Bài 30. Chữa lỗi diễn đạt (lỗi lô-gíc)

chữa lỗi diễn đạt
(lỗi lô-gíc)
?Việc lựa chọn trật tự từ trong các câu nhằm những mục đích gì?

1. Ông ta còn bị đám thợ phụ lột cả áo ngắn lẫn chiếc quần cộc mặc khi tập kiếm. (Mô-li-e)
2. Đám thợ phụ còn lột cả áo ngắn lẫn bộ trang phục ông ta mặc khi tập kiếm.
Nhận xét
Câu 1: nhấn mạnh tình trạng bất lực của ông Giuốc-đanh.
Câu 2: nhấn mạnh hành động chủ động của đám thợ.
?Em có nhận xét gì về cách diễn đạt của các câu trên.
chữa lỗi diễn đạt
(lỗi lô-gíc)
I. Phát hiện và chữa lỗi trong những câu cho sẵn.
Quan sát câu văn (a)
Chúng em đã giúp các bạn học sinh những vùng bị bão lụt quần áo, giày dép và nhiều đồ dùng học tập khác.
A = quần áo, giày dép
B = đồ dùng học tập
A, B không cùng loại nên B không bao hàn được A. Vì vậy không thể nói là "nhiều đồ dùng học tập khác".
Cần phải sửa lại là:
a-1. Chúng em đã giúp các bạn học sinh những vùng bị bão lụt giấy bút, sách vở và nhiều đồ dùng học tập khác.
hoặc:
a- 2.Chúng em đã giúp các bạn học sinh những vùng bị bão lụt quần áo, giày dép và nhiều đồ dùng sinh hoạt khác khác.
chữa lỗi diễn đạt
(lỗi lô-gíc)
I. Phát hiện và chữa lỗi trong những câu cho sẵn.
b- Trong thanh niên nói chung và trong bóng đã nói riêng, niềm say mê là nhân tố quan trọng dẫn đến thành công.
Nhóm 1
c- Lão Hạc, Bước đường cùng và Ngô Tất Tố đã góứ chúng ta hiểu sâu sắc thân phận người dân Việt Nam trước cách mạng tháng Tám 1945.
b- Kết cấu A và B của trạng ngữ không cùng loại.


cc- Các chủ ngữ trong kết cấu A, B và C không cùng loại. (Tác phẩm, tác giả).

c- "Lão Hạc", "Bước đường cùng" và "Tắt đèn" đã góp chúng ta hiểu sâu sắc thân phận người dân Việt Nam trước cách mạng tháng Tám 1945.
b- Trong thể thao nói chung và trong bóng đã nói riêng, niềm say mê là nhân tố quan trọng dẫn đến thành công.
chữa lỗi diễn đạt
(lỗi lô-gíc)
I. Phát hiện và chữa lỗi trong những câu cho sẵn.
Nhóm 2
d- Em muốn trở thành một trí thức hay một bác sĩ?
e- Bài thơ không chỉ hay về mặt nghệ thuật mà còn sắc sảo về ngôn từ.
d- 2 vị ngữ đứng ngang nhau không cùng loại.
A: Trí thức.
B: Bác sĩ.
Mà trong những trí thức có bác sĩ, nên đặt câu hỏi A hay B cùng cấp.
e-2 vị ngữ đứng ngang nhau không cùng loại.


e- Bài thơ không chỉ hay về mặt nghệ thuật mà còn sắc sảo về nội dung.
d- Em muốn trở thành một giáo viên hay một bác sĩ?
chữa lỗi diễn đạt
(lỗi lô-gíc)
I. Phát hiện và chữa lỗi trong những câu cho sẵn.
Nhóm 3
g- Trên sân ga chỉ còn lại 2 người. Một người thì cao gầy còn một người thì mặc áo ca- rô.
h- Chị Dậu rất cần cù chịu khó nên rất mực yêu thương chồng con.
g- Miêu tả không lô gích:
+ Vế1: Tả vóc dáng.
+ Vế2: Tả ăn mặc.
h- A không phải là nguyên nhân của B.

