Bài 3. Ứng dụng định luật truyền thẳng của ánh sáng

L
V
T
Ậ
Ý
* NIÊN KHOÁ 2014-2015*
PHÒNG GD HUYỆN TIÊN PHƯỚC* TRƯỜNG THCS NGUYỄN VĂN TRỖI *
Chào Mừng Thầy Cô đến dự giờ lớp
KIỂM TRA BÀI CŨ
2. Phân loại các chùm sáng?
a) Chùm sáng song song gồm các tia sáng không giao nhau trên đường truyền của chúng.
b) Chùm sáng hội tụ gồm các tia sáng giao nhau trên đường truyền của chúng.
c) Chùm sáng phân kỳ gồm các tia sáng loe rộng ra trên đường truyền của chúng.
1. Hãy phát biểu nội dung của định luật truyền thẳng của ánh sáng ?
Trong môi trường trong suốt và đồng tính, ánh sáng truyền đi theo đường thẳng.
Ban ngày trời nắng, không có mây, ta nhìn thấy bóng của một cột in rõ nét trên mặt đất. Khi có một đám mây mỏng che khuất Mặt Trời thì bóng đó bị nhoè đi. Vì sao có sự biến đổi đó?
Mặt Đất
Tiết 3-Bài 3: ỨNG DỤNG ĐỊNH LUẬT TRUYỀN THẲNG
CỦA ÁNH SÁNG
I. Bóng tối – Bóng nửa tối :
1-Thí nghiệm 1:
Bố trí thí nghiệm như hình 3.1.
Mở đèn
Hình 3.1
Vùng tối
C1: Hãy chỉ ra trên màn chắn vùng sáng, vùng tối. Giải thích vì sao các vùng đó lại tối hoặc sáng?
Vùng sáng
Vùng sáng có màu trắng: vì nó nhận được ánh sáng từ bóng đèn pin truyền tới.
Có vùng tối trên màn chắn vì ánh sáng từ ngọn đèn chiếu tới màn chắn đã bị miếng bìa chắn lại.
Tiết 3-Bài 3: ỨNG DỤNG ĐỊNH LUẬT TRUYỀN THẲNG
CỦA ÁNH SÁNG
I. Bóng tối – Bóng nửa tối :
1-Thí nghiệm 1:
Nhận Xét
Trên màn chắn đặt phía sau vật cản có một vùng không nhận được ánh sáng từ……………………..tới gọi là bóng tối
nguồn sáng truyền
Hình 3.2
I. Bóng tối – Bóng nửa tối :
1. Thí nghiệm 1:
2. Thí nghiệm 2:
C2: hãy chỉ ra trên màn chắn vùng nào là bóng tối, vùng nào được chiếu sáng đầy đủ. Nhận xét độ sáng của vùng còn lại so với 2 vùng trên và giải thích vì sao có sự khác nhau đó
Vùng bóng tối: không nhận được ánh sáng
Vùng bóng nửa tối
-> Vì vùng này chỉ nhận một phần ánh sáng từ đèn pin truyền tới
Vùng sáng: được chiếu sáng đầy đủ
Tiết 3-Bài 3: ỨNG DỤNG ĐỊNH LUẬT TRUYỀN THẲNG
CỦA ÁNH SÁNG
I. Bóng tối – Bóng nửa tối :
1. Thí nghiệm 1
Trên màn chắn đặt phía sau vật cản có một vùng không nhận được ánh sáng từ nguồn sáng truyền tới gọi là bóng tối
2. Thí nghiệm 2
Nhận xét:
Trên màn chắn đặt phía sau vật cản có vùng chỉ nhận được ánh sáng từ ………………............................. tới gọi là bóng nửa tối
một phần của nguồn sáng truyền
3. Kết luận
Bóng tối là bóng nằm ở phía sau vật cản không nhận được ánh sáng từ nguồn sáng truyền tới .
Bóng nửa tối là bóng nằm ở phía sau vật cản chỉ nhận được ánh sáng từ một phần của nguồn sáng truyền tới .
Đây là những hiện tượng tự nhiên gì?
Nhật thực
Nguyệt thực
Tiết 3-Bài 3: ỨNG DỤNG ĐỊNH LUẬT TRUYỀN THẲNG
CỦA ÁNH SÁNG
I. Bóng tối – Bóng nửa tối :
II. Nhật thực-Nguyệt thực :
Em hãy nêu Quỹ đạo Mặt Trời, Mặt Trăng và Trái Đất?
12
Tiết 3-Bài 3: ỨNG DỤNG ĐỊNH LUẬT TRUYỀN THẲNG
CỦA ÁNH SÁNG
I. Bóng tối – Bóng nửa tối :
II. Nhật thực-Nguyệt thực :
1.Nhật thực
13
C3: Giải thích vì sao khi đứng ở nơi có nhật thực toàn phần ta lại không thấy mặt trời và thấy trời tối lại?
