Bài 30. Ôn tập về truyện

Phòng GD&ĐT huyện Cưmgar
Trường THCS Đinh Tiên Hoàng
Tổ Ngữ Văn
Giáo viên thực hiện: Nguyễn Thị Hiền
CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ GIÁO VỀ DỰ GIỜ - THĂM LỚP!
9A10 2014- 2015
Tiết 155:
ÔN TẬP VỀ TRUYỆN
? Quan sát tranh và cho biết đây là nhà văn nào, tác phẩm nào của nhà văn mà em đã được học?
Ông được mệnh danh là nhà văn của làng quê Việt Nam, tác phẩm của ông đã thể hiện những chuyển biến mới trong tình cảm của người nông dân Việt Nam sau Cách mạng tháng 8/1945
Là nhà văn nữ có sở trường về truyện ngắn với ngòi bút miêu tả tâm lí tinh tế, sắc sảo, đặc biệt là tâm lí nhân vật nữ.
Ông là một nhà văn Nam Bộ, rất am hiểu và gắn bó với mảnh đất ấy. Ông hầu như chỉ viết về cuộc sống và con người Nam Bộ trong chiến tranh và sau hoà bình.
Những thiên truyện của ông thể hiện một phong cách văn xuôi nhẹ nhàng, tình cảm, giàu chất thơ và mang nhiều ý nghĩa sâu sắc về vẻ đẹp con người.
Ông được đánh giá là một trong số những người “mở đường tinh anh và tài năng”, đã đi được xa nhất trong chặng mở đầu của công cuộc đổi mới văn học sau 1975.
1. BẢNG THỐNG KÊ TÁC PHẨM TRUYỆN HIỆN ĐẠI VIỆT NAM
Qua tâm trạng đau xót, tủi hổ của ông Hai ở nơi tản cư khi nghe tin đồn làng mình theo giặc, truyện thể hiện tình yêu làng quê sâu sắc thống nhất với lòng yêu nước và tinh thần kháng chiến của người nông dân.
1948
(chống Pháp)
(Kim Lân)
Xây dựng tình huống truyện gây cấn, miêu tả tâm lí nhân vật chân thực, sinh động qua suy nghĩ, hành động, lời nói.
1. BẢNG THỐNG KÊ TÁC PHẨM TRUYỆN HIỆN ĐẠI VIỆT NAM
Tình huống truyện hợp lí, lời kể tự nhiên, kết hợp giữa tự sự , trữ tình và bình luận
Cuộc gặp gỡ tình cờ của ông hoạ sĩ, cô kĩ sư mới ra trường với người thanh niên làm việc một mình trên đỉnh Yên Sơn. Qua đó truyện ca ngợi những con người lao động thầm lặng , có cách sống đẹp cống hiến hết mình cho đất nước
1970
(chống Mĩ)
(Nguyễn Thành Long)
1. BẢNG THỐNG KÊ TÁC PHẨM TRUYỆN HIỆN ĐẠI VIỆT NAM
Miêu tả tâm lí, xây dựng tính cách nhân vật
Câu chuyện éo le và cảm động về hai cha con: ông Sáu và bé Thu trong lần ông ghé về thăm nhà và ở nơi căn cứ. Truyện ca ngợi tình cha con thắm thiết trong hoàn cảnh chiến tranh.
(Nguyễn Quang Sáng)
1966
(chống Mĩ)
1. BẢNG THỐNG KÊ TÁC PHẨM TRUYỆN HIỆN ĐẠI VIỆT NAM
Miêu tả tâm lí nhân vật tinh tế, tình huống nghịch lí, nhiều hình ảnh mang ý nghĩa biểu tượng.
Qua những cảm xúc và suy ngẫm của nhân vật Nhĩ vào lúc cuối đời trên giường bệnh, truyện thức tỉnh ở mọi người sự trân trọng những giá trị và vẻ đẹp bình dị, gần gũi của cuộc sống, của quê hương.
(Nguyễn Minh Châu)
1985
1. BẢNG THỐNG KÊ TÁC PHẨM TRUYỆN HIỆN ĐẠI VIỆT NAM
Miêu tả tâm lí nhân vật tinh tế, có sự đan cài giữa hai bút pháp hiện thực và lãng mạn
Cuộc sống chiến đấu của ba cô thanh niên xung phong trên cao điểm Trường Sơn những năm chống Mĩ. Truyện làm nổi bật tâm hồn trong sáng, giàu mơ mộng, tinh thần dũng cảm, cuộc sống chiến đấu đầy gian khổ và hi sinh nhưng hồn nhiên lạc quan của họ
(Lê Minh Khuê)
1971
(chống Mĩ)
Tiết 153:
ÔN TẬP VỀ TRUYỆN
1. Bảng thống kê tác phẩm truyện hiện đại Việt Nam
2. Nét chính về nội dung tác phẩm truyện hiện đại Việt Nam:
1945
1954
1964
1975
nay
Chống Pháp
Miền Bắc xây dựng CNXH
Chống Mĩ
Hòa bình
L�ng
Lặng lẽ Sapa
Chiếc lược ngà,
Những ngôi sao xa xôi
Bến quê
* Cuộc sống đất nước và con người
* Tư tưởng tình cảm
+ Trong hai cuộc kháng chiến: đầy gian khổ, hi sinh nhưng vô cùng anh dũng, kiên cường, bất khuất, vẻ vang.
+ Trong công cuộc xây dựng đất nước: Nhiệt tình xây dựng CNXH
- Tình yêu quê hương hoà quyện trong tình yêu nước và tinh thần kháng chiến.
- Tình yêu công việc và lí tưởng sống cao đẹp
-Tình cảm gia đình sâu nặng, tha thiết trong hoàn cảnh chiến tranh
-Tinh thần dũng cảm, tình cảm trong sáng hốn nhiên lạc quan trong hoàn cảnh chiến đấu ác liệt
1. Bảng thống kê tác phẩm truyện hiện đại Việt Nam
2. Nét chính về nội dung tác phẩm truyện hiện đại Việt Nam:
3. Những tính cách và phẩm chất nổi bật ở mỗi nhân vật:









