Bài 30. Ôn tập về truyện

Tiết 158 : Ôn tập về truyện
1.Lập bảng thống kê tác phẩm truyện hiện đại Việt Nam
TT
Tên tác phẩm
Tác giả
Năm sáng tác
Tóm tắt nội dung
1
Làng
1948
Tâm trạng đau xót, tủi hổ của ông Hai ở nơi tản cư khi nghe tin làng mình theo giặc. Truyện thể hiện tình yêu làng, yêu nước sâu sắc, thống nhất.
Kim Lân
(1920-2007)

Quê Từ Sơn- Bắc Ninh
Tiết 158 : Ôn tập về truyện
1.Lập bảng thống kê tác phẩm truyện hiện đại Việt Nam
TT
Tên tác phẩm
Tác giả
Năm sáng tác
Tóm tắt nội dung
2
Quê: Duy Xuyên Quảng Nam
1970
Cuộc gặp gỡ tình cờ của ông hoạ sĩ, cô kĩ sư trẻ với người thanh niên một mình tại trạm khí tượng trên đỉnh Yên Sơn cao 2600 m.Truyện ca ngợi những người lao động thầm lặng, có cách sống đẹp, cống hiến cho đất nước.
Lặng lẽ Sa Pa
Nguyễn Thành Long
(1925 – 1991)
Tiết 158 : Ôn tập về truyện
1.Lập bảng thống kê tác phẩm truyện hiện đại Việt Nam
TT
Tên tác phẩm
Tác giả
Năm sáng tác
Tóm tắt nội dung
3
1966
Chiếc lược ngà
Nguyễn Quang Sáng
Năm sinh:1932
Quê An giang
Câu chuyện éo le và cảm động về hai cha con: Ông Sáu và bé Thu trong lần ông về thăm nhà và ở khu căn cứ. Qua đó, truyện ca ngợi tình cha con thiêng liêng, sâu nặng trong hoàn cảnh chiến tranh..
Tiết 158 : Ôn tập về truyện
1.Lập bảng thống kê tác phẩm truyện hiện đại Việt Nam
TT
Tên tác phẩm
Tác giả
Năm sáng tác
Tóm tắt nội dung
4
Bến Quê
Nguyễn Minh Châu
(1930-1989)
Quê: Quỳnh Lưu - Nghệ An
1985
Qua những cảm xúc và suy ngẫm của nhân vật Nhĩ vào lúc cuối đời trên giường bệnh. Truyện thức tỉnh mọi người sự trân trọng những giá trị và vẻ đẹp bình dị, gần gũi của cuộc sống, của quê hương.
Tiết 158 : Ôn tập về truyện
1.Lập bảng thống kê tác phẩm truyện hiện đại Việt Nam
TT
Tên tác phẩm
Tác giả
Năm sáng tác
Tóm tắt nội dung
5
Những ngôi sao xa xôi
1971
Cuộc sống, chiến đấu của ba cô gái TNXP trên một cao điểm ở
đường Trường Sơn trong những năm chống Mĩ .Truyện làm nổi bật tâm hồn trong sáng, giàu mơ mộng , tinh thần dũng cảm ,cuộc sống chiến đấu đầy gian khổ, hi sinh nhưng rất hồn nhiên, lạc quan của họ.
Làng (trích)
Kim Lân
1948
Tâm trạng đau xót, tủi hổ của ông Hai ở nơi tản cư khi nghe tin làng mình theo giặc. Truyện thể hiện tình yêu làng, yêu nước sâu sắc, thống nhất.
Chiếc lược ngà (trích)
Nguyễn Quang Sáng
1966
Câu chuyện éo le và cảm động về hai cha con: Ông Sáu và bé Thu trong lần ông về thăm nhà và ở khu căn cứ. Qua đó, truyện ca ngợi tình cha con thiêng liêng, sâu sắc trong hoàn cảnh chiến tranh..
2
Lặng lẽ Sa Pa (trích)
Nguyễn Thành Long
1970
Cuộc gặp gỡ tình cờ của ông hoạ sĩ, cô kĩ sư trẻ với người thanh niên làm việc một mình tại trạm khí tượng trên đỉnh Yên Sơn cao 2600m. Truyện ca ngợi những người lao động thầm lặng, có cách sống đẹp, cống hiến cho đất nước.
3
Những ngôi sao xa xôi (trích )
Lê Minh Khuê
Cuộc sống, chiến đấu của ba cô gái TNXP trên một cao điểm ở tuyến đường Trường Sơn trong những năm chống Mĩ cứu nước. Truyện làm nổi bật tâm hồn trong sáng, giàu mơ mộng, tinh thần dũng cảm, cuộc sống chiến đấu đầy gian khổ, hi sinh nhưng rất hồn nhiên, lạc quan của họ.
4
1971
5
Truyện ngắn
Truyện ngắn
Truyện ngắn
Truyện ngắn
Truyện ngắn
Bến quê
STT
Tác phẩm
Tác giả
Năm
ST
Thể loại
Tóm tắt nội dung
Nguyễn Minh Châu
1985
Qua những cảm xúc và suy ngẫm của nhân vật Nhĩ vào lúc cuối đời trên giường bệnh. Truyện thức tỉnh mọi người sự trân trọng những giá trị và vẻ đẹp bình dị, gần gũi của cuộc sống, của quê hương.
1
BÀI TẬP
-Sắp xếp năm tác phẩm đã học vào giai đoạn lịch sử phù hợp?
Tiết 158 : Ôn tập về truyện
GIAI
ĐOẠN
Kháng chiến chống
Pháp(1945-1954)
Làng
Kháng chiến chống Mĩ,
Miền Bắc xây dựng
XHCN(1954-1975)
Chiếc lược ngà
Lặng lẽ Sa Pa
Những ngôi sao xa xôi
Thời kỳ hoà bình
Sau 1975
Bến quê

