Bài 31. Hiện tượng cảm ứng điện từ

Phòng GD&ĐT Kim Động
Tiết 32 : Hiện Tượng cảm ứng điện từ
Kiểm tra bài cũ
Phát biểu quy tắc nắm tay phải, quy tắc bàn tay trái
- Muốn t¹o ra dßng ®iện trong m¹ch ®iÖn th× ta phải cÇn cã một nguån ®iÖn (Pin, Acquy...). Liệu ta cã thÓ t¹o ra dßng ®iÖn mà kh«ng cÇn nguån ®iÖn ®­îc kh«ng?
- Nhà m¸y ®iÖn, c¸c lo¹i m¸y ph¸t ®iÖn t¹o ra ®iÖn b»ng c¸c c¸ch nào? C¸c c¸ch ®ã cã chung ®Æc ®iÓm g× ?
Máy phát điện Kubota J310
Tiết 32. : Hiện tượng cảm ứng điện từ
-Đinamô xe đạp gồm có những bộ phận chính nào ?
-Dù ®o¸n xem bé phËn chÝnh nµo cña ®inamo lµ nguyªn nh©n chÝnh g©y ra dßng ®iÖn ?
Núm quay
Trục quay
Nam châm
Cuộn dây
Bóng đèn
Lõi sắt non
Hoạt động của Đinamô.
Khi quay núm của đinamô thì nam châm quay theo và đèn sáng.
Tiết 32. Hiện tượng cảm ứng điện từ
Thí nghiệm
Cho hai đèn LED mắc song song ngược chiều vào hai đầu một cuộn dây và một thanh nam châm vĩnh cửu. Bố trí TN như hình bên ta tìm hiểu xem dòng điện xuất hiện trong cuộn dây dẫn kín trong trường hợp nào dưới đây:
+ Đặt nam châm đứng yên trước cuộn dây + Di chuyển nam châm lại gần cuộn dây. + Đặt nam châm nằm yên trong cuộn dây. + Di chuyển nam châm ra xa cuộn dây. + ẹeồ nam chaõm ủửựng yeõn, cuoọn daõy chuyeồn ủoọng laùi ga�n, ra xa nam chaõm.
Hu?ng d?n th� nghi?m:
Tiết 33: Hiện tượng cảm ứng điện từ
1.Dùng nam châm vĩnh cửu
Qua thí nghiệm trên chúng ta khẳng định được điều gì?
Ngoài những cách treân còn những cách nào khác có thể dùng nam châm ñeå laøm ñeøn LED saùng ?
BẢNG KẾT QUẢ THÍ NGHIỆM
Không
Có
Có
Không
Nam châm là bộ phận chính gây ra dòng điện.
Th� nghieôm 2:
�Ưt mĩt nam ch�m �i�n n�m y�n tr��c cuĩn d�y dĨn cê m�c hai ��n LED song song ng��c chi�u (h�nh v� b�n).Ta l�m TN �� x�c ��nh trong nh�ng tr�íng h�p n�o d��i ��y xuÍt hi�n d�ng �i�n ị cuĩn d�y cê m�c ��n LED:
+ Trong khi ngắt mạch điện của NC điện.
+ Sau khi ngắt mạch điện
+ Khi dòng điện đã ổn định.
+ Trong khi đóng mạch điện của NC điện
Tiết 33: Hiện tượng cảm ứng điện từ
2.Dùng nam châm ủieọn:
Ngoài những cách treân còn những cách nào khác có thể dùng nam châm ñieän để tạo ra dòng điện hay khoâng ?
BẢNG KẾT QUẢ THÍ NGHIỆM
Có
Có
Không
Không
Dòng điện xuất hiện ở cuộn dây dẫn kín trong thời gian đóng và ngắt mạch của NC điện, nghĩa là trong thời gian dòng điện của nam châm điện biến thiên.
Nhận xét 2
Thời khắc đóng
Thời khắc ngắt
Khi đóng hay ngắt mạch điện được mắc với nam châm điện thì từ trường của nam châm thay đổi như thế nào ?
Qua thí nghiệm 2 em hãy cho biết khi sử dụng nam châm điện dòng điện xuất hiện trong những trường hợp nào ?
Tiết 33: Hiện tượng cảm ứng điện từ
III.Hiện tượng cảm ứng điện từ
Dòng điện xuất hiện như ở hai thí nghiệm trên gọi là dòng điện cảm ứng .
Hiện tượng làm xuất hiện dòng điện cảm ứng gọi là hiện tượng cảm ứng điện từ.