h- Chị Dậu rất cần cù chịu khó và rất mực yêu thương chồng con.
g- Trên sân ga chỉ còn lại 2 người. Một người thì cao gầy còn một người thì béo lùn.
chữa lỗi diễn đạt
(lỗi lô-gíc)
I. Phát hiện và chữa lỗi trong những câu cho sẵn.
Nhóm 4
i. Nếu không phát huy những đức tính tốt đẹp của người xưa thì người phụ nữ Việt Nam ngày nay không thể có được những nhiệm vụ vinh quang và nặng nề đó.
k. Hút thuốc lá vừa có hại cho sức khỏe, vừa làm giảm tuổi thọ của con người.
i. A - B không phải là quan hệ điều kiện - kết quả nên không dùng cặp nếu - thì được, ngoài ra, dùng từ đó không đúng chỗ.
k. Khi dùng cặp từ vừa.vừa thì A, B phải bình đẳng với nhau, không cái nào bao hàm cái nào.
k. Hút thuốc lá vừa có hại cho sức khỏe, vừa tốn kém tiền bạc.
i- Nếu không phát huy những đức tính tốt đẹp của người xưa thì người phụ nữ Việt Nam ngày nay khó mà hàn thành được những nhiệm vụ vinh quang và nặng nề của mình.
chữa lỗi diễn đạt
(lỗi lô-gíc)
I. Phát hiện và chữa lỗi trong những câu cho sẵn.
II. Tìm những lỗi diễn đạt tương tự và chữa lỗi trong.
Hãy tìm những lỗi diễn đạt tương tự trong bài tập làm văn của mình hoặc của các bạn trong tổ , hay trong lời nói hàng ngày.(mỗi tổ tìm và sửa 5 câu)
Nhóm
Ví dụ một số lỗi bắt gặp trong khi chấm bài.
chữa lỗi diễn đạt
(lỗi lô-gíc)
I. Phát hiện và chữa lỗi trong những câu cho sẵn.
II. Tìm những lỗi diễn đạt tương tự và chữa lỗi trong.
4. Bằng nghệ thuật tương phản, hoặc nhắc lại giọng lưỡi và thủ đoạn của bọn quan lại thực dân, tác giả dựng lên hình tượng khái quát về tên thực dân Pháp rất xảo quyệt; bịt bợm và trơ tráo trong việc đánh giá "thuế máu"; trong việc đầu độc nhân dân Đông Dương.
5. Thuế máu là áng văn chính luận xuất sắc của văn học Việt Nam với sự ác độc tàn bạo của bọn thực dân.
3. Nhưng không thể hiểu nổi tính biểu cảm của tácc giả trong từng câu chữ, hình ảnh giàu giá trị.
2. "Thuế máu là áng văn chính luận xuất sắc. Người đã dùng ngòi bút của mình tố cáo sự tàn bạo của bọn thực dân.
1. Ngoài những hình ảnh chân thực mà ngòi bút của Nguyễn ái Quốc đã đưa ra.
6. Chính vì vậy văn bản " Thuế máu" đã nói lên được bản chất thực dân thể hiện sự coi thường khinh bỉ lăng nhục những người dân bản xứ.
7. Nguyễn ái Quốc đã nói lên một cách mỉa mai, hài hước, châm biếm giữa nghệ thuật đối giữa lời nói và việc làm.
8. Qua đó cho ta thấy được Nguyễn ái Quốc đã vạch trần sự thực của bọn chính phủ thực dân bằng những tư liệu phong phú, xác thực nhưng tài năng chính đó là bằng những ngòi bút nghị luận thật sắc sảo.
9. Bằng những tình cảm châm biếm mỉa mai xen lẫn biểu cảm.
10. Cũng nhờ bài chính luận này mà đã làm toát lên một ngòi bút sắc sảo sâu sắc và tài tình của tác giả Nguyễn ái Quốc.
11. Trong bài có bố cục trong các chương và nghệ thuật châm biếm đả kích sắc sảo của tác giả.
12. Những từ "con yêu", "bạn hiền"được Bác mỉa mai lại chỉ bằng những câu viết đơn giản.
13. Bản thân những hình ảnh ấy đã mang tính lí lẽ không thể chối cãi.
14. Như chúng ta biết, thực dân Pháp là một bọn vô cùng xấu xa và tàn ác.
15. Trước hết, với yếu tố miêu tả được xây dựng đề có tính xác thực mà thực dân gọi người dân qua từng quá trình "tên Anamít bẩn thỉu", "tên da đen bẩn thỉu", "con yêu", "bạn hiền".
16. "Thuế máu" là văn bản được tác giả Nguyễn ái Quốc đặt tên và người dân bản xứ phải nộp thuế cho thực dân pháp bằng chính xương máu của mình.
17. Và qua đây ta cũng thấy được Hồ Chí Minh là một người có phẩm chất viết văn tài tình và là một người tài năng một danh nhân văn hóa thế iới.

1. Quyết hi sinh cho sự nghiệp để giải phóng đất nước.
2. Trong xã hội cũ, cái xã hội làm cho con người chỉ biết sống vì mình.
3. Như vậy cần có biện pháp ngăn chặn nạn nói thách, cũng là một cách lừa đảo người mua đó thôi.
Ví dụ một số lỗi bắt gặp trong báo chí.
chữa lỗi diễn đạt
(lỗi lô-gíc)
I. Phát hiện và chữa lỗi trong những câu cho sẵn.
II. Tìm những lỗi diễn đạt tương tự và chữa lỗi trong.
III. Nguyên nhân dẫn tới các lỗi diễn đạt trong khi nói, viết .
Nguyên nhân chủ yếu là do:
- Người nói, viết không nắm vững kiến thức về cấp độ khái quát nghĩa của từ.
- Người nói, viết không nắm vững về trường từ vựng.
Qua các lỗi trên, theo em thường do những nguyên nhân nào?
Củng cố
Qua giờ học, chúng ta đã tìm và sửa được một số lỗi trong cách diễn đạt.
Từ các nguyên nhân cơ bản nêu trên, chúng ta cần nắm vững về từ ngữ, đặc biệt là kiến thức về cấp độ khái quát nghĩa của từ và kiến thức về trường từ vựng để không mắc phảI những lỗi trong khi diễn đạt .
Hướng dẫn về nhà
- Tiếp tục tìm và sửa các lỗi sai trong khi viết văn và trong đời sống hàng ngày.
chúc thầy cô mạnh khoẻ
chúc các em chăm ngoan