Bài 30. Bài tập vận dụng quy tắc nắm tay phải và quy tắc bàn tay trái

TRƯỜNG THCS. MỸ PHONG
BÀI GIẢNG ĐIỆN TỬ
MÔN : VẬT LÝ 9
Giáo viên thỰC hiện: NGUYỄN THANH SƠN
NĂM HỌC: 2012 - 2013
TRÂN TRỌNG KÍNH CHÀO
QUÝ KHÁCH
KiỂM TRA:
CÂU 1: Mô tả quy tắc “Nắm tay phải”. Quy tắc này dùng để làm gì
QUY TẮC:“Nắm bàn tay phải, rồi đặt sao cho bốn ngón tay hướng theo chiều dòng điện chạy qua các vòng dây thì ngón tay cái choãi ra chỉ chiều của đường sức từ trong lòng ống dây.”
ỨNG DỤNG: Xác định chiều của đường sức từ trong lòng ống dây có dòng điện chạy qua khi biết chiều dòng điện chạy qua các vòng dây và ngược lại.
?
KiỂM TRA:
CÂU 2: Mô tả quy tắc “Bàn tay trái”. Quy tắc này dùng để làm gì
?
QUY TẮC: “Đặt bàn tay trái sao cho các đường sức từ hướng vào lòng bàn tay, chiều từ cổ tay đến ngón tay giữa hướng theo chiều dòng điện thì ngón tay cái choãi ra 900 chỉ chiều của lực điện từ.”
ỨNG DỤNG: Biết được chiều của hai trong ba yếu tố: chiều dòng điện chạy qua đoạn dây dẫn thẳng, chiều đường sức từ của nam châm, chiều của lực điện từ tác dụng lên dây dẫn thì xác định được chiều của yếu tố còn lại.
BÀI TẬP VẬN DỤNG QUY TẮC NẮM TAY PHẢI
VÀ QUY TẮC BÀN TAY TRÁI
BÀI 1:
Treo thanh nam châm gần một ống dây như hình vẽ. Đóng mạch điện.
Có hiện tượng gì xảy ra với thanh nam châm ?
Đổi chiều dòng điện chạy qua các vòng dây, hiện tượng sẽ xảy ra
như thế nào ?
c) Hãy làm thí nghiệm kiểm tra xem các câu trả lời trên của em có đúng
không ?
Giải
Nam châm bị hút vào ống dây.
Lúc đầu nam châm bị đẩy ra xa, sau đó nó xoay đi và khi cực Bắc của nam châm hướng về phía đầu B của ống dây thì nam châm bị hút vào ống dây.
Thí nghiệm.
TN/a
TN/b
BÀI 2:
Hãy xác định chiều của lực điện từ, chiều của dòng điện, chiều
Của đường sức từ và tên từ cực trong các trường hợp được biểu
Diễn trên hình vẽ a), b), c)
Giải
Lực điện từ tác dụng lên dây dẫn có chiều từ trái sang phải
Chiều của dòng điện chạy trong dây dẫn có chiều từ trong
ra ngoài mặt phẳng hình vẽ.
Từ cực bên trái là từ cực Bắc; bên phải là từ cực Nam
N
S
XOAY
BÀI 3:
Giải
Để cho khung dây ABCD quay theo chiều
Ngược lại, ta đổi cực của nam châm hoặc
Đổi chiều dòng điện qua khung dây.
TN/b
Đổi cực
Đổi chiều dđ
So sánh
PHƯƠNG PHÁP CHUNG
Bước 1.
Đọc kỹ đề bài. Xác định những yếu tố nào đã cho
và những yếu tố nào cần xác định.
Bước 2.
Xác lập mối quan hệ giữa những yếu tố đã cho
và những yếu tố cần xác định bởi quy tắc “Nắm
tay phải” hay quy tắc “Bàn tay trái” ?
Bước 3.
Áp dụng quy tắc “Nắm tay phải” hoặc quy tắc
“Bàn tay trái” để xác định được những yếu tố
cần tìm.
Bước 4.
Vận dụng kiến thức vật lý đã học để rút ra kết luận.
Hướng dẫn về nhà
BÀI TẬP: từ bài 30.1  30.5 sách bài tập.
HƯỚNG DẪN BÀI TẬP 30.3:
 Xác định chiều dòng điện chạy qua mỗi đoạn dây AB, BC, CD, DA
 Áp dụng quy tắc “Bàn tay trái” xác định các lực điện từ tác dụng lên các đoạn dây trên.
 So sánh các cặp lực tác dụng lên AB và CD; BC và DA. Từ đó rút ra kết luận.
TRÂN TRỌNG KÍNH CHÀO
QUÝ KHÁCH
BÀI 1:
Treo thanh nam châm gần một ống dây như hình vẽ. Đóng mạch điện.
Có hiện tượng gì xảy ra với thanh nam châm ?
Đổi chiều dòng điện chạy qua các vòng dây, hiện tượng sẽ xảy ra
như thế nào ?
c) Hãy làm thí nghiệm kiểm tra xem các câu trả lời trên của em có đúng
không ?
Giải
Dừng
TN/b
BÀI 1:
Treo thanh nam châm gần một ống dây như hình vẽ. Đóng mạch điện.
Có hiện tượng gì xảy ra với thanh nam châm ?
Đổi chiều dòng điện chạy qua các vòng dây, hiện tượng sẽ xảy ra
như thế nào ?
c) Hãy làm thí nghiệm kiểm tra xem các câu trả lời trên của em có đúng
không ?
Giải
Dừng
TN/a
BÀI 2:
Hãy xác định chiều của lực điện từ, chiều của dòng điện, chiều
Của đường sức từ và tên từ cực trong các trường hợp được biểu
Diễn trên hình vẽ a), b), c)
a)
b)
c)
DỪNG
N
s
A
B
C
D
Dừng
S
N
A
B
C
D
Đổi cực của nam châm
Dừng
N
S
A
B
C
D
Đổi chiều dòng điện
Dừng
N
s
A
B
C
D
S
N
A
B
C
D
N
S
A
B
C
D
Đổi cực của nam châm
Đổi chiều dòng điện
Dừng