Bài 31. Sơ lược về bảng tuần hoàn các nguyên tố hoá học

chào mừng quý thầy cô và các em học sinh
Giáo viên thực hiện: Vũ Thi Hà
Trường TH -THCS Thanh Lương – Văn Chấn
Cho sơ đồ cấu tạo nguyên tử của các nguyên tố như sau:
Natri
Magiê
Liti
Điền số thích hợp vào bảng sau:
11+
11
11
3
1
2
12+
12
12
3
3+
3
3
2
1
Tiết 39: Sơ lược về bảng tuần hoàn các nguyên tố hoá học
Bảng hệ thống tuần hoàn của Dr. Timmothy
Bảng hệ thống tuần hoàn của Professor Thoedor Benfey
Bảng hệ thống tuần hoàn dạng thiên hà
Bảng hệ thống tuần hoàn dạng viên bi
Bảng hệ thống tuần hoàn của Đ.I.Men-đê-lê-ép
Dmitry Mendeleyev ( 1834 – 1907 )
Năm 1869, Mendeleyev đã tìm ra được định luật tuần hoàn và công bố bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học. Ở thời kì của ông, chỉ có 63 nguyên tố được tìm thấy, nên ông phải để trống một số ô trong bảng và dự đoán các tính chất của các nguyên tố này trong các ô đó. Sau này các nguyên tố đó đã được tìm thấy với các tính chất đúng với các dự đoán của ông.
I/ Nguyên tắc sắp xếp các nguyên tố trong bảng tuần hoàn
1
7
9
23
24
39
40
45
48
51
52
55
56
59
59
64
65
70
73
75
79
80
40
20
19
16
14
12
11
28
31
32
35.5
27
85
88
89
91
93
96
99
101
103
106
108
112
115
119
122
128
127
133
137
139
179
181
184
186
190
192
195
197
201
204
207
209
209
210
223
226
227
1+
3+
4+
11+
20+
38+
56+
88+
19+
37+
55+
87+
22+
40+
72+
21+
39+
57+
24+
42+
74+
23+
41+
73+
89+
26+
44+
76+
25+
43+
75+
28+
46+
78+
27+
45+
77+
30+
48+
80+
29+
47+
79+
32+
50+
82+
31+
49+
81+
34+
52+
84+
33+
51+
83+
36+
54+
86+
35+
53+
85+
14+
13+
16+
15+
18+
17+
6+
5+
8+
7+
10+
9+
2+
12+
Tiết 39: Sơ lược về bảng tuần hoàn các nguyên tố hoá học
I/ Nguyên tắc sắp xếp các nguyên tố trong bảng tuần hoàn
? Bảng hệ thống tuần hoàn có hơn một trăm nguyên tố và được sắp xếp theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân nguyên tử.
II/ Cấu tạo bảng tuần hoàn
Tiết 39: Sơ lược về bảng tuần hoàn các nguyên tố hoá học
Bảng hệ thống tuần hoàn của Đ.I.Men-đê-lê-ép
I/ Nguyên tắc sắp xếp các nguyên tố trong bảng tuần hoàn
? Bảng hệ thống tuần hoàn có hơn một trăm nguyên tố và được sắp xếp theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân nguyên tử.
II/ Cấu tạo bảng tuần hoàn
1. Ô nguyên tố: Mỗi một nguyên tố được sắp xếp vào một ô gọi là ô nguyên tố
Kí hiệu hoá học
Tên nguyên tố
Nguyên tử khối
Số hiệu nguyên tử
C
12
Các bon
6
Tiết 39: Sơ lược về bảng tuần hoàn các nguyên tố hoá học
I/ Nguyên tắc sắp xếp các nguyên tố trong bảng tuần hoàn
II/ Cấu tạo bảng tuần hoàn
Số hiệu nguyên tử
Kí hiệu hoá học
Tên nguyên tố
Nguyên tử khối
12
Natri
Na
11
Nhìn vào một ô nguyên tố ta biết được những điều gì?
? Ô nguyên tố cho biết: - Số hiệu nguyên tử - Kí hiệu hoá học - Tên nguyên tố - Nguyên tử khối
Muốn biết số p, số e, điện tích hạt nhân nguyên tử ta phải dựa vào đâu? Các em hãy hoàn thành bài tập sau
Tiết 39: Sơ lược về bảng tuần hoàn các nguyên tố hoá học
1. Ô nguyên tố: Mỗi một nguyên tố được sắp xếp vào một ô gọi là ô nguyên tố
B�i t?p: Cho sơ đồ cấu tạo nguyên tử của các nguyên tố như sau:
Natri
Nhụm
Cỏc bon
11
11
11
11
13
13
13
13
6
6
6
6
Em hãy quan sát bảng tuần hoàn kết hơp với sơ đồ cấu tạo nguyên tử
trên để hoàn thành bảng sau
Các em có nhận xét
gì về các số trị của:
-Điện tích hạt nhân
-Số P
-Số e
-Số hiệu nguyên tử
-Số thứ tự
của một nguyên tố?
