Bài 31. Hiện tượng cảm ứng điện từ

Câu1: Phát biểu nội dung quy tắc nắm tay phải, quy tắc bàn tay trái.
1. Quy tắc nắm tay phải: Nắm bàn tay phải, rồi đặt sao cho bốn ngón tay hướng theo chiều dòng điện chạy qua các vòng dây thì ngón cái choãi ra chỉ chiều của đường sức từ trong lòng ống dây.
KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu1: Phát biểu nội dung quy tắc nắm tay phải, quy tắc bàn tay trái.
2. Quy tắc bàn tay trái:
Đặt bàn tay trái sao cho các đường sức từ hướng vào lòng bàn tay, chiều từ cổ tay đến ngón tay giữa hướng theo chiều dòng điện thì ngón cái choãi ra 900 chỉ chiều của lực điện từ.
KIỂM TRA BÀI CŨ
- Muốn tạo ra dòng điện trong mạch điện thì ta phải cần có một nguồn điện (Pin, Acquy...). Liệu ta có thể tạo ra dòng điện mà không cần nguồn điện được không?
- Nhà máy điện tạo ra điện bằng các cách nào? Các cách đó có chung bản chất là gì?
HIỆN TƯỢNG CẢM ỨNG ĐIỆN TỪ
GIỚI THIỆU BÀI MỚI
- Trên một số xe đạp có một bộ phận tạo ra điện để phát sáng khi đi xe ban đêm.
Để biết được nguyên tắc cấu tạo và hoạt động của đinamô, các nhà máy điện...Hôm nay chúng ta sẽ tìm hiểu bài:
I/ Cấu tạo và hoạt động của đinamô ở xe đạp
Tiết 33 HIỆN TƯỢNG CẢM ỨNG ĐIỆN TỪ
1/ Cấu tạo:
I/ Cấu tạo và hoạt động của đinamô ở xe đạp
Tiết 33 HIỆN TƯỢNG CẢM ỨNG ĐIỆN TỪ
1/ Cấu tạo:
1. Núm quay
2. Trục quay
3. Nam châm
4. Cuộn dây
5. Dây dẫn
6. lõi sắt
I/ Cấu tạo và hoạt động của đinamô ở xe đạp
Tiết 33 HIỆN TƯỢNG CẢM ỨNG ĐIỆN TỪ
1/ Cấu tạo:
Khi núm quay thì trục quay sẽ quay làm nam châm quay theo và đèn sáng.
2/ Hoạt động:
=> Có dòng điện xuất hiện trong cuộn dây.
Hình 31.1
Tiết 33 HIỆN TƯỢNG CẢM ỨNG ĐIỆN TỪ
I/ Cấu tạo và hoạt động của đinamô ở xe đạp
1/ Cấu tạo:
2/ Hoạt động:
Khi núm quay thì trục quay sẽ quay làm nam châm quay theo và đèn sáng => Có dòng điện xuất hiện trong cuộn dây.
I/ Cấu tạo và hoạt động của đinamô ở xe đạp
Tiết 33 HIỆN TƯỢNG CẢM ỨNG ĐIỆN TỪ
1/ Cấu tạo:
2/ Hoạt động:
Dùng đinamô để nạp điện cho điện thoại
I/ Cấu tạo và hoạt động của đinamô ở xe đạp
Tiết 33 HIỆN TƯỢNG CẢM ỨNG ĐIỆN TỪ
II/ Dùng nam châm để tạo ra dòng điện
1/ Dùng nam châm vĩnh cửu
a/ Thí nghiệm: (Hãy làm thí nghiệm sau)
Cho hai đèn LED mắc song song ngược chiều vào hai đầu một cuộn dây và một thanh nam châm vĩnh cửu. Bố trí TN như hình bên ta tìm hiểu xem dòng điện xuất hiện trong cuộn dây dẫn kín trong trường hợp nào dưới đây:
+ Đặt nam châm đứng yên trước cuộn dây
+ Di chuyển nam châm lại gần cuộn dây.
