Bài 31. Sơ lược về bảng tuần hoàn các nguyên tố hoá học

PHÒNG GD&ĐT THĂNG BÌNH
TRƯỜNG THCS NGUYỄN CÔNG TRỨ

Giỏo viờn: Phan H?u Phỳc
Kiểm tra bài cũ
Quan sát hình vẽ, điền các số liệu thích hợp vào những ô trong bảng sau.
Natri
Hiđro
Oxi
1
1
1
1
8
8
6
2
11
11
3
1
.

Hoá học 9
TIẾT 39. BÀI 31:
SƠ LƯỢC VỀ BẢNG TUẦN HOÀN
CÁC NGUYÊN TỐ HOÁ HỌC
Mendeleev Dimitri Ivanovich là nhà hóa học người Nga đã phát minh ra định luật tuần hoàn các nguyên tố hóa học và lập ra bảng hệ thống tuần hoàn các nguyên tố hóa học vào năm 1869, bảng hệ thống này giữ vai trò to lớn trong việc phát triển các môn hóa học và vật lý. Tên của ông đã được đặt cho nguyên tố hóa học thứ 101 (Mendelevi) để ghi nhận công hiến của ông cho khoa học và nhân loại.
Men-đê-lê-ép
1834- 1907
Hãy cho biết nguyên tắc sắp xếp các nguyên tố trong bảng hệ thống tuần hoàn ?
I/ Nguyên tắc sắp xếp các nguyên tố trong bảng tuần hoàn:
1. Cách sắp xếp các nguyên tố hoá học theo bảng tuần hoàn của Men-đê-lê-ép (1869)?


2. Cách sắp xếp các nguyên tố hoá học trong bảng tuần hoàn hiện nay?
Các nguyên tố được sắp xếp theo chiều tăng dần của nguyên tử khối.
Các nguyên tố được sắp xếp theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân nguyên tử.
H He Li Be .... Co Ni
Nguyên tử khối tăng dần
1 2 3 4 ... 27 28
NTK: 1 4 7 9 .... 59 59
Số đơn vị điện tích hạt nhân tăng dần
I/Nguyên tắc sắp xếp các nguyên tố trong bảng tuần hoàn:
II/ Cấu tạo bảng tuần hoàn:
Bảng HTTH gồm có bao nhiêu ô ? Mỗi ô cho ta biết điều gì ?
 Ô nguyên tố cho biết số hiệu nguyên tử, kí hiệu hóa học, tên nguyên tố, nguyên tử khối của nguyên tố đó

Thí dụ : Số hiệu nguyên tử Magiê là 12 cho biết : Magie ở ô số 12 ,điện tích hạt nhân là 12+, có 12 electron
12
Mg
Magie
24
Số hiệu nguyên tử
Tên nguyên tố
Nguyên tử khối
Kí hiệu hóa học
1. Ô nguyên tố : Hiện nay có khoảng 105 ô
9
F
Flo
19
Cho biết thông tin về ô nguyên tố thứ 9 trong bảng tuần hoàn?
Ô thứ 9 trong bảng tuần hoàn.
Ô thứ 9 cho biết:
+ Số hiệu nguyên tử: 9
+ Tên nguyên tố: Flo
+ Kí hiệu hoá học: F
+ Nguyên tử khối: 19
B�i t?p: Cho sơ đồ cấu tạo nguyên tử của các nguyên tố như sau:
Natri
Nhụm
Cỏc bon
11
11
11
11
13
13
13
13
6
6
6
6
Em hãy quan sát bảng tuần hoàn kết hơp với sơ đồ cấu tạo nguyên tử trên để hoàn thành bảng sau
Các em có nhận xét
gì về các số trị của:
-Điện tích hạt nhân
-Số P
-Số e
-Số hiệu nguyên tử
-Số thứ tự
của một nguyên tố?
Bảng Hệ Thống Tuần Hoàn gồm có bao nhiêu chu kì ?
Chu kỳ nhỏ gồm những chu kỳ nào ?
Cấu Tạo
Chu kỳ








