Bài 30. Bố của Xi-mông

Trường THCS Nam Phú
Bố của Xi- Mông
G.Đơ Mô - Pa - Xăng
I. Đọc- tìm hiểu chú thích
1. Tác giả
Guy-đơ Mô - pa-xăng ( 1850-1893)
- Là nhà văn hiện thực Pháp nổi tiếng trong lĩnh vực truyện ngắn
- Tác phẩm của ông thường phản ánh sâu sắc nhiều phương diện của xã hội Pháp nửa cuối thế kỉ XIX (phê phán xã hội đương thời , bênh vực những nạn nhân của xã hội )
2. Tác phẩm
- Đoạn trích ở phần giữa của truyện ngắn cùng tên. In trong Tuyển tập truyện ngắn Pháp thế kỉ XIX
Tiết 151-152
3. Đọc, tóm tắt đoạn trích

Tóm tắt ngắn gọn đoạn trích “Bố của Xi mông” ?

CËu bÐ Xi-m«ng kho¶ng 7-8 tuæi lÇn ®Çu tiªn ®Õn tr­êng. Em bÞ lò b¹n chÕ giÔu v× kh«ng cã bè, em v« cïng ®au khæ v× sù thËt em kh«ng cã bè , Xi-m«ng ra bê s«ng ®Þnh tù tö.
C¶nh vËt ë bê s«ng lµm em ngu«i ngoai ®«i chót. Nh­ng nghÜ ®Õn nhµ, ®Õn mÑ, em l¹i khãc.
Mét b¸c thî tên là Phi-lÝp đã xuất hiện, an ñi rồi ®­a em vÒ nhµ và nhËn lµm bè cña em.
H«m sau Xi-m«ng ®Õn tr­êng, em lại bị lò b¹n xÊu giÔu cît nh­ng lần này Xi-m«ng đã kiêu hãnh chèng l¹i v× em tù tin r»ng m×nh cã bè lµ Phi-lÝp.
Bố của Xi- Mông
G.Đơ Mô - Pa - Xăng
I. Đọc- tìm hiểu chú thích
Tiết 151-152
II. Đọc- tìm hiểu văn băn
1 Cấu trúc văn bản
- Thể loại: Truyện ngắn
- Ngôi kể: thứ ba
- PTBĐ: Tự sự + Miêu tả
- Nhân vật chính: Xi Mông
Diễn biến
sự việc
Nỗi tuyệt vọng của Xi-mông
Bỏc Phi-lip gặp Xi-mông
Bỏc Phi-lip đưa Xi-mông về nhà
Câu chuyện ở trường sáng hôm sau
Từ đầu……..chỉ khóc hoài
Từ Bỗng một bàn tay…………. một ông bố
Từ Hai bác cháu lên đường……… bỏ đi rất nhanh
Đoạn còn lại
- Bố cục: 4 phần
Bố của Xi- Mông
G.Đơ Mô - Pa - Xăng
I. Đọc- tìm hiểu chú thích
Tiết 151-152
II. Đọc- tìm hiểu văn băn
1 Cấu trúc văn bản
2 Nội dung văn bản
a. Nhân vật Xi-mông
* Hoàn cảnh của em: Thật đáng thương và tội nghiệp
- Một bé trai độ 7-8 tuổi, con chị Blăng-sốt
- Hơi xanh xao, rất sạch sẽ và nhút nhát
- Em bị mang tiếng là đứa trẻ không có bố và thường bị bạn bè chế giễu
- Em uất ức và đau khổ định ra bờ sông tự tử
* Diễn biến tâm trạng của Xi-mông
- Khi ở bờ sông
- Trời ấm áp, dễ chịu vô cùng
- Ánh mặt trời êm đềm sưởi ấm bãi cỏ
- Nước lấp lánh như gương
Cảnh tượng rất đẹp:tĩnh lặng, ấm áp
+ Em có những giây phút khoan khoái, thèm được ngủ
+ Quên đi ý định tự tử
