Bài 31. Tổng kết phần Văn

các cụm văn bản đã học (lớp 8)


Truyện kí Việt Nam
2. Thơ
3. Nghị luận
4. Văn học nước ngoài
5. Văn bản nhật dụng
2. Thơ
Tiết: 123
ĐỀ CƯƠNG BÀI HỌC
I. Lập bảng thống kê các văn bản văn học Việt Nam.
II. So sánh sự khác nhau về hình thức nghệ thuật giữa các văn bản thơ.

TI?T 123 . TỔNG KẾT PHẦN VĂN


TI?T 123 . TỔNG KẾT PHẦN VĂN

I. L?P B?NG TH?NG KÊ CÁC VAN B?N VAN H?C VI?T NAM

I. L?P B?NG TH?NG KÊ CÁC VAN B?N VAN H?C VI?T NAM

Phan Bội Châu
Phan Châu Trinh
Tản Đà
Trần Tuấn Khải
Vũ Đình Liên
Thất ngôn bát cú
Thất ngôn bát cú
Thất ngôn bát cú
Song thất lục bát
Thơ năm chữ

TI?T 123 . TỔNG KẾT PHẦN VĂN

I. L?P B?NG TH?NG KÊ CÁC VAN B?N VAN H?C VI?T NAM


TI?T 123 . TỔNG KẾT PHẦN VĂN

Thế Lữ
Tế Hanh
Tố Hữu
Hồ Chí Minh
Hồ Chí Minh
Hồ Chí Minh
Thơ tám chữ
Thơ tám chữ
Thơ lục bát
Thơ tứ tuyệt
Thơ tứ tuyệt
Thơ tứ tuyệt
- Bản lĩnh kiên cường, khí phách hiên ngang cùng phong thái ung dung, ngạo nghễ của nhà chí sĩ yêu nước trong cảnh tù ngục -Âm hu?ng thơ thật mạnh mẽ, khoáng đạt ; cảm hứng lãng mạn thật hào hùng.
Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác
Phan Bội Châu 1867-1940
Thất ngôn bát cú Đường luật

TI?T 123 . TỔNG KẾT PHẦN VĂN

I. L?P B?NG TH?NG KÊ CÁC VAN B?N VAN H?C VI?T NAM

-Baøi thô neâu baät chí khí laãm lieät,phong thaùi hieân ngang cuøng nieàm laïc quan saâu saéc cuûa nhaø chí só yeâu nöôùc Phan Chaâu Trinh. -Caûm höùng laõng maïn thaät haøo huøng, gioïng ñieäu thô thaät maïnh meõ, khoaùng đaït.
Đập đá
ở Côn Lôn
Phan Châu Trinh1872-1926
Thất ngôn bát cú Đường luật



TI?T 123 . TỔNG KẾT PHẦN VĂN

I. L?P B?NG TH?NG KÊ CÁC VAN B?N VAN H?C VI?T NAM

MU?N LÀM
TH?NG CU?I
T?N ĐÀ
1889-1939
Thất ngôn bát
cú Đường luật

-Buồn chán trước thực tại đen tối và tầm thường,thi sĩ muốn thoát ly thực tại ấy bằng một ước mộng rất ngông . -Với sự đổi mới về ngôn ngữ,giọng điệu, và cảm xúc, bài thơ thể hiện được tấm lòng yêu nước đáng trọng của tác giả

TI?T 123 . TỔNG KẾT PHẦN VĂN

I. L?P B?NG TH?NG KÊ CÁC VAN B?N VAN H?C VI?T NAM


Hai chữ nước nhà -Trích
Trần Tuấn Khải
1895-1938
Song thất
lục
bát
- Bài thơ nêu bật được nỗi đau mất nước,ý chí phục thù cứu nước của tác giả
-Cách khai thác đề tài lịch sử, lựa chọn thể thơ để diễn tảxúc động tâm trạng của tác giả với giọng thơ thống thiết đã tạo nên sức hấp dẫn cho tác phẩm

TI?T 123 . TỔNG KẾT PHẦN VĂN

I. L?P B?NG TH?NG KÊ CÁC VAN B?N VAN H?C VI?T NAM

Bài thơ thể hiện sâu sắc tình cảnh đáng thương của ông đồ,qua đó bộc lộ niềm cảm thương chân thành trước một lớp người đang tàn tạ và nỗi nhớ tiếc của tác giả về cảnh cũ người xưa.
Ông đồ
Vũ Đình Liên
1913-1996
Thơ tự do-Ngũ ngôn

