Bài 31. Sơ lược về bảng tuần hoàn các nguyên tố hoá học

1/16/2012
1
Tiết39: SƠ LƯỢC VỀ BẢNG TUẦN HOÀN
CÁC NGUYÊN TỐ HOÁ HỌC(T1)
I.Nguyên tắc sắp xếp các nguyên tố trong bảng tuần hoàn.
Em hãy nêu nguyên tắc sắp sếp các nguyên tố trong bảng tuần hoàn theo Men-đê-lê-ep và theo Hoá học hiện nay?
Men-đê-lê-ep sắp sếp các nguyên tố trong bảng tuần hoàn theo chiều tăng dần của nguyên tử khối. Hoá học hiện nay sắp xếp các nguyên tố theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân nguyên tử.
1/16/2012
2
1/16/2012
3
II.Cấu tạo bảng tuần hoàn:
1.Ô nguyên tố: cho biÕt:
Chú ý:- Số hiệu nguyên tử có số trị bằng số đơn vị điện tÝch h¹t nh©n vµ b»ng sè electron trong nguyªn tö.
- Số hiệu nguyên tử trùng với số thứ tự của nguyên tố trong b¶ng tuÇn hoµn.
12
Mg
Magie
24
Em thấy bảng tuần hoàn gồm những bộ phận nào?
Hãy thử nêu hiểu biết của mình về ô nguyên tố Magie(nói riêng) và của ô nguyên tố(nói chung).
gồm ô nguyên tố, chu kì và nhóm.
1/16/2012
4
2.Chu kì:
Bảng tuần hoàn có mấy dãy ngang(mấy chu kì)? So sánh số lượng nguyên tố ở chu kì 1 ;2 và 3 với ở chu kì 4; 5; 6 và 7.
Bảng tuần hoàn có 7 chu kì được xếp thành 7 dãy ngang, trong đó có 3 chu kì nhỏ(1; 2 và 3) và 4 chu kì lớn(4; 5; 6 và 7)
Chú ý: 2 dãy cuối bảng tuần hoàn là thuộc chu kì 6(từ nguyên tố có STT 58 đến 71) và thuộc chu kì 7(STT từ 90 đến 103)
1/16/2012
5
Hãy nghiên cứu 3 chu kì 1; 2 và 3 rồi so sánh số lớp electron (lớp e) của nguyên tử các nguyên tố trong mỗi chu kì. Nhận xét số lớp e của nguyên tử với số thứ tự của chu kì ? Từ đó thử nêu khái niệm về chu kì ?
Chu kì là dãy các nguyên tố mà nguyên tử của chúng có cùng số lớp e và được xếp theo chiều điện tích hạt nhân tăng dần.
Chú ý: Số thứ tự của chu kì bằng số lớp e của nguyên tử
1/16/2012
6
3.Nhóm:
Em hãy nêu số cột( số nhóm) của bảng tuần hoàn? là những nhóm nào?
Bảng tuần hoàn có 8 nhóm được xếp thành các cột dọc từ nhóm I đến VIII.
Chú ý: Trong các nhóm lại được chia thành các nhóm A và các nhóm B(Sẽ được học kĩ hơn ở lớp 10)
1/16/2012
7
Nghiên cứu nguyên tử 1 số nguyên tố đại diện trong nhóm I và VII, em hãy so sánh số e lớp ngoài cùng của nguyên tử các nguyên tố trong mỗi nhóm. Nhận xét số e lớp ngoài cùng của nguyên tử với số thứ tự của nhóm ? Từ đó thử nêu khái niệm về nhóm ? Những chú ý về nhóm.
Nhóm: Nhóm gồm các nguyên tố mà nguyên tử của chúng có cùng số e lớp ngoài cùng và do đó có tính chất tương tự nhau được xếp thành cột theo chiều tăng của điện tích hạt nhân nguyên tử.
Chú ý:Số thứ tự của nhóm (số la mã) bằng số e lớp ngoài cùng của nguyên tử
1/16/2012
8
Bài tập 1: Nguyên tố A có số hiệu nguyên tử là 16, thuộc chu kì 3, nhóm VI. Hãy nêu cấu tạo nguyên tử của A. Tra bảng tuần hoàn để xác định tên, KHHH và nguyên tử khối của A.
Đáp án:
- Cấu tạo nguyên tử của A:
+ Điện tích hạt nhân: 16+
+ Số p = số e = 16
+ Số lớp e: 3
+ Số e lớp ngoài cùng: 6
- Tên nguyên tố: Lưu huỳnh; KHHH: S; NTK: 32
1/16/2012
9
Bài tập2: Biết X có cấu tạo nguyên tử như sau: Điện tích hạt nhân là 11+, 3 lớp e, lớp ngoài cùng có 1e. Hãy suy ra vị trí của X trong bảng tuần hoàn. Tra bảng chỉ ra tên; KHHH và nguyên tử khối của X.
Đáp án:
Số thứ tự của nguyên tố là 11 ( ô số 11), thuộc chu kì 3, nhóm I trong bảng tuần hoàn.
- Tên nguyên tố: Natri; KHHH: Na; NTK: 23
1/16/2012
10
Bài tập 3: Nguyờn t? nguyờn t? M cú t?ng s? h?t mang điện và không mang điện l� 60, trong dú s? proton (p) b?ng s? nơtron (n). Hóy tính số p, số e, số n và xác định số hiệu nguyên tử của nguyờn t? đó; Tra bảng tuần hoàn để xác định tên, KHHH, Nguyên tử khối của A.
Ta có: p + e + n = 60
Lại có: e= p = n
Vậy số p = số e = số n = 20
=> 3p =60 => p = 20
Đáp án:















=> Số hiệu nguyên tử của nguyên tố: 20( ô số 20)
Tên nguyên tố: Canxi; KHHH: Ca; NTK = 40
1/16/2012
11
Bài tập 4: Dựa vào mô hình cấu tạo nguyên tử các nguyên tố sau rồi điền các thông tin vào bảng dưới đây.
1/16/2012
12
Đáp án