Bài 31. Văn bản tường trình

Nhiệt liệt chào mừng
Các thầy cô giáo cùng các em !
Giáo viên: Nguyễn Thế Quyên
Đơn vị Trường THCS Cao Nhân
Kiểm tra bài cũ


2. Hãy điền tên các văn bản hành chính đã học cho phù hợp với mục đích :

a. ....... nhằm trình bày nguyện vọng cá nhân để cấp có thẩm quyền
xem xét, giải quyết.
b. .......... nhằm trình bày một nhu cầu, quyền lợi chính đáng nào đó của
cá nhân hay một tập thể (thường là tập thể) gửi lên cá nhân hay tổ chức có thẩm
quyền xem xét, giải quyết.
c........ nhằm trình bày tình hình, sự việc, kết quả đạt được của một cá
nhân hay tập thể cho cấp trên được biết.
Hãy khoanh tròn vào chữ cái ở đầu văn bản hành chính mà em chưa được học
ở chương trình ngữ văn :

a. Báo cáo b. Đơn từ
c. Tường trình d. Đề nghị
c
Đơn từ
Đề nghị
Báo cáo
Tiết 127.
Văn bản tường trình
Văn bản 1.
Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

Thành phố Hồ Chí Minh, ngày 12 tháng 1 năm 2004

Bản tường trình
Về việc nộp bài chậm

Kính gửi: cô Nguyễn Thị Hương, giáo viên ngữ văn lớp 8A
Em là Phạm Việt Dũng học sinh lớp 8A, trường THCS Bình Minh, xin tường trình với cô một việc như sau:
Vừa qua cô dặn chúng em viết bài tập làm văn ở nhà và nộp cho cô vào ngày 10 tháng 1 năm 2004. Không may, bố em bị ốm phải nằm viện. Em phải giúp mẹ chăm sóc bố nên không viết kịp bài văn theo đúng yêu cầu của cô.
Em xin cam đoan sự việc trên là có thực và xin cô cho phép em nộp bài vào ngày 15 tháng 1 năm 2004.
Người làm tường trình


Phạm Việt Dũng
Văn bản 2.
Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

Thanh Hoá, ngày 10 tháng 3 năm 2004

Bản tường trình
Về việc mất xe đạp

Kính gửi: Thầy Hiệu trưởng Trường THCS Hoà Bình
Em là Vũ Ngọc Kí, học sinh lớp 8B, trường THCS Hoà Bình, xin phép được tường trình với Nhà trường một việc như sau:
Sáng thứ tư ngày 10 tháng 3 năm 2004, em có gửi xe đạp mi-ni Nhật màu xanh cẩm thạch tại nhà trông giữ xe của trường. Sau giờ tan học, vì phải ở lại họp các đội trưởng Sao đỏ nên em về muộn. Tan họp, em đến lấy xe thì xe của em không còn mà chỉ có một chiếc xe mi-ni Trung Quốc cũng màu xanh cẩm thạch. Em tin là bạn nào đó đã vô ý lấy nhầm xe. Vậy em làm bản tường trình này báo cáo để nhà trường biết và giúp em tìm lại chiếc xe của mình.
Người làm tường trình


Vũ Ngọc Kí
Văn bản 1 Bản tường trình
Về việc nộp bài chậm

Kính gửi: cô Nguyễn Thị Hương, giáo viên ngữ văn lớp 8A
Em là Phạm Việt Dũng học sinh lớp 8A, trường THCS Bình Minh , xin tường trình với cô một việc như sau:
Vừa qua cô dặn chúng em viết bài tập làm văn ở nhà và nộp cho cô vào ngày 10 tháng 1 năm 2004. Không may, bố em bị ốm phải nằm viện. Em phải giúp mẹ chăm sóc bố nên không viết kịp bài văn theo đúng yêu cầu của cô.
Em xin cam đoan sự việc trên là có thực và xin cô cho phép em nộp bài vào ngày 15 tháng 1 năm 2004.
Văn bản 2. Bản tường trình
Về việc mất xe đạp

Kính gửi: Thầy Hiệu trưởng Trường THCS Hoà Bình
Em là Vũ Ngọc Kí, học sinh lớp 8B, trường THCS Hoà Bình , xin phép được tường trình với Nhà trường một việc như sau:
Sáng thứ tư ngày 10 tháng 3 năm 2004, em có gửi xe đạp mi-ni Nhật màu xanh cẩm thạch tại nhà trông giữ xe của trường. Sau giờ tan học, vì phải ở lại họp các đội trưởng Sao đỏ nên em về muộn. Tan họp, em đến lấy xe thì xe của em không còn mà chỉ có một chiếc xe mi-ni Trung Quốc cũng màu xanh cẩm thạch. Em tin là bạn nào đó đã vô ý lấy nhầm xe. Vậy em làm bản tường trình này báo cáo để nhà trường biết và giúp em tìm lại chiếc xe của mình.
Phạm Việt Dũng học sinh lớp 8A, trường THCS Bình Minh
Vũ Ngọc Kí, học sinh lớp 8B, trường THCS Hoà Bình
cô Nguyễn Thị Hương, giáo viên ngữ văn lớp 8A
Thầy Hiệu trưởng Trường THCS Hoà Bình
Trong các văn bản tên, ai là người phải viết tường trình,
viết cho ai ? Nhận xét?
Văn bản 1 Bản tường trình
Về việc nộp bài chậm

