Bài 30. Bài tập vận dụng quy tắc nắm tay phải và quy tắc bàn tay trái

GV: CAO PHƯỚC LỘC
Trường THCS &THPT Mỹ Quý
TRƯỜNG THCS &THPT MỸ QUÝ
CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ
VÀ CÁC EM HỌC SINH
2
Phát biểu quy tắc nắm tay phải. Quy tắc bàn tay trái
Nắm bàn tay phải, rồi đặt sao cho bốn ngón tay hướng theo chiều dòng điện chạy qua các vòng dây thì ngón cái choãi ra chỉ chiều của đường sức từ trong lòng ống dây.
Quy tắc nắm tay phải
Quy tắc bàn tay trái
Đặt bàn tay trái sao cho các đường sức từ hướng vào lòng bàn tay, chiều từ cổ tay đến ngón tay giữa hướng theo chiều dòng điện thì ngón cái choãi ra 900 chỉ chiều của lực điện từ.
Kiểm tra bài cũ
3

Tiết 33:
Bài tập vận dụng quy tắc nắm tay phải và quy tắc bàn tay trái
4
a) Có hiện tượng gì xảy ra với thanh nam châm.
b) Đổi chiều dòng điện chạy qua các vòng dây, hiện tượng sẻ xảy ra như thế nào?
c) Hãy làm thí nghiệm để kiểm tra.
BÀI 1 (SGK): Treo thanh nam châm gần ống dây (hình bên). Đóng mạch điện
5
Đóng mạch điện
- Dòng điện chạy trong cuộn dây dẫn
Các đường sức từ trong cuộn dây xuất hiện. Có chiều như hình vẽ
- Đầu B của ống dây là từ cực Bắc, đầu A của ống dây là từ cực Nam
- Do vậy từ cực Bắc (N) của ống dây hút từ cực Nam (S) của nam châm nên nam châm bị ống dây dẫn hút vào
A
B
N
S
a) Thì
BÀI 1 (SGK):
a. Nam châm bị ống dây dẫn hút vào
6
A
B
S
N
b) Khi đổi chiều dòng điện thì
- Các đường sức từ trong lòng ống đổi chiều.
Từ cực Nam của ống dây dẫn đẩy từ cực Nam của nam châm ra xa và đồng thời hút từ cực Bắc của nam châm lại gần ống dây
- Nên các từ cực của ống dây thay đổi đâù A là cực Bắc đầu B là cực Nam
Do vậy:
- Dòng điện đổi chiều
BÀI 1 (SGK):
a. Nam châm bị ống dây dẫn hút vào
b. Lúc đầu nam châm bị đẩy ra, sau đó nó xoay đi và khi cực Bắc của nam châm hướng về đầu B của ống dây thì nam châm bị hút vào ống dây.
7
Các em quan sát thí nghiệm mô phỏng
A
B
8
Các em quan sát thí nghiệm mô phỏng
A
B
9
Xác định cực của nguồn AB trong trường hợp sau:

A B
S N
+ -
10
. Ống dây B sẽ chuyển động như thế nào khi đóng khóa K ở ống A? Biết ống A được giữ cố định.
A
B
Ống dây B bị đẩy ra
11
BÀI 2 (SGK): Hãy xác định chiều của lực điện từ, chiều của dòng điện, chiều đường sức từ và tên từ cực trong các trường hợp sau.
Ký hiệu:
12
S
N
a)
BÀI 2 (SGK):
- Các đường sức từ đi từ cực bắc đến cực nam của nam châm
- Lực điện từ tác dụng lên dây dẫn có dòng điện chạy qua được xác định như hình vẽ
Tương tự ta xác định được chiều của dòng điện chạy trong dây dẫn ở (hình b).
Chiều của đường sức từ (hình c)


S



N

b)
c)
.


N



N



N



S

.
13
Xác định hướng lực điện từ
Hướng sang trái
Hướng sang phải
Hướng ra trước
a
b
c
I
14
Xác định chiều của lực điện từ tác dụng lên dây MN trong hình vẽ sau:
M
N


N



S

15
N
A
B
C
D
o
o`
S
- H 30.3a
Bài 3 ( SGK )
a. Vẽ lực điện từ F1 tác dụng lên AB va F2 lên CD ?
a. Vận dụng quy tắc bàn tay trái xác định lực từ tác dụng lên:
+ Doạn AB: Lực điện từ F1 hưu?ng xuống dưu?i.
+ Doạn CD: Lực điện từ F2 hưu?ng lên trên ( H30. 3a ).
b. Cặp lực từ F1, F2 làm khung dây ABCD quay ngưu?c chiều kim đồng hồ.
b. Cặp lực từ F1F2 làm khung dây ABCD quay theo chiều nào ?
16
S
N
B
C
D
- H30.3b
o
o`
A
B�i 3 (SGK )
c. Dể khung dây ABCD quay ngưu?c lại thỡ phải làm thế nào ?
* Có 2 cách:
- Cách 1: + Dổi chiều đưu?ng sức từ ( 2 cực từ đổi chỗ cho nhau ), gi? nguyờn chiều dòng điện (H30.3b ).
+ Lực tác dụng lên CD: F2 hưu?ng xuống dưu?i ( cặp lực từ F1, F2 đổi chiều ). Khung dây ABCD quay ngưu?c lại ( H 30.3 b ).
+ Lúc này lực tác dụng lên AB: F1 hưu?ng lên trên.
17
N
S
A
B
C
D
- H 30.3c
o`
o
B�i 3 ( SGK )
+ Cách 2: Dổi chiều dòng điện, gi? nguyờn chiều đưu?ng sức từ,
+ Cạnh CD: F2 hưu?ng xuống dưu?i, cặp lực điện từ F1, F2 làm khung quay ngưu?c lại ( H30. 3c )
+ Lúc này cạnh AB: lực điện từ F1 hưu?ng lên trên,
18
Xác định cực của nguồn điện trong hình vẽ sau:
S
N
A
B
+
-
?
?
19
O
O’
B C
A D
Khung dây quay ngược chiều kim đồng hồ
Xác định lực điện từ lên đoạn AB và CD rồi cho biết khung dây quay theo chiều nào?
   
KÍNH CHÚC QUÝ THẦY CÔ SỨC KHOẺ
CÁC EM HỌC GIỎI
GIỜ HỌC KẾT THÚC