Bài 30. Ôn tập về truyện

Chào mừng các thầy cô giáo và các em học sinh !
Chào mừng các thầy cô giáo và các em học sinh !
ngữ văn 9
Kim Lân
1948
Lê Minh Khuê
4. Bến quê
2. Lặng lẽ Sapa
a- Thể hiện những suy ngẫm, trải nghiệm sâu sắc về con người và cuộc đời; nhắc nhở mọi người trân trọng những giá trị, vẻ đẹp bình dị, gần gũi của gia đình và quê hương.
b- Thể hiện tình cha con cao đẹp và sâu nặng trong cảnh ngộ éo le của chiến tranh.

c- Khẳng định, ngợi ca vẻ đẹp của người lao động và ý nghĩa của những công việc thầm lặng.
d- Tâm hồn trong sáng, tinh thần dũng cảm, lạc quan, cuộc sống chiến đấu đầy gian khổ, hi sinh của những cô gái TNXP trên đường Trường Sơn thời chống Mĩ .
e- Tình yêu làng thống nhất với lòng yêu nước và tinh thần kháng chiến của người nông dân thời kì chống Pháp.
1971
1970
Nguyễn Quang Sáng
1966
Nguyễn Minh Châu
1985
1. Hãy lập bảng thống kê các tác phẩm truyện đã học:
01.
Qua tâm trạng đau xót, tủi hổ của ông Hai ở nơi tản cư khi nghe tin đồn làng mình theo giặc, Truyện thể hiện tình yêu làng quê sâu sắc thống nhất với lòng yêu nước và tinh thần kháng chiến của người dân
Xây dựng tình huống nhân vật, nghệ thuật miêu tả tâm lí và ngôn ngữ nhân vật
02.
Cuộc gặp gỡ tình cờ của ông họa sĩ, cô kĩ sư mới ra trường với người thanh niên làm việc một mình tại trạm khí tượng trên núi cao Sa Pa. Qua đó truyện ca ngợi những ngời lao động thầm lặng, có cách sống đẹp, cống hiến sức mình cho đất nước.
Truyện xây dựng được tình huống hợp lí, cách kể chuyện tự nhiên, có sự kết hợp giữa tự sự, trữ tình với bình luận
1. Lập bảng thống kê các tác phẩm truyện đã học:
03.
Câu chuyện éo le và cảm động về hai cha con: Ông Sáu và bé Thu trong lần ông về thăm nhà và ở khu căn cứ. Qua đó truyện ca ngợi tình cha con thắm thiết trong hoàn cảnh chiến tranh.
Truyện thành công trong việc miêu tả tâm lí và xây dựng tính cách nhân vật, đặc biệt là nhân vật bé Thu.
1. Lập bảng thống kê các tác phẩm truyện đã học:
04.
Qua những cảm xúc và suy nghĩ của nhân vật Nhĩ vào lúc cuối đời trên giường bệnh, truyện thức tỉnh ở mọi người sự trân trọng những giá trị và vẻ đẹp bình dị, gần gũi của cuộc sống, của quê hương.
Sự miêu tả tâm lí tinh tế, nhiều hình ảnh giàu tính biểu tượng, cách xây dựng tình huống, trần thuật theo dòng tâm trạng của nhân vật.
Nhà văn: Nguyễn Minh Châu
Quê: Quỳnh Lưu – Nghệ An
(1930 – 1989)
05.
Cuộc sống, chiến đấu của ba cô gái TNXP trên một cao điểm ở tuyến đường trường sơn trong những năm chi tranh chống Mĩ cứu nước. Truyện làm nổi bật tâm hồn trong sáng, giàu mơ mộng, tinh thần dũng cảm, cuộc sống chiến đấu đầy gian khổ, hy sinh nhưng rất hồn nhiên, lạc quan của họ.
Truyện sử dụng vai kể là nhân vật chính, cách kể chuyện tự nhiên, ngôn ngữ sinh động và thành công trong miêu tả tâm lí nhân vật
Thời kì
kháng chiến
chống TD
Pháp
( 1946- 1954)
Làng - Kim Lân
Thời kì K/c
Chống Mĩ
( 1964- 1975 )
Sau 1975
Bến quê - Nguyễn Minh Châu
Các đề tài chính:
Chiến tranh.
Người lao động.
Tình cảm gia đình.
Nội dung
phản ánh
Trò chơi xem hình đoán nhân vật
Ông Hai
Ông Sáu
và bé Thu
Anh thanh niên, ông hoạ sĩ gi� và cô ki su tr?
Các nữ TNXP
Nhĩ
1
2
3
4
5
* Làng (Kim Lân)
- Ông Hai: Người nông dân chất phác thời kháng chiến chống Pháp, yêu làng, yêu nước, trung thành với cụ Hồ, với kháng chiến.
* Chiếc lược ngà (Nguyễn Quang Sáng)
- Ông Sáu: Tình yêu thương con sâu nặng, tha thiết trong hoàn cảnh éo le, xa cách của chiến tranh.
- Bé Thu: Tính cách cứng cỏi, tình yêu thương cha nồng nàn, thắm thiết, mãnh liệt.
*Lặng lẽ Sapa (NguyễnThành Long)
- Anh thanh niên: sống có lí tưởng, say mê với công việc, khiêm tốn, giàu mơ ước, thầm lặng cống hiến cho đất nước.
* Những ngôI sao xa xôI ( Lê Minh Khuê)
- Ba cô gái TNXP trên tyến đường Trường Sơn (Phương Định, Thao, Nho) dũng cảm, kiên cường, không sợ hi sinh nhưng cũng rất lãng mạn, hồn nhiên, đầy mơ mộng .
* Bến quê (Nguyễn Minh Châu)
- Nhĩ: (nhân vật tư tưởng) với những suy nghĩ, chiêm nghiệm sâu sắc về con người và cuộc đời; sự trân trọng những giá trị giản dị nhưng bền vững của gia đình, quê hương.
1.Ngôi kể.
Ngôi kể thứ nhất
Chiếc lược ngà:
- Bác ba xưng "tôi" kể chuyện.
Những ngôi sao xa xôi:
- Phương Định xưng "tôi" kể chuyện.
=> Tác dụng: Các câu chuyện kể trở nên chân thực, gần gũi qua cái nhìn và giọng điệu của chính người chứng kiến câu chuyện.
Làng
Lặng lẽ SaPa
=> Tác dụng: Các câu chuyện được mở rộng hơn về không gian, tăng cường được tính khách quan của hiện thực.
Bến quê
Ngôi kể
thứ ba
- Phương thức trần thuật ngôi thứ nhất xưng tôi giúp người kể đi sâu vào tâm tư tình cảm của nhân vật, miêu tả được những diễn biến tâm lí tinh vi phức tạp đang diễn ra trong tâm hồn nhân vật. Song nó cũng trong việc miêu tả bao quát các đối tượng khách quan, khó có cái nhìn nhiều chiều, dễ gây sự đơn điệu trong giọng văn trần thuật.
Tiết 153: Ôn tập về truyện
- Truyện kể ở ngôi thứ ba người kể dường như thấy hết, biết hết và biết tất cả mọi việc, mọi người, mọi tâm tư tình cảm của nhân vật… có khi miêu tả lạnh lùng, khách quan , tạo ra cái nhìn nhiều chiều, tránh được sự đơn điệu trong giọng văn trần thuật.

