Bài 30. Silic. Công nghiệp silicat.

Chào mừng các thầy giáo, cô giáo
đến dự hội thảo giao lưu bài giảng điện tử môn hoá học THCS
Giáo viên thực hiện : Tụ Ng?c Ho�n Trường THCS Ho�ng Van Th?
Tiết 38
Silic . Công nghiệp silicat
I/ Silic
Kí hiệu hoá học : Si
Nguyên tử khối : 28
1. Trạng thái thiên nhiên
Cho biết kí hiệu hoá học, nguyên tử khối của Si
Cát trắng
I/ Silic
Kí hiệu hoá học : Si
Nguyên tử khối : 28
1. Trạng thái thiên nhiên
- Si là nguyên tố phổ biến thứ hai trong thiên nhiên, sau oxi, chiếm 1/4 khối lượng vỏ trái đất
- Si không tồn tại ở dạng đơn chất
- Si tồn tại ở dạng hợp chất : cát trắng, đất sét (cao lanh)
I/ Silic
1. Trạng thái thiên nhiên
2. Tính chất
- Si là chất rắn, màu xám, khó nóng chảy, có vẻ sáng của kim loại, dẫn điện kém. Tinh thể Si tinh khiết là chất bán dẫn
- Si là phi kim hoạt động hoá học yếu hơn C và Clo
- ở nhiệt độ cao, Si phản ứng với O2 ? SiO2

- Si được dùng làm vật liệu bán dẫn trong kĩ thuật điện tử, chế tạo pin mặt trời
Si có những tính chất vật lý gì ?
So sánh mức độ hoạt động hoá học của Si với C và Clo
Cl2 + H2
2HCl
as
C + 2H2
CH4
Si + 2Mg
Mg2Si
Ni
5000C
t0
Mg2Si + 4HCl
2MgCl2 + SiH4
Nhắc lại tính chất hoá học của phi kim
Viết PTHH xảy ra giữa Si với O2
Si (r)+ O2 (k)
t0
SiO2 (r)
Nêu các ứng dụng của Si
Đọc " Em có biết "
I/ Silic
II/ Silic đioxit (SiO2)
Tác dụng với kiềm ?
muối silicat + nước


? Tác dụng với oxit bazơ ?
muối silicat
SiO2 thuộc loại oxit nào ? Viết CTHH của axit tương ứng
Nêu tính chất hoá học của SiO2
Viết PTHH minh hoạ cho các tính chất
SiO2 (r)+ 2NaOH (r)
t0
Na2SiO3 (r) + H2O (h)
SiO2 (r)+ CaO (r)
t0
CaSiO3 (r)
Natri silicat
Canxi silicat
? SiO2 không phản ứng với H2O
Công nghiệp silicat
I/ Silic
II/ Silic đioxit (SiO2)
III/ Sơ lược về công nghiệp silicat
Công nghiệp silicat sản xuất những sản phẩm gì ?
Công nghiệp silicat
Đồ gốm
Thủy tinh
Xi măng
III/ Sơ lược về công nghiệp silicat
1. Sản xuất đồ gốm, sứ
a. Nguyên liệu chính
Đất sét, thạch anh, fenpat
b. Các công đoạn chính