- Một chú nhái con xuất hiện,em đuổi theo bắt nó, nghĩ đến thứ đồ chơi
+ Nghĩ đến nhà, đến mẹ, buồn vô cùng, em lại khóc
- Người em rung lên,những cơn nức nở kéo đến dồn dập, xốn xang, choán lấy em
- Em không đọc được kinh cầu nguyện, chẳng nghĩ ngợi gì, chẳng nhìn thấy gì mà chỉ khóc hoài
Em đã phải chịu nỗi đau đớn về tinh thần đến tuyệt vọng
Bố của Xi- Mông
G.Đơ Mô - Pa - Xăng
I. Đọc- tìm hiểu chú thích
Tiết 151-152
II. Đọc- tìm hiểu văn băn
1 Cấu trúc văn bản
2 Nội dung văn bản
a. Nhân vật Xi-mông
* Hoàn cảnh của em: Thật đáng thương và tội nghiệp
* Diễn biến tâm trạng của Xi-mông
- Khi ở bờ sông
Cảnh tượng rất đẹp:
+ Em có những giây phút khoan khoái, thèm được ngủ
+ Quên đi ý định tự tử
+ Nghĩ đến nhà, đến mẹ, buồn vô cùng, em lại khóc
Em đã phải chịu nỗi đau đớn về tinh thần đến tuyệt vọng
- Khi gặp bác Phi-líp
Nghe bác hỏi:
+ Em trả lời,mắt đẫm lệ, giọng nghẹn ngào
+ Lời nói bị ngắt quãng bởi những tiếng nấc
+ Câu nói: Cháu không có bố đươc nhắc lại hai lần
Nghe bác an ủi, động viên: Em đồng ý theo bác về nhà với mẹ
Em đang buồn tủi, xấu hổ và được dịp trút nỗi khổ của mình
- Khi về nhà gặp mẹ
+ Nhảy lên ôm cổ mẹ, oà khóc nức nở, nhắc lại ý định tự tử của mình
Em vô cùng tủi thân,nỗi đau như lại vỡ oà ra
+ Hỏi bác Phi-líp: Bác có muốn làm bố cháu không?
+ Ra điều kiện: Nếu bác không muốn, cháu sẽ quay trở ra nhảy xuống sông cho chết đuối
Sự ngây thơ, hồn nhiên và sự khao khát có một ông bố
Rất chính đáng và phù hợp với tâm lí trẻ thơ
Bố của Xi- Mông
G.Đơ Mô - Pa - Xăng
I. Đọc- tìm hiểu chú thích
Tiết 151-152
II. Đọc- tìm hiểu văn băn
1 Cấu trúc văn bản
2 Nội dung văn bản
a. Nhân vật Xi-mông
* Hoàn cảnh của em: Thật đáng thương và tội nghiệp
* Diễn biến tâm trạng của Xi-mông
- Khi ở bờ sông
Em đã phải chịu nỗi đau đớn về tinh thần đến tuyệt vọng
- Khi gặp bác Phi-líp
Em được dịp trút nỗi khổ, nỗi đau của mình
- Khi về nhà gặp mẹ
Em vô cùng tủi thân,nỗi đau như lại vỡ oà ra
Đồng ý theo bác về nhà với mẹ
Khao khát có một ông bố
- Ngày hôm sau khi đến trường
Vui vẻ ngay khi bác Phi-líp nhận lời làm bố của em
+ Em tự tin, quát vào mặt chúng như ném một hòn đá
+ Tự hào, hãnh diện trả lời: Bố tao tên là Phi-líp
+ Không trốn chạy, đưa mắt thách thức chúng, sẵn sàng chịu hành hạ