TI?T 123 . TỔNG KẾT PHẦN VĂN

I. L?P B?NG TH?NG KÊ CÁC VAN B?N VAN H?C VI?T NAM


TI?T 123 . TỔNG KẾT PHẦN VĂN

I. L?P B?NG TH?NG KÊ CÁC VAN B?N VAN H?C VI?T NAM

T? HANH
(1921)
-Bằng nh?ng v?n tho bình d? mà gợi cảm, bài thơ đã vẽ ra một bức tranh tươi sáng, sinh động về một làng quê miền biển , trong đó nổi bật lên hình ảnh khỏe khoắn, đầy sức sống của người dân chài và sinh hoạt lao động làng chài.
-Bài thơ cho thấy tình cảm quê hương trong sáng, tha thiết của nhà thơ

TI?T 123 . TỔNG KẾT PHẦN VĂN

I. L?P B?NG TH?NG KÊ CÁC VAN B?N VAN H?C VI?T NAM


Khi con tu hú
Tố
Hữu
1920 -
2002
Lục bát
Bài thơ đã thể hiện sâu sắc tình yêu cuộc sống và niềm khao khát tự do cháy bỏng của người chiến sĩ cách mạng trong tù đày, bỡi lời thơ giản dị, thiết tha và giàu sức gợi cảm.

TI?T 123 . TỔNG KẾT PHẦN VĂN

I. L?P B?NG TH?NG KÊ CÁC VAN B?N VAN H?C VI?T NAM


Khi con tu hú


Tố
Hữu
1920 -
2002
Lục bát
Bài thơ đã thể hiện sâu sắc tình yêu cuộc sống và niềm khao khát tự do cháy bỏng của người chiến sĩ cách mạng trong tù đày, bỡi lời thơ giản dị, thiết tha và giàu sức gợi cảm.

TI?T 123 . TỔNG KẾT PHẦN VĂN

I. L?P B?NG TH?NG KÊ CÁC VAN B?N VAN H?C VI?T NAM

Tức cảnh Pác Bó
Hồ Chí Minh
1890 - 1969
Thất ngôn tứ tuyệt
-Bằng những lời thơ bình dị pha giọng vui đùa,bài thơ đã ngời sáng tinh thần lạc quan, phong thái ung dung của Bác trong cuộc sống cách mạng đầy gian khổ ở Pác Bó. - Bài thơ có sự hòa quyện giữa tính cổ điển và hiện đại, dân tộc và truyền thống sâu sắc.

TI?T 123 . TỔNG KẾT PHẦN VĂN

I. L?P B?NG TH?NG KÊ CÁC VAN B?N VAN H?C VI?T NAM

Baøi thô giaûn dò maø haøm suùc, cho thaáy tình yeâu thieân nhieân ñeán say meâ vaø phong thaùi ung dung cuûa Baùc Hoà ngay caû trong caûnh nguïc tuø cöïc khoå, toái taêm. – Taùc phaåm ngôøi saùng chaát Theùp vaø chaát Tình trong thô Ngöôøi.

Ngắm trăng - Vọng nguyệt
Hồ Chí Minh 1890-1969
Thất ngôn
tứ tuyệt

TI?T 123 . TỔNG KẾT PHẦN VĂN

I. L?P B?NG TH?NG KÊ CÁC VAN B?N VAN H?C VI?T NAM

Baøi thô giaûn dò maø haøm suùc, cho thaáy tình yeâu thieân nhieân ñeán say meâ vaø phong thaùi ung dung cuûa Baùc Hoà ngay caû trong caûnh nguïc tuø cöïc khoå, toái taêm. – Taùc phaåm ngôøi saùng chaát Theùp vaø chaát Tình trong thô Ngöôøi.

