Bài 30. Silic. Công nghiệp silicat.

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ VỀ DỰ GIỜ,
CHÀO MỪNG CÁC EM HỌC SINH THAM DỰ TIẾT HỌC !

Giáo viên thực hiện: Nguyễn Tấn Trí

ÔN KIẾN THỨC CŨ

Tính chất hóa học của muối cacbonat?
Và các phương trình minh họa.


ÔN KIẾN THỨC CŨ
Câu trả lời: Tính chất hóa học của muối cacbonat: có 4 tính chất
1/ Tác dụng với dung dịch axit:
NaHCO3 + HCl  NaCl + H2O + CO2
2/ Tác dụng với dung dịch bazơ:
- Dung dịch muối cacbonat phản ứng với dung dịch bazơ tạo thành muối cacbonat không tan và bazơ mới.
K2CO3 + Ca(OH)2  CaCO3 + 2KOH
- Muối hiđrocacbonat tác dụng với kiềm tạo thành muối trung hòa và nước.
NaHCO3 + NaOH  Na2CO3 + H2O
3/ Tác dụng với dung dịch muối:
Na2CO3 + CaCl2  CaCO3 + 2NaCl
4/ Muối cacbonat bị nhiệt phân hủy:
CaCO3  CaO + CO2
2NaHCO3  Na2CO3 + H2O + CO2

