Bài 3. Tức nước vỡ bờ

bài giảng ngữ văn 8
Người thực hiện: Nguyễn Thị Thúy
Giáo viên trường: THCS Sơn Tây
Câu 4 - Các từ in đậm màu vàng trong câu van sau thuộc trường từ vựng nào?
"Vỡ tôi biết rõ, nhắc đến mẹ tôi, cô tôi chỉ có ý gieo rắc vào đầu óc tôi nh?ng hoài nghi để tôi khinh miệt và ruồng rẫy mẹ tôi , một người đàn bà đã bị cái tội là góa chồng, nợ nần cùng túng quá, phải bỏ con cái đi tha hương cầu thực "
(Trong lòng mẹ - Nguyên Hồng)
A - Cảm xúc của con người.
B - Suy nghĩ của con người.
C - Thái độ của con người.
D - Hoạt động của con người.
C
(Trích Tắt đèn) – Ngô Tất Tố
Tức nước vỡ bờ
Tiết 9 Văn bản:
I – Tìm hiểu chung
1 – Tác giả
- Quê: Dông Anh- Hà Nội
- Là nhà van hiện thực xuất sắc chuyên viết về nông thôn trước cách mạng tháng tám nam 1945.
- Ngô Tất Tố: (1893 - 1954)
(Trích Tắt đèn) – Ngô Tất Tố
Tức nước vỡ bờ
Tiết 9 Văn bản:
I – Tìm hiểu chung
-Các tác phẩm chính
( Phóng sự )
(Tiểu thuyết )
Việc làng
Ngô Tất Tố
1 – Tác giả
(Trích Tắt đèn) – Ngô Tất Tố
Tức nước vỡ bờ
Tiết 9 Văn bản:
I – Tìm hiểu chung
1 – Tác giả
2 – Tác phẩm
- Tiểu thuyết “Tắt đèn”là tác phẩm tiêu biểu nhất của Ngô Tất Tố.
- “Tức nước vỡ bờ” trích chương XVIII.
- Phương thức biểu đạt: Tự sự- miêu tả - biểu cảm.
Bố cục :
+ Phần 1: Từ đầu -> “ ngon miệng không”
+ Phần 2 : Còn lại.
(Trích Tắt đèn) – Ngô Tất Tố
Tức nước vỡ bờ
Tiết 9 Văn bản:
I – Tìm hiểu chung
*/ Tóm tắt đoạn trích
Chị Dậu bưng bát cháo đến bên chồng "Thầy em hãy cố ngồi dậy húp ít cháo cho đỡ xót ruột". Anh Dậu mới kề bát cháo đến miệng thỡ cai lệ và người nhà lí trưởng ập đến thúc sưu. Chị Dậu từ tốn van xin khất số tiền sưu còn thiếu. Cai lệ quát mắng chị sa sả nhưng chị vẫn cố chịu nhẫn nhục van xin. Cai lệ không nghe lời van xin của chị Dậu, hắn đánh chị và sấn đến trói anh Dậu. Chị Dậu liều cự lại đánh tên cai lệ và người nhà lí trưởng với cơn giận không nguôi "Thà ngồi tù. Dể cho chúng làm tỡnh làm tội mãi thế, tôi không chịu được."
(Trích Tắt đèn) – Ngô Tất Tố
Tức nước vỡ bờ
Tiết 9 Văn bản:
I – Tìm hiểu chung
II – Đọc - hiểu văn bản
*/ Đọc cần làm rõ không khí hồi hộp khẩn trương căng thẳng.
Đọc đoạn 1 : Giọng chị Dậu dịu dàng ân cần
Đọc đoạn 2 : Giọng chị Dậu lúc đầu nhẹ nhàng , nhẫn nhục, sau rắn chắc đanh thép.
Giọng cai lệ hống hách dữ tợn.