Cấu Tạo
Chu kỳ









Cấu Tạo
Chu kỳ
1
1
2
1
điện tích tăng dần
Cấu Tạo
Chu kỳ
2
2
2
2
2
2
2
2
Cấu Tạo
Chu kỳ
tăng dần điện tích
8
2
3
3
3
3
3
3
3
3
Cấu Tạo
Chu kỳ
8
3
tăng dần điện tích hạt nhân
- Chu kì là dãy nguyên tố mà nguyên tử của chúng có cùng .......................... và được xếp theo chiều .............................tăng dần.
? - Số thứ tự của chu kì bằng......................
số lớp electron
điện tích hạt nhân
số lớp electron
2
4
4
Bài tập: Điền số thích hợp vào ô trống trong bảng sau
Bảng HTTH gồm có bao nhiêu nhóm
NHóM I
Hãy điền các thông tin của nhóm I vào bảng sau ?
9
F
Flo
17
Cl
Clo
85
At
Atatin
35
Br
Brom
53
I
Iot
VII
NhómVII
Hãy điền các thông tin của nhóm VII vào bảng sau ?
Vậy em có kết luận gì về nhóm trong bảng HTTH ?
1
1
1
1
1
1
19+
3+
11+
55+
37+
87+
NHóM I
Kim loại mạnh
1
Tăng điện tích hạt nhân
Hãy điền các thông tin của nhóm I vào bảng sau ?
7
7
7
7
7
35+
9+
17+
85+
53+
9
F
Flo
17
Cl
Clo
85
At
Atatin
35
Br
Brom
53
I
Iot
VII
NhómVII
Kim loại mạnh
1
Tăng điện tích hạt nhân
Tăng điện tích hạt nhân
7
Phi kim mạnh
Hãy điền các thông tin của nhóm VII vào bảng sau ?
Vậy em có kết luận gì về nhóm trong bảng HTTH ?
- Bảng tuần hoàn các nguyên tố gồm 8 nhóm.
- Nhóm gồm các nguyên tố mà nguyên tử của chúng có số electron lớp ngoài cùng .................... và do đó có ............... tương tự nhau được xếp thành cột theo chiều tăng của..................................nguyên tử.
- Số thứ tự của nhóm bằng ................. lớp ngoài cùng của nguyên tử.
bằng nhau
tính chất
điện tích hạt nhân
số electron
3
2
1
Bài tập: Em hãy điền số thích hợp còn thiếu vào bảng sau
Hãy điền vào chỗ trống
1. Ô nguyên tố
- Số hiệu nguyên tử có số trị bằng số đơn vị điện tích hạt nhân và bằng số electron trong nguyên tử. Số hiệu nguyên tử trùng với số thứ tự của nguyên tố trong bảng tuần hoàn.
I/ Nguyên tắc sắp xếp các nguyên tố trong bảng tuần hoàn
II/ Cấu tạo bảng tuần hoàn.
- Ô nguyên tố cho biết: - Số hiệu nguyên tử - Kí hiệu hoá học - Tên nguyên tố - Nguyên tử khối
2. Chu kì
- Chu kì là dãy các nguyên tố mà nguyên tử của chúng có cùng số lớp electron, được sắp xếp theo chiều tăng của điện tích hạt nhân. Số thứ tự của chu kì bằng số lớp electron.
3. Nhóm
- Nhóm gồm các nguyên tố mà nguyên tử của chúng có cùng số electron lớp ngoài cùng và do đó chúng có tính chất tương tự nhau, được sắp xếp thành cột, theo chiều tăng của điện tích hạt nhân. Số thứ tự của nhóm bằng số electron lớp ngoài cùng.
Tiết 39: Sơ lược về bảng tuần hoàn các nguyên tố hoá học
Bài tập củng cố
Không sử dụng bảng hệ thống tuần hoàn. Em hãy điền vào bảng sau các số liệu còn thiếu.
15
15
15
3
3
3+
3
3
2
1
7
7
7
5
2
Bài tập củng cố
Bài tập : Nguyên tố X có cấu tạo nguyên tử như sau: Điện tích hạt nhân 11+, có 3 lớp e và 1e lớp ngoài cùng. Hãy xác định vị trí của X trong bảng tuần hoàn, tên, kí hiệu của X.
Lời giải:
- X có điện tích hạt nhân là 11+ => A ở ô 11
- X có 3 lớp e => A ở chu kì 3
- X có 1e lớp ngoài cùng => A ở nhóm 1
X là nguyên tố Natri
Kí hiệu là Na
Làm bài tập 1, SGK trang 101, bài 31.2 sách bài tập
Luyện cách xác định vị trí và cấu tạo của một nguyên tố bằng cách dựa vào bảng hệ thống tuần hoàn
- Ôn lại dãy hoạt động hoá học của kim loại, độ hoạt động của phi kim
Hướng dẫn học ở nhà
Tiết học kết thúc
Chúc thầy cô năm mới mạnh khỏe các em học tốt
Hẹn gặp lại các em ở những tiết học sau