Ngắm trăng - Vọng nguyệt
Hồ Chí Minh 1890-1969
Thất ngôn
tứ tuyệt

TI?T 123 . TỔNG KẾT PHẦN VĂN

I. L?P B?NG TH?NG KÊ CÁC VAN B?N VAN H?C VI?T NAM

Ñaây laø baøi thô töù tuyeät giaûn dò maø haøm suùc, mang yù nghóa tö töôûng, trieát lí saâu saéc : töø vieäc ñi ñöôøng nuùi maø gôïi ra chaân lí ñöôøng ñôøi,con ñöôøng caùch maïng: vöôït qua gian lao choàng chaát seõ tôùi thaéng lôïi veû vang.
Đi đường-Tẩu lộ




Hồ Chí Minh 1890-1969
Thất ngôn tứ tuyệt

TI?T 123 . TỔNG KẾT PHẦN VĂN

I. L?P B?NG TH?NG KÊ CÁC VAN B?N VAN H?C VI?T NAM

Thiên đô chiếu-Chiếu dời
đô
Lí Công Uẩn 974-1028
Ngh? lu?n trung đ?i-Chi?u
-Khát vọng của nhân dân về một đất nước độc lập, thống nhất, hùng cường và khí phách của dân tộc Đại Việt đang trên đà lớn mạnh.
- Bài Chiếu có sự hài hòa giữa lí và tình, có tính thuyết phục thật mạnh mẽ.

TI?T 123 . TỔNG KẾT PHẦN VĂN

I. L?P B?NG TH?NG KÊ CÁC VAN B?N VAN H?C VI?T NAM

Hịch tướng sĩ
Trần Quốc Tuấn1231-1300
Nghị luận trung đại-Hịch
- Laø moät aùng vaên chính luaän xuaát saéc,vôùi laäp luaän chaët cheõ,lôøi vaên thoáng thieát, coù söùc loâi cuoán maïnh meõ, baøi Hòch ñaõ neâu baät ñöôïc tinh thaàn yeâu nöôùc,loøng caêm thuø giaëc vaø yù chí quyeát chieán,quyeát thaéng keû thuø xaâm löôïc cuûa daân toäcta.

TI?T 123 . TỔNG KẾT PHẦN VĂN

I. L?P B?NG TH?NG KÊ CÁC VAN B?N VAN H?C VI?T NAM

NướcĐại Việt ta-Trích Bình Ngô Đại cáo
Nguyễn Trãi 1380-1442
Nghị luận trung đại-Cáo
Với cách lập luận chặt chẽvà chứng cứ hùng hồn, tác phẩm có ý nghĩa như một bản Tuyên ngôn độc lập của dân tộc: nước ta là một nước có nền văn hiến lâu đời, có lãnh thổ riêng,phong tục riêng, có chủ quyền,có truyền thống lịch sử lâu đời ; kẻ xâm lược nhất định thất bại.

TI?T 123 . TỔNG KẾT PHẦN VĂN

I. L?P B?NG TH?NG KÊ CÁC VAN B?N VAN H?C VI?T NAM

NướcĐại Việt ta-Trích Bình Ngô Đại cáo
Nguyễn Trãi 1380-1442
Nghị luận trung đại-Cáo
Với cách lập luận chặt chẽvà chứng cứ hùng hồn, tác phẩm có ý nghĩa như một bản Tuyên ngôn độc lập của dân tộc: nước ta là một nước có nền văn hiến lâu đời, có lãnh thổ riêng,phong tục riêng, có chủ quyền,có truyền thống lịch sử lâu đời ; kẻ xâm lược nhất định thất bại.

TI?T 123 . TỔNG KẾT PHẦN VĂN

I. L?P B?NG TH?NG KÊ CÁC VAN B?N VAN H?C VI?T NAM

Thuế máu- Trích Bản án chế độ thực dân Pháp
Nguyễn Ái
Quốc
Nghị luận hiện đại
Tác phẩm đã vạch trần chế độ bắt lính tàn bạo,vô nhân đạo của thực dân Pháp: đã biến người dân nghèo ở các nước thuộc địa thành vật hi sinh để phục vụ cho lợi ích của chúng trong các cuộc chiến tranh tàn khốc.

TI?T 123 . TỔNG KẾT PHẦN VĂN

I. L?P B?NG TH?NG KÊ CÁC VAN B?N VAN H?C VI?T NAM


TI?T 123 . TỔNG KẾT PHẦN VĂN

I. Lập bảng thống kê các văn bản văn học Việt Nam.
II. So sánh sự khác nhau về hình thức nghệ thuật giữa các văn bản thơ
Nhóm 1, 2 và 3
Nêu sự khác biệt nổi bật về hình thức nghệ thuật giữa các văn bản thơ trong các bài 15,16 và trong các bài 18,19 ?
Nhóm 4, 5 và 6
Vì sao thơ trong các bài 18,19 được gọi là "Thơ mới"? Chúng "mới" ở chỗ nào ?