(Trích Tắt đèn) – Ngô Tất Tố
Tức nước vỡ bờ
Tiết 9 Văn bản:
I – Tìm hiểu chung
II – Đọc - hiểu văn bản
1 - Chị Dậu chăm sóc chồng
*Hoàn cảnh gia đỡnh:
- Nghèo "Nhất nhỡ trong hạng cùng đinh"
- Thiếu tiền nộp sưu cho em chồng(đã chết nam ngoái).
- Bán con, bán chó, bán cả gánh khoai cuối cùng mới đủ tiền nộp sưu cho anh Dậu .
- Anh Dậu được khiêng về, mới tỉnh, có nguy cơ bị bắt trói lại
(Trích Tắt đèn) – Ngô Tất Tố
Tức nước vỡ bờ
Tiết 9 Văn bản:
I – Tìm hiểu chung
II – Đọc - hiểu văn bản
1 - Chị Dậu chăm sóc chồng
- Hoàn cảnh gia đình khó khăn vô cùng bế tắc
*/ Cảnh chăm sóc
+ "Cháo chín.ngả mâm bát múc ra la liệt.quạt cho chóng nguội ".
+ "Chị Dậu rón rén bưng.chỗ chồng nằm: - Thầy em cố ngồi dậy húp ít cháo cho đỡ xót ruột".
+ ".ngồi xuống. có ý chờ.an có ngon miệng không".
(Trích Tắt đèn) – Ngô Tất Tố
Tức nước vỡ bờ
Tiết 9 Văn bản:
I – Tìm hiểu chung
II – Đọc - hiểu văn bản
1 - Chị Dậu chăm sóc chồng
(Trích Tắt đèn) – Ngô Tất Tố
Tức nước vỡ bờ
Tiết 9 Văn bản:
I – Tìm hiểu chung
II – Đọc - hiểu văn bản
1 - Chị Dậu chăm sóc chồng
- Hoàn cảnh gia đình khó khăn vô cùng bế tắc
+ "Cháo chín.ngả mâm bát múc ra la liệt.quạt cho chóng nguội ".
+ "Chị Dậu rón rén bưng.chỗ chồng nằm: - Thầy em cố ngồi dậy húp ít cháo cho đỡ xót ruột".
+ ".ngồi xuống. có ý chờ.an có ngon miệng không".
*/ Cảnh chăm sóc
Người phụ n? dịu dàng, người vợ đảm đang, rất mực thương yêu chồng.
(Trích Tắt đèn) – Ngô Tất Tố
Tức nước vỡ bờ
Tiết 9 Văn bản:
I – Tìm hiểu chung
II – Đọc - hiểu văn bản
2 - Chị Dậu đương đầu với tên cai lệ và người nhà lí trưởng
1 - Chị Dậu chăm sóc chồng
(Trích Tắt đèn) – Ngô Tất Tố
Tức nước vỡ bờ
Tiết 9 Văn bản:
I – Tìm hiểu chung
II – Đọc - hiểu văn bản
*/ Cai lệ
*/ Chị Dậu
- Nhiệm vụ tróc lã những người thiếu sưu thuế. Tay sai đắc lực cho xã hội phong kiến.
-…Sầm sập tiến vào…roi song tay thước, dây thừng.
- Gõ đầu roi thét: “Thằng kia…nộp tiền sưu mau”
- Trợn ngược …,quát: “Mày…mở mồm xin khất”
- Giọng hầm hè: “Nếu không …thôi à”
- Giật phắt cái thừng…chạy sầm sập..anh Dậu
- “Tha này…” bịch chị Dậu,… anh Dậu.”
- Ngã chỏng quèo, miệng nham nhảm thét…
- Gia dỡnh nụng dõn nghốo trong thiếu sưu thuế
-.run run: "Nhà cháu.xin khất"
- .tha thiết: "Khốn nạn!.xin ụng trụng lại"
- Túm tóc lẳng.nhào ra thềm
-.xám mặt.: "Cháu van ông. ụng tha cho"
- .liều cự lại: "Chồng tụi dau ?m, ông khụng du?c phộp h�nh h?"