C4: Trong cuộn dây dẫn xuất hiện dòng điện cảm ứng. Đó là hiện tượng cảm ứng điện từ.
Bài tập 1: Cách làm nào dưới đâycó thể tạo ra dòng điện cảm ứng :
Nối hai cực của pin vào hai đầu cuộn dây dẫn.
B. Nối hai cực của nam châm với hai đầu cuộn dây dẫn
C. Đưa một cực của ác quy từ ngoài vào trong một cuộn dây dẫn lớn.
D. Đưa một cực của nam châm từ ngoài vào trong một cuộn dây dẫn lớn.
D.
B�i t�p 2:HiƯn t�ỵng c�m �ng �iƯn t� kh�ng xu�t hiƯn trong cu�n d�y d�n k�n khi :
A. C�ng di chuyĨn �ng d�y v� thanh nam ch�m vỊ m�t ph�a.
B. Di chuyĨn �ng d�y v� nam ch�m vỊ hai ph�a ng�ỵc chiỊu nhau.
C. Di chuyĨn m�t thanh nam ch�m l�i g�n hoỈc ra xa �ng d�y.
D. Di chuyĨn �ng d�y l�i g�n hoỈc ra xa nam ch�m.
A.
Ghi nhớ:
*Có nhiều cách dùng nam châm để tạo ra dòng điện cảm ứng trong cuộn dây dẫn kín:
Dòng điện tạo ra theo cách đó gọi là dòng điện cảm ứng.
*Hiện tượng xuất hiện dòng điện cảm ứng gọi là hiện tượng cảm ứng điện từ
Hướng dẫn về nhà
Học kĩ phần ghi nhớ, xem lại các câu trả lời ở từng câu C trong bài
Làm các bài tập 31.1; 31.2; 31.3 SBT trang 39
Đọc thêm phần có thể em chưa biết
Đọc trước bài: "Điều kiện xuất hiện dòng điện cảm ứng"
7.Một trong những bộ phận chính của động cơ điện một chiều là gì?�( 7 ô chữ 100 điểm)
4.Tính chất nào của nam châm đã gây ra được dòng điện cảm ứng? ( 8 ô chữ 100 điểm)
1. Moôt trong nh��ng nguoăn �ieôn ma� em �a� bieât. ( 3 ođ ch�� 100 �ieơm)
2. Dòng điện qua nam châm điện như thế nào thì xuất hiện dòng điện cảm ứng ở cuộn dây dẫn kín. ( 9 ô chữ 150 điểm)
5. Quy tắc xác định chiều của lực điện từ tác dụng lên dây dẫn có dòng điện đặt trong từ trường có tên là gì?( 10 ô chữ 150 điểm)
6. Hiện tượng xuất hiện dòng điện cảm ứng gọi là hiện tượng gi?(12 ô chữ 150 điểm)
Tìm ô chữ hàng dọc ( cụm từ hàng dọc là tên của nhà bác học nổi tiếng, có 8 ô chữ 50 điểm)
1
2
3
4
5
6
7
TRÒ CHƠI Ô CHỮ
8
3.Trong xe đạp có một bộ phận tạo ra điện để phát sáng khi đi xe ban đêm được gọi là gì? (6 ô chữ 100 điểm)
8.Một bộ phận không thể thiếu của mạch điện?( 6 ô chữ 100 điểm)
1
2
3
4
5
6
7
8
Câu hỏi
Trả lời
9
9
CÓ THỂ EM CHƯA BIẾT.
NHÀ BÁC HỌC BIẾN TỪ THÀNH ĐIỆN
Michael Faraday (1791 - 1867), nhà vật lí và hoá học Anh. Xuất thân nhà nghèo, tự học thành tài. Bậc thầy về thực nghiệm.
Nhờ có Pha-ra-đây, khi màn đêm buông xuống không còn ánh mặt trời, địa cầu vẫn lung linh sáng. 
Ngày 29-8-1831, khi đưa thanh nam châm vào cuộn xê-lê-nô-it, Pha-ra-đây khẳng định trong cuộn dây đã xuất hiện dòng điện. Phát hiện ra hiện tượng cảm ứng điện từ ñöôïc xem nhö moät phaùt minh vó ñaïi veà vaät lyù ôû theá kyû XIX, môû ñöôøng cho vieäc cheá taïo maùy phaùt ñieän xoay chieàu vaø nhieàu maùy quan troïng khaùc. Nhờ tài năng tuyệt vời và lòng kiên nhẫn của Pha-ra-đây, chúng ta mới hiểu được mối liên hệ giữa điện và từ.
Chúc quý thày cô
và toàn thể các em mạnh khỏe !