STT
TRUYỆN




HÌNH ẢNH ĐẤT NƯỚC
HÌNH ẢNH CON NGƯỜI VIỆT NAM
Làng
Lặng lẽ Sa Pa
Chiếc lược ngà
Bến quê
Những ngôi sao xa xôi
2
3
4
5
Kháng chiến chống Pháp.
-Kháng chiến chống Mĩ,
-Kháng chiến chống Mĩ giải phóng miền Nam
Kháng chiến chống Mĩ trên tuyến đường Trường Sơn.
Thời kì hoà bình.
Người dân đi tản cư.
-Đất nước chịu nhiều mất mát hi sinh.
-XDCNXH ở miền Bắc.
Suy nghĩ và chiêm nghiệm của Nhĩ về cuộc đời và quê hương.
Ông Sáu :Yêu con tha thiết, sâu nặng trong hoàn cảnh éo le của chiến tranh.
Bé Thu: Yêu cha mãnh liệt, tính cách mạnh mẽ, cứng cỏi.
Anh thanh niên: Yêu thích và hiểu ý nghĩa công việc thấm lặng, giàu mơ ước và có lí tưởng sống cao đẹp.
Ba cô gái thanh niên xung phong: Dũng cảm, không sợ hi sinh, tình cảm trong sáng, hồn nhiên, lạc quan trong hoàn cảnh chiến đấu ác liệt.
Tiết 158 : Ôn tập về truyện
2.Hình ảnh đất nước, con người Việt Nam
Ông Hai : Yêu làng và yêu nước, quyết tâm trung thành với cụ Hồ với kháng chiến
* Làng (Kim Lân)
Ông Hai: Người nông dân chất phác thời kháng chiến chống Pháp, yêu làng
, yêu nước, trung thành với cụ Hồ, với kháng chiến.
Chiếc lược ngà (Nguyễn Quang Sáng)
-Ông Sáu : Tình yêu thương con sâu nặng, tha thiết trong hoàn cảnh éo le, xa cách của chiến tranh.
-Bé Thu: Tính cách cứng cỏi, tình
yêu thương cha nồng nàn, thắm thiết, mãnh liệt.
Tiết 158 : Ôn tập về truyện
3.Những phẩm chất, tính cách nổi bật ở các nhân vật
Lặng lẽ Sa Pa (Nguyễn Thành Long)
-Anh thanh niên: Sống có lí tưởng, say mê với công việc, khiêm tốn giàu ước mơ, hầm lặng cống hiến cho đất nước.
Những ngôi sao xa xôi (Lê Minh Khuê)
-Ba cô gái TNXP trên tuyến đường Trường Sơn, dũng cảm, kiên cường, không sợ hi sinh, nhưng cũng rất lãng mạn, mơ mộng, hồn nhiên.
Tiết 158 : Ôn tập về truyện
Bến quê ( Nguyễn Minh Châu)
-Nhĩ ( nhân vật tư tưởng) với những suy nghĩ, chiêm nghiệm sâu sắc về con người và cuộc đời; trân trọng những giá trị giản dị nhưng bền vững của gia đình, quê hương.
Tiết 158 : Ôn tập về truyện
5.Ngôi kể.
Ngôi kể thứ nhất
Chiếc lược ngà:
Những ngôi sao xa xôi:
=> Tác dụng: Các câu chuyện kể trở nên chân thực, gần gũi qua cái nhìn và giọng điệu của chính người chứng kiến câu chuyện.
=> Tác dụng: Các câu chuyện được mở rộng hơn về không gian, tăng cường được tính khách quan của hiện thực.
Ngôi kể
thứ ba