- .nghiến rang: "Mày.bà.xem"
- Túm lấy cổ.ấn dúi ra cửa
- Tỡnh th? nguy ng?p
- …tát vào mặt chị …cạnh anh Dậu
- Người nhà lí trưởng: Giơ gậy chực đánh chị Dậu
Sầm sập
nhamnhảm
Trợn ngược
hầmhè
thét
quát
Giật
bịch
tát
thét
*/ Cai lệ
*/ Chị Dậu
-> Kẻ hống hách thô bạo không còn nhân tính.
=> Xã hội thực dân phong kiến đương thời đầy rẫy bất công , tàn ác vô nhân đạo.
-> Người phụ nữ có sức sống mạnh mẽ , một tinh thần phản kháng tiềm tàng .
=> Một điển hình văn học đẹp khoẻ, trong dòng văn học Việt Nam trước cách mạng tháng tám 1945.
Vị trí kẻ bề dưới với kẻ bề trên tỏ sự tôn trọng.
Vị trí ngang hàng , tư thế đứng thẳng không chịu nhịn nhục .
Khẳng định tư thế đứng trên đầu kẻ thù sẵn sàng đè bẹp đối phương, thể hiện sự khinh bỉ căm giận đến cao độ .
“Cháu - ông”:
“Tôi - ông”:
“Bà - mày”:
(Trích Tắt đèn) – Ngô Tất Tố
Tức nước vỡ bờ
Tiết 9 Văn bản:
I – Tìm hiểu chung
II – Đọc - hiểu văn bản
III – Tổng kết
*Nghệ thuật
* Nội dung
- Vạch trần bộ mặt tàn ác bất nhân của xã hội phong kiến đương thời.
- Vẻ đẹp tâm hồn của người phụ n? nông dân, vừa giàu tỡnh yêu thương vừa có sức sống tiềm tàng mạnh mẽ.
- Khắc họa nhân vật điển hỡnh, nghệ thuật tương phản nổi bật tính cách nhân vật.
- Ngòi bút hiện thực sinh động ngôn ng? đối thoại đặc sắc, chi tiết giàu kịch tính.
- Ghi nhớ : Sách giáo khoa
Luyện tập
*Câu 1: "Tắt đèn" của Ngô Tất Tố được viết theo thể loại nào?
A - Truyện ngắn
B - Tiểu thuyết
C - Truyện vừa
D - Bút kí
* Câu 2: Nhận định nào sau đây nói đúng nhất nội dung chính của đoạn trích: "Tức nước vỡ bờ" ?
C - Cho thấy vẻ đẹp tâm hồn của người phụ n? nông dân: Vừa giàu lòng yêu thương vừa có sức sống tiềm tàng mạnh mẽ .
D - Kết hợp cả ba nội dung trên.
Luyện tập
B
A - Vạch trần bộ mặt tàn ác của xã hội phong kiến đương thời
B - Chỉ ra nỗi cực khổ của người nông dân bị áp bức.
D
* Câu 3: Theo em, nhận định nào nói đúng nhất tư tưởng mà nhà van muốn gửi gắm qua đoạn trích?
A - Nông dân là lớp người có sức mạnh lớn nhất, có thể chiến thắng tất cả.
B - Trong đời sống có một quy luật tất yếu: Có áp bức là có đấu tranh.
C - Bọn tay sai trong xã hội cũ là nh?ng kẻ tàn bạo và bất nhân
B
Hướng dẫn về nhà
- Học thuộc tóm tắt van bản "Tức nước vỡ bờ"
- Soạn van bản :
+ "Lão Hạc"
+Từ tượng hỡnh, từ tượng
+Liên kết các đoạn van trong van bản
Cảm Ơn Các Thầy Cô Giáo Tới Dự Giờ