Niềm tin tưởng sắt đá vào người bố Phi-líp đã cho em sức mạnh
Tóm lại: Xi-mông là một em bé rất đáng yêu và đáng thương
?
Theo em, ai là người có lỗi trong nỗi đau của Xi-mông
A Đám bạn học
B Những người lớn đã xa lánh mẹ con em
C Người đàn ông đã lừa dối mẹ em
D Cả ba ý trên
Bố của Xi- Mông
G.Đơ Mô - Pa - Xăng
I. Đọc- tìm hiểu chú thích
Tiết 151-152
II. Đọc- tìm hiểu văn băn
1 Cấu trúc văn bản
2 Nội dung văn bản
a. Nhân vật Xi-mông
* Hoàn cảnh của em: Thật đáng thương và tội nghiệp
* Diễn biến tâm trạng của Xi-mông
Từ chỗ đau khổ, xấu hổ, tuyệt vọng
Vui mừng, hạnh phúc, tự tin
b. Nhân vật chị Blăng-sốt
- Là cô gái đẹp nhất vùng
- Vì lầm lỡ, bị phụ bạc mà sinh ra Xi-mông
- Ngôi nhà nhỏ, quét vôi trắng, hết sức sạch sẽ
- Một cô gái cao lớn, xanh xao, đứng nghiêm nghị trước cửa nhà mình như muốn cấm đàn ông bước qua ngưỡng cửa ngôi nhà
- Tuy nghèo nhưng chị sống rất đứng đắn, nghiêm túc
- đôi má... đỏ bừng, tê tái đến tận xương tuỷ
- ôm con, hôn lấy, hôn để
- nước mắt lã chã tuôn rơi
- hổ thẹn, lặng ngắt và quằn quại, dựa lưng vào tường, hai tay ôm ngực
Ngượng ngùng, xấu hổ - đau đớn, dằn vặt - thương con và cảm thâý mình có lỗi với con
Bố của Xi- Mông
G.Đơ Mô - Pa - Xăng
I. Đọc- tìm hiểu chú thích
Tiết 151-152
II. Đọc- tìm hiểu văn băn
1 Cấu trúc văn bản
2 Nội dung văn bản
a. Nhân vật Xi-mông
* Hoàn cảnh của em: Thật đáng thương và tội nghiệp
* Diễn biến tâm trạng của Xi-mông
Từ chỗ đau khổ, xấu hổ, tuyệt vọng
Vui mừng, hạnh phúc, tự tin
b. Nhân vật chị Blăng-sốt
- Là cô gái đẹp nhất vùng
- Vì lầm lỡ, bị phụ bạc mà sinh ra Xi-mông
- Tuy nghèo nhưng chị sống rất đứng đắn, nghiêm túc
Ngượng ngùng, xấu hổ - đau đớn, dằn vặt - thương con và cảm thâý mình có lỗi với con
Chị là một phụ nữ bất hạnh, đáng được cảm thông
c. Nhân vật bác Phi-líp
- Làm thợ rèn
- Cao lớn, râu tóc đen quăn, bàn tay chắc nịch, giọng nói ồm ồm
- Hỏi han Xi-mông ân cần,nhìn em với vẻ nhân hậu
- An ủi, động viên em, hứa sẽ cho em một ông bố
- Đưa em về nhà
Một người lao động khoẻ mạnh, tốt bụng, quan tâm và giúp đỡ người khác
- Lúc đầu có ý định đùa cợt với chị Blăng- sốt,sau đó tắt ngay nụ cười, e dè, ấp úng trước chị
- Xúc động trước tình cảnh của mẹ con chị
- Nhận lời làm bố của Xi-mông