Tiết 39: Sơ lược về bảng tuần hoàn các nguyên tố hoá học
I/ Nguyên tắc sắp xếp các nguyên tố trong bảng tuần hoàn
II/ Cấu tạo bảng tuần hoàn
? Ô nguyên tố cho biết: - Số hiệu nguyên tử - Kí hiệu hoá học - Tên nguyên tố - Nguyên tử khối
 Sè hiÖu nguyªn tö cã sè trÞ b»ng sè ®¬n vÞ ®iÖn tÝch h¹t nh©n vµ b»ng sè electron trong nguyªn tö. Sè hiÖu nguyªn tö trïng víi sè thø tù cña nguyªn tè trong b¶ng tuÇn hoµn.
Tiết 39: Sơ lược về bảng tuần hoàn các nguyên tố hoá học
1. Ô nguyên tố: Mỗi một nguyên tố được sắp xếp vào một ô gọi là ô nguyên tố
Bài tập 1: Quan sát bảng tuần hoàn, điền số liệu thích hợp vào bảng sau:
I/ Nguyên tắc sắp xếp các nguyên tố trong bảng tuần hoàn
II/ Cấu tạo bảng tuần hoàn
Ôxi
O2
8+
8
8
16
Kali
K
39
19
19+
19
12
Mg
Magiê
12
12
24
Tiết 39: Sơ lược về bảng tuần hoàn các nguyên tố hoá học
1. Ô nguyên tố: Mỗi một nguyên tố được sắp xếp vào một ô gọi là ô nguyên tố
I/ Nguyên tắc sắp xếp các nguyên tố trong bảng tuần hoàn
II/ Cấu tạo bảng tuần hoàn
Tiết 39: Sơ lược về bảng tuần hoàn các nguyên tố hoá học
1. Ô nguyên tố: Mỗi một nguyên tố được sắp xếp vào một ô gọi là ô nguyên tố
2. Chu kì: Là dãy các ngyên tố được sắp xếp theo hàng ngang
Bảng hệ thống tuần hoàn của Đ.I.Men-đê-lê-ép
?Bảng tuần hoàn các nguyên tố gồm 7 chu kì. Trong đó có: - 3 chu kì nhỏ ( chu kì 1, 2, 3) - 4 chu kì lớn ( chu kì 4, 5, 6, 7)
1
1
I/ Nguyên tắc sắp xếp các nguyên tố trong bảng tuần hoàn
II/ Cấu tạo bảng tuần hoàn
2. Chu kì: Là dãy các ngyên tố được sắp xếp theo hàng ngang
Cấu Tạo
2
1
điện tích tăng dần
Chu kỳ
Cấu Tạo
Chu kỳ
Tiết 39: Sơ lược về bảng tuần hoàn các nguyên tố hoá học
1. Ô nguyên tố: Mỗi một nguyên tố được sắp xếp vào một ô gọi là ô nguyên tố
2
2
2
2
2
2
2
2
I/ Nguyên tắc sắp xếp các nguyên tố trong bảng tuần hoàn
II/ Cấu tạo bảng tuần hoàn
Cấu Tạo
Chu kỳ
tăng dần điện tích
8
2
Tiết 39: Sơ lược về bảng tuần hoàn các nguyên tố hoá học
1. Ô nguyên tố: Mỗi một nguyên tố được sắp xếp vào một ô gọi là ô nguyên tố
2. Chu kì: Là dãy các ngyên tố được sắp xếp theo hàng ngang
3
3
3
3
3
3
3
3
I/ Nguyên tắc sắp xếp các nguyên tố trong bảng tuần hoàn
II/ Cấu tạo bảng tuần hoàn
Tiết 39: Sơ lược về bảng tuần hoàn
các nguyên tố hoá học
Cấu Tạo
Chu kỳ
8
3
tăng dần điện tích hạt nhân
1. Ô nguyên tố:
2. Chu kì:
I/ Nguyên tắc sắp xếp các nguyên tố trong bảng tuần hoàn
II/ Cấu tạo bảng tuần hoàn.
 - B¶ng tuÇn hoµn c¸c nguyªn tè gåm 7 chu k×. Trong ®ã cã: - 3 chu k× nhá ( chu k× 1, 2, 3) - 4 chu k× lín ( chu k× 4, 5, 6, 7)
- Chu kì là dãy nguyên tố mà nguyên tử của chúng có cùng .......................... và được xếp theo chiều .............................tăng dần.
? - Số thứ tự của chu kì bằng......................
số lớp electron
điện tích hạt nhân
số lớp electron
2
4
4
Bài tập: Điền số thích hợp vào ô trống trong bảng sau
Tiết 39: Sơ lược về bảng tuần hoàn các nguyên tố hoá học
1. Ô nguyên tố: Mỗi một nguyên tố được sắp xếp vào một ô gọi là ô nguyên tố
2. Chu kì: Là dãy các ngyên tố được sắp xếp theo hàng ngang
I/ Nguyên tắc sắp xếp các nguyên tố trong bảng tuần hoàn
II/ Cấu tạo bảng tuần hoàn.