t0
t0
TIẾT 40
BÀI 30: SILIC - CÔNG NGHIỆP SILICAT
LỊCH SỬ NGUYÊN TỐ SILIC
Cuối thế kỷ 18 các nhà khoa học cho rằng trong cát, thủy tinh chắc chắn có chứa một nguyên tố hóa học chưa biết và họ tìm cách tách nó ra. Nhà hóa học Đêvi đã thử dùng dòng điện để tách cát nhưng không thành công. Đến năm 1811, hai nhà khoa học Pháp là Gay Luxac và Têna cho kim loại kali tác dụng với silic florua và thấy phản ứng xảy ra mãnh liệt tạo thành chất màu nâu đỏ, nhưng hai ông không hiểu đó là nguyên tố mới silic. Cuối cùng năm 1823 nhà hóa học Thụy Điển Becdeliut lặp lại thí nghiệm của hai nhà khoa học người Pháp và thu được một thứ bột màu đen. Lần tiếp theo ông thực hiện với kali lấy dư:
K2SiF6 + 4K  6KF + Si
Silic thu được ở dạng vô định hình nhưng có độ tinh khiết cao. Ông đặt tên nguyên tố đó là silic,tiếng La Tinh là silex có nghĩa là đá lửa( đá cứng ). Đến năm 1854 mới điều chế được silic tinh thể.
BÀI 30: SILIC. CÔNG NGHIỆP SILICAT
I. SILIC :
1. Trạng thái thiên nhiên :
Nguyên tố Si chiếm bao nhiêu % khối lượng các nguyên tố và đứng thứ mấy trong vỏ trái đất?
?
Vậy những hợp chất nào chứa nguyên tố Si ?
Silic là nguyên tố phổ biến thứ hai sau oxi.
Trong tự nhiên Silic không tồn tại ở dạng đơn chất mà chỉ ở dạng hợp chất.
Si có trong cát trắng, đất sét (cao lanh)
KHHH : Si
NTK : 28
1. Trạng thái thiên nhiên :
BÀI 30: SILIC. CÔNG NGHIỆP SILICAT
I. SILIC :
2. Tính chất :
a. Tính chất vật lí :
Silic là chất rắn, màu xám khó nóng chảy, có vẻ sáng kim loại.
Dẫn điện, dẫn nhiệt kém. Tinh thể Silic tinh khiết là chất bán dẫn.
Pin mặt trời
Linh kiện điện tử
1. Trạng thái thiên nhiên :
BÀI 30: SILIC. CÔNG NGHIỆP SILICAT
I. SILIC :
2. Tính chất :
a. Tính chất vật lí :
b. Tính chất hoá học :
Si là phi kim hoạt động hóa học yếu.
Si tác dụng với O2 ở nhiệt độ cao tạo thành silic đioxit.
Hãy so sánh tính chất phi kim của Si với Cl và C?
1. Trạng thái thiên nhiên :
BÀI 30: SILIC. CÔNG NGHIỆP SILICAT
I. SILIC :
2. Tính chất :
II. SILIC ĐIOXIT (SiO2)
Silic đioxit là một oxit axit.
- Tác dụng với bazơ kiềm:
- Tác dụng với oxit bazơ :
Lưu ý : Silic đioxit không phản ứng với nước.
SiO2 có thể có những tính chất hoá học nào?
1. Trạng thái thiên nhiên :
I. SILIC :
2. Tính chất :
II. SILIC ĐIOXIT :
III. SƠ LƯỢC VỀ CÔNG NGHIỆP SILICAT :
Công nghiệp Silicat gồm sản xuất đồ gốm sứ, xi măng, thuỷ tinh.
Công nghiệp chế biến các hợp chất tự nhiên của Silic gọi là công nghiệp silicat. Vậy công nghiệp silicat gồm những ngành nào?
BÀI 30: SILIC. CÔNG NGHIỆP SILICAT
1. Trạng thái thiên nhiên :
I. SILIC :
2. Tính chất :
II. SILIC ĐIOXIT :
III. SƠ LƯỢC VỀ CÔNG NGHIỆP SILICAT :
1. Sản xuất đồ gốm, sứ :
Kể tên một số đồ gốm mà em biết?
Đồ gốm gồm : gạch ngói, gạch chịu lửa và sành, sứ.
BÀI 30: SILIC. CÔNG NGHIỆP SILICAT
1. Trạng thái thiên nhiên :
I. SILIC :
2. Tính chất :
II. SILIC ĐIOXIT :
III. SƠ LƯỢC VỀ CÔNG NGHIỆP SILICAT :
1. Sản xuất đồ gốm, sứ :
a. Nguyên liệu chính :
Đất sét, thạch anh, fenpat.
Nguyên liệu chính để sản xuất đồ gốm là gì?
BÀI 30: SILIC. CÔNG NGHIỆP SILICAT
1. Trạng thái thiên nhiên :
I. SILIC :
2. Tính chất :
II. SILIC ĐIOXIT :
III. SƠ LƯỢC VỀ CÔNG NGHIỆP SILICAT :
1. Sản xuất đồ gốm, sứ :
a. Nguyên liệu chính :
b. Công đoạn chính :
BÀI 30: SILIC. CÔNG NGHIỆP SILICAT
1. Trạng thái thiên nhiên :
I. SILIC :
2. Tính chất :
II. SILIC ĐIOXIT :
III. SƠ LƯỢC VỀ CÔNG NGHIỆP SILICAT :
1. Sản xuất đồ gốm, sứ :
a. Nguyên liệu chính :
b. Công đoạn chính :
Đất sét, thạch anh, fenpat
Khối dẻo
Các đồ vật
Đồ gốm
BÀI 30: SILIC. CÔNG NGHIỆP SILICAT
1. Trạng thái thiên nhiên :
I. SILIC :
2. Tính chất :
II. SILIC ĐIOXIT :
III. SƠ LƯỢC VỀ CÔNG NGHIỆP SILICAT :
1. Sản xuất đồ gốm, sứ :
a. Nguyên liệu chính :
b. Công đoạn chính :
c. Cơ sở sản xuất :
Nước ta có nhiều cơ sở sản xuất gốm, sứ như: Bát Tràng (HN), Công ty sứ Hải Dương, Đồng Nai, Sông Bé …
BÀI 30: SILIC. CÔNG NGHIỆP SILICAT
1. Trạng thái thiên nhiên :
I. SILIC :
2. Tính chất :
II. SILIC ĐIOXIT :
III. SƠ LƯỢC VỀ CÔNG NGHIỆP SILICAT :
1. Sản xuất đồ gốm, sứ :
a. Nguyên liệu chính :
b. Công đoạn chính :
c. Cơ sở sản xuất :
2. Sản xuất xi măng :
a. Nguyên liệu chính :
Đất sét, đá vôi, cát…
b. Công đoạn chính :
BÀI 30: SILIC. CÔNG NGHIỆP SILICAT
Minh hoạ lò quay sản xuất clanhke
Đất sét, đá vôi, cát...
Khí thải
Chất đốt
Clanhke
Nhà máy xi măng Tam Điệp
1. Trạng thái thiên nhiên :
I. SILIC :
2. Tính chất :
II. SILIC ĐIOXIT :
III. SƠ LƯỢC VỀ CÔNG NGHIỆP SILICAT :
1. Sản xuất đồ gốm, sứ :
a. Nguyên liệu chính :
b. Công đoạn chính :
c. Cơ sở sản xuất :
2. Sản xuất xi măng :
a. Nguyên liệu chính :
Đất sét, đá vôi, cát…
b. Công đoạn chính :
Đá vôi, đất sét
Bùn
Clanhke rắn
Xi măng
BÀI 30: SILIC. CÔNG NGHIỆP SILICAT
1. Trạng thái thiên nhiên :
I. SILIC :
2. Tính chất :
II. SILIC ĐIOXIT :
III. SƠ LƯỢC VỀ CÔNG NGHIỆP SILICAT :
1. Sản xuất đồ gốm, sứ :
a. Nguyên liệu chính :
b. Công đoạn chính :
c. Cơ sở sản xuất :
2. Sản xuất xi măng :
a. Nguyên liệu chính :
Đất sét, đá vôi, cát…
b. Công đoạn chính :
c. Cơ sở sản xuất xi măng ở nước ta :
BÀI 30: SILIC. CÔNG NGHIỆP SILICAT
3. Sản xuất thuỷ tinh :
a. Nguyên liệu chính :
Cát thạch anh (cát trắng), đá vôi và sôđa (Na2CO3)
b. Công đoạn chính :
Thủy tinh dẻo
Các đồ vật
Hỗn hợp: SiO2 , CaCO3 , Na2CO3
Thủy tinh nhão
BÀI 30: SILIC. CÔNG NGHIỆP SILICAT
1. Trạng thái thiên nhiên :
I. SILIC :
2. Tính chất :
II. SILIC ĐIOXIT :
III. SƠ LƯỢC VỀ CÔNG NGHIỆP SILICAT :
1. Sản xuất đồ gốm, sứ :
a. Nguyên liệu chính :
b. Công đoạn chính :
c. Cơ sở sản xuất :
2. Sản xuất xi măng :
a. Nguyên liệu chính :
b. Công đoạn chính :
c. Cơ sở sản xuất :
3. Sản xuất thuỷ tinh :
a. Nguyên liệu chính :
Cát thạch anh (cát trắng), đá vôi và sôđa (Na2CO3)
b. Công đoạn chính :
c. Các cơ sở sản xuất chính :
Nước ta có các nhà máy sản xuất thuỷ tinh ở Hải Phòng, Hà Nội, Bắc Ninh, Đà Nẵng, Thành phố Hồ Chí Minh…
BÀI 30: SILIC. CÔNG NGHIỆP SILICAT

