Bài 31. Cá chép

TRƯỜNG THCS QUÁN HÀNH
BÀI 31 : CÁ CHÉP
Biên soạn: VƯƠNG THỊ THỦY
SINH HỌC LỚP 7A1
TRƯỜNG THCS QUÁN HÀNH

chào mừng các thầy cô giáo
Về dự giờ hôm nay
SINH HỌC
Động vật
Động vật không xương sống
Ngành động vật nguyên sinh
Ngành ruột khoang
Các ngành
giun
Ngành thân
mềm
Ngành chân
khớp
Ngành động vật có xương sống
?Dựa vào sơ đồ sau hãy
cho biết tên các ngành
động vật đã học?
Kiểm tra bài cũ
ChươngVI: NGÀNH ĐÔNG VẬT CÓ XƯƠNG SỐNG
Ngaønh ñoäng vaät coù xöông soáng goàm caùc lôùp:




Cá
Lưỡng cư
Chim
Thú
Bò sát
Động vật có xương sống khác với các ngành Động vật không xương sống là có cột sống( bộ xương trong). Cũng vì lẽ đó mà tên ngành được gọi là Động vật có xương sống.

Tiết 32
Bài 31: Cá chép
Các lớp cá
I.Đời sống cá chép
H. Cá chép sống ở đâu?
Sống ở môi trường nước ngọt
H. Cá chép ăn gì?
- A�n tạp
Nghiên cứu thông tin mục I SGK và quan sát trên màn hình.
?.Cá chép sinh sản như thế nào?
- Vì thụ tinh ngoài nên xác suất thụ tinh cho trứng thấ�p. Để đảm bảo việc duy trì giống nòi nên cá chép đẻ trứng với số lượng lớn
? Vì sao cá chép mỗi lứa đẻ lại có số lượng trứng lớn? Điều đó có ý nghĩa gì?
Nhược điểm của thụ tinh ngoài.
- Tæ leä tinh truøng gaëp tröùng raát thaáp do ñoù hieäu suaát thuï tinh khoâng cao.
Tröùng phaùt trieån trong moâi tröôøng coù nhieàu traéc trôû (bò caù khaùc aên, nhieät ñoä, noàng ñoä oxi thaáp…)
Khái niệm về động vật biến nhiệt
Là những động vật có thân nhiệt luôn
thay đổi theo nhiệt độ của môi trường
- Nhiệt độ cá chép thay đổi theo nhiệt độ của môi trường nên ta gọi cá chép thuộc động vật biến nhiệt.
Tại sao nói cá chép là động vật biến nhiệt?
Chính vì vậy mà các loài động vật biến nhiệt muốn tồn tại được chúng phải tìm đến những nơi có nhiệt độ thích hợp, đặc biệt là về mùa đông hoặc những ngày có nhiệt độ cao. Khi đó chúng ẩn trong hang hốc ở bờ sông, bờ ao hoặc ẩn dưới cây thủy sinh.
I . ĐỜI SỐNG
Sống ở nước ngọt ( Ao, hồ, sông suối.)
Ăn tạp ( giun, ốc, thực vật thuỷ sinh .)
Đẻ trứng với số lượng lớn, thụ tinh ngoài.
Là động vật biến nhiệt.
II . CẤU TẠO NGOÀI
1. Cấu tạo ngoài.
? Hãy rút ra đặc điểm đời sống của cá chép?
B¨ng

Caùc em haõy quan saùt moâ hình vaø nhaän bieát caùc boä phaän maø caùc em ñaõ quan saùt ñöôïc.

Phần đầu
Phần mình
Khúc đuôi
Cấu tạo ngoài của cá chép
Miệng
Râu
Vây ngực
Mắt
Nắp mang
Vây lưng
Vây bụng
Vây hậu môn
Lỗ hậu môn
Vây đuôi
Cơ quan đường bên
Đầu
Mình
Khúc đuôi
Lỗ mũi
Quan sát cá chép trong bể kính và hình 1đọc bảng 1, giữ
lại câu trả lời đúng nhấ dưới đây được xếp theo
từng cặp ở cột (2) của bảng. Những câu lựa chọn đúng:
A. Giúp thân cá dễ dàng chuyển động theo chiều ngang B. Giảm sức cản của nước.C. Màng mắt không bị khô; D. Dễ dàng phát hiện ra con mồi và kẻ thù; E. Giảm sự ma sát giữa da với môi trường nước; G. Có vai trò như bơi chèo.

1.Thân cá chép thon dài, đầu thuôn nhọn gắn chặt với thân.
2. Mắt cá không có mi, màng mắt tiếp xúc với môi trường nước
3. Vây cá có da bao bọc trong da có nhiều tuyến tiết
chất nhầy
4.Sự sắp xếp vảy cá trên thân khớp với nhau như ngói lợp
5. Vây cá có các tia vây được căng bởi da mỏng, khớp
đông với thân
Sự thích
nghi
A, B

