Bài 30. Ôn tập về truyện

Ngữ văn
Tiết 153,154.

ÔN TẬP VỀ TRUYỆN
Kim Lân
Nguyễn Thành Long
Nguyễn Quang Sáng
Nguyễn Minh Châu
Lê Minh Khuê
1948
1970
1966
Xuất bản năm 1985
1971
- Qua tâm trạng đau xót, tủi hổ của ông Hai khi nghe tin làng mình theo giặc, truyện thể hiện tình yêu làng quê sâu sắc thống nhất với lòng yêu nước và tinh thần kháng chiến của người nông dân
- Cuộc gặp gỡ tình cờ của ông họa sĩ, cô kĩ sư với người thanh niên . Qua đó, truyện ca ngợi những con người lao động thầm lặng, có cách sống đẹp
- Câu chuyện éo le và cảm động về tình cha con. Qua đó, truyện ca ngợi tình cha con thắm thiết trong hoàn cảnh chiến tranh.
- Qua những cảm xúc và suy ngẫm của nhân vật Nhĩ vào lúc cuối đời, truyện thức tỉnh ở mọi người sự trân trọng những giá trị và vẻ đẹp bình dị, gần gũi của cuộc sống, của quê hương.
- Cuộc sống chiến đấu của ba cô gái TNXP trên một cao điểm ở tuyến đường Trường Sơn. Truyện làm nổi bật tâm hồn trong sáng, giáu mơ mộng, tinh thần dũng cảm, cuộc sống chiến đấu gian khổ, hi sinh nhưng rất hồn nhiên, lạc quan của họ.
L�ng
Lặng lẽ Sa Pa
Chiếc lược ngà
Bến quê
Những ngôi sao xa xôi
Thời kì kháng chiến chống Pháp:
- Làng
- Bến quê
2. Thời kì kháng chiến chống Mĩ:
- Chiếc lược ngà
- Lặng lẽ SaPa
- Những ngôi sao xa xôi
3. Sau năm 1975:
- Con người Việt Nam yêu nước, yêu quê hương, sống, chiến đấu và lao động hết mình vì Tổ quốc.
- Phản ánh đất nước Việt Nam trong hai cuộc chiến tranh vệ quốc vĩ đại
- Thể hiện những phẩm chất cao đẹp, tâm hồn trong sáng, biết trân trọng những giá trị tốt đẹp trong cuộc sống
1. Họ có tình yêu quê hương, yêu Tổ quốc, chiến đấu và lao động quên mình vì sự nghiệp chung.
2. Họ có thế giới tinh thần, tình cảm cao đẹp, phong phú, giàu chất lí tưởng và tinh thần lãng mạn
Tính cách nổi bật của các nhân vật chính trong các truyện giai đoạn 1945 - 1975

Ông Hai (Làng): Tình yêu làng tha thiết hòa quyện tình yêu nước và tinh thần kháng chiến
Anh thanh niên (Lặng lẽ Sa Pa): Yêu thích và hiểu rõ ý nghĩa công việc thầm lặng của mình; có suy nghĩ, tình cảm tốt đẹp, trong sáng với công việc và mọi người.
Bé Thu (Chiếc lược ngà): Tính cách cứng cỏi, yêu cha mãnh liệt.
Ông Sáu (Chiếc lược ngà): Yêu con sâu lặng, tha thiết trong hoàn cảnh éo le, xa cách của chiến tranh
Ba cô gái TNXP (Những ngôi sao xa xôi): Tinh thần dũng cảm, không sợ hi sinh, gian khổ; có tình cảm hồn nhiên, trong sáng, lạc quan.
Mỗi bức tranh trên gợi nhớ đến nhân vật nào?
Nêu cảm nhận của em về một nhân vật mà em ấn tượng?
1
2
3

-> Bộc lộ sinh động, sâu sắc nội tâm, cảm xúc.
- Kể theo ngôi thứ nhất:
+ Chiếc lược ngà
+ Những ngôi sao xa xôi
- Kể theo ngôi thứ ba:

+ Làng
+ Lặng lẽ Sa Pa
+ Bến quê
-> Kể linh hoạt, nhiều sự việc ở nhiều không gian khác nhau.
Tình huống đặc sắc ở một số truyện:
+ Làng: Ông Hai nghe tin làng Chợ Dầu theo giặc
+ Chiếc lược ngà: Bé Thu không nhận ba khi ông Sáu về thăm nhà nhưng lúc nhận ba thì lại phải chia tay,chiếc lược làm xong chưa kịp trao cho con thì ông Sáu hi sinh
+ Bến quê: Nhĩ từng đi khắp nơi, lúc cuối đời phải gắn chặt vào giường bệnh, khi phát hiện vẻ đẹp bãi bồi bên kia sông thì lại không thể đặt chân lên được, nhờ con trai thực hiện nhưng nó lại làm lỡ mất chuyến đò duy nhất trong ngày.
Bài tập: Thử khả năng cảm thụ tác phẩm của bạn
Làng
Chiếc lược ngà
Những ngôi sao xa xôi
Lặng lẽ Sa Pa
Bến quê
- Lặng lẽ Sa Pa gợi em liên tưởng tới khổ thơ nào? trong bài thơ nào? Vì sao em có sự liên tưởng ấy?
- Truyện ngắn Bến quê có những triết lí, chiêm nghiệm sâu sắc về cuộc đời và con người.
Hãy bình luận một trong những câu triết lí ấy?

- Em hiểu như thế nào về ý nghĩa nhan đề Những ngôi sao xa xôi?
- Cảm nghĩ của em về chi tiết ông Hai cứ múa tay lên mà khoe nhà mình bị Tây đốt nhẵn?
Trong giờ phút cuối cùng, không còn đủ sức trăng trối lại điều gì… anh đưa tay vào túi móc cây lược, đưa cho tôi và nhìn tôi một hồi lâu … Tôi cúi xuống gần anh và nói: “Tôi sẽ mang về trao tận tay cho cháu”. Lúc đó anh mới nhắm mắt đi xuôi.
Nêu cảm nghĩ của em về chi tiết trên?
Nhớ ôn tập kĩ để kiểm tra bạn nhé!
Cám ơn các thầy cô giáo và các em!