Bài 31. Trao đổi chất

Thứ Sáu, ngày 1/5/2009.
? Em hãy cho biết:
- Sau quá trình tiêu hoá cơ thể hấp thụ được những chất dinh dưỡng nào?

Các chất dinh dưỡng cơ thể hấp thụ
sau quá trình tiêu hoá

+ Đường đơn.
+ Axit béo - Glixêrin.
+ Axit amin.
+ Các thành phần của nuclêôtit.
+ Các vitamin.
+ Muối khoáng.
+ Nước.

Thứ Sáu, ngày 1/5/2009.
Chương VI. Trao đổi chất và năng lượng
Tiết 32 - Bài 31. Trao đổi chất
I/ Trao đổi chất giữa cơ thể và môi trường ngoài.
Cơ thể




Hệ hô hấp
Hệ tiêu hoá
Hệ bài tiết
Ôxi
Thức ăn, nước,
muối khoáng
CO2
Phân
Nước tiểu
Môi trường ngoài
Môi trường ngoài
Hình 31-1. Trao đổi chất giữa cơ thể và
môi trường ngoài
?Quan sát sơ đồ sau (H31-1/SGK )
- Thảo luận nhóm và hoàn thành các ? ở mục I /100 SGK rồi điền kết quả vào phiếu học tập sau:
……………………………................................…………………………………………………………………………….
……………………………................................……………………………….
Bài tiết các sản phẩm thừa, có hại ra khỏi cơ thể.
Vận chuyển chất dinh dưỡng đã hấp thụ, khí Ôxi đồng thời nhận các SP bài tiết, khí CO2.
Tiếp nhận khí Ôxi vào thải khí CO2 ra môi trường ngoài.
Nhận thức ăn, nước, muối khoáng từ môi trường ngoài và thải chất bã ra ngoài môi trường.
+ Môi trường ngoài cung cấp thức ăn, nước, muối khoáng, khí Ôxi cho cơ thể.
+ Cơ thể nhận thức ăn, nước, muối khoáng từ môi trường ngoài nhờ hệ tiêu hoá, hệ hô hấp và thải ra môi trường ngoài các sản phẩm thải trong đó có khí CO2.
……………………………................................…………………………………………………………………………….
……………………………..................................…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………................................……………………………….
Phiếu học tập
Trao đổi chất giữa cơ thể và
môi trường ngoài
- Biểu hiện của sự trao đổi chất giữa cơ thể và môi trường ngoài:
Cơ thể




Hệ hô hấp
Hệ tiêu hoá
Hệ bài tiết
Ôxi
Thức ăn, nước,
muối khoáng
CO2
Phân
Nước tiểu
Môi trường ngoài
Môi trường ngoài
Hình 31-1. Trao đổi chất giữa cơ thể và
môi trường ngoài
- Thảo luận nhóm và hoàn thành các ? ở mục I /100 SGK và điền kết quả vào phiếu học tập.
Thứ Sáu, ngày 1/5/2009.
Chương VI. Trao đổi chất và năng lượng
Tiết 32 - Bài 31. Trao đổi chất
I/ Trao đổi chất giữa cơ thể và môi trường ngoài.
Cơ thể