C, D
E, B

A, E

A, G
Cá nhân hoàn thành bảng
I. ĐỜI SỐNG
1. Cấu tạo ngoài
- Mắt không có mí, đầu có hai đôi râu.
Thân hình thoi gắn với đầu thành một khối vững chắc.
Thân được phủ bằng vảy là những tấm xương mỏng xếp như mái ngói.
Bên ngoài vảy là lớp da mỏng có các tuyến tiết chất nhầy.
Vây cá có những tia vây được căng bởi da mỏng.
2. Chức năng của vây cá.
? Hãy rút ra đặc điểm cấu tạo ngoài của cá chép
II. CẤU TẠO NGOÀI
Thí nghiệm vai trò của vây cá
Thí nghiệm 1
Thí nghiệm 2
Thí nghiệm 1: Cá không bơi được, chìm xuống
Thí nghiệm 2: Cá khó giữ được thăng bằng, bơi sang phải, trái hoặc hướng lên xuống khó khăn.
* Đọc thông tin ở trang 103 trong sách giáo khoa và trả lời câu hỏi
? Vây cá có chức năng gì?
Vây cá như cái bơi chèo giúp cá bơi lội trong nước.
? Nêu vai trò của từng loại vây?
* Vaây ñuoâi ñaåy nöôùc laøm caù tieán leân phía tröôùc. Ñoâi vaây ngöïc vaø ñoâi vaây buïng giöõ thaêng baèng cho caù vaø giuùp caù bôi höôùng leân hoaëc xuoáng, reõ phaûi, traùi , döøng hoaëc bôi ñöùng. Vaây löng vaø vaây haäu moân laøm taêng dieän tích doïc thaân caù giuùp caù khoâng bò nghieâng ngaõ khi bôi
2. Chức năng của vây cá.
- Vây đuôi: đẩy nước làm cá tiến lên
- Hai vây ngực và hai vây bụng : Giữ thăng bằng và giúp cá bơi lên xuống, rẽ phải- rẽ trái, bơi đứng, dừng lại .
- Vây lưng và vây hậu môn : Giúp giữ� thăng bằng theo chiều dọc
- Khúc đuôi mang vây đuôi: Giữ chức năng chính trong sự di chuyển của cá.
I . ĐỜI SỐNG
II . CẤU TẠO NGOÀI
1. Cấu tạo ngoài
I . ĐỜI SỐNG
Sống ở nước ngọt : (ao, hồ, sông, suối . )
Ăn tạp ( giun ốc, ấu trùng, thực vật thuỷ sinh )
Đẻ trứng với số lượng lớn, thụ tinh ngoài. Là động vật biến nhiệt.
II . CẤU TẠO NGOÀI
1. Cấu tạo ngoài
- Mắt không có mí, đầu có hai đôi râu
Thân hình thoi gắn với đầu thành một khối vững chắc
Thân được phủ bằng vảy là những tấm xương mỏng xếp như mái ngói
Bên ngoài vảy là lớp da mỏng có các tuyến tiết chất nhầy
Vây cá có những tia vây được căng bởi da mỏng
2. Chức năng của vây cá.
- Vây đuôi: đẩy nước làm cá tiến lên
- Hai vây ngực và hai vây bụng: giữ thăng bằng và giúp cá bơi lên - xuống, rẽ phải , rẽ trái, bơi đứng, dừng lại .
- Vây lưng và vây hậu môn: giúp giữ� thăng bằng theo chiều dọc
Khúc đuôi mang vây đuôi: Giữ chức năng chính trong sự di chuyển của cá.
Tiết 32 Bài 31: Cá chép
Vận tốc bơi của cá.
Cá thu

Cá hồi

Cá buồm

Tư thế bơi
Cá ngựa có tư thế bơi thẳng đứng

Cá úc bơi ngửa bụng lên trời
Cá biết bay Cá chuồn có khả năng "bay" vọt lên mặt nước cao tới 2m, xa khoảng 400m với tốc độ 40km/giờ.

Em có biết
25,1km/giờ
140km/giờ
100km/giờ
Cá chép có cấu tạo ngoài thích nghi với đời sống ở nước: Thân......... gắn với đầu thành một khối vững chắc, vảy là những .......... mỏng, xếp như......., được phủ một lớp.. tiết chất nhầy, mắt không có ..... Vây cá có hình dáng như bơi chèo giữ chức năng di chuyển trong bơi lặn và điều chỉnh sự .......... Cá chép đẻ trứng trong nước với .......lớn, thụ tinh ngoài.
Điền từ thích hợp
vào chỗ trống
hình thoi
tấm xương
ngói lợp
da
mi
số lượng
Ghi nhớ
thăng bằng
Thảo luận
Nhóm nhỏ
- HỌC BÀI
- LÀM BÀI TẬP
- MỖI NHÓM MANG THEO MỘT CON CÁ CHÉP TIẾT SAU THỰC HÀNH
DẶN DÒ

bài học kết thúc
abc
Trò chơi Ô chữ
1. Ñaây laø cô quan giuùp caù giöõ thaêng baèng, reõ phaûi, reõ traùi.
2. Ñaây laø khaùi nieäm chæ caùc sinh vaät coù khaû naêng di chuyeån coù heä thaàn kinh vaø giaùc quan.
3. Moäït lôùp ñoäng vaät thuoäc ngaønh ñoäng vaät coù xöông soáng.
4. Moät loaïi löc coù theå gaây khoù khaên cho caù khi di chuyeån.
5. Ñaây laø thöùc aên öa thích cuûa caù.
6. Ñaây laø moâi tröôøng soáng cuûa caù cheùp.
7. Moät cô quan naèm ôû phaàn ñaàu cuûa caù.
V Â Y C H A �N
Đ Ộ N G VẬ T
T H Ú
M A S Á T
OÁ C
N Ư Ơ �C N G Ọ T
M A N G C Á
2
1
3
4
5
6
7
Hàng dọc gồm 7 chữ cái
CỘT SỐNG