1 Theo em tại sao bác Phi-líp nhận làm bố của Xi-mông?


2 Có người cho rằng bác Phi-líp đã làm một việc nông nổi,thiếu chín chắn. Ý em thế nào?


- An ủi Xi-mông, thương Xi-mông
- Cảm mến chị Blăng sốt


 Việc làm nhân đạo cao cả: giải thoát nỗi tuyệt vọng của Xi-mông, đem lại niềm vui cho cậu bé.
?


Tại sao bác Phi-líp lại có hành động: “sải từng bước dài bỏ đi rất nhanh sau khi nhấc bổng Xi-mông, đột ngột hôn vào hai má em”. Đó có phải là sự lừa dối, trốn chạy không?
?
Đó không phải là sự lừa dối trốn chạy mà bác lại thấy vô cùng cảm động trước tình cảnh mẹ con Xi-mông, bác không chỉ yêu quý Xi- mông mà còn cảm thông , thấu hiểu nỗi khổ của chị Blăng-sốt. Bác không thể nói được gì hơn nữa trước sự ngây thơ trong sáng của chú bé. Im lặng là vàng, và sự im lặng ấy được biểu cảm bằng hành động bỏ đi rất nhanh của bác
Bố của Xi- Mông
G.Đơ Mô - Pa - Xăng
I. Đọc- tìm hiểu chú thích
Tiết 151-152
II. Đọc- tìm hiểu văn băn
1 Cấu trúc văn bản
2 Nội dung văn bản
a. Nhân vật Xi-mông
* Hoàn cảnh của em: Thật đáng thương và tội nghiệp
* Diễn biến tâm trạng của Xi-mông
Từ chỗ đau khổ, xấu hổ, tuyệt vọng
Vui mừng, hạnh phúc, tự tin
b. Nhân vật chị Blăng-sốt
- Là cô gái đẹp nhất vùng
- Vì lầm lỡ, bị phụ bạc mà sinh ra Xi-mông
- Tuy nghèo nhưng chị sống rất đứng đắn, nghiêm túc
Ngượng ngùng, xấu hổ - đau đớn, dằn vặt - thương con và cảm thâý mình có lỗi với con
Chị là một phụ nữ bất hạnh, đáng được cảm thông
c. Nhân vật bác Phi-líp
- Làm thợ rèn
- Cao lớn, râu tóc đen quăn, bàn tay chắc nịch, giọng nói ồm ồm
- Hỏi han Xi-mông ân cần,nhìn em với vẻ nhân hậu
- An ủi, động viên em, hứa sẽ cho em một ông bố
- Đưa em về nhà
Một người lao động khoẻ mạnh, tốt bụng, quan tâm và giúp đỡ người khác
- Lúc đầu có ý định đùa cợt với chị Blăng- sốt,sau đó tắt ngay nụ cười, e dè, ấp úng trước chị
- Xúc động trước tình cảnh của mẹ con chị
- Nhận lời làm bố của Xi-mông
Bố của Xi- Mông
G.Đơ Mô - Pa - Xăng
I. Đọc- tìm hiểu chú thích
Tiết 151-152
II. Đọc- tìm hiểu văn băn
1 Cấu trúc văn bản
2 Nội dung văn bản
a. Nhân vật Xi-mông
* Hoàn cảnh của em: Thật đáng thương và tội nghiệp
* Diễn biến tâm trạng của Xi-mông
Từ chỗ đau khổ, xấu hổ, tuyệt vọng
Vui mừng, hạnh phúc, tự tin
b. Nhân vật chị Blăng-sốt
Chị là một phụ nữ đứng đắn nhưng bất hạnh, chị rất đáng được cảm thông
c. Nhân vật bác Phi-líp
Một người lao động khoẻ mạnh, tốt bụng, quan tâm và giúp đỡ người khác
III Tổng kết
1 Nghệ thuật
Miêu tả tâm lí nhân vật và diễn biến tâm trạng của nhân vật
- Nhắc nhở chúng ta về lòng thương yêu bè bạn, thương yêu con người
2 Nội dung
- Hãy biết thông cảm và chia sẻ với những nỗi đau hoặc lầm lỡ của người khác
Làm nên giá trị nhân đạo sâu sắc của tác phẩm và cho ta thấy tấm lòng nhân đạo cao cả của nhà văn
* Ghi nhớ ( SGK)
IV Luyện tập
1. Ở cuộc sống xung quanh, em có gặp những người có cảnh ngộ như bé Xi-mông và chị Blăng-sốt không ?

2 Nếu có em nên và không nên có thái độ, cách ứng xử như thế nào với họ ?
Luyện tập
3 Vẽ sơ đồ khái quát về nhân vật Xi-mông?
Xi-mông
Hoàn cảnh
Tâm trạng
không có bố
Buồn tủi, xấu hổ
đau khổ,
tuyệt vọng
ngày hôm sau
khi về nhà
khi gặp bác Phi-líp
khi ở bờ sông
bị bạn bè trêu ch?c
Kiêu hãnh , tự tin
Khát khao có bố-vui sướng ,hạnh phúc
Đáng thương và tội nghiệp
Học bài cũ

Chuẩn bị bài mới: Ôn tập về truyện
- Lập bảng thống kê các tác phẩm truyện hiện đại Việt Nam đã học từ kì I
- Nêu hình ảnh đất nước và con người trong truyện hiện đại Việt Nam.
- Nêu nghệ thuật kể chuyện và tình huống truyện trong các tác phẩm truyện hiện đại Việt Nam.
- Nêu hình ảnh các thế hệ của con người Việt Nam yêu nước qua hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ.


DẶN DÒ