Bài 31. Trao đổi chất

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ ĐẾN DỰ GIỜ HỘI GIẢNG VÒNG HUYỆN
MÔN : SINH HỌC - LỚP 8A1
GIÁO VIÊN : NGUYỄN XUÂN THÙY
6/12/2012
Giáo viên : Nguyển Xuân Thùy
2
Kiểm tra mi?ng
Câu 1 : Ruét non cã cÊu tao nh­ thÕ nµo ®Ó phï hîp víi chøc n¨ng hÊp thô chÊt dinh d­ìng?
- §o¹n ®Çu Ruét non cã t¸ trµng cong h×nh ch÷ U cã lç nhËn dÞch mËt, dÞch tuþ
- Ruét non dµi: 3m gåm 4 líp nh­ d¹ dµy nh­ng líp c¬ máng h¬n vµ chØ cã c¬ däc , c¬ vßng.
- Líp niªm m¹c trong cïng cã nhiÒu nÕp nh¨n tiÕt dÞch nhµy vµ dÞch ruét.
Trả lời
Câu 2 : Trình bày các biện pháp bảo vệ hệ tiêu hóa khỏi các tác nhân có hại và đảm bảo cho hệ tiêu hóa có hiệu quả?
ĐÁP ÁN:
-Vệ sinh răng miệng sau khi ăn..
-Hình thành các thói quen ăn uống hợp vệ sinh…
-Tẩy giun định kì 1-2 lần/ năm
-Ăn khẩu phần ăn hợp lí…
-Ăn uống đúng cách:ăn chậm,nhai kĩ,ăn đúng giờ đúng bữa, tạo bầu không khí vui vẻ,nghỉ ngơi sau khi ăn…
Kiểm tra mi?ng
6/12/2012
Giáo viên : Nguyển Xuân Thùy
4
CHƯƠNG VI: TRAO ĐỔI CHẤT VÀ NĂNG LƯỢNG
TIẾT 34 - BÀI 31: TRAO ĐỔI CHẤT
I-Trao đổi chất giữa cơ thể và môi trường
6/12/2012
Giáo viên : Nguyển Xuân Thùy
5
LẤY THỨC ĂN BIẾN ĐỔI THÀNH CÁC CHẤT DINH DUỠNG VÀ THẢI CÁC CHẤT THỪA QUA HẬU MÔN.
6/12/2012
Giáo viên : Nguyển Xuân Thùy
6
HỆ HÔ HẤP CÓ VAI TRÒ LẤY KHÍ OXI VÀ THẢI KHÍ CACBONIC
6/12/2012
Giáo viên : Nguyển Xuân Thùy
7
VẬN CHUYỂN OXI VÀ CHẤT DINH DUỠNG TỚI TẾ BÀO VÀ VẬN CHUYỂN CACBONIC TỚI PHỔI,CÁC CHẤT THẢI TỚI CƠ QUAN BÀI TIẾT
6/12/2012
Giáo viên : Nguyển Xuân Thùy
8
HỆ BÀI TIẾT LỌC TỪ MÁU CÁC CHẤT THẢI VÀ BÀI TIẾT RA NGOÀI QUA NUỚC TIỂU, MỒ HÔI.
Bề mặt thận

Thận trái
Lát cắt ngang của thận
?ng d?n nu?c ti?u
Tuyếnmồ hôi
6/12/2012
Giáo viên : Nguyển Xuân Thùy
9
MÔI TRUỜNG NGOÀI
MÔI TRUỜNG NGOÀI
CO TH?
Hệ hô hấp
Hệ tiêu hoá
Hệ tuần hoàn
Hệ bài tiết
ôxi
Thức ăn, nước, MU?I khoáng
Cácboníc
Phân
Nước tiểu, mồ hôi.
SƠ Đồ TRAO Đổi chất giữa cơ thể với môI trường
Câu hỏi thảo luận ? m«I tr­êng ngoµi cung cÊp nh÷ng g× cho c¬ thÓ?
? Những hệ cơ quan nào trong cơ thể tham gia vào sự trao đổi chất?
?Đồng thời MÔI TRƯờng ngoài nhận lấy những sản phẩm nào từ cơ thể thảI ra?