Kính gửi: cô Nguyễn Thị Hương, giáo viên ngữ văn lớp 8A
Em là Phạm Việt Dũng học sinh lớp 8A, trường THCS Bình Minh , xin tường trình với cô một việc như sau:
Vừa qua cô dặn chúng em viết bài tập làm văn ở nhà và nộp cho cô vào ngày 10 tháng 1 năm 2004. Không may, bố em bị ốm phải nằm viện. Em phải giúp mẹ chăm sóc bố nên không viết kịp bài văn theo đúng yêu cầu của cô.
Em xin cam đoan sự việc trên là có thực và xin cô cho phép em nộp bài vào ngày 15 tháng 1 năm 2004.
Văn bản 2. Bản tường trình
Về việc mất xe đạp

Kính gửi: Thầy Hiệu trưởng Trường THCS Hoà Bình
Em là Vũ Ngọc Kí, học sinh lớp 8B, trường THCS Hoà Bình , xin phép được tường trình với Nhà trường một việc như sau:
Sáng thứ tư ngày 10 tháng 3 năm 2004, em có gửi xe đạp mi-ni Nhật màu xanh cẩm thạch tại nhà trông giữ xe của trường. Sau giờ tan học, vì phải ở lại họp các đội trưởng Sao đỏ nên em về muộn. Tan họp, em đến lấy xe thì xe của em không còn mà chỉ có một chiếc xe mi-ni Trung Quốc cũng màu xanh cẩm thạch. Em tin là bạn nào đó đã vô ý lấy nhầm xe. Vậy em làm bản tường trình này báo cáo để nhà trường biết và giúp em tìm lại chiếc xe của mình.
Mỗi văn bản tường trình về việc gì ?
Văn bản tường trình được viết ra nhằm mục đích gì ?
Người viết tường trình phải có thái độ như thế nào đối với sự vịệc tường trình?
Trong các tình huống sau, tình huống nào có thể và cần phải viết văn bản
tường trình ? Vì sao ? Ai phải viết ? Viết cho ai ?

a. Lớp em tự ý tổ chức đi tham quan mà không xin phép thầy, cô giáo chủ nhiệm.



b. Em làm hỏng dụng cụ thí nghiệm trong giờ thực hành.



c. Một số học sinh nói chuyện riêng làm mất trật tự trong giờ học.



d. Gia đình em bị kẻ gian đột nhập lấy trộm tài sản.


-> nhất thiết phải viết tường trình để nói rõ mức độ trách nhiệm trước sự việc
xảy ra, người viết là lớp trưởng, gửi cho thầy cô giáo chủ nhiệm.
-> nhất thiết phải viết tường trình để nói rõ mức độ trách nhiệm đối với sự việc,
người viết là bản thân em , gửi cho thầy cô giáo phụ trách phòng thí nghiệm.
> không cần viết tường trình vì đây là sự việc nhỏ, chỉ cần phê bình, nhắc nhở
trong tiết sinh hoạt tập thể.
->NÕu mÊt tµi s¶n cã gi¸ trÞ lín th× ph¶i viÕt tr­êng tr×nh, ®Ó tr×nh bµy møc ®é
thiÖt h¹i, ng­êi viÕt lµ bè (mÑ) em, göi cho c«ng an ë khu vùc nhµ em ë, cßn nÕu
tµi s¶n bÞ mÊt cã gi¸ trÞ nhá th× kh«ng cÇn viÕt t­êng tr×nh.
?
Vậy khi nào thì người ta cần viết tường trình?
Hãy nêu thêm một số tình huống cần viết tường trình trong học tập và sinh hoạt ?
Văn bản 2.
Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