+ Đặt nam châm nằm yên trong cuộn dây.
+ Di chuyển nam châm ra xa cuộn dây.
+ ẹeồ nam chaõm ủửựng yeõn, cuoọn daõy chuyeồn ủoọng laùi ga�n, ra xa nam chaõm.
BẢNG KẾT QUẢ THÍ NGHIỆM
Không
Có
Có
Có
Có
Không
I/ Cấu tạo và hoạt động của đinamô ở xe đạp
Tiết 33 HIỆN TƯỢNG CẢM ỨNG ĐIỆN TỪ
II/ Dùng nam châm để tạo ra dòng điện
1/ Dùng nam châm vĩnh cửu
a/ Thí nghiệm
b/ Kết luận:
Dòng điện xuất hiện trong cuộn dây dẫn kín khi ta đưa một cực của nam châm lại gần hay ra xa một đầu của ống dây. (Khi có chuyển động tương đối giữa một đầu của nam châm và một cực của ống dây).
I/ Cấu tạo và hoạt động của đinamô ở xe đạp
Tiết 33 HIỆN TƯỢNG CẢM ỨNG ĐIỆN TỪ
II/ Dùng nam châm để tạo ra dòng điện
1/ Dùng nam châm vĩnh cửu
a/ Thí nghiệm
2/ Dùng nam châm điện
Thí nghiệm 2:
Hình 31.3
Thí nghiệm 2 : Đặt một nam châm điện nằm yên trước cuộn dây dẫn có mắc hai đèn LED song song ngược chiều (hình vẽ bên).Ta làm thí nghiệm để xác định trong những trường hợp nào dưới đây xuất hiện dòng điện ở cuộn dây:
+ Trong khi đóng mạch điện của Nam châm điện.
+ Khi dòng điện đã ổn định.

I/ Cấu tạo và hoạt động của đinamô ở xe đạp
Tiết 33 HIỆN TƯỢNG CẢM ỨNG ĐIỆN TỪ
II/ Dùng nam châm để tạo ra dòng điện
1/ Dùng nam châm vĩnh cửu
a/ Thí nghiệm
2/ Dùng nam châm điện
b/ Kết luận
Dòng điện xuất hiện trong cuộn dây dẫn kín trong thời gian đóng và ngắt mạch của nam châm điện, nghĩa là trong thời gian dòng điện qua nam châm điện biến thiên.
I/ Cấu tạo và hoạt động của đinamô ở xe đạp
Tiết 33 HIỆN TƯỢNG CẢM ỨNG ĐIỆN TỪ
II/ Dùng nam châm để tạo ra dòng điện
III/ Hiện tượng cảm ứng điện từ
Hiện tượng cảm ứng điện từ là hiện tượng tạo ra dòng điện cảm ứng.
Dòng điện cảm ứng là dòng điện được tạo ra trong cuôn dây dẫn kín bằng nam châm.
I/ Cấu tạo và hoạt động của đinamô ở xe đạp
Tiết 33 HIỆN TƯỢNG CẢM ỨNG ĐIỆN TỪ
II/ Dùng nam châm để tạo ra dòng điện
III/ Hiện tượng cảm ứng điện từ
IV/ Một số cách tạo ra dòng điện cảm ứng khác
Quay cuộn dây trước nam châm
I/ Cấu tạo và hoạt động của đinamô ở xe đạp
Tiết 33 HIỆN TƯỢNG CẢM ỨNG ĐIỆN TỪ
II/ Dùng nam châm để tạo ra dòng điện
III/ Hiện tượng cảm ứng điện từ
IV/ Một số cách tạo ra dòng điện cảm ứng khác
Quay nam châm trước một đầu cuộn dây
I/ Cấu tạo và hoạt động của đinamô ở xe đạp
Tiết 33 HIỆN TƯỢNG CẢM ỨNG ĐIỆN TỪ
II/ Dùng nam châm để tạo ra dòng điện
III/ Hiện tượng cảm ứng điện từ
IV/ Một số cách tạo ra dòng điện cảm ứng khác
Dịch chuyển liện tục
con chạy của biến trở
I/ Cấu tạo và hoạt động của đinamô ở xe đạp
Tiết 33 HIỆN TƯỢNG CẢM ỨNG ĐIỆN TỪ
II/ Dùng nam châm để tạo ra dòng điện
III/ Hiện tượng cảm ứng điện từ
IV/ Một số cách tạo ra dòng điện cảm ứng khác
Bóp méo khung dây trước một cực của nam châm
Dặn dò
Học bài
Đọc phần có thể em chưa biết
Chuẩn bị bài mới: Điều kiện xuất hiện dòng điện cảm ứng.