Vì lúc này ta đang đứng trong vùng bóng tối của Mặt Trăng, bị Mặt Trăng che khuất, không có ánh sáng Mặt Trời chiếu tới
Tiết 3: ỨNG DỤNG ĐỊNH LUẬT TRUYỀN THẲNG
CỦA ÁNH SÁNG
I. Bóng tối – Bóng nửa tối
II. Nhật thực-Nguyệt thực
1.Nhật thực
Tiết 3: ỨNG DỤNG ĐỊNH LUẬT TRUYỀN THẲNG
CỦA ÁNH SÁNG
I. Bóng tối – Bóng nửa tối :
II. Nhật thực-Nguyệt thực :
1.Nhật thực
Nhật thực xảy ra vào ban ngày
Khi đó Mặt Trời, Mặt Trăng,Trái Đất cùng nằm trên một đường thẳng và Mặt Trăng nằm giữa
Nhật thực toàn phần (hay một phần) quan sát được ở chỗ có bóng tối (hay bóng nửa tối) của Mặt Trăng trên Trái Đất
Tiết 3: ỨNG DỤNG ĐỊNH LUẬT TRUYỀN THẲNG
CỦA ÁNH SÁNG
I. Bóng tối – Bóng nửa tối
II. Nhật thực-Nguyệt thực
1. Nhật thực
2. Nguyệt thực
16
C4: Hãy chỉ ra, trên hình 3.4, Mặt Trăng ở vị trí nào thì người đứng ở điểm A trên Trái Đất thấy trăng sáng, thấy có nguyệt thực.
M?t trang ? v? trớ 2 v� 3 ta th?y trang sỏng
M?t trang ? v? trớ 1 ta th?y nguy?t th?c
Tiết 3-Bài 3: ỨNG DỤNG ĐỊNH LUẬT TRUYỀN THẲNG
CỦA ÁNH SÁNG
I. Bóng tối – Bóng nửa tối :
II. Nhật thực-Nguyệt thực :
1.Nhật thực
2.Nguyệt thực:
Nguyệt thực xảy ra ban đêm.
Nguyệt thực xảy ra khi Mặt Trăng bị Trái Đất che khuất không được Mặt Trời chiếu sáng
- Bóng tối nằm ở phía sau vật cản, không nhận đuợc ánh sáng từ nguồn sáng truyền tới.
- Bóng nửa tối nằm ở phía sau vật cản, nhận được ánh sáng từ một phần của nguồn sáng truyền tới.
I. Bóng tối, bóng nửa tối
II. Nhật thực, nguyệt thực
- Nhật thực toàn phần (hay một phần) quan sát đuợc ở chỗ có bóng tối (hay bóng nửa tối) của Mặt Trăng trên Trái Đất.
- Nguyệt thực xảy ra khi Mặt Trăng bị Trái Đất che khuất không đưuợc Mặt Trời chiếu sáng.
III. Vận dụng:
I. Bóng tối – Bóng nửa tối :
II. Nhật thực-Nguyệt thực :
C5: Ở thí nghiệm 2, di chuyển miếng bìa từ từ lại gần màn chắn. Quan sát xem bóng tối và bóng nửa tối thay đổi như thế nào?
Hình 3.2
 Trả lời: Bóng tối và bóng nửa tối bị thu hẹp dần lại. Khi tấm bìa gần màn chắn thì bóng nửa tối biến mất, chỉ còn bóng tối.
III. Vận dụng:
I. Bóng tối – Bóng nửa tối :
II. Nhật thực-Nguyệt thực :
C6: Ban đêm khi dùng một quyển vở che kín một bóng đèn dây tóc đang sáng, trên bàn sẽ tối, có khi không thể đọc sách được. Nhưng nếu dùng quyển vở che đèn ống thì ta vẫn đọc được. Giải thích vì sao lại có sự khác nhau đó?
 Trả lời: Vì kích thước nguồn sáng của đèn ống lớn nên quyển vở không che kín được đèn ống, ánh sáng từ đèn vẫn còn tạo ra ít nhất là bóng nửa tối trên bàn, nên ta vẫn đọc sách được. Còn đèn dây tóc có kích thước nguồn sáng nhỏ, không tạo ra bóng nửa tối được mà chỉ tạo ra bóng tối nên ta không thể đọc sách được.
Các hình ảnh trên nói về điều gì?
Các hình ảnh trên nói về điều gì?
Học tập, sinh hoạt, làm việc trong môi trường thiếu ánh sáng hoặc quá thừa ánh sáng thì có tốt không? Nếu có thì nó ảnh hưởng như thế nào đến cuộc sống của chúng ta?
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
- Học ghi nhớ
- Giải tất cả bài tập trong SBT
- Đọc phần em có biết
Chuẩn bị trước bài 4: Định luật phản xạ ánh sáng
Chúc quý thầy cô và các em học sinh
mạnh khỏe và thành đạt
Bài học đã
KẾT THÚC