Thanh Hoá, ngày 10 tháng 3 năm 2004

Bản tường trình
Về việc mất xe đạp

Kính gửi: Thầy Hiệu trưởng Trường THCS Hoà Bình
Em là Vũ Ngọc Kí, học sinh lớp 8B, trường THCS Hoà Bình, xin phép được tường trình với Nhà trường một việc như sau:
Sáng thứ tư ngày 10 tháng 3 năm 2004, em có gửi xe đạp mi-ni Nhật màu
xanh cẩm thạch tại nhà trông giữ xe của trường. Sau giờ tan học, vì phải ở
lại họp các đội trưởng Sao đỏ nên em về muộn. Tan họp, em đến lấy xe thì
xe của em không còn mà chỉ có một chiếc xe mi- ni Trung Quốc cũng
màu xanh cẩm thạch. Em tin là bạn nào đó đã vô ý lấy nhầm xe. Vậy em
làm bản tường trình này báo cáo để nhà trường biết và giúp em tìm lại chiếc
xe của mình.
Người làm tường trình


Vũ Ngọc Kí
-> Quốc hiệu,
tiêu ngữ
->Địa điểm và
thời gian
->Tên văn bản
->Người (cơ quan ) nhận tường trình
->Chữ kí và họ tên
->Lời đề nghị
hoặc cam đoan
->Người viết
Thể
Thức
mở
đầu
Nội dung
tường trình
Thể
Thức
kết
thúc
Bố cục của một văn bản tường trình có mấy phần, trong từmg phần
cần trình bày được những mục nào ?
Trong những mục đó thì mục nào là quan trọng nhất ? Vì sao?
-> Người nhận
tường trình
-> Người viết
tường trình
-> Nội dung
tường trình
Văn bản 1.
Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

Thành phố Hồ Chí Minh, ngày 12 tháng 1 năm 2004

Bản tường trình
Về việc nộp bài chậm

Kính gửi: cô Nguyễn Thị Hương, giáo viên ngữ văn lớp 8A
Em là Phạm Việt Dũng học sinh lớp 8A, trường THCS Bình Minh, xin tường trình với cô một việc như sau:
Vừa qua cô dặn chúng em viết bài tập làm văn ở nhà và nộp cho cô vào ngày 10 tháng 1 năm 2004. Không may, bố em bị ốm phải nằm viện. Em phải giúp mẹ chăm sóc bố nên không viết kịp bài văn theo đúng yêu cầu của cô.
Em xin cam đoan sự việc trên là có thực và xin cô cho phép em nộp bài vào ngày 15 tháng 1 năm 2004.
Người làm tường trình


Phạm Việt Dũng
Bản tường trình
Về việc nộp bài chậm
Nhận xét cách viết tên văn bản tường trình ?
Khoảng cách giữa các phần, mục ; khoảng cách giữa lề trên, lề dưới
của văn bản tường trình cần chú ý điều gì ?
Bài 1: Tình huống nào sau đây phải viết tường trình ? Vì sao ?

Bài thi của em bị điểm kém nhưng em cho là có sự nhầm lẫn. Em muốn xin hội đồng thi chấm lại bài thi của em .


b. Lớp em có vụ lộn xộn trong giờ ra chơi, thầy giáo chủ nhiệm yêu cầu em với tư cách là lớp trưởng trình bày rõ sự việc.


c. Em bị ốm, không đi học được. Em muốn xin phép cô giáo cho nghỉ buổi học hôm đó.

d. Cô Tổng phụ trách muốn biết kết quả hoạt động Đội của lớp em ở học kì I.
Luyện tập
-> viết đơn xin phúc tra bài thi
-> viết tường trình
-> viết đơn xin nghỉ học
-> viết báo cáo
Bài 2. Phát hiện lỗi trong văn bản tường trình sau và sửa lại cho đúng:
Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

Cao Nhân, ngày 22 tháng 4 năm 2009

Kính gửi: cô Nguyễn Thị Ngọc, giáo viên dạy môn Hoá lớp 8A, trường THCS Cao Nhân.
Thay mặt nhóm thí nghiệm số 4, lớp 8A, trường THCS Cao Nhân, em xin trình bày với cô một việc như sau:
Sáng nay, ngày 22-4-2009, trong khi đang làm thí nghiệm thực hành môn Hoá học, do sơ ý, nhóm em làm đổ một giá đựng dụng cụ thí nghiệm nên đã làm vỡ hai bình tam giác, 3 ống nghiệm. Chúng em đã thu dọn mảnh vỡ và làm sạch những chỗ bẩn. Vậy em viết bản tường trình này để cho cô được biết và bổ sung thêm những dụng cụ đã bị hỏng. Về phần mình, em xin nhận lỗi và bồi thường thiệt hại do em gây ra.
Thiếu tên văn bản, tên người viết tường trình, kí tên
Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