Hệ hô hấp
Hệ tiêu hoá
Hệ bài tiết
Ôxi
Thức ăn, nước,
muối khoáng
CO2
Phân
Nước tiểu
Môi trường ngoài
Môi trường ngoài
Hình 31-1. Trao đổi chất giữa cơ thể và
môi trường ngoài
Sơ đồ: mô phỏng Trao đổi chất giữa tế bào và
môi trường trong
Môi trường trong (máu và nước mô)
Tế bào
Chất dinh dưỡng đã hấp thụ
Chuyển hoá
CO2
Ôxi
Các SP phân huỷ
Môi trường ngoài
ATP
Phổi
Bài tiết
Nước tiểu
- Qua kết quả thảo luận: Hãy trình bày sự trao đổi chất giữa cơ thể và môi trường ngoài (TĐC ở cấp độ cơ thể)?
? Trao đổi chất ở cấp độ cơ thể:
Môi trường ngoài cung cấp thức ăn, nước, muối khoáng và ôxi qua hệ tiêu hoá, hệ hô hấp, đồng thời tiếp nhận chất bã, sản phẩm phân huỷ và khí CO2 từ cơ thể thải ra.
?Quan sát sơ đồ sau:
- Thảo luận nhóm và hoàn thành các ? ở mục II /100 SGK rồi điền kết quả vào phiếu học tập sau:
? Vậy: trao đổi chất ở người - các cơ thể sống khác với vật vô cơ như thế nào?
? Qua ví dụ vừa nêu em thấy trao đổi chất ở cơ thể sống có ý nghĩa gì?
* ý nghĩa: Giúp cơ thể tồn tại và phát triển.
? Trao đổi chất ở sinh vật là đặc trưng căn bản của sự sống.
II/ Trao đổi chất giữa tế bào và môi trường trong.
…………………………….............................
…………………………….............................
……………………………................................………………………………………………….
Phiếu học tập
Trao đổi chất giữa tế bào và
môi trường trong
……………………………..................................…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
- Máu và nước mô cung cấp:
- Hoạt động sống của tế bào đã tạo ra những sản phẩm:
- Những sản phẩm đó được đổ vào nước mô rồi vào máu và được đưa tới:
- Biểu hiện của sự trao đổi chất giữa tế bào và môi trường trong:
các chất dinh dưỡng đã hấp thụ sau hoạt động tiêu hoá, khí Ôxi.
ATP, các sản phẩm bài tiết, khí CO2
Hệ bài tiết, phổi
+ Môi trường trong (máu và nước mô) cung cấp các chất dinh dưỡng và khí Ôxi.
+ Tế bào nhận các chất dinh dưỡng từ môi trường trong và thải ra môi trường trong các sản phẩm bài tiết trong đó có khí CO2.
Sơ đồ: mô phỏng Trao đổi chất giữa tế bào và
môi trường trong
Môi trường trong (máu và nước mô)
Tế bào
Chất dinh dưỡng đã hấp thụ
Chuyển hoá
CO2
Ôxi
Các SP phân huỷ
Môi trường ngoài
ATP
Phổi
Bài tiết
Nước tiểu
- Thảo luận nhóm và hoàn thành các ? ở mục II /100 SGK và điền kết quả vào phiếu học tập.
Thứ Sáu, ngày 1/5/2009.
Chương VI. Trao đổi chất và năng lượng
Tiết 32 - Bài 31. Trao đổi chất
I/ Trao đổi chất giữa cơ thể và môi trường ngoài.
Cơ thể




