Bài 31. Hiện tượng cảm ứng điện từ

Hiện tượng cảm ứng điện từ
KiỂM TRA BÀI CŨ
Câu hỏi 1: Nêu cấu tạo của nam châm điện? Nếu cố định số vòng dây của nam châm điện mà muốn thay đổi từ trường của nam châm ta làm thế nào?
Trả lời: Nam châm điện có cấu tạo gồm một ống dây dẫn trong có lõi sắt non. Nếu cố định số vòng dây của nam châm điện mà muốn thay đổi từ trường của nam châm điện thì ta thay đổi cường độ dòng điện chạy qua các vòng dây.
Nạp pin điện thoại không cần dây
Bếp từ giá 39 500 000 VNĐ
Tiết 32: HiỆN TƯỢNG CẢM ỨNG ĐiỆN TỪ
I. Cấu tạo và hoạt động của đinamô xe đạp:
Hình 31.1
Nam châm
Cuộn dây
Gồm 2 bộ phận chính: Nam châm và cuộn dây
+ Cấu tạo :
Tiết 32: HiỆN TƯỢNG CẢM ỨNG ĐiỆN TỪ
I. Cấu tạo và hoạt động của đinamô xe đạp:
+ Cấu tạo :
+ Hoạt động:
Khi quay núm của đinamô xe đạp thì nam châm quay theo và đèn sáng.
Liệu có phải nhờ nam châm mà tạo ra được dòng điện không?
Để khẳng định điều đó ta làm các thí nghiệm sau!
Tiết 32: HiỆN TƯỢNG CẢM ỨNG ĐiỆN TỪ
I. Cấu tạo và hoạt động của đinamô xe đạp:
II. Dùng nam châm để tạo ra dòng điện:
Thí nghiệm 1:
1. Dùng nam châm vĩnh cửu:
C1: Bố trí thí nghiệm như hình 31.2 để tìm hiểu xem dòng điện xuất hiện trong cuộn dây dẫn kín ở trường hợp nào?
+ Di chuyển nam châm lại gần cuộn dây.
+ Đặt nam châm đứng yên trước cuộn dây.
+ Đặt nam châm nằm yên trong cuộn dây.
+ Di chuyển nam châm ra xa cuộn dây
Dòng điện xuất hiện khi di chuyển nam châm lại gần cuộn dây hoặc ra xa cuộn dây
Nhận xét:
Tiết 32: HiỆN TƯỢNG CẢM ỨNG ĐiỆN TỪ
I. Cấu tạo và hoạt động của đinamô xe đạp:
II. Dùng nam châm để tạo ra dòng điện:
Thí nghiệm 1:
1. Dùng nam châm vĩnh cửu:
Nhận xét:
Dòng điện xuất hiện khi di chuyển cuộn dây lại gần hoặc ra xa nam châm
C2: Nếu để nam châm đứng yên và cho cuộn dây chuyển động lại gần hay ra xa nam châm thì trong cuộn dây có xuất hiện dòng điện không?
Làm thí nghiệm để kiểm tra!
ON
OFF
- 12 V +
Tiết 32: HiỆN TƯỢNG CẢM ỨNG ĐiỆN TỪ
I. Cấu tạo và hoạt động của đinamô xe đạp:
II. Dùng nam châm để tạo ra dòng điện:
1. Dùng nam châm vĩnh cửu:
2. Dùng nam châm điện:
Thí nghiệm 2:
Hình 31.3
Tiết 32: HiỆN TƯỢNG CẢM ỨNG ĐiỆN TỪ
I. Cấu tạo và hoạt động của đinamô xe đạp:
II. Dùng nam châm để tạo ra dòng điện:
1. Dùng nam châm vĩnh cửu:
2. Dùng nam châm điện:
Thí nghiệm 2:
C3: Bố trí và thực hiện thí nghiệm như hình 31.3 để xác định trong những trường hợp nào xuất hiện dòng điện ở cuộn dây dẫn có mắc đèn LED?
Trong khi đóng mạch điện của nam châm điện.
Khi dòng điện đã ổn định.
Trong khi ngắt mạch điện của nam châm điện.
Sau khi ngắt mạch điện.