6/12/2012
Giáo viên : Nguyển Xuân Thùy
10
MÔI TRUỜNG NGOÀI
MÔI TRUỜNG NGOÀI
CO TH?
Hệ hô hấp
Hệ tiêu hoá
Hệ tuần hoàn
Hệ bài tiết
ôxi
Thức ăn, nước, MU?I khoáng
Cácboníc
Phân
Nước tiểu, mồ hôi
SƠ Đồ TRAO Đổi chất giữa cơ thể với môI trường
? Sự trao đổi chất giữa cơ thể và môI trường ngoài biểu hiện như thế nào?
6/12/2012
Giáo viên : Nguyển Xuân Thùy
11
CHƯƠNG VI: TRAO ĐỔI CHẤT VÀ NĂNG LƯỢNG
TIẾT 34 - BÀI 31: TRAO ĐỔI CHẤT
I-Trao đổi chất giữa cơ thể và môi trường

CƠ THỂ
Hệ hô hấp
Hệ tiêu hóa
Hệ bài tiết
Ôxi
Thức ăn, nước
Muối khoáng
CO2
phân
Nước tiểu
Hình 31-1. Sơ đồ trao đổi chất giữa cơ thể với môi trường
Môi trường ngoài
Môi trường ngoài
*Trao đổi chất ở cấp độ cơ thể:
-Môi trường ngoài cung cấp thức ăn, nước, muối khoáng và oxi qua hệ tiêu hóa, hệ hô hấp, đồng thời tiếp nhận chất bã, sản phẩm phân hủy và khí CO2 từ cơ thể thải ra.
II- Trao đổi chất giữa tế bào và môi trường trong
6/12/2012
Giáo viên : Nguyển Xuân Thùy
12
MÁU,NUỚC MÔ VÀ BẠCH HUYẾT
Oxi và các chất dinh dưỡng
Cacbonic và các chất thải
CƠ QUAN BÀI TIẾT , TIÊU HÓA, PHỔI ĐỂ THẢI RA NGOÀI.
6/12/2012
Giáo viên : Nguyển Xuân Thùy
13
Oxi và các chất dinh dưỡng
Cacbonic và các chất thải
Tế bào tiếp nhận từ môi trường trong: các chất dinh dưỡng và ôxi được sử dụng cho các hoạt động sống.
Đồng thời tế bào thải vào môi trường trong: các sản phẩm phân huỷ , khí cacbonic và được đưa đến các cơ quan bài tiết, tiêu hóa và hô hấp để thải ra.
6/12/2012
Giáo viên : Nguyển Xuân Thùy
14
CHƯƠNG VI: TRAO ĐỔI CHẤT VÀ NĂNG LƯỢNG
TIẾT 34 - BÀI 31: TRAO ĐỔI CHẤT
I-Trao đổi chất giữa cơ thể và môi trường
II- Trao đổi chất giữa tế bào và môi trường trong









Mao mạch bạch huyết
TẾ BÀO
Mao mạch máu
Nước mô
(huyết tương, bạch cầu, và tiểu cầu)
O2 và các chất dinh dưỡng
CO2 và các chất thải
SƠ ĐỒ QUAN HỆ MÁU, NƯỚC MÔ VÀ BẠCH HUYẾT
*Trao đổi chất ở cấp độ cơ thể:
-Môi trường ngoài cung cấp thức ăn, nước, muối khoáng và oxi qua hệ tiêu hóa, hệ hô hấp, đồng thời tiếp nhận chất bã, sản phẩm phân hủy và khí CO2 từ cơ thể thải ra.
*Trao đổi chất ở cấp độ tế bào:
-Tế bào tiếp nhận chất dinh dưỡng và oxi từ máu và nước mô sử dụng cho các hoạt động sống; đồng thời các sản phẩm phân hủy được thải vào môi trường trong, đưa tới cơ quan bài tiết, còn khí CO2 được đưa tới phổi để thải ra ngoài
6/12/2012
Giáo viên : Nguyển Xuân Thùy
15
CHƯƠNG VI: TRAO ĐỔI CHẤT VÀ NĂNG LƯỢNG
TIẾT 34 - BÀI 31: TRAO ĐỔI CHẤT
I-Trao đổi chất giữa cơ thể và môi trường
II- Trao đổi chất giữa tế bào và môi trường trong
III- Mối quan hệ giữa trao đổi chất ở cấp độ cơ thể với trao đổi chất ở cấp độ tế bào
6/12/2012
Giáo viên : Nguyển Xuân Thùy
16
? THẢO LUẬN NHÓM???