Tình yêu làng thật đặc biệt nhưng phải đặt trong tình cảm yêu nước và tinh thần kháng chiến.
Yêu và hiểu ý nghĩa công việc thầm lặng, một mình trên núi cao, có những suy nghĩ và tình cảm tốt đẹp, trong sáng về công việc đối với mọi người.
Tính cách cứng cỏi, tình cảm nồng nàn, thắm thiết với người cha.
Tình cha con sâu nặng, tha thiết trong hoàn cảnh éo le và xa cách của chiến tranh.
Tinh thần dũng cảm không sợ hi sinh khi làm nhiệm vụ hết sức nguy hiểm; tình cảm trong sáng, hồn nhiên, lạc quan trong hoàn cảnh chiến đấu thật ác liệt.
4. Đặc sắc nghệ thuật
*Về phương thức trần thuật:
- Ngôi thứ nhất: “Chiếc lược ngà”; “Những ngôi sao xa xôi”
Người kể xưng “tôi” nhân vật hiện lên với chiều sâu trong cảm xúc, bộc lộ thế giới nội tâm phong phú
- Ngôi thứ ba: “Làng”; “Lặng lẽ Sapa” ; “Bến quê”
Các nhân vật được gọi tên, chủ yếu trần thuật theo cái nhìn và giọng điệu của một nhân vật, thường là nhân vật chính. Các nhân vật hiện lên sinh động.
*Về tình huống truyện: gay cấn, éo le, bất ngờ, nghịch lí.
Đọc, xác định phương thức biểu đạt chính của đoạn trích sau:
a.“ Hút một điếu thuốc lào, uống một hụm chè tươi nóng, ông chóp chép cái miệng ngẫm nghĩ; bao nhiêu ý nghĩ vui thích chen chúc trong đầu óc. Tiếng quạt, tiếng thở, tiếng trẻ con khóc, cùng với tiếng cười nói của cánh đi phá đường về râm ran một góc đường. Dưới chân đồi, những thửa ruộng lúa xanh mượt, uốn quanh co dưới trời nắng, lấp loáng như một khúc sông. Có mấy bóng cò trắng bay dật dờ…”
( Làng- Kim Lân ).

b.“ Hồi chưa vào nghề, những đêm bầu trời đen kịt, nhìn kĩ mới thấy một ngôi sao xa, cháu cũng nghĩ ngay ngôi sao kia lẻ loi một mình. Bây giờ làm nghề này cháu không nghĩ như vậy nữa. Vả, khi ta làm việc, ta với công việc là đôi, sao gọi là một mình đựơc? Huống chi việc của cháu gắn liền với việc của bao anh em, đồng chí dưới kia. Công việc của cháu gian khổ là thế đấy, chứ cất nó đi, cháu buồn đến chết mất…” (Lặng lẽ Sa Pa - Nguyễn Thành Long).
? Miờu t?
? Ngh? lu?n
5. Luyện tập
1. Chuyển đổi ngôi kể từ ngôi thứ ba sang ngôi thứ nhất, kể lại truyện ngắn Làng - Kim Lân ( mượn lời nhân vật ông Hai)
2. Dựa vào các truyện ngắn đã học, bằng trí tưởng tượng hãy vẽ bức tranh minh hoạ cho một tác phẩm mà em yêu thích.
Dặn dò:
- Học bài, nắm vững các kiến thức đó ôn tập.
- Xem lại các tác phẩm truyện hiện đại Việt Nam đã học: Kiểm tra 1 tiết Văn.
+ Chuẩn bị bài mới:
Soạn bài Tổng kết ngữ pháp (Tiếp theo)

Chào tạm biệt!
Chúc quý thầy cô sức khỏe, chúc các em Hs học giỏi