Tiết 32: HiỆN TƯỢNG CẢM ỨNG ĐiỆN TỪ
I. Cấu tạo và hoạt động của đinamô xe đạp:
II. Dùng nam châm để tạo ra dòng điện:
1. Dùng nam châm vĩnh cửu:
2. Dùng nam châm điện:
Thí nghiệm 2:
Nhận xét:
Dòng điện xuất hiện trong cuộn dây dẫn kín trong thời gian đóng và ngắt mạch của nam châm điện, nghĩa là trong thời gian dòng điện của nam châm điện biến thiên.
Tiết 32: HiỆN TƯỢNG CẢM ỨNG ĐiỆN TỪ
I. Cấu tạo và hoạt động của đinamô xe đạp:
II. Dùng nam châm để tạo ra dòng điện:
III. Hiện tượng cảm ứng điện từ:
Dòng điện xuất hiện như trên gọi là dòng điện cảm ứng. Hiện tượng xuất hiện dòng điện cảm ứng gọi là hiện tượng cảm ứng điện từ.
Qua thí nghiệm 1 và 2, hãy cho biết khi nào xuất hiện dòng điện cảm ứng?
Trả lời: Khi đưa từ cực của nam châm lại gần hay ra xa một đầu của ống dây hay trong thời gian dòng điện của nam châm điện biến thiên.
Hình 31.4
Tiết 32: HiỆN TƯỢNG CẢM ỨNG ĐiỆN TỪ
I. Cấu tạo và hoạt động của đinamô xe đạp:
II. Dùng nam châm để tạo ra dòng điện:
III. Hiện tượng cảm ứng điện từ:
C4: Nếu ta làm lại thí nghiệm ở hình 31.2 nhưng lần này cho nam châm quay quanh một trục thẳng đứng (hình 31.4) thì có hiện tượng gì xảy ra trong cuộn dây?
Tiết 32: HiỆN TƯỢNG CẢM ỨNG ĐiỆN TỪ
I. Cấu tạo và hoạt động của đinamô xe đạp:
II. Dùng nam châm để tạo ra dòng điện:
III. Hiện tượng cảm ứng điện từ:
C4:
C5: Liệu có phải nhờ nam châm mà tạo ra được dòng điện không?
Trả lời: Đúng là nhờ nam châm ta có thể tạo ra dòng điện.
Hiện tượng cảm ứng điện từ trong kỹ thuật và đời sống
Hiện tượng cảm ứng điện từ do nhà bác học người Anh M.Pha-ra-đây (1791 – 1867) phát minh ra năm 1831. Đó được xem như là một phát minh vĩ đại về vật lí của thế kỉ XIX, mở đường cho việc chế tạo máy phát điện và nhiều máy quan trọng khác có ứng dụng rộng rãi trong đời sống và sản xuất.
Đồng hồ đo nước CƯĐT
Khóa CƯĐT
Hiện tượng cảm ứng điện từ trong kỹ thuật và đời sống
Anten tivi
In laser
Hiện tượng cảm ứng điện từ trong kỹ thuật và đời sống
Màn hình cảm ứng
Mũ thợ hàn tự động điều chỉnh ánh sáng
Hiện tượng cảm ứng điện từ trong kỹ thuật và đời sống
Máy biến áp
Xe buyt - xe điện chạy trên đường
“Ray” điện từ (không cần lái)
Hiện tượng cảm ứng điện từ trong kỹ thuật và đời sống
Bếp từ: Dòng điện cảm ứng xuất hiện ở vỏ nồi (dòng fu-co) chạy vòng tròn khép kín (đoản mạch) làm vỏ nồi nóng rất nhanh.
Hiệu suất của bếp từ > 90 %
Lò vi sóng: Sóng vi-ba làm các phân tử thực phẩm phân cực (+; -) rồi “ rung lắc” 2 450 000 lấn/giây nên nội năng (nhiệt độ) của thực phẩm tăng nhanh
Ghi nhớ:
Có nhiều cách dùng nam châm để tạo ra dòng điện trong một cuộn dây dẫn kín. Dòng điện được tạo ra theo cách đó gọi là dòng điện cảm ứng.
Hiện tượng xuất hiện dòng điện cảm ứng gọi là hiện tượng cảm ứng điện từ.
Hầu hết các dụng cụ điện, điện tử hiện nay đều có ứng dụng hiện tượng
CẢM ỨNG ĐiỆN TỪ
HDVN
Học ghi nhớ.
Làm các BT: 31.1 đến 31.5 - SBT