Cao Nhân, ngày 22 tháng 4 năm 2009

Bản tường trình
Về việc làm hỏng dụng cụ thí nghiệm

Kính gửi: cô Nguyễn Thị Ngọc, giáo viên dạy môn Hoá lớp 8A, trường THCS Lê Quý Đôn.
Tên em là Hoàng Thị Vân, thay mặt nhóm thí nghiệm số 4, lớp 8A, trường THCS Lê Quý Đôn, em xin trình bày với cô một việc như sau:
Sáng nay, ngày 22-4-2009, trong khi đang làm thí nghiệm thực hành môn Hoá học, do sơ ý, nhóm em làm đổ một giá đựng dụng cụ thí nghiệm nên đã làm vỡ hai bình tam giác, 3 ống nghiệm. Chúng em đã thu dọn mảnh vỡ và làm sạch những chỗ bẩn. Vậy em viết bản tường trình này để cho cô được biết và bổ sung thêm những dụng cụ đã bị hỏng. Về phần mình, em xin nhận lỗi và bồi thường thiệt hại do em gây ra.
Người làm tường trình


Hoàng Thị Vân
Những mục nào quan trọng nhất đối với văn bản tường trình ?
Đáp án: Người viết, người nhận và nội dung tường trình.
Mục đích của văn bản tường trình là gì ?
Người viết tường trình cần phải có thái độ
như thế nào ?
Đáp án:Thái độ phải khách quan, trung thực.
Đáp án: nằm ở phần mở đầu
Quốc hiệu, tiêu ngữ nằm ở phần nào của văn bản tường trình ?
Khi viết tên văn bản tường trình cần chú ý điều gì ?
Đáp án: nên dùng chữ in hoa, viết ở chính giữa
Ngôi sao may mắn
Đáp án: Trình bày thiệt hại hay mức độ trách nhiệm để cấp trên hiểu đúng bản chất sự việc, từ đó xem xét và giải quyết.
Hướng dẫn về nhà
Nắm chắc đặc điểm của văn bản tường trình, biết viết
một văn bản tường trình đúng quy cách.
Chuẩn bị tiết: Luyện tập làm văn bản tường trình, chọn
một tình huống cần viết văn bản tường trình, viết thành
một văn bản tường trình hoàn chỉnh.
Chúc các em học tốt !
Kính chúc sức khoẻ các thầy cô giáo !
Tiết 128.
Luyện tập làm
Văn bản tường trình
1. Điền từ thích hợp vào chỗ chấm hoàn thành lời nhận xét về mục đích viết văn bản tường trình ?

Văn bản tường trình trình bày ...................... hay .................................... của người tường trình đối với các sự việc xảy ra, gây ............... cần phải xem xét và tìm cách giải quyết.
2. Văn bản tường trình và văn bản báo cáo có gì giống nhau và khác nhau ? ( Thảo luận nhóm, 3 phút)
+ Giống:
- Đều là văn bản hành chính của cấp dưới gửi lên cho cấp trên, người viết là người tham gia, chứng kiến hoặc phụ trách công việc.
- Được trình bày rõ ràng, sáng sủa, chính xác, theo một số mục quy định.
+ Khác: ở mục đích
- Văn bản tường trình: trình bày mức độ thiệt hại hay trách nhiệm của người tường trình đối với các sự việc xảy ra, giúp cấp trên hiểu đúng bản chất sự việc, từ đó xem xét và tìm cách giải quyết.
- Văn bản báo cáo: trình bày tình hình, sự việc, kết quả đạt được của một cá nhân hay tập thể cho cấp trên được biết.
mức độ trách nhiệm
thiệt hại
hậu quả
Bài 1. Chỉ ra chỗ sai trong việc sử dụng văn bản ở các tình huống sau ?

Một học sinh thường đi học muộn. Cô giáo chủ nhiệm muốn bạn ấy nhận rõ khuyết điểm và thành khẩn sửa chữa. Bạn ấy đã làm văn bản tường trình nộp cho cô giáo.


b. Để chuẩn bị Đại hội chi đội TNTP Hồ Chí Minh, chi đội trưởng đã viết bản tường trình.



c. Cô Tổng phụ trách đội cần biết những công việc tập thể chi đội đã thực hiện và những kết quả đã đạt được trong đợt thi đua vừa qua, bạn Hoa thay mặt Ban chỉ huy chi đội viết bản tường trình nộp cho cô Tổng phụ trách.

Luyện tập
-> viết kiểm điểm, nhận rõ khuyết điểm và quyết tâm sửa chữa.
-> viết thông báo để các bạn chuẩn bị (những ai phải chuẩn bị,
chuẩn bị như thế nào )
-> viết báo cáo về những công việc và kết quả đạt được của chi đội
gửi cho cô Tổng phụ trách
Bài 2.
Hãy nêu hai tình huống thường gặp trong cuộc sống mà em cho là phải làm văn bản tường trình (không lặp lại tình huống đã có trong SGK) ?

Bài 3.

Từ một tình huống cụ thể, hãy viết một văn bản tường trình ?