3. Nhóm: Là dãy các nguyên tố được sắp xếp theo cột dọc
Tiết 39: Sơ lược về bảng tuần hoàn các nguyên tố hoá học
1. Ô nguyên tố: Mỗi một nguyên tố được sắp xếp vào một ô gọi là ô nguyên tố
2. Chu kì: Là dãy các ngyên tố được sắp xếp theo hàng ngang
Bảng hệ thống tuần hoàn của Đ.I.Men-đê-lê-ép
I/ Nguyên tắc sắp xếp các nguyên tố trong bảng tuần hoàn
II/ Cấu tạo bảng tuần hoàn.
1
1
1
1
1
1
19+
3+
11+
55+
37+
87+
? Bảng tuần hoàn các nguyên tố gồm 8 nhóm.
2. Chu kì
NHóM I
Tiết 39: Sơ lược về bảng tuần hoàn các nguyên tố hoá học
Kim loại mạnh
1
Tăng điện tích hạt nhân
1. Ô nguyên tố:
I/ Nguyên tắc sắp xếp các nguyên tố trong bảng tuần hoàn
II/ Cấu tạo bảng tuần hoàn.
3. Nhóm
7
7
7
7
7
35+
9+
17+
85+
53+
9
F
Flo
17
Cl
Clo
85
At
Atatin
35
Br
Brom
53
I
Iot
VII
2. Chu kì
NhómVII
Tiết 39: Sơ lược về bảng tuần hoàn các nguyên tố hoá học
Kim loại mạnh
1
Tăng điện tích hạt nhân
Tăng điện tích hạt nhân
7
Phi kim mạnh
1. Ô nguyên tố: Mỗi một nguyên tố được sắp xếp vào một ô gọi là ô nguyên tố
I/ Nguyên tắc sắp xếp các nguyên tố trong bảng tuần hoàn
II/ Cấu tạo bảng tuần hoàn.
2. Chu kì
3. Nhóm
- Bảng tuần hoàn các nguyên tố gồm 8 nhóm.
- Nhóm gồm các nguyên tố mà nguyên tử của chúng có số electron lớp ngoài cùng .................... và do đó có ............... tương tự nhau được xếp thành cột theo chiều tăng của..................................nguyên tử.
- Số thứ tự của nhóm bằng ................. lớp ngoài cùng của nguyên tử.
bằng nhau
tính chất
điện tích hạt nhân
số electron
3
2
1
Bài tập: Em hãy điền số thích hợp còn thiếu vào bảng sau
1. Ô nguyên tố: Mỗi một nguyên tố được sắp xếp vào một ô gọi là ô nguyên tố
Tiết 39: Sơ lược về bảng tuần hoàn các nguyên tố hoá học
1. Ô nguyên tố
- Số hiệu nguyên tử có số trị bằng số đơn vị điện tích hạt nhân và bằng số electron trong nguyên tử. Số hiệu nguyên tử trùng với số thứ tự của nguyên tố trong bảng tuần hoàn.
I/ Nguyên tắc sắp xếp các nguyên tố trong bảng tuần hoàn
II/ Cấu tạo bảng tuần hoàn.
- Ô nguyên tố cho biết: - Số hiệu nguyên tử - Kí hiệu hoá học - Tên nguyên tố - Nguyên tử khối
2. Chu kì
- Chu kì là dãy các nguyên tố mà nguyên tử của chúng có cùng số lớp electron, được sắp xếp theo chiều tăng của điện tích hạt nhân. Số thứ tự của chu kì bằng số lớp electron.
3. Nhóm
- Nhóm gồm các nguyên tố mà nguyên tử của chúng có cùng số electron lớp ngoài cùng và do đó chúng có tính chất tương tự nhau, được sắp xếp thành cột, theo chiều tăng của điện tích hạt nhân. Số thứ tự của nhóm bằng số electron lớp ngoài cùng.
Tiết 39: Sơ lược về bảng tuần hoàn các nguyên tố hoá học
Bài tập củng cố
Không sử dụng bảng hệ thống tuần hoàn. Em hãy điền vào bảng sau các số liệu còn thiếu.
15
15
15
3
3
3+
3
3
2
1
7
7
7
5
2
Bài tập củng cố
Bài tập : Nguyên tố X có cấu tạo nguyên tử như sau: Điện tích hạt nhân 11+, có 3 lớp e và 1e lớp ngoài cùng. Hãy xác định vị trí của X trong bảng tuần hoàn, tên, kí hiệu của X.
Lời giải:
- X có điện tích hạt nhân là 11+ => A ở ô 11
- X có 3 lớp e => A ở chu kì 3
- X có 1e lớp ngoài cùng => A ở nhóm 1
X là nguyên tố Natri
Kí hiệu là Na
Làm bài tập 1, SGK trang 101, bài 31.2 sách bài tập
Luyện cách xác định vị trí và cấu tạo của một nguyên tố bằng cách dựa vào bảng hệ thống tuần hoàn
- Ôn lại dãy hoạt động hoá học của kim loại, độ hoạt động của phi kim
Hướng dẫn học ở nhà
chào tạm biệt các thầy cô giáo và các em học sinh
Chào tạn biệt các thầy cô giáo và các em học sinh
Hẹn gặp lại