TI?T 123 . TỔNG KẾT PHẦN VĂN

I. Lập bảng thống kê các văn bản văn học Việt Nam.
II. So sánh sự khác nhau về hình thức nghệ thuật giữa các văn bản thơ
- Thể thơ Th?t ngôn bát cú Đường luật :
+quy định nghiêm ngặt về số câu, số chữ, vần, nhịp, luật B-T, đối.
+ Hình ảnh, ngôn ngữ có tính ước lệ tượng trưng
+ Thể thơ có tính quy phạm

- Xếp ở phạm trù trung đại
- Thơ cũ

-Thể thơ tự do với hình thức phóng khoáng hơn nhiều
Tuy cũng có những quy tắc nhất định(số chữ trong câu,vần
nhịp điệu.)nhưng không quá gò bó như thơ Đướng luật .Lời thơ tự nhiên,gần với lời nói thường, không ước lệ tượng trưng,công thức.

TI?T 123 . TỔNG KẾT PHẦN VĂN

-Thơ hiện đại
-Thơ mới(nghĩa rộng nhất)

*Thơ trong các bài 18,19 được gọi là "Thơ mới" Chúng "mới" ở chỗ nào ?
*Thơ trong các bài 18,19 được gọi là "Thơ mới", vì:
Chúng có sự đổi mới về nghệ thuật, với hình thức tự do, phóng khoáng hơn.
Chúng có sự đổi mới về nội dung cảm xúc, tư duy thơ, có tính chất lãng mạn.
- Chúng không gò bó, không khuôn khổ cứng nhắc như thơ cũ .
Chúng bột phát vào những năm 1932-1933, chấm dứt vào những năm 1945, gắn liền với những nhà thơ tài hoa, tên tuổi như: Thế Lữ, Lưu Trọng Lư, Xuân Diệu, Huy Cận, Hàn Mặc Tử, Nguyễn Bính. Chế Lan Viên . . .
Hãy tìm những điểm chung cơ bản của các bài thơ: Cảm tác vào nhà ngục Quảng Đông, Đập đá ở Côn lôn, Ngắm trăng, Đi đường, Khi con tu hú ?


. Đều là những bài thơ được viết trong tù ngục
. Tác giả đều là những chiến sĩ cách mạng yêu nước
. Khí phách hiên ngang, tinh thần bất khuất
. Chấp nhận, coi thường mọi nguy hiểm, gian khổ
. Khao khát tự do, tinh thần lạc quan cách mạng

TI?T 123 . TỔNG KẾT PHẦN VĂN

7
9
6
9
7
9
3
NAM
1
ĐÔNG

BắC
2
TÂY
4
9
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
Y
A
T
A
O
H
G
N
Ă
R
T
M
Ắ
G
N
Ã
M
N
Ấ
U
T
G
N
Ừ
R
Ớ
H
N
I
Ơ
R
N
À
V
Á
L
G
N
Ơ
Ư
H
P
N
Ố
B
G
N
O
C
Ế
U
Q
G
N
U
C
ớ
M
ơ
H
T
O
à
R
T
G
N
O
H
P
I
M
T
O
ớ
H
I
à
T
O
H
R
G
N
Ơ
P
MỘT SỐ NHÀ THƠ TIỂU BIỂU CHO PHONG TRÀO "THƠ MỚI"(1932- 1945)
Hàn Mặc Tử
Nguyễn Bính
Lưu Trọng Lư
Thế Lữ
Huy Cận
Xuân Diệu
CHÂN DUNG MỘT SỐ NHÀ VĂN, NHÀ THƠ TRONG BÀI HỌC
PHAN CHÂUTRINH
PHAN BỘI CHÂU
TẢN ĐÀ
TRẦN TUẤN KHẢI
VŨ ĐÌNH LIÊN
THẾ LỮ
CHÂN DUNG MỘT SỐ NHÀ VĂN, NHÀ THƠ TRONG BÀI HỌC
TẾ HANH
TỐ HỮU
BÁC HỒ
LÝ THÁI TỔ
TRẦN HƯNG ĐẠO
NGUYỄN TRÃI

CHÀO TẠM BIỆT
- Hoàn tất bài ôn tậpvào vở.
Chuẩn bị trước bài Ôn tập Tiếng Việt HK II