Nắm được các cách tạo ra dòng điện cảm ứng.
Tiết 33 HIỆN TƯỢNG CẢM ỨNG ĐIỆN TỪ
1
2
3
4
5
6
7
TRÒ CHƠI Ô CHỮ
N
P
I
T
H
I
Ê
N
I
N
A
M
Ô
N
T
Ừ
T
R
Ờ
Ư
N
T
A
Y
T
R
Á
I
À
C
Đ
N
I
Ệ
M
C
Â
M
N
Ẫ
D
Đ
G
B
Ừ
T
N
Ứ
M
Ả
N
A
H
D
Â
Y
G
8
1. Moôt trong nh��ng nguoăn �ieôn ma� em �a� bieât. ( 3 ođ ch�� )
2. Dòng điện qua nam châm điện như thế nào thì xuất hiện dòng điện cảm ứng ở cuộn dây dẫn kín. ( 9 ô chữ )
B
I
Ế
3.Trong xe đạp có một bộ phận tạo ra điện để phát sáng khi đi xe ban đêm được gọi là gì? (6 ô chữ)
4.Tính chất nào của nam châm đã gây ra được dòng điện cảm ứng? ( 8 ô chữ )
5. Quy tắc xác định chiều của lực điện từ tác dụng lên dây dẫn có dòng điện đặt trong từ trường có tên là gì?( 10 ô chữ )
6. Hiện tượng xuất hiện dòng điện cảm ứng gọi là hiện tượng gi? (12 ô chữ)
7.Một trong những bộ phận chính của động cơ điện một chiều là gì?�( 7 ô chữ )
8.Một bộ phận không thể thiếu của mạch điện?( 6 ô chữ )
Tìm ô chữ hàng dọc ( cụm từ hàng dọc là tên của nhà bác học nổi tiếng, có 8 ô chữ)
P
H
A
R
A
Đ
�
Y
N
CÓ THỂ EM CHƯA BIẾT.
NHÀ BÁC HỌC BIẾN TỪ THÀNH ĐIỆN
Michael Faraday (1791 - 1867), nhà vật lí và hoá học Anh. Xuất thân nhà nghèo, tự học thành tài. Bậc thầy về thực nghiệm.
Nhờ có Pha-ra-đây, khi màn đêm buông xuống không còn ánh mặt trời, địa cầu vẫn lung linh sáng. 
Ngày 29-8-1831, khi đưa thanh nam châm vào cuộn xê-lê-nô-it, Pha-ra-đây khẳng định trong cuộn dây đã xuất hiện dòng điện. Phát hiện ra hiện tượng cảm ứng điện từ ñöôïc xem nhö moät phaùt minh vó ñaïi veà vaät lyù ôû theá kyû XIX, môû ñöôøng cho vieäc cheá taïo maùy phaùt ñieän xoay chieàu vaø nhieàu maùy quan troïng khaùc. Nhờ tài năng tuyệt vời và lòng kiên nhẫn của Pha-ra-đây, chúng ta mới hiểu được mối liên hệ giữa điện và từ.
Giờ học của chúng ta đến đây là kết thúc.
CHÚC CÁC EM HỌC GIỎI VÀ HẸN GIỜ SAU NHÉ!