Bài 30. Ôn tập về truyện

Chào mừng các thầy cô về dự giờ thăm lớp
Ngữ văn : Tiết 153

ÔN TẬP VỀ TRUYỆN

Người thực hiện: Nguyễn Sỹ Hùng
1-Bảng thống kê các tác phẩm truyện hiện đại Việt Nam
2 - Nét chính về nội dung các tác phẩm truyện Việt Nam
- Phản ánh đời sống con người Việt Nam trong giai đoạn lịch sử (chống Pháp, chống Mĩ, xây dựng đất nước)
- Cuộc sống chiến đấu, lao động gian khổ thiếu thốn với hoàn cảnh éo le của chiến tranh
3 - Hình ảnh các thế hệ con người Việt Nam

* Nét tính cách của mỗi nhân vật:
- Ông Hai (Làng)
+ Tình yêu làng thật đặc biệt, nhưng phải đặt trong tình cảm yêu nước và tinh thần kháng chiến.
- Người thanh niên (Lặng lẽ SaPa)
+ Yêu thích và hiểu ý nghĩa công việc thầm lặng, một mình trên núi cao, có những suy nghĩ và tình cảm tốt đẹp, trong sáng về công việc và đối với mọi người .
- Bé Thu (Chiếc lược ngà)

+ Tính cách cứng cỏi, tình cảm nồng nàn, thắm thiết với người cha.

- Ông Sáu (Chiếc lược ngà)
+ Tình cha con sâu nặng, tha thiết trong hoàn cảnh éo le và xa cách của chiến tranh.

- Ba cô gái thanh niên xung phong (Những ngôi sao xa xôi)
+ Tinh thần dũng cảm không sợ hi sinh khi làm nhiệm vụ hết sức nguy hiểm; tình cảm trong sáng, hồn nhiên, lạc quan trong hoàn cảnh chiến đấu ác liệt

* Phẩm chất, tâm hồn cao đẹp của con người Việt Nam trong chiến đấu và xây dựng đất nước

- Yêu quê hương đất nước,yêu làng xóm, yêu công việc, có tinh thần trách nhiệm cao, trọng nghĩa tình, trung thực, dũng cảm, hồn nhiên, yêu dời, khiêm tốn giản dị, sẵn sàng chiến đấu, hi sinh cho độc lập và tự do của đất nước
4 - Nét chính về nghệ thuật kể chuyện và tình huống truyện
* Làng (Kim Lân)
- Ngôi kể :
+ Ngôi kể thứ ba, theo cái nhìn và giọng điệu của nhân vật ông Hai
- Tác dụng :
+ Không gian truyện mở rộng hơn, tính khách quan của hiện thực dường như được tăng cường hơn.
- Tình huống truyện :

+ Tin làng Chợ Dầu theo giặc đã làm ông Hai dằn vặt khổ sở tới khi sự thật được làm sáng tỏ.

- Tác dụng :
+ Tình yêu làng và tình yêu nước được biểu hiện thật khéo léo, thật sâu và hay qua một tình huống đắt giá mà vẫn thường có thể xảy ra
* Lặng lẽ SaPa (Nguyễn Thành Long)

- Ngôi kể :
+ Ngôi kể thứ ba đặt vào nhân vật ông hoạ sĩ
- Tác dụng :
+ Không gian truyện mở rộng hơn, tính khách quan của hiện thực dường như được tăng cường hơn.
- Tình huống truyện :
+ Cuộc gặp gỡ bất ngờ giữa ba người trên đỉnh cao Yên Sơn 2600 m
- Tác dụng :
+ Tính cách và phẩm chất của các nhân vật bộc lộ, đặc biệt là nhân vật anh thanh niên .

* Chiếc lược ngà (Nguyễn Quang Sáng)

- Ngôi kể :
+ Ngôi thứ nhất; nhân vật người kể chuyện
- Tác dụng :
+ Câu chuyện trở nên chân thực hơn, gần gũi hơn qua cái nhìn và giọng điệu của chính người chứng kiến câu chuyện .
- Tình huống truyện :
+ Ông Sáu về thăm vợ con, bé Thu kiên quyết không nhận cha; đến lúc nhận cha thì đã phải chia tay; đến lúc hi sinh ông Sáu vẫn không được gặp lại bé Thu.

- Tác dụng :

+ Làm cho câu chuyện trở nên bất ngờ, hấp dẫn nhưng vẫn chân thực vì phù hợp với logic cuộc sống thời chiến tranh và tính cách các nhân vật. Nguyên nhân được lí giải thật thú vị (cái thẹo)

* Bến quê (Nguyễn Minh Châu)
- Ngôi kể :
+ Ngôi kể thứ ba đặt vào nhân vật Nhĩ
- Tác dụng :
+ Không gian truyện mở rộng hơn, tính khách quan của hiện thực dường như được tăng cường hơn.
- Tình huống truyện :
+ Một người bệnh nặng, sắp chết, không đi đâu được, nghĩ lại cuộc đời mình và hoàn cảnh hiện tại.
- Tác dụng :
+Rút ra những trải nghiệm về cuộc đời mình, về quy luật cuộc sống. Tâm trạng và tình cảm đối với quê hương, gia đình lại xuất hiện những nét mới.
* Những ngôi sao xa xôi (Lê Minh Khuê)

- Ngôi kể :
+ Người kể chuyện xưng tôi (Phương Định)
- Tác dụng :
+ Câu chuyện trở nên chân thực hơn, gần gũi hơn qua cái nhìn và giọng điệu của chính người chứng kiến câu chuyện .
- Tình huống truyện :
+ Một lần phá bom nổ chậm, Nho bị sức ép; một trận mưa đá bất ngờ trên cao điểm.
- Tác dụng:
+Hiện rõ cuộc sống sinh hoạt, chiến đấu hàng ngày trên cao điểm vô cùng ác liệt, hiểm nguy, có thể hi sinh bất cứ lúc nào, nhưng tâm hồn ba cô gái thanh niên xung phong vẫn thanh thản vui tươi, tính cách của họ vẫn kiên cường.
* Truyện có tình huống sáng tạo đặc sắc :
- Làng
- Chiếc lược ngà
- Bến quê
Tiết học đến đây kết thúc , cảm ơn các thầy , cô đã đến dự giờ thăm lớp