thẳng đứng trước đầu cuộn dây dẫn kín (hoặc ngược lại).
Đặt vấn đề
Trong các cách tạo ra dòng điện cảm ứng trong cuộn dây nói trên, điều kiện chung nào là điều kiện xuất hiện dòng điện cảm ứng?
BÀI 32:
ĐIỀU KIỆN XUẤT HIỆN DÒNG ĐIỆN CẢM ỨNG
ĐIỀU KIỆN XUẤT HIỆN DÒNG ĐIỆN CẢM ỨNG
I. Sự biến đổi số đường sức từ xuyên qua tiết diện của cuộn dây.
NX1: Khi đưa một cực của nam châm lại gần hay ra xa đầu một cuộn dây dẫn thì số đường sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn dây dẫn tăng hoặc giảm.
II. Điều kiện xuất hiện dòng điện cảm ứng.
NX2: Dòng điện cảm ứng xuất hiện trong cuộn dây dẫn kín đặt trong từ trường của một nam châm khi số đường sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn dây biến thiên.
KL: Trong mọi trường hợp, khi số đường sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn dây dẫn kín biến thiên thì trong cuộn dây dãn xuất hiện dòng điện cảm ứng.
III. Vận dụng.
Hãy giải thích vì sao khi cho nam châm quay quanh một trục thẳng đứng trước đầu một cuộn dây dẫn kín thì trong cuộn dây xuất hiện dòng điện cảm ứng?




Hãy cho biết số đường sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn dây có biến đổi không khi:
- Đưa nam châm lại gần cuộn dây.
- Để nam châm nằm yên.
- Đưa nam châm ra xa cuộn dây.


Kết quả

Từ bảng kết quả trên, hãy cho biết khi đưa một cực của nam châm lại gần hay ra xa một đầu cuộn dây thì số đường sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn dây sẽ như thế nào?
Căn cứ vào kết quả ở bảng, hãy thảo luận và rút ra NX2: ĐK nào thì xuất hiện dòng điện cảm ứng trong cuộn dây dẫn khi đưa một cực của nam châm lại gần hay ra xa đầu cuộn dây ?
Dựa vào nhận xét 2, hãy giải thích vì sao trong TNdùng nam châm điện, khi đóng hay ngắt mạch của nam châm điện thì trong cuộn dây dẫn kín cũng xuất hiện dòng điện cảm ứng?
Khi đóng mạch, cường độ dòng điện tăng nên từ trường của nam châm mạnh lên. Vì vậy số đường sức từ qua tiết diện S của cuộn dây cũng tăng lên, trong cuộn dây kín xuất hiện dòng điện cảm ứng.

Khi ngắt mạch, cường độ dòng điện giảm về O nên từ trường của nam châm yếu đi. Vì vậy số đường sức từ qua tiết diện S của cuộn dây cũng giảm xuống, trong cuộn dây kín xuất hiện dòng điện cảm ứng.

Từ những nhận xét về các TN trên, hãy rút ra kết luận chung về điều kiện xuất hiện dòng điện cảm ứng trong cuộn dây dẫn kín.