Nguyên liệu để sản xuất đồ gốm, sứ là gì ?
Để sản xuất được sản phẩm gốm, sứ người ta phải thực hiện những công đoạn nào ?
Sản xuất Đồ gốm
Đất sét, thạch anh, fenpat
Khối dẻo
Nhào với H2O
Tạo hình, sấy khô
Các đồ vật
Nung ở nhiệt độ cao thích hợp
Đồ gốm
Một số đồ gốm
Công nghiệp silicat
III/ Sơ lược về công nghiệp silicat
1. Sản xuất đồ gốm, sứ
a. Nguyên liệu chính
b. Các công đoạn chính
c. Cơ sở sản xuất
Gốm, sứ Bát Tràng (Hà Nội), Công ty sứ Hải Dương, Đồng Nai, Sông Bé
Nước ta có những cơ sở sản xuất đồ gốm nào ? ở Lạng Sơn ?
III/ Sơ lược về công nghiệp silicat
1. Sản xuất đồ gốm, sứ
2. Sản xuất xi măng
a. Nguyên liệu chính
Đất sét, đá vôi, cát
b. Các công đoạn chính
Để sản xuất xi măng cần có những nguyên liệu gì ?
Sản xuất xi măng theo các công đoạn nào ?
Sản xuất xi măng
Nghiền
+ Cát, nước
Nghiền
TP chính: canxi silicat, canxi aluminat
Minh hoạ lò quay sản xuất clanhke
Đất sét, đá vôi, cát...
Khí thải
Chất đốt
Clanhke
TÔ NGỌC HOÀN – TRƯỜNG THCS HOÀNG VĂN THỤ
Nhà máy xi măng Tam Điệp
III/ Sơ lược về công nghiệp silicat
1. Sản xuất đồ gốm, sứ
2. Sản xuất xi măng
a. Nguyên liệu chính
Đất sét, đá vôi, cát
b. Các công đoạn chính
c. Cơ sở sản xuất
Nhà máy sản xuất xi măng ở Hải Dương, Thanh Hoá, Hải Phòng, Hà Nam, Nghệ An, Hà Tiên . . . .
Nước ta có những cơ sở sản xuất xi măng nào ?
Nhà máy xi măng Bút Sơn - Hà Nam
Nhà máy xi măng Bỉm Sơn - Thanh Hoá
III/ Sơ lược về công nghiệp silicat
1. Sản xuất đồ gốm, sứ
2. Sản xuất xi măng
3. Sản xuất thuỷ tinh
a. Nguyên liệu chính
Cát thạch anh (cát trắng), đá vôi và sôđa (Na2CO3)
b. Các công đoạn chính
Nguyên liệu để sản xuất thuỷ tinh là gì ?
Nêu các công đoạn sản xuất thuỷ tinh
Sản xuất Thuỷ tinh
Hỗn hợp : SiO2, CaCO3, Na2CO3
Thủy tinh nhão
Nấu chảy ở 900oC
Thủy tinh dẻo
Làm nguội từ từ
Các đồ vật
ép, thổi
Sản xuất thuỷ tinh
Các phương trình hoá học
CaCO3
t0
CaO + CO2
CaO + SiO2
t0
CaSiO3
Na2SiO3 + CO2
Na2CO3 + SiO2
t0
? Thành phần chính của thuỷ tinh thường gồm hỗn hợp Na2SiO3, CaSiO3
Hình 3.21 . Một số dụng cụ thí nghiệm làm bằng thuỷ tinh
III/ Sơ lược về công nghiệp silicat
1. Sản xuất đồ gốm, sứ
2. Sản xuất xi măng
3. Sản xuất thuỷ tinh
a. Nguyên liệu chính
b. Các công đoạn chính
c. Cơ sở sản xuất
Nhà máy sản xuất thuỷ tinh ở Hải Phòng, Hà Nội, Bắc Ninh, Đà Nẵng, Thành phố Hồ Chí Minh. .
Nước ta có những nhà máy sản xuất thuỷ tinh nào ?
Đọc " Em có biết "
Bài tập
Một loại thuỷ tinh pha lê có thành phần khối lượng là : 9,62% Na2O; 34,32% PbO và 56,06% SiO2. Công thức hoá học của loại thuỷ tinh này là công thức nào sau đây:
A. Na2O. PbO. 6SiO2 B. Na2O. CaO. 6SiO2
C. Na2O. PbO. 4SiO2 D. Kết quả khác
Giải : Đặt CTHH tổng quát của loại thuỷ tinh này là :
xNa2O. yPbO. zSiO2 Điều kiện : x, y, z là số nguyên, dương
x : y : z là tối giản

Luyện tập - củng cố
Ta có x : y : z =
= 0,15 : 0,15 : 0,9 = 1:1: 6
Đáp án A. Na2O. PbO. 6SiO2
:
:
Kiến thức cần nhớ
1. Si là nguyên tố có nhiều trong vỏ trái đất.
2. Si là phi kim hoạt động hoá học yếu. Các hợp chất của Si như SiO2 (cát trắng), muối silicat . . . . là những nguyên liệu để sản xuất đồ gốm, thuỷ tinh, xi măng . . . . .

Học các nội dung trong bài học.
Bài tập về nhà : 1, 2, 3, 4 (95 - SGK)
Nghiên cứu trước bài
Sơ lược về bảng tuần hoàn
các nguyên tố hoá học
Kết thúc bài học
Hướng dẫn về nhà
Kính chúc các thầy giáo, cô giáo
mạnh khoẻ, hạnh phúc, chúc hội thảo thành công
Kính chúc các thầy, cô mạnh khoẻ, hạnh phúc
Xin chào và hẹn gặp lại
Chúc các em học tốt
Lò nung gạch ngói thủ công
Luyện tập - củng cố
b) Các giai đoạn sản xuất