Làng

Lặng lẽ Ssa Pa

Bến quê
Tiết 158 : Ôn tập về truyện
6. Xây dựng tình huống truyện đặc sắc.
Làng
Chiếc lược ngà
Bến quê
- Tin làng Chợ Dầu theo giặc.
- Sau gần tám năm đi k/c ông Sáu mới được về thăm nhà, bé Thu không chịu nhận cha, đến lúc ông Sáu phải ra đi Thu mới nhận cha, ông hi sinh mà không được gặp lại con …
- Nhĩ cả đời đi khắp đó đây, cuối đời lại bị liệt, muốn sang bờ bên kia sông mà không thể …
=> Tác dụng: Đặt nhân vật vào tình huống đặc biệt, từ đó bộc lộ rõ nét đời sống nội tâm, tính cách nhân vật cũng như chủ đề của tác phẩm.
Tiết 158 : Ôn tập về truyện
Hình thức nghệ thuật đa
dạng, đặc sắc với những
cách viết giàu sáng tạo,
phù hợp với nội dung và
thị hiếu thẩm mĩ của
người Việt Nam.
Nội dung, đề tài phong phú, phản ánh cụ thể, sinh động cuộc sống lao động, chiến đấu ,đời sống tâm tư, tình cảm của con người Việt Nam trong chiến tranh, trong hoà bình.
Truyện ngắn hiện đại Việt Nam
Cảm hứng yêu nước và nhân văn sâu sắc
Qua các tác phẩm đã học em có ấn tượng nhất với nhân vật nào? Trình bày những suy nghĩ của em về nhân vật đó.
1.Tìm tên nhân vật điền vào các chỗ trống sau:
a..................... thích khoe về làng chợ Dầu, đó là đặc điểm thể hiện tình yêu làng quê của người nông dân Việt Nam.
b. Ông họa sĩ và cô kĩ sư rất thích được trò chuyện với .................................
c.Tình cha con sâu nặng trong hoàn cảnh chiến tranh
đã được thể hiện qua các nhân vật: .................................
d. Cô thanh niên xung phong................................ hay mơ mộng, có đôi mắt rất dài và đặc biệt rất dũng cảm , gan dạ trong công việc.
Ông Hai
Anh thanh niên
Bé Thu và ông Sáu
Phương Định
Củng cố
Câu 2:Những hình ảnh sau minh họa cho tác phẩm nào, của tác giả nào?