Thảo Luận Nhóm
Tại sao có thể nói, việc xây dựng được những tình huống truyện đặc sắc góp phần rất lớn cho thành công của tác phẩm?
Thời gian: 3 phút (theo bàn)
5. Tình huống truyện đặc sắc.
Ở truyện làng
- Tác giả đặt ông Hai vào tình huống gay cấn để làm bộc lộ sâu sắc tình cảm yêu làng, yêu nước của ông. Tình huống ấy là cái tin làng ông theo giặc…
Ở truyện
chiếc lược ngà
- Tình huống hai cha con gặp nhau trong 8 năm xa cách nhưng bé Thu không nhận cha, đến lúc em nhận cha và biểu lộ tình cảm thì anh Sáu phải ra đi.
? B?n quờ
- Đặt nhân vật Nhĩ trong một hoàn cảnh đặc biệt: lúc trẻ có điều kiện đi khắp nơi trên thế giới mà không cảm nhận được vẻ đẹp của quê hương và tình cảm của người thân, gia đình. Khi cuối đời bị căn bệnh hiểm nghèo Nhĩ mới nhận ra điều đó nhưng không bao giờ anh làm được.
=> Tác dụng: Đặt nhân vật vào tình huống đặc biệt, từ đó bộc lộ rõ nét đời sống nội tâm, tính cách nhân vật cũng như chủ đề của tác phẩm.
Hình thức nghệ thuật đa dạng, đặc sắc với những cách viết giàu tính sáng tạo, phù hợp với nội dung và thị hiếu thẩm mĩ của người Việt Nam.
Nội dung, đề tài phong phú, bám sát những sự kiện lịch sử, phản ánh cụ thể, sinh động cuộc sống lao động, chiến đấu và đời sống tâm tư, tình cảm của con người Việt Nam trong chiến tranh cũng như trong hoà bình.
Truyện ngắn hiện đại Việt Nam
Cảm hứng yêu nước và nhân văn sâu sắc
6. Nêu cảm nghĩ về nhân vật mà em có ấn tượng sâu sắc nhất?
Hướng dẫn học ở nhà
Tóm tắt lại những tác phẩm truyện vừa học
Nắm nội dung, nghệ thuật đặc sắc của từng tác phẩm.
Ch?n m?t nhõn v?t d? PBCN.
Chuẩn bị bài mới: Luy?n t?p vi?t h?p d?ng (t? th?o m?t h?p d?ng cho thuờ xe, cho thuờ nh�

Chúc các em học sinh chăm ngoan học giỏi