1)Trao đổi chất ở cơ thể đã cung cấp và nhận từ tế bào những sản phẩm gì?
2) Trao đổi chất ở tế bào giải phóng sản phẩm gì để cung cấp cho các cơ quan trong cơ thể hoạt động?
Chất dinh dưỡng
Chất thải
6/12/2012
Giáo viên : Nguyển Xuân Thùy
17
Trao đổi chất ở cơ thể cung cấp dinh dưỡng, oxi cho tế bào và nhận từ tế bào các ch?t th?i, cacbonic để thải ra môi trường ngoài.
1)Trao đổi chất ở cơ thể đã cung cấp và nhận từ tế bào những sản phẩm gì?
2) Trao đổi chất ở tế bào giải phóng sản phẩm gì để cung cấp cho các cơ quan trong cơ thể hoạt động?
Trao đổi chất ở tế bào giải phóng năng lượng cung cấp cho các cơ quan trong cơ thể hoạt động .
Trao đổi chất ở cấp độ kia sẽ bị ngừng lại và cơ thể sẽ không tồn tại và phát triển.
6/12/2012
Giáo viên : Nguyển Xuân Thùy
18
Trao đổi chất ở cơ thể cung cấp dinh dưỡng, oxi cho tế bào và nhận từ tế bào các sản phẩm bài tiết, cacbonic để thải ra môi trường ngoài.
1)Trao đổi chất ở cơ thể đã cung cấp và nhận từ tế bào những sản phẩm gì?
Trao đổi chất ở tế bào giải phóng năng lượng cung cấp cho các cơ quan trong cơ thể thực hiện các hoạt động trao đổi chất.
Trao đổi chất ở cấp độ kia sẽ bị ngừng lại và cơ thể sẽ không tồn tại và phát triển.
2) Năng lượng cung cấp cho các cơ quan trong cơ thể hoạt động lấy từ đâu?
Môi trường ngoài
Thải phân
Nước tiểu
Máu
Cơ thể
Tế bào
Mao mạch
Nước mô
CO2
O2
Môi trường trong
Thức ăn
N­íc, muèi kho¸ng
CHƯƠNG VI: TRAO ĐỔI CHẤT VÀ NĂNG LƯỢNG
TIẾT 34 - BÀI 31: TRAO ĐỔI CHẤT
I-Trao đổi chất giữa cơ thể và môi trường
II- Trao đổi chất giữa tế bào và môi trường trong
III- Mối quan hệ giữa trao đổi chất ở cấp độ cơ thể với trao đổi chất ở cấp độ tế bào
Hình 31.2 Sơ đồ mối quan hệ giữa trao đổi chất của cơ thể với trao đổi chất ở tế bào
Dinh dưỡng ,
nước, muối khoáng
6/12/2012
Giáo viên : Nguyển Xuân Thùy
20
III-mối quan hệ giữa trao đổi chất ở cấp độ cơ thể với trao đổi chất ở cấp độ tế bào:
Trao đổi chất ở cơ thể đã cung cấp và nhận từ tế bào những sản phẩm gì?
6/12/2012
Giáo viên : Nguyển Xuân Thùy
21
CHƯƠNG VI: TRAO ĐỔI CHẤT VÀ NĂNG LƯỢNG
BÀI 31: TRAO ĐỔI CHẤT
I-Trao đổi chất giữa cơ thể và môi trường
II- Trao đổi chất giữa tế bào và môi trường trong
III- Mối quan hệ giữa trao đổi chất ở cấp độ cơ thể với trao đổi chất ở cấp độ tế bào
-Hoạt động trao đổi chất ở hai cấp độ gắn bó mật thiết với nhau không thể tách rời, nếu trao đổi chất ở cấp độ cơ thể ngừng thì ở cấp độ tế bào cũng ngừng và ngược lại.