Thủy tinh kali:
- Thành phần chính: K2SiO3, CaSiO3
- ứng dụng: dùng làm dụng cụ PTN
Thủy tinh pha lê:
- Thành phần chính: K2SiO3, PbSiO3
- ứng dụng: dùng làm lăng kính, thấu kính, đồ trang sức
GIỚI THIỆU MỘT SỐ LOẠI THUỶ TINH
Thủy tinh thạch anh:
- Thành phần chính: SiO2
Thủy tinh màu: cho thêm oxit của một số kim loại
Thí dụ:
- Cr2O3 : thủy tinh màu lục
- CoO : thủy tinh màu xanh nước biển
GIỚI THIỆU MỘT SỐ LOẠI THUỶ TINH
HỆ THỐNG NỘI DUNG BÀI BẰNG SƠ ĐỒ TƯ DUY
Bài tập :
Câu 1: Công nghiệp silicat là công nghiệp sản xuất
Đá vôi, đất sét, thủy tinh.
B. Đồ gốm, thủy tinh, xi măng.
C. Hiđrocacbon, thạch anh, thủy tinh.
D. Thạch anh, đất sét, đồ gốm.
Câu 2: Thành phần chính của xi măng là:
Canxi silicat và natri silicat.
B. Nhôm silicat và kali silicat.
C. Nhôm silicat và canxi silicat.
D. Canxi silicat và canxi aluminat.
B
D
HƯỚNG DẪN HS VỀ NHÀ
@ Đối với bài học ở tiết học này
- Học bài.
- Làm bài tập 1, 2, 3, 4/95 SGK
@ Đối với bài học ở tiết học ti?p theo
- Xem bài 31/96 SGK
Mỗi em chuẩn bị 1 bảng tuần hoàn các
nguyên tố hóa học
Tìm hiểu:
+ C�c nguy�n t? du?c s?p x?p nhu th? n�o
trong b?ng tu?n hồn ?
+ Cấu tạo bảng tuần hoàn: Ơ nguy�n t?,
+ Xem lại cấu tạo nguyên tử ở lớp 8
C�M ON QU� TH?Y CƠ C�NG C�C EM H?C SINH
Kết thúc tiết học