Bài 31. Ôn tập và kiểm tra phần Tiếng Việt (HK II)

Ti?t 124:
Ôn tập phần
TIẾNG VIỆT
1. Các kiểu câu đơn đã học:
CÁC KIỂU CÂU ĐƠN
PHÂN LOẠI THEO
MỤC ĐÍCH NÓI
PHÂN LOẠI THEO
CẤU TẠO
Câu
nghi
vấn
Câu trần
thuật
Câu
cầu
khiến
Câu cảm thán
Câu bình thường
Câu đặc biệt

a- Câu phân loại theo mục đích nói:
- Câu nghi vấn : Dùng để hỏi.
+ Câu nghi vấn thường chứa các từ nghi vấn như: (ai, bao giờ, ở đâu, bằng cách nào, để làm gỡ .)
- Câu trần thuật:
+ Nêu một nhận định, có thể đánh giá theo tiêu chuẩn đúng hay sai.Dïng ®Ó giíi thiÖu, t¶ hoÆc kÓ vÒ mét sù vËt, sù viÖc….
- Câu cầu khiến
+ Dïng ®Ó ®Ò nghÞ, yªu cÇu … ng­êi nghe thùc hiÖn hµnh ®éng ®­îc nãi ®Õn trong c©u.
+ C©u cÇu khiÕn th­êng chøa c¸c tõ cã ý nghÜa cÇu khiÕn (h·y, ®õng, chí, nªn, kh«ng nªn)
- Câu cảm thán:
+ Dùng để bộc lộ cảm xúc một cách trực tiếp.
+ Câu cảm thán thường chứa các từ bộc lộ cảm xúc cao (ôi, trời ơi, eo ơi .)
b- Câu phân loại theo cấu tạo:
- Câu bình thường
Câu cấu tạo theo mô hình chủ ngữ, vị ngữ.
- Câu đặc biệt:
Câu cấu tạo không theo mô hình chủ ngữ và vị ngữ.
Bài tập 1.
Trong các câu sau, câu nào là câu bình thường?
Chùa Một Cột
Mẹ đi làm.
Hoa hồng nhung!
Mưa!
D
C
B
A
A
B
C

D
Bài tập 2.
Trong các câu sau, câu nào là câu đặc biệt?
Em học bài chưa?
Nắng to.
Tiếng sáo diều.
Hoa nở.
D
C
B
A
B
C

D
A
Bài tập 3: Trong những câu in đậm dưới dây, đâu là câu rút gọn, đâu là câu đặc biệt, vì sao?
a) Một đêm mùa xuân. Trên dòng sông êm ả, cái đò cũ của bác tài Phán từ từ trôi.
b) – Chị gặp anh ấy bao giờ ?
- Một đêm mùa xuân.
→ Câu đặc biệt
Câu rút gọn
→Không thể có chủ ngữ và vị ngữ
→Có thể căn cứ vào tình huống cụ thể để khôi phục lại các thành phần bị rút gọn, làm cho câu có cấu tạo chủ ngữ - vị ngữ bình thường.
Tôi /gặp anh ấy vào một đêm mùa xuân
CÁC DẤU CÂU
DẤU
CHẤM
DẤU
PHẨY
DẤU
CHẤM
PHẨY
DẤU
CHẤM
LỬNG
DẤU
GẠCH
NGANG
2. Các dấu câu đã học:
- Dấu chấm:
Được đặt ở cuối câu trần thuật,đánh dấu ranh giới giữa các câu trong đoạn văn.
- Dấu phẩy:
Được dùng để đánh dấu ranh giới giữa các bộ phận của câu. Cụ thể là:
+ Giữa các thành phần phụ của câu với chủ ngữ và vị ngữ.
+ Giữa các từ ngữ có cùng chức vụ trong câu.
+ Giữa một từ ngữ với bộ phận chú thích của nó.
+ Giữa các vế của một câu ghép.
Dấu chấm phẩy: Được dùng để:
+ Đánh dấu ranh giới giữa các vế của một câu ghép có cấu tạo phức tạp.
+ Đánh dấu ranh giới giữa các bộ phận trong một phép liệt kê phức tạp.
- Dấu chấm lửng: Được dùng để:
+ Tỏ ý còn nhiều sự vật hiện tượng chưa liệt kê hết.
+ Thể hiện chỗ lời nói bỏ dở hay ngập ngừng , ngắt quãng.
+ Làm giãn nhịp điệu câu văn,chuẩn bị cho sự xuất hiện của một từ ngữ biểu thị nội dung bất ngờ hay hài hước, châm biếm.
- Dấu gạch ngang:
+ Đặt ở giữa câu để đánh dấu bộ phận chú thích, giải thích trong câu.
+ Đặt ở đầu dòng để đánh dấu lời nói trực tiếp của nhân vật hoặc để liệt kê.
+ Nối các từ nằm trong một liên danh.
Bài tập 4: Đánh dấu câu thích hợp vào các câu sau:
Về chuyện này tôi có thể kể cho ông nghe gương của một trong những trợ thủ cũ của ông là ông Nguyễn Bá Trác ông biết đấy ông này đã biết điều rồi và hiện nay thì đã đứng về phía chúng tôi Nhưng nếu gương của người đồng bào ông ông cho là chưa đủ thì tôi xin kể gương đồng bào của chính tôi cho ông nghe gương các bạn học của tôi từ hồi còn nhỏ các chiến hữu của tôi Guy xta vơ A lếch xăng A ri xtit An be Pôn và Lê ông
1. Các kiểu câu đơn
Phân loại theo mục đích nói
Phân loại theo cấu tạo
Câu cảm thán
Câu cầu khiến
Câu nghi vấn
Câu trần thuật
Câu bình thường
Câu đặc biệt
2. Các dấu câu
Dấu chấm.
Dấu phẩy
Dấu chấm phẩy
Dấu chấm lửng
Dấu gạch ngang
Tiết 123: ÔN TẬP PHẦN TIẾNG VIỆT
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ:
Học bài và soạn bài “ Ôn tập tiếng Việt ” ( tiếp theo ).
Chuẩn bị tốt cho việc thi học kì II sắp đến.
- Tìm hiểu bài văn bản báo cáo để giờ sau học.