6/12/2012
Giáo viên : Nguyển Xuân Thùy
22
BÀI TẬP 1
Phân biệt trao đổi chất ở cấp độ cơ thể và trao đổi chất ở cấp độ tế bào bằng cách hoàn thành bảng sau:
-Cơ thể và môi trường ngoài
-Tế bào và môi trường trong
-Môi trường cung cấp: thức ăn, nước, muối khoáng và oxi
-Cơ thể thải ra môi trường: chất bã, sản phẩm phân hủy, khí CO2
-Môi trường trong cung cấp: các chất dinh dưỡng và oxi
-Tế bào thải ra: các sản phẩm phân hủy và khí CO2
6/12/2012
Giáo viên : Nguyển Xuân Thùy
23
Trao đổi
chất
..... (1): Cơ thể
.......... (3): Khí CO2, các chất thải
Cấp độ tế bào: Tế bào
Lấy từ môi trường ngoài:................ (2)
Thải vào môi trường trong: .............. (5)
........... (4): Khí O2 và các chất dinh dưỡng
Cấp độ cơ thể
Khí O2, thức ăn, nước, muối khoáng
Thải ra môi trường ngoài
Nhận từ môi trường trong
Khí CO2, các sản phẩm phân huỷ
Điền các cụm từ thích hợp vào chỗ trống trong sơ đồ sau:
BÀI TẬP2
Môi trường ngoài
Thải phân
Nước tiểu
Máu
Cơ thể
Tế bào
Mao mạch
Nước mô
CO2
O2
Môi trường trong
Dinh dưỡng
Nước, muối khoáng
Hình 31.2 Sơ đồ mối quan hệ giữa trao đổi chất của cơ thể với trao đổi chất ở tế bào
6/12/2012
Giáo viên : Nguyển Xuân Thùy
25
TỔNG KẾT
Hãy chọn câu trả lời đúng nhất:
Câu 1: Hoạt động nào dưới đây được xem là kết quả của quá trình trao đổi chất ở cơ thể
A-Cơ thể nhận từ môi trường khí cácboníc
B-Cơ thể thải ra môi trường khí ôxi
C-Cơ thể nhận từ môi truờng khí ôxi
D-Cơ thể thải ra môi trường khí ôxi và cácboníc
6/12/2012
Giáo viên : Nguyển Xuân Thùy
26
Câu 2: Trao đổi chất ở cấp độ tế bào là:
A-Sự trao đổi chất giữa tế bào và môi trường trong
B-Máu mang đến cho tế bào chất dinh dưỡng và ôxi
C-Tế bào thải vào máu cácboníc và chất bài tiết
D-Tất cả các ý trên đều đúng
6/12/2012
Giáo viên : Nguyển Xuân Thùy
27
Câu 3: Vai trò của ruột già trong quá trình tiêu hoá thức ăn là:
A-Tiếp tục hấp thụ nước, vitamin K
B-Làm chất bã rắn đặc lại tạo cho vi khuẩn lên men thối
C-Thải phân ra ngoài
D-Các đáp án trên đều đúng.
6/12/2012
Giáo viên : Nguyển Xuân Thùy
28
Câu 4: Chỗ thông giữa dạ dày và thực quản gọi là:
A-Tâm vị
B-Tá tràng
C-Ruột thẳng
D-Các ý trên đều đúng
6/12/2012
Giáo viên : Nguyển Xuân Thùy
29
Hướng dẫn học tập
- Học bài 31: trao đổi chất.
- Chuẩn bị thêm một số câu hỏi:
Chuyển hóa cơ bản là gì?
So sánh quá trình đồng hóa với quá trình dị hóa?
Sự điều hòa chuyển hóa vật chất và năng lượng phụ thuộc vào những hệ cơ quan nào?
- Làm bài tập sách giáo khoa /101.
- Chuẩn bị bài 32.Chuyển hóa.
6/12/2012
Giáo viên : Nguyển Xuân Thùy
30
Cám ơn quý thầy cô và các em chúc quý thầy cô và các em mạnh khỏe