Hệ hô hấp
Hệ tiêu hoá
Hệ bài tiết
Ôxi
Thức ăn, nước,
muối khoáng
CO2
Phân
Nước tiểu
Môi trường ngoài
Môi trường ngoài
Hình 31-1. Trao đổi chất giữa cơ thể và
môi trường ngoài
Sơ đồ: mô phỏng Trao đổi chất giữa tế bào và
môi trường trong
Môi trường trong (máu và nước mô)
Tế bào
Chất dinh dưỡng đã hấp thụ
Chuyển hoá
CO2
Ôxi
Các SP phân huỷ
Môi trường ngoài
ATP
Phổi
Bài tiết
Nước tiểu
 Trao ®æi chÊt ë cÊp ®é c¬ thÓ:
M«i tr­êng ngoµi cung cÊp thøc ¨n, n­íc, muèi kho¸ng vµ «xi qua hÖ tiªu ho¸, hÖ h« hÊp, ®ång thêi tiÕp nhËn chÊt b·, s¶n phÈm ph©n huû vµ khÝ CO2 tõ c¬ thÓ th¶i ra.
 Trao ®æi chÊt ë cÊp ®é tÕ bµo:
C¸c chÊt dinh d­ìng vµ ¤xi tiÕp nhËn tõ m¸u vµ n­íc m« ®­îc tÕ bµo sö dông cho c¸c ho¹t ®éng sèng; ®ång thêi c¸c s¶n phÈm ph©n huû ®­îc th¶i vµo m«i tr­êng trong, ®­a tíi c¬ quan bµi tiÕt, cßn CO2 ®­îc ®­a tíi phæi ®Ó ra ngoµi.
- Qua kết quả thảo luận: Hãy trình bày sự trao đổi chất giữa tế bào và môi trường trong (TĐC ở cấp độ tế bào)?
* ý nghĩa: Giúp cơ thể tồn tại và phát triển.
? Trao đổi chất ở sinh vật là đặc trưng căn bản của sự sống.
II/ Trao đổi chất giữa tế bào và môi trường trong.
Thứ Sáu, ngày 1/5/2009.
Chương VI. Trao đổi chất và năng lượng
Tiết 32 - Bài 31. Trao đổi chất
I/ Trao đổi chất giữa cơ thể và môi trường ngoài.
? Trao đổi chất ở cấp độ cơ thể:
Môi trường ngoài cung cấp thức ăn, nước, muối khoáng và ôxi qua hệ tiêu hoá, hệ hô hấp, đồng thời tiếp nhận chất bã, sản phẩm phân huỷ và khí CO2 từ cơ thể thải ra.
 Trao ®æi chÊt ë cÊp ®é tÕ bµo:
C¸c chÊt dinh d­ìng vµ ¤xi tiÕp nhËn tõ m¸u vµ n­íc m« ®­îc tÕ bµo sö dông cho c¸c ho¹t ®éng sèng; ®ång thêi c¸c s¶n phÈm ph©n huû ®­îc th¶i vµo m«i tr­êng trong, ®­a tíi c¬ quan bµi tiÕt, cßn CO2 ®­îc ®­a tíi phæi ®Ó ra ngoµi.
III/ Mối quan hệ giữa trao đổi chất ở cấp độ cơ thể với trao đổi chất ở cấp độ tế bào.
* ý nghĩa: Giúp cơ thể tồn tại và phát triển.
? Trao đổi chất ở sinh vật là đặc trưng căn bản của sự sống.
II/ Trao đổi chất giữa tế bào và môi trường trong.
Thứ Sáu, ngày 1/5/2009.
Chương VI. Trao đổi chất và năng lượng
Tiết 32 - Bài 31. Trao đổi chất
+ Quan sát sơ đồ H31-2:
III/ Mối quan hệ giữa trao đổi chất ở cấp độ cơ thể với trao đổi chất ở cấp độ tế bào.
Hãy hoàn thành ? mục III/101 (SGK):
- Phân tích mối quan hệ giữa trao đổi chất của cơ thể với môi trường ngoài và trao đổi chất của tế bào với môi trường trong?
+ Hoạt động trao đổi chất ở hai cấp độ gắn bó mật thiết với nhau - không thể tách rời:
- Trao đổi chất ở cơ thể cung cấp chất dinh dưỡng và Ôxi cho tế bào và nhận từ tế bào các sản phẩm bài tiết, khí CO2 để thải ra ngoài môi trường.
- Trao đổi chất ở tế bào giải phóng năng lượng cung cấp cho cơ thể thực hiện các hoạt động trao đổi chất.
Thứ Sáu, ngày 1/5/2009.
Chương VI. Trao đổi chất và năng lượng
Tiết 32 - Bài 31. Trao đổi chất
I/ Trao đổi chất giữa cơ thể và môi trường ngoài.
? Trao đổi chất ở cấp độ cơ thể:
Môi trường ngoài cung cấp thức ăn, nước, muối khoáng và ôxi qua hệ tiêu hoá, hệ hô hấp, đồng thời tiếp nhận chất bã, sản phẩm phân huỷ và khí CO2 từ cơ thể thải ra.
 Trao ®æi chÊt ë cÊp ®é tÕ bµo:
C¸c chÊt dinh d­ìng vµ ¤xi tiÕp nhËn tõ m¸u vµ n­íc m« ®­îc tÕ bµo sö dông cho c¸c ho¹t ®éng sèng; ®ång thêi c¸c s¶n phÈm ph©n huû ®­îc th¶i vµo m«i tr­êng trong, ®­a tíi c¬ quan bµi tiÕt, cßn CO2 ®­îc ®­a tíi phæi ®Ó ra ngoµi.
* ý nghĩa: Giúp cơ thể tồn tại và phát triển.
? Trao đổi chất ở sinh vật là đặc trưng căn bản của sự sống.
III/ Mối quan hệ giữa trao đổi chất ở cấp độ cơ thể với trao đổi chất ở cấp độ tế bào.
 Ho¹t ®éng trao ®æi chÊt ë hai cÊp ®é g¾n bã mËt thiÕt víi nhau - kh«ng thÓ t¸ch rêi:
- Trao ®æi chÊt ë c¬ thÓ cung cÊp chÊt dinh d­ìng vµ ¤xi cho tÕ bµo vµ nhËn tõ tÕ bµo c¸c s¶n phÈm bµi tiÕt, khÝ CO2 ®Ó th¶i ra ngoµi m«i tr­êng.
- Trao ®æi chÊt ë tÕ bµo gi¶i phãng n¨ng l­îng cung cÊp cho c¬ thÓ thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng trao ®æi chÊt.
II/ Trao đổi chất giữa tế bào và môi trường trong.